Qamayun (rus. Гамаюн) — XVII-XIX əsrlərə aid yazılı mənbələrdə cənnətdən uçub gələn, ayaqsız və qanadsız, yalnız quyruğu vasitəsilə uçan mistik bir quş kimi təsvir olunur.Onun yerə düşməsi dövlət xadimlərinin ölümünü xəbər verən bir əlamət hesab edilirdi. XVII-XVIII əsrlərdə Qamayun dekorativ-tətbiqi incəsənət əsərlərində və bayraqlarda təsvir olunurdu. Bu quş Smolensk şəhərinin gerbində və ondan törəmiş digər simvollarda da yer alıb.
Qamayun | |
---|---|
![]() | |
Mifologiya | |
Cinsi | qadın |
Əlaqəli personajlar | feniks, , alkonost, sirin |
![]() |
XIX-XXI əsrlərdə Qamayunun obrazı iki əsas istiqamətdə inkişaf etmişdir:
- Cənnət quşu — xoşbəxtlik və səadətlə əlaqələndirilir.
- Fəlakət müjdəçisi — Viktor Vasnetsov və Aleksandr Blokun əsərləri sayəsində Qamayun bədbəxtlik və faciə gətirən bir varlıq kimi təsvir olunmağa başlamışdır.
Qamayunun vizual təsviri zamanla dəyişmişdir: əvvəlcə ayaqları və qanadları yaranmış, daha sonra isə qadın üzü almışdır.
Bu obrazın kökləri Xumay adlı mifoloji quşa və XVI-XVIII əsrlərdə Yeni Qvineyada mövcud olan əfsanələrdəki cənnət quşlarına dayanır.Lakin, yayılmış səhv fikirlərin əksinə olaraq, rus xalq folklorunda Qamayun quşunun mövcudluğu barədə heç bir dəlil yoxdur.
Etimologiyası
Əsas versiyaya görə, "Qamayun" sözü İran mənşəlidir. İranlıların, türklərin və qonşu xalqların mifologiyasında Xumay (fars. هما [Huma]) xoşbəxtlik gətirən, üzərindən aşağıdan uçaraq qanadlarının nəfəsi ilə toxunduğu insanlara hakimiyyət bəxş edən mistik bir quşdur."Qamayun" sözü "Xumayun" sözünün təhrif olunmuş formasıdır. Lakin Xumayun → Qamayun keçidinin konkret səbəbləri və yolları hələ də tam aydınlaşdırılmayıb. "Xumayun" sözü "Xumay"a aid olan" mənasını verən sifətdir və aşağıdakı məna çalarlarına malikdir:
- Xoş, xeyirxah, gözəl, uğurlu, bərəkətli, mübarək, firavan
- Şahzadəyə, imperatora aid olan, əzəmətli, ali, möhtərəm
- Bacarıqlı, müdrik, möcüzəvi
Bundan əlavə, "Xumayun" və ya "Xomaün" bir şəxsin adı da ola bilərdi. Məsələn, Xumayun (1508-1556) Hindistandakı Böyük Moğollar İmperiyasının padşahlarından biri olmuşdur."Xumayun" sözü, həmçinin Osmanlı və Səfəvi şahlarının titulunda işlədilmişdir. Rusiya ilə Osmanlı və İran hökmdarları arasında gedən diplomatik yazışmalarda "Qamayun bənzəri" ifadəsinə rast gəlinir. Bu, hökmdarların ucalığını və müqəddəsliyini ifadə edirdi. Bəzi tədqiqatçılar hesab edirlər ki, "Qamayun" sözü rus ədəbiyyatına həm birbaşa Şərq mənbələrindən, həm də Avropa vasitəsilə keçmişdir. Qeyd etmək lazımdır ki, rus yazılı mənbələrində "Qamayun" kişi cinsində işlənirdi.
Rus dialektlərində "Qamayun" sözünün digər mənaları
Rus dilinin bəzi dialektlərində "Qamayun" sözünün başqa mənaları da mövcuddur. Onun tərkibindəki "qam-" və ya "gom-" kökü "səs-küy, qışqırıq, gülüş, hay-küy, çaxnaşma" anlamını daşıyır. Bu səbəbdən "Qamayun" sözü aşağıdakı məna çalarlarına malikdir:
- Danışqan, səs-küylü, hay-küylü
- Hərəkətli, işgüzar, tərpənən
- Evdar, zəhmətkeş, qayğıkeş sahibkar
- Dalaşqan, höcətçi adam
- Qeyri-adi ləhcədə danışan adam və ya xarici ləhcəli şəxs
Bundan əlavə, "Qamayun" sözü bəzi ailədaxili adlarda da işlənmiş, nəticədə "Qamayunov" soyadı yaranmışdır.
Rusiya ərazisində bu sözə əsaslanan bəzi toponimlər də mövcud olub. Məsələn, Kaluga vilayətində Qamayunşina adlı bir yer olub, onun sakinlərindən biri olan bir tayfa "Qamayunlar" adlanıb və bu etnos Sverdovsk vilayətində məskunlaşıb.Həmin tayfanın adından Qamayun burnu (yarımadası) adlandırılmış coğrafi məkan da var. Bəzi mənbələrdə qeyd edilsə də, görünür ki, mifoloji Qamayun quşu bu xalq etimologiyası ilə ancaq XIX əsrin ikinci yarısında əlaqələndirilməyə başlanmışdır. Hal-hazırda bu sözün digər mənaları olduqca nadir hallarda işlədilir. 2013-cü ildə aparılmış bir araşdırmaya görə, "Qamayun" sözü 31 ədəbi mənbənin yalnız 2-də mifoloji quş mənasında işlənməmişdir.
Təsviri və xüsusiyyətləri
Qamayun quşu Slavyan mifologiyasında müdriklik və ilahi bilik daşıyan fövqəltəbii bir varlıqdır. Onun təsviri və xüsusiyyətləri müxtəlif mənbələrdə fərqli təqdim olunur.
Xarici görünüşü
Qamayun adətən qadın başı və quş bədəninə malik məxluq kimi təsvir edilir. O, sirli və mistik bir obraz olub, əfsanələrdə və ikonografiyada xüsusi yer tutur. Bu quşun təsvirlərində aşağıdakı detallar qeyd olunur:
- Qanadlı və lələkli bədən – adətən iri bir quş kimi göstərilir.
- İnsan sifəti və ya qadın başı – bəzən uzun saçlı və taclı olaraq təsvir edilir.
- Gözəl və müdrik sima – bilik və hikmətin daşıyıcısıdır.
- Mistik parıltıya malikdir – bəzi mənbələrdə onun işıq saçdığı qeyd olunur.
Xarakteri və simvolikası
Qamayun bir çox Slavyan mifoloji personajları kimi bilici, peyğəmbər və ilahi elçi hesab edilirdi. Onun əsas xüsusiyyətləri bunlardır:
- Peyğəmbərlik etmə qabiliyyəti – Qamayun gələcəklə bağlı mühüm xəbərlər çatdıran müdrik bir varlıqdır. O, Tanrıların iradəsini insanlara bildirir və müxtəlif hadisələrin baş verəcəyini öncədən xəbər verir.
- Müqəddəs və ilahi biliklərin daşıyıcısı – yalnız seçilmiş insanlara açıq olan mistik həqiqətləri bilir.
- Qoruyucu və xəbərdar edici varlıq – Qamayun bəzən insanları fəlakətlərdən qoruyur, bəzən isə faciəli hadisələrin xəbərdarlığını edir.
Nitqi və mahnıları
Əfsanələrə görə, Qamayunun musiqili səsi və gözəl oxuma tərzi var. Onun nəğmələri bir növ peyğəmbərlik mesajları daşıyır. O, mahnıları ilə dünyaya gələcək hadisələr haqqında danışır və gizli həqiqətləri açıqlayır.Kədərli nəğmələr oxuyur – Qamayunun səsi adətən hüzünlü və qəmli olur, çünki o, insanlara gələcək çətinliklər və fəlakətlər barədə xəbərdarlıq edir. Bilikləri poeziya və nəğmələrlə ötürür – əksər hallarda şeirlər və mahnılar vasitəsilə danışır. Onu anlamaq hər kəsə nəsib olmur – Qamayunun sözlərini yalnız müdrik və seçilmiş insanlar başa düşə bilirlər.
