Mustafa Əbdül Lətif Muşətət Əl-Qəribi (ərəb. مصطفى عبد اللطيف مشتت الغريباوي; kürd. Mistefa Ebdul-Letîf Meşetat El-Xerîbawî; 5 iyul 1967, Kazımiyyə) — 2020-ci ilin may ayından etibarən İraqın Baş naziri vəzifəsində çalışan iraqlı siyasətçi, diplomat və bürokrat.
Mustafa Əbdül Lətif Muşətət Əl-Qəribi | |
---|---|
İraq Respublikasının Baş naziri | |
7 may 2020 – 27 oktyabr 2022 | |
Əvvəlki | Adil Əbdül Mehdi |
Xarici İşlər Naziri | |
12 may 2020 – 6 iyun 2020 | |
Əvvəlki | |
Sonrakı | |
İraq Milli Kəşfiyyat Xidmətinin sədri | |
7 iyun 2016 – 7 may 2020 | |
Əvvəlki | Zuheyr Fədl Abbas Əl-Qərbi |
Sonrakı | vəzifə ləğv edilib |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Bağdad, (indiki İraq) |
Partiya | |
Fəaliyyəti | siyasətçi, yazıçı, jurnalist, insan hüquqları fəalı |
Dini | islam |
| |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
O, 2016-cı ilin iyununda təyin edilmiş İraq Milli Kəşfiyyat Xidmətinin keçmiş sədridir.
Həyatı
Əl-Kazımi 1967-ci ildə Bağdadda, Nəsiriyyənin şimal-şərqində, İraqın cənubundakı Əl-Şətra qəsəbəsində dünyaya gəlib. Daha sonra tələbəlik illərində Nəsiriyyədən Bağdada köçüb. Əl-Kazımi Əl-Turat Universitetində hüquq təhsili alıb, İraq Milli Kəşfiyyat Xidmətinin daha güclü olması və beynəlxalq standartlara uyğun olması üçün islahatlardan məsul olub. Kəşfiyyat fəaliyyətinin siyasiləşməsinə son qoyulması, kəşfiyyat toplama və təhlil üçün qabaqcıl metodların tətbiqi və Milli Kəşfiyyat Xidmətinin iş dairəsini genişləndirmək üçün prioritetlərin təyin edilməsinə nəzarət edib. Onun rəhbərliyi altında agentlik, həm daxili, həm də xaricdə terrorla mübarizədə səlahiyyətlərini genişləndirərək İraqın DAEŞ olaraq da bilinən İŞİD-ə qarşı mübarizəsində mühüm rol oynadı. Burada çalışdığı müddətdə İŞİD-ə qarşı ABŞ-nin rəhbərlik etdiyi federasiya daxilində çalışan bir çox ölkə və büro ilə əlaqə qurdu.
Əl-Kazımi Səddam Hüseyn rejiminin qatı düşməni idi. Böyük Britaniyada məskunlaşmadan öncə, 1985-ci ildə İraqdan İrana, sonra Almaniyaya qaçdı və bir neçə il sürgündə yaşadı və nəticədə Böyük Britaniya vətəndaşı oldu. İraq siyasi partiyalarının heç birinə üzv deyil.
2003-cü ildə ABŞ-nin İraqı işğalından sonra Əl-Kazımi İraqa qayıtdı və İraq Media Şəbəkəsini qurdu. Səddam Hüseyn rejiminin cinayətlərini sənədləşdirmək üçün qurulan təşkilat 2003–2010-cu illərdə Londonda İraq Yaddaş Fondunun direktoru vəzifəsində çalışan Əl-Kazımi İraq da daxil olmaqla müxtəlif ölkələrdə fəaliyyət göstərən qrupu idarə etdi. O, ifadələrin sənədləşdirilməsinə və diktatura qurbanlarının görüntülərinin toplanmasına nəzarət edirdi.
Əl-Monitorun İraq versiyasının köşə yazarı və redaktoru olub və müxtəlif nəşrlərdə töhfə verib. Bir sıra kitablar və tədqiqatlar da nəşr etdirmişdir. Əl-Kazımi eyni zamanda üç il İraqın "Newsweek" jurnalının baş redaktoru olmuşdur.
Baş nazir fəaliyyəti
2019-cu ilin oktyabr ayında İraqda başlayan aylarla davam edən etirazlardan və Baş nazir Adil Əbdül Mehdi və kabinetinin istefasından sonra Mustafa Əl-Kazımı Baş nazir postuna aparıcı namizəd oldu.
