Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu səhifədə iş davam etməkdədir. |
Archaeognatha, tullanan tüklər kimi müxtəlif ümumi adlarla tanınan apterigotlar sırasıdır. Mövcud həşərat taksonları arasında onlar təkamül baxımından ən ibtidai olanlardır; onlar Orta Devon dövründə araknidlərlə təxminən eyni vaxtda peyda olmuşlar. Paleozoy erasının qalan hissəsinə və daha yaxın dövrlərə aid təbəqələrdə həm bədən, həm də iz fosilləri (sonunculara bədən izləri və yollar daxil olmaqla) kimi mövcud növlərə yaxından bənzəyən nümunələr tapılmışdır.[3] Tarixi səbəblərə görə ordenin alternativ adı Microcoryphia-dır.[4]
20-ci əsrin sonlarına qədər Zygentoma və Archaeognatha alt dəstələri Thysanura dəstəsini təşkil edirdi; hər iki orden iki yan cerci və medial epiproct və ya appendiks dorsalisdən ibarət üçbucaqlı quyruğa malikdir. Üç orqandan appendiks dorsalis iki cercidən xeyli uzundur; bunda Arxeoqnata üç orqanın uzunluğuna görə bərabər olmayan Zygentomadan fərqlənir.[4] 20-ci əsrin sonlarında Thysanura sırasının parafiletik olduğu qəbul edildi, beləliklə, iki alt sıranın hər biri müstəqil monofiletik sıra statusuna yüksəldildi, Archaeognatha bacı taksonu ilə Dicondylia, o cümlədən Zigentoma.[5]
Archaeognatha ordeni kosmopolitdir; iki ailənin təxminən 500 növü daxildir.[6] Hazırda heç bir növ qorunma riski altında qiymətləndirilir.[7]
Təsvir
Archaeognatha, uzunsov bədənləri və arxaları, xüsusən də döş qəfəsinin üzərində tağlı olan kiçik həşəratlardır. Onların qarınları üç uzun quyruğa bənzər quruluşda bitir, onlardan ikisi cerci, ən uzunu olan medial filament isə epiproktdur. Onuncu qarın seqmenti kiçildi.[8] Antenalar çevikdir. İki böyük mürəkkəb göz başın yuxarı hissəsində birləşir və üç ocelli var. Ağız hissələri qismən geri çəkilə bilir, sadə çeynəmə çənələri və yeddi seqmentli çənə palpları adətən ayaqlardan daha uzundur.[9][1]: 341–343
Digər həşərat dəstələrindən fərqli olaraq, onların ya itmiş, ya da ilk növbədə heç vaxt mövcud olmayan qoxu reseptor-koreseptorları (Orco) yoxdur.[10][11]
Archaeognatha müxtəlif cəhətləri ilə Zigentomadan fərqlənir, məsələn, nisbətən kiçik başları, bədənlərinin dorsiventral olaraq yastı deyil, yandan (yandan o yana) sıxılmış olması və quyruqlarından 30 sm (12 düym) qədər yaylanmaq üçün istifadə edə bilmələri. narahat olduqda havaya. Onların 2-dən 9-a qədər qarın seqmentlərində səkkiz cüt qısa əlavələr var. Machilidae ailəsi də böcəklər arasında ikinci və üçüncü döş ayaqlarında kiçik əzələsiz iynələrə malik olmaqla unikaldır,[12], lakin ikinci cüt döş ayağında yoxdur. bəzi cinslər.[13] Ayaqlardakı oxşar üslublar Meinertellidae ailəsində yoxdur.[14] Onların qarın seqmentlərinin 1-dən 7-ə qədər alt tərəfində bir və ya iki cüt dönən membranöz veziküllər var ki, bunlar suyu udmaq üçün istifadə olunur və əriməyə kömək edir.[15] Doqquz cüt spiral var; döş qəfəsində iki cüt, 2-dən 8-ə qədər qarın seqmentlərində yeddi cüt.[16] Qarın boşluğunun birinci seqmentindəki cüt spiral itmişdir.[17]
Arxeoqnatanın yan tərəfi, qövsvari profili və qarın ucunu göstərir
Qarışıq gözləri, qabarıq çənə palplarını və ayrıla bilən pulpaları göstərən machilid başı.
Machilidae ailəsinə aid bir növdən çox böyüdülmüş miqyaslı rəsm
Digər qeyri-adi xüsusiyyətlər qarın sternitlərinin hər biri üç skleritdən ibarət olmasıdır və onlar əritmədən əvvəl substrata bərkidilir, çox vaxt yapışqan kimi öz nəcislərindən istifadə edirlər.[18] Bədən asanlıqla ayrılan pulcuqlarla örtülmüşdür ki, bu da heyvanları tutmağı çətinləşdirir və həmçinin ekzoskeleti aşınmadan qoruya bilər. Nazik ekzoskelet susuzlaşmaya qarşı çox az qorunma təmin edir və buna görə də onlar nəmli havada, məsələn, daş və ya qabıq altında sərin, nəmli yerlərdə qalmalıdırlar.