Yaşadığı məkanlar
Qamayun əsasən mifik və sirli məkanlarda yaşayır. Onun ən çox rast gəlinən yaşayış yerləri bunlardır:
- Buyan adası – na görə, bu ada mifik və müqəddəs bir diyardır. Burada müxtəlif fövqəltəbii varlıqlar məskunlaşır. Qamayun da bu adada yaşayır və oradan dünyaya peyğəmbərlik mesajları göndərir.
- Göyün uca zirvələri – bəzi mənbələrdə Qamayunun göy sferalarında, Tanrıların yaxınlığında yaşadığı qeyd olunur. O, buradan bütün dünyanı seyr edir və baş verən hadisələri izləyir.
- Dünyanın kənarı və sərhədləri – əfsanələrə görə, Qamayun kainatın sərhədlərində dayanaraq, insanların və tanrıların dünyasını bir-birindən ayırır.
Digər mifoloji quşlar
Qamayun, Slavyan mifologiyasında digər mistik quşlarla bənzərliklərə malikdir, lakin eyni zamanda onlardan fərqlənir. Sirin – Qamayun və Sirin bir-birinə çox bənzəyən personajlardır. Lakin fərq ondadır ki, Sirin adətən sevinc və xoşbəxtlik gətirən bir quş kimi, Qamayun isə daha çox kədərli və xəbərdaredici bir varlıq kimi təsvir edilir. Alkonost – digər bir mifoloji quş olan Alkonost sevinc və ilahi xeyir-dua gətirən bir varlıqdır. Qamayun isə daha çox qoruyucu və peyğəmbərlik edən bir obrazdır.
Mifoloji əhəmiyyəti və mənası
Qamayun Slavyan mifologiyasında bilicilik, tale və ilahi iradə ilə əlaqəli fövqəltəbii bir varlıqdır. O, yalnız bir mifoloji personaj deyil, həm də Slavyan xalqının inanclarında dərin simvolik məna daşıyır.
Qamayun və tale
Slavyan mifologiyasına görə, Qamayun tale və alın yazısı ilə sıx bağlıdır. O, gələcək hadisələri öncədən bilir və insanlara xəbərdarlıq edir. Bəzi inanclara görə, onun söylədikləri dəyişməzdir və insanlar bu tale ilə barışmalıdırlar.
- İlahi mesaj daşıyıcısıdır – Qamayun Tanrıların iradəsini insanlara çatdıran bir varlıqdır. Onun səsi, insanların gələcəyi barədə məlumat alması üçün bir vasitədir.
- Qoruyucu və xəbərdaredici ruh – bəzi slavyan miflərində Qamayun insanları qarşıdakı təhlükələrdən qorumağa çalışır.
- Müdriklik və bilik simvolu – Qamayunun mahnıları yalnız gələcək barədə deyil, həm də kosmik qanunlar və kainatın quruluşu haqqında biliklər daşıyır.
Qamayun və Slavyan Tanrıları
Slavyan panteonunda Qamayun müəyyən tanrılarla əlaqələndirilir. Veles – bilik və sehr tanrısı olan Velesin quşlarla əlaqəsi olduğu deyilir. Qamayun bəzən onun ilahi mesajlarını insanlara çatdıran varlıq kimi göstərilir.Rod və Rozhaniçlər – Rod, Slavyan yaradılış tanrısıdır və tale ilə bağlıdır. Qamayun Rodun iradəsini insanlara açıqlayan bir xəbərçi ola bilər. Perun – müharibə və ildırım tanrısı Perunla Qamayunun birbaşa əlaqəsi olmasa da, bəzən onun səsini göy gurultusu və ildırımlarla müqayisə edirlər.
Qamayunun simvolizmi və mədəni irsi
Qamayun obrazı Slavyan mədəniyyətində mistik bilik və xəbərdarlıq simvolu kimi qorunub saxlanmışdır. Onun təsviri və mənası xalq nağıllarında, təsviri sənətdə və müasir ezoterik təlimlərdə öz əksini tapır. Qamayun adətən qədim Slavyan əfsanələrində, xüsusilə dünyanın sirrləri və gələcək haqqında biliklərə malik olan varlıq kimi təqdim olunur. Slavyan xalqlarının təsviri sənətində Qamayunun şəkilləri peyğəmbərlik edən quş kimi işlənmişdir. O, çox vaxt qanadlı qadın fiquru şəklində təsvir olunur. Bəzi müasir ezoterik və mistik cərəyanlar Qamayunu intuisiya və ruhani biliklərin simvolu kimi qəbul edirlər.
Digər mifoloji obrazlarla əlaqəsi
Qamayun yalnız Slavyan mifologiyasına aid bir personaj deyil, o, digər mədəniyyətlərdə mövcud olan oxşar mifoloji varlıqlarla da müqayisə edilə bilər. Bu, onun universal bir simvol olduğunu göstərir.Slavyan mifologiyasında Qamayun tez-tez Sirin adlı başqa bir mistik quşla müqayisə olunur. Hər iki varlıq gələcəkdən xəbər verir, lakin aralarında fərqlər var. Qamayun – tale və ilahi iradə ilə bağlıdır. Onun səsi, gələcəklə bağlı daha sərt və qaçılmaz xəbərlər verir. Sirin – ümid və xoşbəxtliyin simvoludur.Onun mahnıları insanların qəlbinə sevinc və ümid bəxş edir. Bəzi inanclara görə, Qamayun keçmişi və gələcəyi bilir, Sirin isə yalnız xoşbəxt gələcək haqqında danışır. Bu iki quş, kainatın iki ziddiyyətli prinsipini – qorxu və ümidi, reallıq və arzunu təmsil edir.
Qamayun müəyyən mənada Qədim Yunan və Misir mifologiyasındakı Feniks quşu ilə oxşarlıq təşkil edir. Hər iki varlıq ruhun və biliklərin ölməzliyi ideyası ilə əlaqəlidir. Feniks – Yanan və yenidən doğulan bir quşdur.O, daxili transformasiya və yeni başlanğıcları simvolizə edir. Qamayun – bilgiyə malik olan və insanlara həqiqəti açan peyğəmbər quşdur. Feniks kimi, Qamayunun da bilikləri sonsuzdur və zaman axınından asılı deyil. Onun mahnıları insanlara mistik həqiqətləri açıqlayır.
Qamayun bəzi Skandinaviya mifoloji varlıqları ilə də müqayisə edilə bilər, xüsusilə Odinlə əlaqəli quzğunlar – Hugin və Munin. Hugin və Munin – bunlar Odinə xidmət edən iki quşdur. Hugin düşüncəni, Muninn isə xatirələri təmsil edir. Qamayun isə Slavyan mifologiyasında kainatın həqiqətlərini və ilahi iradəni açıqlayan varlıqdır. Bu bənzərliklər göstərir ki, Qamayun təkcə Slavyan dünyasının deyil, digər mədəniyyətlərin də mistik varlıqları ilə müqayisə oluna bilən obrazdır.
Bədii əsərlərdə
XIX–XXI əsrlərdə Qamayun obrazı, digər əfsanəvi cənnət quşları kimi, getdikcə daha çox "romantik məzmun" qazanır. Onun inkişafında iki əsas tendensiya müşahidə olunur.
Birincisi, Qamayun cənnət quşu kimi, "xoşbəxtlik və səadət" anlayışları ilə əlaqələndirilməsidir.Buna misal olaraq İvan Turgenevin "Kasyan gözəl Meçdən" (1851) adlı hekayəsi göstərilə bilər. Hekayədə baş qəhrəman Qamayun şirin səsli olduğu yerlərə getmək arzusundadır: "və orada ağacların yarpaqları nə qışda, nə də payızda tökülür, gümüş budaqlarda qızıl almalar bitir, hər kəs rifah və ədalət içində yaşayır".Digər misallar Konstantin Balmontun "Cənnət quşları" (1907) və "Guslyar" (1909) şeirləridir. Burada Qamayun insanları ifası ilə valeh edən cənnət quşu kimi təsvir edilir:
Və əgər sən incə tellərin sədası ilə yuxuya gedirsənsə, bilin ki, bu, bilinməyən, mavi səmadan oxuyan Qamayundur.