Əl-Kazımi və Heydər Əl-Abadi 2017-ci ildə Ər-Riyada getdilər. Əl-Kazımi dostu Məhəmməd ibn Salmanla uzun bir qucaqlaşmada göründüyü zaman manşetlərə çıxdı.
9 prel 2020-ci ildə o, Prezident Bərhəm Saleh tərəfindən Baş nazir vəzifəsinə təyin edildi, aylarca davam edən etirazlardan sonra yıxılan hökuməti əvəz etmək uğrunda mübarizə aparmaq üçün ona cəmi 10 həftə vaxt verildi. Əl-Kazımi Prezident Bərhəm Saleh tərəfindən irəli sürülməsi dövlət televiziyasında öncəki Baş nazir Adnan əl-Zurfinin hökuməti təşkil etmək üçün kifayət qədər dəstək ala bilməyərək geri çəkildiyini elan etməsindən qısa bir müddət sonra açıqlandı. Təxminən altı ay davam edən siyasi danışıqlardan sonra, İraq parlamenti Əl-Kazımini 6 may 2020-ci ildə İraqın Baş naziri olaraq təsdiqlədi. Əl-Kazımi vəzifəsinə başlamazdan əvvəl, hökumətinin İraqın bir çox probleminə həll tapan və böhranı həll edəcək iqtidarda olan hökumət olacağını söylədi. O, erkən seçkilərə söz verdi və İraqın digər ölkələr tərəfindən döyüş meydanı olaraq istifadə edilməyəcəyini də vurğuladı. İraqdakı böyük çevrilişlər, böyük etirazlar neft qiymətlərinin düşməsi və COVID-19 pandemiyası ilə əlaqədar olaraq başlamışdı.
Hakimiyyəti əlinə alan Əl-Kazımi illərlə davam edən israfçılıqdan və neft qiymətlərinin düşməsindən sonra dövlət xəzinəsinin "demək olar ki, boş olduğunu" söyləyərək İraqı ciddi maliyyə böhranından çıxaracağına söz verdi. Əl-Kazıminin kabineti milyonlarla iraqlıya verilən dövlət xərclərini və audit maaşlarını azaltdı, lakin ictimai tənqiddən sonra addım geri çevrildi. 2020-ci ilin avqust ayında Müdafiə Nazirliyində yüzlərlə işsiz iraqlı işə götürüldü, lakin iş tələb edənlərin digər dövlət sektorunun ofisləri qarşısında oturmalarını dayandırmaq üçün kifayət etmədi. Hökumətdə çox az müttəfiqi olması və parlamentdə etirazçıların tələblərinə istinad edərək onu tənqid edən İran tərəfdarı millət vəkilləri üstünlük təşkil edir. O, 2019-cu ilin oktyabr ayından bu yana 600-ə yaxın etirazçının və fəalın ölümündə günahkar olduğu iddia edilən təhlükəsizlik qüvvələrini ədalətə cəlb etmək vədini yerinə yetirmək üçün də mübarizə apardı.
İran və müttəfiqi Fəth İttifaqı Əl-Kazıminin təyin olunmasına qarşı çıxdı. 2020-ci ilin aprel ayında İran və Xalq Səfərbərlik Qüvvələri ilə əlaqəsi olan iraqlı polis Katib Hizbulla, Əbu Mehdi Əl-Mühəndisi və İran generalı Qasım Süleymaninin ölümündə günahkar olmaqda günahlandırılan bəyanat yayımladı. Əl-Kazımi Terrorla Mübarizə Xidmətinə Bağdadda Yaşıl bölgəyə raket hücumlarını araşdırmağı və itaətsiz silahlıları məhv etməyi tapşırdı.
2021-ci ilin iyulunda Əl-Kazımi və ABŞ Prezidenti Co Bayden 2021-ci ilin sonuna qədər ABŞ-nin İraqdakı döyüş missiyasına son qoyulması barədə razılaşma imzaladılar. ABŞ-yə səfərindən sonra İraq əvvəllər İncil muzeyində saxlanılan 17.000 talan edilmiş əsərini geri aldı.
Həmçinin bax
İstinadlar
- https://www.odegy.org/?p=19435.
- "Arxivlənmiş surət". 2020-06-06 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-10-08.
- "Arxivlənmiş surət". 2020-01-31 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-10-08.
- "Arxivlənmiş surət". 2022-09-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-10-08.
- "Arxivlənmiş surət". 2020-10-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-10-08.
- "Arxivlənmiş surət". 2020-09-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-10-08.