Etimologiya
Archaeognatha adı yunanca ἀρχαῖος, 'qədim' mənasını verən archaios və γνάθος, 'çənə' mənasını verən gnathos sözlərindən əmələ gəlib. Bu, digər həşəratlardan fərqli olan çənə sümüklərinin artikulyasiyasına aiddir. Əvvəlcə inanılırdı ki, Arxeoqnatanın hər birində bir filogenetik ibtidai kondil var (beləliklə, "Monokondiliya" adı), burada bütün daha çox törəmə həşəratların ikisi var, lakin o vaxtdan bəri bunun yanlış olduğu göstərildi; Archaeognatha da daxil olmaqla bütün böcəklərin dikondilli alt çənələri var, lakin arxeoqnatlar bir qədər fərqli olsa da, digər həşəratlarda olanlarla homoloji olan iki artikulyasiyaya malikdir.[19]
Alternativ ad olan Microcoryphia[4] yunanca μικρός, mikros, 'kiçik' və κορυφή, koryphē sözlərindən gəlir, bu da kontekstdə 'baş' deməkdir.[20]
Taksonomiya
Ailələr Növlərin Sayını Müəyyən edən Qeydlər Şəkil
Machilidae 250 Əksəriyyəti qayalı sahil xətləri ilə məhdudlaşır Xüsusi təsvirə ehtiyac var
Meinertellidae 170[21] Arxa ayaqların və antenaların altındakı pulcuqların olmaması Xüsusi təsvirə ehtiyac var
Biologiya
Archaeognatha geniş yaşayış mühitində baş verir. Əksər növlər rütubətli yerdə
| Archaeognatha
| |
|---|---|
| Rock bristletail | |
| Scientific classification | |
| Domain: | Eukaryota |
| Kingdom: | Animalia |
| Phylum: | Arthropoda |
| Class: | Insecta |
| Subclass: | Monocondylia Haeckel, 1866 |
| Order: | Archaeognatha Börner, 1904 |
| Families | |
| |
| Synonyms | |
| |
- gray, hanry. grays anatomy (ingilis). 1858.
- gray, hanry. grays anatomy (ingilis). ingiltərə. 1858. 30–32.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu sehifede is davam etmekdedir Mudaxile etmeye telesmeyin Eger komek etmek isteyirsinizse ya da sehife yarimciq qalibsa sehifeni yaradan istifadeci ile elaqe qura bilersiniz Sehifenin tarixcesinde sehife uzerinde islemis istifadecilerin adlarini gore bilersiniz Redaktelerinizi menbe ve istinadlarla esaslandirmagi unutmayin Bu meqale sonuncu defe 1 saniye evvel Gadir muzakire tohfeler terefinden redakte olunub Yenile Archaeognatha tullanan tukler kimi muxtelif umumi adlarla taninan apterigotlar sirasidir Movcud heserat taksonlari arasinda onlar tekamul baximindan en ibtidai olanlardir onlar Orta Devon dovrunde araknidlerle texminen eyni vaxtda peyda olmuslar Paleozoy erasinin qalan hissesine ve daha yaxin dovrlere aid tebeqelerde hem beden hem de iz fosilleri sonunculara beden izleri ve yollar daxil olmaqla kimi movcud novlere yaxindan benzeyen numuneler tapilmisdir 3 Tarixi sebeblere gore ordenin alternativ adi Microcoryphia dir 4 20 ci esrin sonlarina qeder Zygentoma ve Archaeognatha alt desteleri Thysanura destesini teskil edirdi her iki orden iki yan cerci ve medial epiproct ve ya appendiks dorsalisden ibaret ucbucaqli quyruga malikdir Uc orqandan appendiks dorsalis iki cerciden xeyli uzundur bunda Arxeoqnata uc orqanin uzunluguna gore beraber olmayan Zygentomadan ferqlenir 4 20 ci esrin sonlarinda Thysanura sirasinin parafiletik oldugu qebul edildi belelikle iki alt siranin her biri musteqil monofiletik sira statusuna yukseldildi Archaeognatha baci taksonu ile Dicondylia o cumleden Zigentoma 5 Archaeognatha ordeni kosmopolitdir iki ailenin texminen 500 novu daxildir 6 Hazirda hec bir nov qorunma riski altinda qiymetlendirilir 7 Tesvir Archaeognatha uzunsov bedenleri ve arxalari xususen de dos qefesinin uzerinde tagli olan kicik heseratlardir Onlarin qarinlari uc uzun quyruga benzer qurulusda bitir onlardan ikisi cerci en uzunu olan medial filament ise epiproktdur Onuncu qarin seqmenti kicildi 8 Antenalar cevikdir Iki boyuk murekkeb goz basin yuxari hissesinde