Sergey Yeseninin "Tabun" (1915) şeirində isə tütək çalan çoban Qamayunla müqayisə edilir. Qamayun obrazı həmçinin Fyodor Qladkovun "Uşaqlıq haqqında povest" (1948) əsərində də qeyd olunur.İkincisi, Qamayunun "mistik simvol" kimi yeni bir mifoloji obrazının yaranmasıdır. Viktor Vasnetsovun 1897-ci ildə çəkdiyi "Qamayun, şeytan quşu" rəsmi bu tendensiyanı gücləndirdi. Rəssamın bu obrazı kitablardakı təsvirlərə uyğun gəlmir. Rəsm qara qanadlı, melanxolik və narahat görünən, lakin qorxu içində olan bir qadın sifətli quşu təsvir edir. İ. A. Suxvanovanın fikrincə, Qamayun qorxunc hadisə görür, lakin baxışlarını ondan çəkə bilmir. Apokaliptik atmosferi ilə seçilən bu rəsmdən sonra müasir rəssamlar Qamayunu adətən qadın başı olan bir quş kimi təsvir etməyə başladılar.
1899-cu ildə Vasnetsovun rəsmindən ilhamlanan Aleksandr Blok "Qamayun" adlı şeirini yazdı (1908-ci ildə nəşr olundu). Bu şeirdə Qamayun "qanlı cəzalar", "aclıq, yanğınlar və ədalətsizliyin güclənməsi"ni xəbər verir. Blok, Qamayunu Monqol-Tatar istilasından əvvəlki dövrə, hətta "əbədi zamanlara" aid edirMüəlliflər şeiri "Bütün rus tarixinin öncədən xəbər verildiyi bir peyğəmbərlik" kimi qiymətləndirirlər. 1967-ci ildə Dmitri Şostakoviç bu şeiri musiqiyə uyğunlaşdırdı. XX əsrdə Vasnetsov və Blokun yaratdığı məlul və qorxulu Qamayun obrazı daha da inkişaf etdi.Anna Axmatovanın "Mən həssas və gənc olanlar üçün ölümcüləm..." (1910) şeirində Qamayun "kədər quşu" kimi göstərilir, o, səyahətçiləri doğru yoldan yayındırır. Nikolay Klyuyevin "Qamayunun mahnısı" (1934) şeiri isə doğma torpağın məhvinə dair ağır mənzərəni təsvir edir:
Bizə acı xəbərlər gəldi ki, Aral dənizi ölü suluq içindədir, Ukraynanın üzərində artıq nadirən leyləklər uçur, Mozdok çölləri artıq səssizdir.
Müasir mədəniyyətdə və Slavyan neopaqanizmdə
Qamayun, Alkonost və Sirin obrazları tez-tez bir yerdə hallanır.Boris Qribiçkovun "Sirin, Alkonost, Qamayun" (1992) mahnısı buna nümunədir. Vladimir Vısotskinin "Küpolar" (1975) mahnısında isə Qamayun ümid simvolu kimi təqdim olunur. Müasir linqvistika və mifoloji araşdırmalarda Qamayunun qədim slavyan əfsanəvi quşu olduğu barədə yanlış məlumatlar yayılmışdır.Bəzi tədqiqatçılar onu "hümay" quşu ilə eyniləşdirir, lakin bu, rus mədəniyyətində təsdiq olunmuş bir fakt deyil. 1992-ci ildə A. İ. Asovun (Bus Kresenyanın) "Qamayun Quşunun Mahnıları" kitabı nəşr olundu. Müəllif burada Qamayunu Velesin elçisi kimi təqdim edir. Bu kitab psevdomifoloji mənbələrdən biri sayılır və bir çox neopaqan dini cərəyanlarının yaranmasına səbəb olmuşdur.
Müasir heraldika və toponimikada
Qamayun quşu (insan sifəti olmadan) Smolensk vilayəti, Smolensk və Vyazma şəhərlərinin gerblərində təsvir olunmuşdur.O, həmçinin Tatışev rayonu (Saratov vilayəti), Terbun rayonu (Lipetsk vilayəti) və digər yerlərin rəsmi simvollarında yer almışdır. Qamayun obrazı rəsmi heraldikada "xoşbəxtlik, rifah, yenidən dirçəliş və qoruyucu qüvvə" simvolu kimi qəbul edilir. Məsələn, bəzi gerblərdə o, Yuri Qaqarinin və ilk kosmonavtların simvolu kimi təqdim olunur. 26 mart 2020-ci ildə Beynəlxalq Astronomiya İttifaqı asteroid Bennu üzərindəki bir qaya çıxıntısını "Qamayun Daşı" (Gamayun Saxum) adlandırdı.
-
- Vyazma şəhərinin gerbi
- Tatışev rayonunun gerbi
- Terbun rayonunun gerbi
-
-
- Şəhərin 1125 illiyi şərəfinə şüşə tutucuda Smolensk və Qamayunun gerbi
İstinadlar
- Трубачёв О. Н. Смоленские мотивы // В поисках единства: взгляд филолога на проблему истоков Руси (3-е изд., доп. (1-е — 1992 год)). М.: Наука. [Сост.: Богатова, Галина Александровна, И. Б. Еськова, И. Г. Панова]; Ин-т рус. яз. им. В. В. Виноградова РАН. 2005. 124—126. ISBN .
- Ражнёв Г. В. Тайны и загадки птицы Гамаюн // Гербовед. № 1. 1993. 13—25. 2018-01-15 tarixində arxivləşdirilib.
- Черемисин Д. В. К изучению ирано-тюркских связей в сфере мифологии // Аборигены Сибири: проблемы изучения исчезающих языков и культур: Тез. докл. Междунар. науч. конф. 1. Новосибирск: Институт филологии СО РАН. 1995. 342–345."アーカイブされたコピー". 2016-03-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-09-06.
- Былинин В. К., Магомедова Д. М. Из наблюдений над бестиарием А. Блока: птицы Гамаюн, Сирин, Алконост и другие // Бестиарий в словесности и изобразительном искусстве: Сб. статей (PDF). М.: Intrada. Науч. ред. О. Л. Довгий, сост. А. Л. Львова. 2012. 41–47. ISBN .
- Гамаюнъ // Словарь русского языка XI—XVII вв. Вып. 4 (Г—Д). М.: Наука. Гл. ред. С. Г. Бархударов; Институт русского языка АН СССР. 1977. 10.
- Гамаюн // Словарь русского языка XVIII века. Вып. 5. Выпить—Грызть. Л.: Наука. Ин-т рус. яз. АН СССР; гл. ред. Ю. С. Сорокин. 1989. 87.
- Романов Д. А. О слове гамаюн и его функциональной истории в русском языке (Русский язык в школе). 2014. 75–81.
- Тарабрин И. М. Гомоюнъ // Лицевой букварь Кариона Истомина. М.: Тип. Г. Лисснера и Д. Собко. 1916. 54–56.
- Трубецкой В. "Мятежные гамаюне". Ураловед. Портал знатоков и любителей Урала. 2016-09-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-10-04.
- Bелова, Ольга Владиславовна. Гамаюнъ // Славянский бестиарий: Словарь названий и символики. М.: Индрик. Отв. ред. А. А. Турилов; Институт славяноведения РА. 2001. 84. ISBN .
- Белова О. В. Манцкодисъ // Славянский бестиарий: Словарь названий и символики. М.: Индрик. Отв. ред. А. А. Турилов; Институт славяноведения РАН. 2001. 173. ISBN .
-
- Ражнёв, Геннадий Владимирович. Герб Смоленска. Библиотека журнала «Край Смоленский»; № 1; ISSN 08687242 (50000 nüs.). Смоленск. 1993. 28.
- Ражнёв Г. В. "Когда был учрежден Смоленский герб?". Союз геральдистов России. 2008-05-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-09-28.