- https://www.aljazeera.com/news/2020/9/30/iraq-challenges-mount-one-year-after-anti-govt-protests-eruptedl[ölü keçid]
- "Arxivlənmiş surət". 2022-09-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-10-08.
- "Arxivlənmiş surət". 2022-06-20 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-10-08.
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Mustafa Ebdul Letif Musetet El Qeribi ereb مصطفى عبد اللطيف مشتت الغريباوي kurd Mistefa Ebdul Letif Mesetat El Xeribawi 5 iyul 1967 Kazimiyye 2020 ci ilin may ayindan etibaren Iraqin Bas naziri vezifesinde calisan iraqli siyasetci diplomat ve burokrat Mustafa Ebdul Letif Musetet El Qeribiereb مصطفى عبد اللطيف مشتت الغريباوي kurd Mistefa Ebdul Letif Mesetat El XeribawiIraq Respublikasinin Bas naziri7 may 2020 27 oktyabr 2022EvvelkiAdil Ebdul MehdiXarici Isler Naziri12 may 2020 6 iyun 2020EvvelkiSonrakiIraq Milli Kesfiyyat Xidmetinin sedri7 iyun 2016 7 may 2020EvvelkiZuheyr Fedl Abbas El QerbiSonrakivezife legv edilibSexsi melumatlarDogum tarixi 5 iyul 1967 57 yas Dogum yeri Bagdad indiki Iraq Partiya biterefFealiyyeti siyasetci yazici jurnalist insan huquqlari fealiDini islam Vikianbarda elaqeli mediafayllar O 2016 ci ilin iyununda teyin edilmis Iraq Milli Kesfiyyat Xidmetinin kecmis sedridir HeyatiEl Kazimi 1967 ci ilde Bagdadda Nesiriyyenin simal serqinde Iraqin cenubundaki El Setra qesebesinde dunyaya gelib Daha sonra telebelik illerinde Nesiriyyeden Bagdada kocub El Kazimi El Turat Universitetinde huquq tehsili alib Iraq Milli Kesfiyyat Xidmetinin daha guclu olmasi ve beynelxalq standartlara uygun olmasi ucun islahatlardan mesul olub Kesfiyyat fealiyyetinin siyasilesmesine son qoyulmasi kesfiyyat toplama ve tehlil ucun qabaqcil metodlarin tetbiqi ve Milli Kesfiyyat Xidmetinin is dairesini genislendirmek ucun prioritetlerin teyin edilmesine nezaret edib Onun rehberliyi altinda agentlik hem daxili hem de xaricde terrorla mubarizede selahiyyetlerini genislendirerek Iraqin DAES olaraq da bilinen ISID e qarsi mubarizesinde muhum rol oynadi Burada calisdigi muddetde ISID e qarsi ABS nin rehberlik etdiyi federasiya daxilinde calisan bir cox olke ve buro ile elaqe qurdu El Kazimi Seddam Huseyn rejiminin qati dusmeni idi Boyuk Britaniyada meskunlasmadan once 1985 ci ilde Iraqdan Irana sonra Almaniyaya qacdi ve bir nece il surgunde yasadi ve neticede Boyuk Britaniya vetendasi oldu Iraq siyasi partiyalarinin hec birine uzv deyil 2003 cu ilde ABS nin Iraqi isgalindan sonra El Kazimi Iraqa qayitdi ve Iraq Media Sebekesini qurdu Seddam Huseyn rejiminin cinayetlerini senedlesdirmek ucun qurulan teskilat 2003 2010 cu illerde Londonda Iraq Yaddas Fondunun direktoru vezifesinde calisan El Kazimi Iraq da daxil olmaqla muxtelif olkelerde fealiyyet gosteren qrupu idare etdi O ifadelerin senedlesdirilmesine ve diktatura qurbanlarinin goruntulerinin toplanmasina nezaret edirdi El Monitorun Iraq versiyasinin kose yazari ve redaktoru olub ve muxtelif nesrlerde tohfe verib Bir sira kitablar ve tedqiqatlar da nesr etdirmisdir El Kazimi eyni zamanda uc il Iraqin Newsweek jurnalinin bas redaktoru olmusdur Bas nazir fealiyyetiEl Kazimi ABS Prezidenti Donald Tramp ile 2020El Kazimi ABS Prezidenti Co Bayden ile 2021 2019 cu ilin oktyabr ayinda Iraqda baslayan aylarla davam eden etirazlardan ve Bas nazir Adil Ebdul Mehdi ve kabinetinin istefasindan sonra Mustafa El Kazimi Bas nazir postuna aparici namized oldu El Kazimi ve Heyder El Abadi 2017 ci ilde Er Riyada getdiler El Kazimi dostu Mehemmed ibn Salmanla uzun bir