birlesir ve uc ocelli var Agiz hisseleri qismen geri cekile bilir sade ceyneme ceneleri ve yeddi seqmentli cene palplari adeten ayaqlardan daha uzundur 9 1 341 343 Diger heserat destelerinden ferqli olaraq onlarin ya itmis ya da ilk novbede hec vaxt movcud olmayan qoxu reseptor koreseptorlari Orco yoxdur 10 11 Archaeognatha muxtelif cehetleri ile Zigentomadan ferqlenir meselen nisbeten kicik baslari bedenlerinin dorsiventral olaraq yasti deyil yandan yandan o yana sixilmis olmasi ve quyruqlarindan 30 sm 12 duym qeder yaylanmaq ucun istifade ede bilmeleri narahat olduqda havaya Onlarin 2 den 9 a qeder qarin seqmentlerinde sekkiz cut qisa elaveler var Machilidae ailesi de bocekler arasinda ikinci ve ucuncu dos ayaqlarinda kicik ezelesiz iynelere malik olmaqla unikaldir 12 lakin ikinci cut dos ayaginda yoxdur bezi cinsler 13 Ayaqlardaki oxsar uslublar Meinertellidae ailesinde yoxdur 14 Onlarin qarin seqmentlerinin 1 den 7 e qeder alt terefinde bir ve ya iki cut donen membranoz vezikuller var ki bunlar suyu udmaq ucun istifade olunur ve erimeye komek edir 15 Doqquz cut spiral var dos qefesinde iki cut 2 den 8 e qeder qarin seqmentlerinde yeddi cut 16 Qarin boslugunun birinci seqmentindeki cut spiral itmisdir 17 Arxeoqnatanin yan terefi qovsvari profili ve qarin ucunu gosterir Qarisiq gozleri qabariq cene palplarini ve ayrila bilen pulpalari gosteren machilid basi Machilidae ailesine aid bir novden cox boyudulmus miqyasli resm Diger qeyri adi xususiyyetler qarin sternitlerinin her biri uc skleritden ibaret olmasidir ve onlar eritmeden evvel substrata berkidilir cox vaxt yapisqan kimi oz necislerinden istifade edirler 18 Beden asanliqla ayrilan pulcuqlarla ortulmusdur ki bu da heyvanlari tutmagi cetinlesdirir ve hemcinin ekzoskeleti asinmadan qoruya biler Nazik ekzoskelet susuzlasmaya qarsi cox az qorunma temin edir ve buna gore de onlar nemli havada meselen das ve ya qabiq altinda serin nemli yerlerde qalmalidirlar Etimologiya Archaeognatha adi yunanca ἀrxaῖos qedim menasini veren archaios ve gna8os cene menasini veren gnathos sozlerinden emele gelib Bu diger heseratlardan ferqli olan cene sumuklerinin artikulyasiyasina aiddir Evvelce inanilirdi ki Arxeoqnatanin her birinde bir filogenetik ibtidai kondil var belelikle Monokondiliya adi burada butun daha cox toreme heseratlarin ikisi var lakin o vaxtdan beri bunun yanlis oldugu gosterildi Archaeognatha da daxil olmaqla butun boceklerin dikondilli alt ceneleri var lakin arxeoqnatlar bir qeder ferqli olsa da diger heseratlarda olanlarla homoloji olan iki artikulyasiyaya malikdir 19 Alternativ ad olan Microcoryphia 4 yunanca mikros mikros kicik ve koryfh koryphe sozlerinden gelir bu da kontekstde bas demekdir 20 Taksonomiya Aileler Novlerin Sayini Mueyyen eden Qeydler Sekil Machilidae 250 Ekseriyyeti qayali sahil xetleri ile mehdudlasir Xususi tesvire ehtiyac var Meinertellidae 170 21 Arxa ayaqlarin ve antenalarin altindaki pulcuqlarin olmamasi Xususi tesvire ehtiyac var Biologiya Archaeognatha genis yasayis muhitinde bas verir Ekser novler rutubetli yerde Archaeognatha Temporal range Devonian RecentRock bristletailScientific classificationDomain EukaryotaKingdom AnimaliaPhylum ArthropodaClass InsectaSubclass Monocondylia Haeckel 1866Order Archaeognatha Borner 1904Families Monura Sharov 1957 stat nov Carpenter 1992 Dasyleptidae Machilida Grassi 1888 stat nov Zhang et al 2018 Machilidae MeinertellidaeSynonymsMicrocoryphia Verhoeff 1904 Trinemura Crampton 1916 Protothysanura Crampton 1924 non Smith 1897 gray hanry grays anatomy ingilis 1858 gray hanry grays anatomy ingilis ingiltere 1858 30 32