- Винклер, Павел Павлович фон. Исторический очерк городских гербов // Гербы городов, губерний, областей и посадов Российской империи. СПб.: Издание книгопродавца Ив. Ив. Иванова. 1899. IV, IX.
- "История герба г. Смоленска". Администрация муниципального образования «Рославльский район» Смоленской области. 2012-05-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-09-17.
- "Архивированная копия". 2016-09-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-10-02."Архивированная копия". 2016-09-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-10-02.
- Гордеев Н. Пушки веков работы русских и иностранных мастеров // Царь-пушка. М.: Московский рабочий. 1960.
- Райская птица // Словарь коммерческий, содержащий познание о товарах всех стран, и названиях вещей главных и новейших, относящихся до коммерции, также до домостроительства, познание художеств, рукоделий, фабрик, рудных дел, красок, пряных зелий, трав, дорогих камней и проч. 5: П., Р. М.: Типография Компании типографической. Пер. с франц. Левшин, Василий Алексеевич. 1790. 223–225.
- * Harrison, T. P. Bird of Paradise: Phoenix Redivivus // Isis . 51. № 2. 1960. 173—180. doi:10.1086/348872.
- Jobling, J. A. A Dictionary of Scientific Bird Names. Oxford: Oxford University Press. 1991. 15—16. ISBN .
- "Дети радуги (о райских птицах)". Онлайн-журнал «Школьнику». 2016-10-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-10-01.
- Трошин А. С. Своеобразие экфрасиса в стихотворении А. Блока «Гамаюн, птица вещая» // Казанская наука. № 4. 2015. 141—144. ISSN 2078-9963. 2016-04-01 tarixində arxivləşdirilib.
- "Галереи существ. Гамаюн". Bestiary.us. 2016-10-26 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-10-02.
- Васильев С. А. «Весны неведомой прилив…»: (картины В. М. Васнецова и стихотворения А. А. Блока) // Русская словесность. № 3. 2008. 85—90. ISSN 0868-9539.
- Пархоменко Е. Мифологичность мышления героя в рассказе И. С. Тургенева «Касьян с Красивой Мечи» (PDF) // Народная культура и проблемы ее изучения. Сборник статей. Афанасьевский сборник. Материалы и исследования. Выпуск 2. Воронеж: Воронежский государственный университет. 2005.
- Петрова Т. С.. Мифопоэтика лексико-семантической группы «птицы» в лирике К. Д. Бальмонта // Русский язык в школе. № 9. 2008. 48—54. ISSN 0131-6141. 2022-04-02 tarixində arxivləşdirilib.
- Самоделова Е. Антропологическая поэтика С. А. Есенина: Авторский жизнетекст на перекрестье культурных традиций. Litres. 2014. ISBN .
- Орлов В. Н. Несколько предварительных слов // Гамаюн. Жизнь Александра Блока (PDF) ([электронное издание]). К.: Киевская духовная академия. 2012.
- Шахматова Е. В. Мифические птицы в культуре Серебряного века: возрождение архаики // Обсерватория культуры. № 6. 2014. 129, 131. ISSN 2072-3156. 2016-10-05 tarixində arxivləşdirilib.
- "Белград — центр русской эмиграции на Балканах". Στεφανοσ: Русская литература и культурная жизнь. XX век. Филологический факультет МГУ им. М. В. Ломоносова. 2016-10-16 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-10-16.
- Мескин В. А. Гностическое в стихотворении «Унижение» А. Блока (PDF) // Пограничные процессы в литературе и культуре: cб. статей по материалам Междунар. науч. конф., посвящённой 125-летию со дня рождения Василия Каменского (17–19 апр. 2009 г.). Мировая литература в контексте культуры. Пермь. Общ. ред. Н. С. Бочкарева, И. А. Пикулева; Пермский государственный университет. 2009. 309. ISBN .
- Коломієць Ю. «Гамаюн, птица вещая…» О роли фортепианной партии в поздних вокальных циклах Д. Шостаковича (PDF) // Музичне мистецтво: традиції та сучасність: Зб. статей за результатами VІІ Міжвуз. наук.-практ. студ. конф., 21-22 листопада 2013 р. Дніпропетровськ: Ліра. Дніпропетровська консерваторія ім. М. Глінки. 2014. 115–120. ISBN .
- Ахматова А. А. Комментарии к стихотворениям // Собрание сочинений в шести томах. Т. 1. Стихотворения. 1904—1941. М.: Эллис Лак. Сост., подг. текста, комм., статья Н. В. Королёвой. 1998. 710–711. ISBN .
- "Гамаюн". Литературный словарь терминов. 2016-10-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-10-03.
- Ткачева П. П. Философско-христианские мотивы в творчестве В. С. Высоцкого («Купола») // Эстетико-художественное пространство мировой литературы. Материалы международной научной-практической конференции «Славянская культура: истоки, традиции, взаимодействие. XVI Кирилло-Мефодиевские чтения». 2015. Ярославль: Ремдер. Гос. ИРЯ им. А. С. Пушкина. 2015. 104–109. ISBN .
- Кулагин А. Беседы о Высоцком. Litres. 2016. ISBN .
- Ляпичева Е. Л. О семантической динамике зоонимов в рок-поэзии Б. Гребенщикова (PDF) // Лексико-грамматические инновации в современных славянских языках. Материалы VI Международной научной конференции 22–23 апреля 2013 года. Дніпропетровськ: Нова ідеологія. Упорядник Т. С. Пристайко. 2013. 176–179. ISBN .
- Бень, Евгений Моисеевич. Гамаюн, Сирин и Алконост: фольклор и живопись в двух стихотворениях Блока // Русская речь. № 4. 1985. 131—136.
- Соболев Н. А. Деструктивность фальсификатов древнерусской книжности (PDF) // Древняя Русь. Вопросы медиевистики. № 2 (8). 2002. 87—88. ISSN 2071-9590. 2016-04-01 tarixində arxivləşdirilib (PDF).
-
- Столяров Ю. Н. "Мифы разных народов мира о ниспослании письменности" (PDF). Материалы второго международного профессионального форума «Книга. Культура. Образование. Инновации» («Крым-2016»). ГПНТБ России. 2016. C. 9. 2016-09-17 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2016-09-17.
- Столяров Ю. Н. Мифы народов мира о ниспослании письменности // Научное и культурное взаимодействие на пространстве СНГ в контексте развития книгоиздания, книгообмена и науки о книге: материалы Международной научной конференции, Москва, 24-25 ноября 2014 г.: К 300-летию Библиотеки академии наук: в 2 ч. — Ч. 1. М.: Наука. 2014. 254–256.
Ədəbiyyat
- Тарабрин И. М. Гомоюнъ // Лицевой букварь Кариона Истомина. М.: Тип. Г. Лисснера и Д. Собко. 1916. 54–56.
- Гамаюнъ // Словарь русского языка XI—XVII вв. Вып. 4 (Г—Д). М.: Наука. Гл. ред. С. Г. Бархударов; Институт русского языка АН СССР. 1977. 10.
- Трубачёв О. Н. Смоленские мотивы // В поисках единства: взгляд филолога на проблему истоков Руси (3-е изд., доп. (1-е — 1992 год)). М.: Наука. [Сост.: Г. А. Богатова, И. Б. Еськова, И. Г. Панова]; Ин-т рус. яз. им. В. В. Виноградова РАН. 2005. 124—126. ISBN .
- Ражнёв Г. В. Герб Смоленска. Библиотека журнала «Край Смоленский»; № 1; ISSN 08687242 (50000 nüs.). Смоленск. 1993.
- Ражнёв Г. В. Тайны и загадки птицы Гамаюн // Гербовед. № 1. 1993. 13—25.
- Ражнёв Г. В. "Когда был учрежден Смоленский герб?". Союз геральдистов России. 2008-05-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-09-28.
- Белова О. В. Гамаюнъ; Ема; Манкорія; Манцкодисъ; Парадызеа // Славянский бестиарий: Словарь названий и символики. М.: Индрик. Отв. ред. Турилов, Анатолий Аркадьевич; Институт славяноведения РАН. 2001. 84, 108, 172–173, 202. ISBN .