qucaqlasmada gorunduyu zaman mansetlere cixdi 9 prel 2020 ci ilde o Prezident Berhem Saleh terefinden Bas nazir vezifesine teyin edildi aylarca davam eden etirazlardan sonra yixilan hokumeti evez etmek ugrunda mubarize aparmaq ucun ona cemi 10 hefte vaxt verildi El Kazimi Prezident Berhem Saleh terefinden ireli surulmesi dovlet televiziyasinda onceki Bas nazir Adnan el Zurfinin hokumeti teskil etmek ucun kifayet qeder destek ala bilmeyerek geri cekildiyini elan etmesinden qisa bir muddet sonra aciqlandi Texminen alti ay davam eden siyasi danisiqlardan sonra Iraq parlamenti El Kazimini 6 may 2020 ci ilde Iraqin Bas naziri olaraq tesdiqledi El Kazimi vezifesine baslamazdan evvel hokumetinin Iraqin bir cox problemine hell tapan ve bohrani hell edecek iqtidarda olan hokumet olacagini soyledi O erken seckilere soz verdi ve Iraqin diger olkeler terefinden doyus meydani olaraq istifade edilmeyeceyini de vurguladi Iraqdaki boyuk cevrilisler boyuk etirazlar neft qiymetlerinin dusmesi ve COVID 19 pandemiyasi ile elaqedar olaraq baslamisdi Hakimiyyeti eline alan El Kazimi illerle davam eden israfciliqdan ve neft qiymetlerinin dusmesinden sonra dovlet xezinesinin demek olar ki bos oldugunu soyleyerek Iraqi ciddi maliyye bohranindan cixaracagina soz verdi El Kaziminin kabineti milyonlarla iraqliya verilen dovlet xerclerini ve audit maaslarini azaltdi lakin ictimai tenqidden sonra addim geri cevrildi 2020 ci ilin avqust ayinda Mudafie Nazirliyinde yuzlerle issiz iraqli ise goturuldu lakin is teleb edenlerin diger dovlet sektorunun ofisleri qarsisinda oturmalarini dayandirmaq ucun kifayet etmedi Hokumetde cox az muttefiqi olmasi ve parlamentde etirazcilarin teleblerine istinad ederek onu tenqid eden Iran terefdari millet vekilleri ustunluk teskil edir O 2019 cu ilin oktyabr ayindan bu yana 600 e yaxin etirazcinin ve fealin olumunde gunahkar oldugu iddia edilen tehlukesizlik quvvelerini edalete celb etmek vedini yerine yetirmek ucun de mubarize apardi Iran ve muttefiqi Feth Ittifaqi El Kaziminin teyin olunmasina qarsi cixdi 2020 ci ilin aprel ayinda Iran ve Xalq Seferberlik Quvveleri ile elaqesi olan iraqli polis Katib Hizbulla Ebu Mehdi El Muhendisi ve Iran generali Qasim Suleymaninin olumunde gunahkar olmaqda gunahlandirilan beyanat yayimladi El Kazimi Terrorla Mubarize Xidmetine Bagdadda Yasil bolgeye raket hucumlarini arasdirmagi ve itaetsiz silahlilari mehv etmeyi tapsirdi 2021 ci ilin iyulunda El Kazimi ve ABS Prezidenti Co Bayden 2021 ci ilin sonuna qeder ABS nin Iraqdaki doyus missiyasina son qoyulmasi barede razilasma imzaladilar ABS ye seferinden sonra Iraq evveller Incil muzeyinde saxlanilan 17 000 talan edilmis eserini geri aldi Hemcinin baxIstinadlarhttps www odegy org p 19435 Arxivlenmis suret 2020 06 06 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2021 10 08 Arxivlenmis suret 2020 01 31 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2021 10 08 Arxivlenmis suret 2022 09 22 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2021 10 08 Arxivlenmis suret 2020 10 01 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2021 10 08 Arxivlenmis suret 2020 09 17 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2021 10 08 https www aljazeera com news 2020 9 30 iraq challenges mount one year after anti govt protests eruptedl olu kecid Arxivlenmis suret 2022 09 23 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2021 10 08 Arxivlenmis suret 2022 06 20 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2021 10 08 Xarici kecidler