- Воротников Ю. Л. Слова и время. Научно-популярная литература (1000 nüs.). М.: Наука. 2003. 45–47. ISBN .
- Воротников Ю. Л. Алконост, Сирин, Гамаюн или Райские птицы Древней Руси // Народное творчество. № 4. 2008. 58—61; № 5. — С. 61—64. ISSN 0235-5051.
- Былинин В. К., Магомедова Д. М. Из наблюдений над бестиарием А. Блока: птицы Гамаюн, Сирин, Алконост и другие // Бестиарий в словесности и изобразительном искусстве: Сб. статей (PDF). М.: Intrada. Науч. ред. О. Л. Довгий, сост. А. Л. Львова. 2012. 41–47. ISBN .
- Романов Д. А. О слове гамаюн и его функциональной истории в русском языке // Русский язык в школе. № 6. 2014. 75—81. ISSN 0131-6141.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Qamayun rus Gamayun XVII XIX esrlere aid yazili menbelerde cennetden ucub gelen ayaqsiz ve qanadsiz yalniz quyrugu vasitesile ucan mistik bir qus kimi tesvir olunur Onun yere dusmesi dovlet xadimlerinin olumunu xeber veren bir elamet hesab edilirdi XVII XVIII esrlerde Qamayun dekorativ tetbiqi incesenet eserlerinde ve bayraqlarda tesvir olunurdu Bu qus Smolensk seherinin gerbinde ve ondan toremis diger simvollarda da yer alib QamayunMifologiyaCinsi qadinElaqeli personajlar feniks alkonost sirin Vikianbarda elaqeli mediafayllar XIX XXI esrlerde Qamayunun obrazi iki esas istiqametde inkisaf etmisdir Cennet qusu xosbextlik ve seadetle elaqelendirilir Felaket mujdecisi Viktor Vasnetsov ve Aleksandr Blokun eserleri sayesinde Qamayun bedbextlik ve facie getiren bir varliq kimi tesvir olunmaga baslamisdir Qamayunun vizual tesviri zamanla deyismisdir evvelce ayaqlari ve qanadlari yaranmis daha sonra ise qadin uzu almisdir Bu obrazin kokleri Xumay adli mifoloji qusa ve XVI XVIII esrlerde Yeni Qvineyada movcud olan efsanelerdeki cennet quslarina dayanir Lakin yayilmis sehv fikirlerin eksine olaraq rus xalq folklorunda Qamayun qusunun movcudlugu barede hec bir delil yoxdur EtimologiyasiEsas versiyaya gore Qamayun sozu Iran menselidir Iranlilarin turklerin ve qonsu xalqlarin mifologiyasinda Xumay fars هما Huma xosbextlik getiren uzerinden asagidan ucaraq qanadlarinin nefesi ile toxundugu insanlara hakimiyyet bexs eden mistik bir qusdur Qamayun sozu Xumayun sozunun tehrif olunmus formasidir Lakin Xumayun Qamayun kecidinin konkret sebebleri ve yollari hele de tam aydinlasdirilmayib Xumayun sozu Xumay a aid olan menasini veren sifetdir ve asagidaki mena calarlarina malikdir Xos xeyirxah gozel ugurlu bereketli mubarek firavan Sahzadeye imperatora aid olan ezemetli ali mohterem Bacariqli mudrik mocuzevi Bundan elave Xumayun ve ya Xomaun bir sexsin adi da ola bilerdi Meselen Xumayun 1508 1556 Hindistandaki Boyuk Mogollar Imperiyasinin padsahlarindan biri olmusdur Xumayun sozu hemcinin Osmanli ve Sefevi sahlarinin titulunda isledilmisdir Rusiya ile Osmanli ve Iran hokmdarlari arasinda geden diplomatik yazismalarda Qamayun benzeri ifadesine rast gelinir Bu hokmdarlarin ucaligini ve muqeddesliyini ifade edirdi Bezi tedqiqatcilar hesab edirler ki Qamayun sozu rus edebiyyatina hem birbasa Serq menbelerinden hem de Avropa vasitesile kecmisdir Qeyd etmek lazimdir ki rus yazili menbelerinde Qamayun kisi cinsinde islenirdi Rus dialektlerinde Qamayun sozunun diger menalari Rus dilinin bezi dialektlerinde Qamayun sozunun basqa menalari da movcuddur Onun terkibindeki qam ve ya gom koku ses kuy qisqiriq gulus hay kuy caxnasma anlamini dasiyir Bu sebebden Qamayun sozu asagidaki mena calarlarina malikdir Danisqan ses kuylu hay kuylu Hereketli isguzar terpenen Evdar zehmetkes qaygikes sahibkar Dalasqan hocetci adam Qeyri adi lehcede danisan adam ve ya xarici lehceli sexs Bundan elave Qamayun sozu bezi ailedaxili adlarda da islenmis neticede Qamayunov soyadi yaranmisdir Rusiya erazisinde bu soze esaslanan bezi toponimler de movcud olub Meselen Kaluga vilayetinde Qamayunsina adli bir yer olub onun sakinlerinden biri olan bir tayfa Qamayunlar adlanib ve bu etnos Sverdovsk vilayetinde meskunlasib Hemin tayfanin adindan Qamayun burnu yarimadasi adlandirilmis cografi mekan da var Bezi menbelerde qeyd edilse de gorunur ki mifoloji Qamayun qusu bu xalq etimologiyasi ile ancaq XIX esrin ikinci yarisinda elaqelendirilmeye baslanmisdir Hal hazirda bu sozun diger menalari olduqca nadir hallarda isledilir 2013 cu ilde aparilmis bir arasdirmaya gore Qamayun sozu 31 edebi menbenin yalniz 2 de mifoloji qus menasinda islenmemisdir Tesviri ve xususiyyetleriQamayun qusu Slavyan mifologiyasinda mudriklik ve ilahi bilik dasiyan fovqeltebii bir varliqdir Onun tesviri ve xususiyyetleri muxtelif menbelerde ferqli teqdim olunur Xarici gorunusu Qamayun adeten qadin basi ve qus bedenine malik mexluq kimi tesvir edilir O sirli ve mistik bir obraz olub efsanelerde ve ikonografiyada xususi yer tutur Bu qusun tesvirlerinde asagidaki detallar qeyd olunur Qanadli ve lelekli beden adeten iri bir qus kimi gosterilir Insan sifeti ve ya qadin basi bezen uzun sacli ve tacli olaraq tesvir edilir Gozel ve mudrik sima bilik ve hikmetin dasiyicisidir Mistik pariltiya malikdir bezi menbelerde onun isiq sacdigi qeyd olunur Xarakteri ve simvolikasi Qamayun bir cox Slavyan mifoloji personajlari kimi bilici peygember ve ilahi elci hesab edilirdi Onun esas xususiyyetleri bunlardir Peygemberlik etme qabiliyyeti Qamayun gelecekle bagli muhum xeberler catdiran mudrik bir varliqdir O Tanrilarin iradesini insanlara bildirir ve muxtelif hadiselerin bas vereceyini onceden xeber verir Muqeddes ve ilahi biliklerin dasiyicisi yalniz secilmis insanlara aciq olan mistik heqiqetleri bilir Qoruyucu ve xeberdar edici varliq Qamayun bezen insanlari felaketlerden qoruyur bezen ise facieli hadiselerin xeberdarligini edir Nitqi ve mahnilari Efsanelere gore Qamayunun musiqili sesi ve gozel oxuma terzi var Onun negmeleri bir nov peygemberlik mesajlari dasiyir O mahnilari ile dunyaya gelecek hadiseler haqqinda danisir ve gizli heqiqetleri aciqlayir Kederli negmeler oxuyur Qamayunun sesi adeten huzunlu ve qemli olur cunki o insanlara gelecek cetinlikler ve felaketler barede xeberdarliq edir Bilikleri poeziya ve negmelerle oturur ekser hallarda seirler ve mahnilar vasitesile danisir Onu anlamaq her kese nesib olmur Qamayunun sozlerini yalniz mudrik ve secilmis insanlar basa duse bilirler Yasadigi mekanlar Qamayun esasen mifik ve sirli mekanlarda yasayir Onun en cox rast gelinen yasayis yerleri bunlardir Buyan adasi na gore bu ada mifik ve muqeddes bir diyardir Burada muxtelif fovqeltebii varliqlar meskunlasir Qamayun da bu adada yasayir ve oradan dunyaya peygemberlik mesajlari gonderir Goyun uca zirveleri bezi menbelerde Qamayunun goy sferalarinda Tanrilarin yaxinliginda yasadigi qeyd olunur O buradan butun dunyani seyr edir ve bas veren hadiseleri izleyir Dunyanin kenari ve serhedleri efsanelere gore Qamayun kainatin serhedlerinde dayanaraq insanlarin ve tanrilarin dunyasini bir birinden ayirir Diger mifoloji quslar Qamayun Slavyan mifologiyasinda diger mistik quslarla benzerliklere malikdir lakin eyni zamanda onlardan ferqlenir Sirin Qamayun ve Sirin bir birine cox benzeyen personajlardir Lakin ferq ondadir ki Sirin adeten sevinc ve xosbextlik getiren bir qus kimi Qamayun ise daha cox kederli ve xeberdaredici bir varliq kimi tesvir edilir Alkonost diger bir mifoloji qus olan Alkonost sevinc ve ilahi xeyir dua getiren bir varliqdir Qamayun ise daha cox qoruyucu ve peygemberlik eden bir obrazdir Mifoloji ehemiyyeti ve menasiQamayun Slavyan mifologiyasinda bilicilik tale ve ilahi irade ile elaqeli fovqeltebii bir varliqdir O yalniz bir mifoloji personaj deyil hem de Slavyan xalqinin inanclarinda derin simvolik mena dasiyir Qamayun ve tale Slavyan mifologiyasina gore Qamayun tale ve alin yazisi ile six baglidir O gelecek hadiseleri onceden bilir ve insanlara xeberdarliq edir Bezi inanclara gore onun soyledikleri deyismezdir ve insanlar bu tale ile barismalidirlar Ilahi mesaj dasiyicisidir Qamayun Tanrilarin iradesini insanlara catdiran bir varliqdir Onun sesi insanlarin geleceyi barede melumat almasi ucun bir vasitedir Qoruyucu ve xeberdaredici ruh bezi slavyan miflerinde Qamayun insanlari qarsidaki tehlukelerden qorumaga calisir Mudriklik ve bilik simvolu Qamayunun mahnilari yalniz gelecek barede deyil hem de kosmik qanunlar ve kainatin qurulusu haqqinda bilikler dasiyir Qamayun ve Slavyan Tanrilari Slavyan panteonunda Qamayun mueyyen tanrilarla elaqelendirilir Veles bilik ve sehr tanrisi olan Velesin quslarla elaqesi oldugu deyilir Qamayun bezen onun ilahi mesajlarini insanlara catdiran varliq kimi gosterilir Rod ve Rozhanicler Rod Slavyan yaradilis tanrisidir ve tale ile baglidir Qamayun Rodun iradesini insanlara aciqlayan bir xeberci ola biler Perun muharibe ve ildirim tanrisi Perunla Qamayunun birbasa elaqesi olmasa da bezen onun sesini goy gurultusu ve ildirimlarla muqayise edirler Qamayunun simvolizmi ve medeni irsiQamayun obrazi Slavyan medeniyyetinde mistik bilik ve xeberdarliq simvolu kimi qorunub saxlanmisdir Onun tesviri ve menasi xalq nagillarinda tesviri senetde ve muasir ezoterik telimlerde oz eksini tapir Qamayun adeten qedim Slavyan efsanelerinde xususile dunyanin sirrleri ve gelecek haqqinda biliklere malik olan varliq kimi teqdim olunur Slavyan xalqlarinin tesviri senetinde Qamayunun sekilleri peygemberlik eden qus kimi islenmisdir O cox vaxt qanadli qadin fiquru seklinde tesvir olunur Bezi muasir ezoterik ve mistik cereyanlar Qamayunu intuisiya ve ruhani biliklerin simvolu kimi qebul edirler Diger mifoloji obrazlarla elaqesiQamayun yalniz Slavyan mifologiyasina aid bir personaj deyil o diger medeniyyetlerde movcud olan oxsar mifoloji varliqlarla da muqayise edile biler Bu onun universal bir simvol oldugunu gosterir Slavyan mifologiyasinda Qamayun tez tez Sirin adli basqa bir mistik qusla muqayise olunur Her iki varliq gelecekden xeber verir lakin aralarinda ferqler var Qamayun tale ve ilahi irade ile baglidir Onun sesi gelecekle bagli daha sert ve qacilmaz xeberler verir Sirin umid ve xosbextliyin simvoludur Onun mahnilari insanlarin qelbine sevinc ve umid bexs edir Bezi inanclara gore Qamayun kecmisi ve geleceyi bilir Sirin ise yalniz xosbext gelecek haqqinda danisir Bu iki qus kainatin iki ziddiyyetli prinsipini qorxu ve umidi realliq ve arzunu temsil edir Qamayun mueyyen menada Qedim Yunan ve Misir mifologiyasindaki Feniks qusu ile oxsarliq teskil edir Her iki varliq ruhun ve biliklerin olmezliyi ideyasi ile elaqelidir Feniks Yanan ve yeniden dogulan bir qusdur O daxili transformasiya ve yeni baslangiclari simvolize edir Qamayun bilgiye malik olan ve insanlara heqiqeti acan peygember qusdur Feniks kimi Qamayunun da bilikleri sonsuzdur ve zaman axinindan asili deyil Onun mahnilari insanlara mistik heqiqetleri aciqlayir Qamayun bezi Skandinaviya mifoloji varliqlari ile de muqayise edile biler xususile Odinle elaqeli quzgunlar Hugin ve Munin Hugin ve Munin bunlar Odine xidmet eden iki qusdur Hugin dusunceni Muninn ise xatireleri temsil edir Qamayun ise Slavyan mifologiyasinda kainatin heqiqetlerini ve ilahi iradeni aciqlayan varliqdir Bu benzerlikler gosterir ki Qamayun tekce Slavyan dunyasinin deyil diger medeniyyetlerin de mistik varliqlari ile muqayise oluna bilen obrazdir Bedii eserlerde 1926 ci ilde Berlinde sehnelesdirilen M Meterlinkin Goyercin pyesinin proqram uz qabigi fikrince burada stilize olunmus rus Qamayunu tesvir edilib O Goyercin kimi cennet quslari haqqinda mifin adaptasiyasidir XIX XXI esrlerde Qamayun obrazi diger efsanevi cennet quslari kimi getdikce daha cox romantik mezmun qazanir Onun inkisafinda iki esas tendensiya musahide olunur Birincisi Qamayun cennet qusu kimi xosbextlik ve seadet anlayislari ile elaqelendirilmesidir Buna misal olaraq Ivan Turgenevin Kasyan gozel Mecden 1851 adli hekayesi gosterile biler Hekayede bas qehreman Qamayun sirin sesli oldugu yerlere getmek arzusundadir ve orada agaclarin yarpaqlari ne qisda ne de payizda tokulur gumus budaqlarda qizil almalar bitir her kes rifah ve edalet icinde yasayir Diger misallar Konstantin Balmontun Cennet quslari 1907 ve Guslyar 1909 seirleridir Burada Qamayun insanlari ifasi ile valeh eden cennet qusu kimi tesvir edilir Ve eger sen ince tellerin sedasi ile yuxuya gedirsense bilin ki bu bilinmeyen mavi semadan oxuyan Qamayundur Sergey Yeseninin Tabun 1915 seirinde ise tutek calan coban Qamayunla muqayise edilir Qamayun obrazi hemcinin Fyodor Qladkovun Usaqliq haqqinda povest 1948 eserinde de qeyd olunur Ikincisi Qamayunun mistik simvol kimi yeni bir mifoloji obrazinin yaranmasidir Viktor Vasnetsovun 1897 ci ilde cekdiyi Qamayun seytan qusu resmi bu tendensiyani guclendirdi Ressamin bu obrazi kitablardaki tesvirlere uygun gelmir Resm qara qanadli melanxolik ve narahat gorunen lakin qorxu icinde olan bir qadin sifetli qusu tesvir edir I A Suxvanovanin fikrince Qamayun qorxunc hadise gorur lakin baxislarini ondan ceke bilmir Apokaliptik atmosferi ile secilen bu resmden sonra muasir ressamlar Qamayunu adeten qadin basi olan bir qus kimi tesvir etmeye basladilar 1899 cu ilde Vasnetsovun resminden ilhamlanan Aleksandr Blok Qamayun adli seirini yazdi 1908 ci ilde nesr olundu Bu seirde Qamayun qanli cezalar acliq yanginlar ve edaletsizliyin guclenmesi ni xeber verir Blok Qamayunu Monqol Tatar istilasindan evvelki dovre hetta ebedi zamanlara aid edirMuellifler seiri Butun rus tarixinin onceden xeber verildiyi bir peygemberlik kimi qiymetlendirirler 1967 ci ilde Dmitri Sostakovic bu seiri musiqiye uygunlasdirdi XX esrde Vasnetsov ve Blokun yaratdigi melul ve qorxulu Qamayun obrazi daha da inkisaf etdi Anna Axmatovanin Men hessas ve genc olanlar ucun olumculem 1910 seirinde Qamayun keder qusu kimi gosterilir o seyahetcileri dogru yoldan yayindirir Nikolay Klyuyevin Qamayunun mahnisi 1934 seiri ise dogma torpagin mehvine dair agir menzereni tesvir edir Bize aci xeberler geldi ki Aral denizi olu suluq icindedir Ukraynanin uzerinde artiq nadiren leylekler ucur Mozdok colleri artiq sessizdir Muasir medeniyyetde ve Slavyan neopaqanizmdeQamayun Alkonost ve Sirin obrazlari tez tez bir yerde hallanir Boris Qribickovun Sirin Alkonost Qamayun 1992 mahnisi buna numunedir Vladimir Visotskinin Kupolar 1975 mahnisinda ise Qamayun umid simvolu kimi teqdim olunur Muasir linqvistika ve mifoloji arasdirmalarda Qamayunun qedim slavyan efsanevi qusu oldugu barede yanlis melumatlar yayilmisdir Bezi tedqiqatcilar onu humay qusu ile eynilesdirir lakin bu rus medeniyyetinde tesdiq olunmus bir fakt deyil 1992 ci ilde A I Asovun Bus Kresenyanin Qamayun Qusunun Mahnilari kitabi nesr olundu Muellif burada Qamayunu Velesin elcisi kimi teqdim edir Bu kitab psevdomifoloji menbelerden biri sayilir ve bir cox neopaqan dini cereyanlarinin yaranmasina sebeb olmusdur Muasir heraldika ve toponimikadaQamayun qusu insan sifeti olmadan Smolensk vilayeti Smolensk ve Vyazma seherlerinin gerblerinde tesvir olunmusdur O hemcinin Tatisev rayonu Saratov vilayeti Terbun rayonu Lipetsk vilayeti ve diger yerlerin resmi simvollarinda yer almisdir Qamayun obrazi resmi heraldikada xosbextlik rifah yeniden dircelis ve qoruyucu quvve simvolu kimi qebul edilir Meselen bezi gerblerde o Yuri Qaqarinin ve ilk kosmonavtlarin simvolu kimi teqdim olunur 26 mart 2020 ci ilde Beynelxalq Astronomiya Ittifaqi asteroid Bennu uzerindeki bir qaya cixintisini Qamayun Dasi Gamayun Saxum adlandirdi Vyazma seherinin gerbi Tatisev rayonunun gerbi Terbun rayonunun gerbi Seherin 1125 illiyi serefine suse tutucuda Smolensk ve Qamayunun gerbiIstinadlarTrubachyov O N Smolenskie motivy V poiskah edinstva vzglyad filologa na problemu istokov Rusi 3 e izd dop 1 e 1992 god M Nauka Sost Bogatova Galina Aleksandrovna I B Eskova I G Panova In t rus yaz im V V Vinogradova RAN 2005 124 126 ISBN 5 02 033259 3 Razhnyov G V Tajny i zagadki pticy Gamayun Gerboved 1 1993 13 25 2018 01 15 tarixinde arxivlesdirilib Cheremisin D V K izucheniyu irano tyurkskih svyazej v sfere mifologii Aborigeny Sibiri problemy izucheniya ischezayushih yazykov i kultur Tez dokl Mezhdunar nauch konf 1 Novosibirsk Institut filologii SO RAN 1995 342 345 アーカイブされたコピー 2016 03 05 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2016 09 06 Vorotnikov Yurij Leonidovich Slova i vremya Nauchno populyarnaya literatura 1000 nus M Nauka 2003 45 47 ISBN 5 02 032682 8 Vorotnikov Yu L Alkonost Sirin Gamayun ili Rajskie pticy Drevnej Rusi Narodnoe tvorchestvo 4 2008 58 61 5 S 61 64 ISSN 0235 5051 Bylinin V K Magomedova D M Iz nablyudenij nad bestiariem A Bloka pticy Gamayun Sirin Alkonost i drugie Bestiarij v slovesnosti i izobrazitelnom iskusstve Sb statej PDF M Intrada Nauch red O L Dovgij sost A L Lvova 2012 41 47 ISBN 978 5 8125 1750 2 Gamayun Slovar russkogo yazyka XI XVII vv Vyp 4 G D M Nauka Gl red S G Barhudarov Institut russkogo yazyka AN SSSR 1977 10 Gamayun Slovar russkogo yazyka XVIII veka Vyp 5 Vypit Gryzt L Nauka In t rus yaz AN SSSR gl red Yu S Sorokin 1989 87 Romanov D A O slove gamayun i ego funkcionalnoj istorii v russkom yazyke Russkij yazyk v shkole 2014 75 81 Tarabrin I M Gomoyun Licevoj bukvar Kariona Istomina M Tip G Lissnera i D Sobko 1916 54 56 Trubeckoj V Myatezhnye gamayune Uraloved Portal znatokov i lyubitelej Urala 2016 09 23 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2016 10 04 Belova Olga Vladislavovna Gamayun Slavyanskij bestiarij Slovar nazvanij i simvoliki M Indrik Otv red A A Turilov Institut slavyanovedeniya RA 2001 84 ISBN 5 85759 100 7 Belova O V Manckodis Slavyanskij bestiarij Slovar nazvanij i simvoliki M Indrik Otv red A A Turilov Institut slavyanovedeniya RAN 2001 173 ISBN 5 85759 100 7 Razhnyov Gennadij Vladimirovich Gerb Smolenska Biblioteka zhurnala Kraj Smolenskij 1 ISSN 08687242 50000 nus Smolensk 1993 28 Razhnyov G V Kogda byl uchrezhden Smolenskij gerb Soyuz geraldistov Rossii 2008 05 17 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2016 09 28 Vinkler Pavel Pavlovich fon Istoricheskij ocherk gorodskih gerbov Gerby gorodov gubernij oblastej i posadov Rossijskoj imperii SPb Izdanie knigoprodavca Iv Iv Ivanova 1899 IV IX Istoriya gerba g Smolenska Administraciya municipalnogo obrazovaniya Roslavlskij rajon Smolenskoj oblasti 2012 05 28 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2016 09 17 Arhivirovannaya kopiya 2016 09 05 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2016 10 02 Arhivirovannaya kopiya 2016 09 05 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2016 10 02 Gordeev N Pushki vekov raboty russkih i inostrannyh masterov Car pushka M Moskovskij rabochij 1960 Rajskaya ptica Slovar kommercheskij soderzhashij poznanie o tovarah vseh stran i nazvaniyah veshej glavnyh i novejshih otnosyashihsya do kommercii takzhe do domostroitelstva poznanie hudozhestv rukodelij fabrik rudnyh del krasok pryanyh zelij trav dorogih kamnej i proch 5 P R M Tipografiya Kompanii tipograficheskoj Per s franc Levshin Vasilij Alekseevich 1790 223 225 Harrison T P Bird of Paradise Phoenix Redivivus Isis 51 2 1960 173 180 doi 10 1086 348872 Jobling J A A Dictionary of Scientific Bird Names Oxford Oxford University Press 1991 15 16 ISBN 0 19 854634 3 Deti radugi o rajskih pticah Onlajn zhurnal Shkolniku 2016 10 01 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2016 10 01 Troshin A S Svoeobrazie ekfrasisa v stihotvorenii A Bloka Gamayun ptica veshaya Kazanskaya nauka 4 2015 141 144 ISSN 2078 9963 2016 04 01 tarixinde arxivlesdirilib Galerei sushestv Gamayun Bestiary us 2016 10 26 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2016 10 02 Vasilev S A Vesny nevedomoj priliv kartiny V M Vasnecova i stihotvoreniya A A Bloka Russkaya slovesnost 3 2008 85 90 ISSN 0868 9539 Parhomenko E Mifologichnost myshleniya geroya v rasskaze I S Turgeneva Kasyan s Krasivoj Mechi PDF Narodnaya kultura i problemy ee izucheniya Sbornik statej Afanasevskij sbornik Materialy i issledovaniya Vypusk 2 Voronezh Voronezhskij gosudarstvennyj universitet 2005 Petrova T S Mifopoetika leksiko semanticheskoj gruppy pticy v lirike K D Balmonta Russkij yazyk v shkole 9 2008 48 54 ISSN 0131 6141 2022 04 02 tarixinde arxivlesdirilib Samodelova E Antropologicheskaya poetika S A Esenina Avtorskij zhiznetekst na perekreste kulturnyh tradicij Litres 2014 ISBN 5457067866 ISBN 9785457067868 Orlov V N Neskolko predvaritelnyh slov Gamayun Zhizn Aleksandra Bloka PDF elektronnoe izdanie K Kievskaya duhovnaya akademiya 2012 Shahmatova E V Mificheskie pticy v kulture Serebryanogo veka vozrozhdenie arhaiki Observatoriya kultury 6 2014 129 131 ISSN 2072 3156 2016 10 05 tarixinde arxivlesdirilib Belgrad centr russkoj emigracii na Balkanah Stefanos Russkaya literatura i kulturnaya zhizn XX vek Filologicheskij fakultet MGU im M V Lomonosova 2016 10 16 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2016 10 16 Meskin V A Gnosticheskoe v stihotvorenii Unizhenie A Bloka PDF Pogranichnye processy v literature i kulture cb statej po materialam Mezhdunar nauch konf posvyashyonnoj 125 letiyu so dnya rozhdeniya Vasiliya Kamenskogo 17 19 apr 2009 g Mirovaya literatura v kontekste kultury Perm Obsh red N S Bochkareva I A Pikuleva Permskij gosudarstvennyj universitet 2009 309 ISBN 978 5 7944 1354 0 Kolomiyec Yu Gamayun ptica veshaya O roli fortepiannoj partii v pozdnih vokalnyh ciklah D Shostakovicha PDF Muzichne mistectvo tradiciyi ta suchasnist Zb statej za rezultatami VII Mizhvuz nauk prakt stud konf 21 22 listopada 2013 r Dnipropetrovsk Lira Dnipropetrovska konservatoriya im M Glinki 2014 115 120 ISBN 978 966 383 528 0 Ahmatova A A Kommentarii k stihotvoreniyam Sobranie sochinenij v shesti tomah T 1 Stihotvoreniya 1904 1941 M Ellis Lak Sost podg teksta komm statya N V Korolyovoj 1998 710 711 ISBN 5 88889 030 8 Gamayun Literaturnyj slovar terminov 2016 10 05 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2016 10 03 Tkacheva P P Filosofsko hristianskie motivy v tvorchestve V S Vysockogo Kupola Estetiko hudozhestvennoe prostranstvo mirovoj literatury Materialy mezhdunarodnoj nauchnoj prakticheskoj konferencii Slavyanskaya kultura istoki tradicii vzaimodejstvie XVI Kirillo Mefodievskie chteniya 2015 Yaroslavl Remder Gos IRYa im A S Pushkina 2015 104 109 ISBN 978 5 94755 372 7 Kulagin A Besedy o Vysockom Litres 2016 ISBN 5040079168 ISBN 9785040079162 Lyapicheva E L O semanticheskoj dinamike zoonimov v rok poezii B Grebenshikova PDF Leksiko grammaticheskie innovacii v sovremennyh slavyanskih yazykah Materialy VI Mezhdunarodnoj nauchnoj konferencii 22 23 aprelya 2013 goda Dnipropetrovsk Nova ideologiya Uporyadnik T S Pristajko 2013 176 179 ISBN 978 617 7068 08 1 Ben Evgenij Moiseevich Gamayun Sirin i Alkonost folklor i zhivopis v dvuh stihotvoreniyah Bloka Russkaya rech 4 1985 131 136 Sobolev N A Destruktivnost falsifikatov drevnerusskoj knizhnosti PDF Drevnyaya Rus Voprosy medievistiki 2 8 2002 87 88 ISSN 2071 9590 2016 04 01 tarixinde arxivlesdirilib PDF Stolyarov Yu N Mify raznyh narodov mira o nisposlanii pismennosti PDF Materialy vtorogo mezhdunarodnogo professionalnogo foruma Kniga Kultura Obrazovanie Innovacii Krym 2016 GPNTB Rossii 2016 C 9 2016 09 17 tarixinde arxivlesdirilib PDF Istifade tarixi 2016 09 17 Stolyarov Yu N Mify narodov mira o nisposlanii pismennosti Nauchnoe i kulturnoe vzaimodejstvie na prostranstve SNG v kontekste razvitiya knigoizdaniya knigoobmena i nauki o knige materialy Mezhdunarodnoj nauchnoj konferencii Moskva 24 25 noyabrya 2014 g K 300 letiyu Biblioteki akademii nauk v 2 ch Ch 1 M Nauka 2014 254 256 EdebiyyatTarabrin I M Gomoyun Licevoj bukvar Kariona Istomina M Tip G Lissnera i D Sobko 1916 54 56 Gamayun Slovar russkogo yazyka XI XVII vv Vyp 4 G D M Nauka Gl red S G Barhudarov Institut russkogo yazyka AN SSSR 1977 10 Trubachyov O N Smolenskie motivy V poiskah edinstva vzglyad filologa na problemu istokov Rusi 3 e izd dop 1 e 1992 god M Nauka Sost G A Bogatova I B Eskova I G Panova In t rus yaz im V V Vinogradova RAN 2005 124 126 ISBN 5 02 033259 3 Razhnyov G V Gerb Smolenska Biblioteka zhurnala Kraj Smolenskij 1 ISSN 08687242 50000 nus Smolensk 1993 Razhnyov G V Tajny i zagadki pticy Gamayun Gerboved 1 1993 13 25 Razhnyov G V Kogda byl uchrezhden Smolenskij gerb Soyuz geraldistov Rossii 2008 05 17 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2016 09 28 Belova O V Gamayun Ema Mankoriya Manckodis Paradyzea Slavyanskij bestiarij Slovar nazvanij i simvoliki M Indrik Otv red Turilov Anatolij Arkadevich Institut slavyanovedeniya RAN 2001 84 108 172 173 202 ISBN 5 85759 100 7 Vorotnikov Yu L Slova i vremya Nauchno populyarnaya literatura 1000 nus M Nauka 2003 45 47 ISBN 5 02 032682 8 Vorotnikov Yu L Alkonost Sirin Gamayun ili Rajskie pticy Drevnej Rusi Narodnoe tvorchestvo 4 2008 58 61 5 S 61 64 ISSN 0235 5051 Bylinin V K Magomedova D M Iz nablyudenij nad bestiariem A Bloka pticy Gamayun Sirin Alkonost i drugie Bestiarij v slovesnosti i izobrazitelnom iskusstve Sb statej PDF M Intrada Nauch red O L Dovgij sost A L Lvova 2012 41 47 ISBN 978 5 8125 1750 2 Romanov D A O slove gamayun i ego funkcionalnoj istorii v russkom yazyke Russkij yazyk v shkole 6 2014 75 81 ISSN 0131 6141