Bu məqalənin cavab vermədiyinə dair şübhələr var. |
Abdulla Əmir Haşimi (Cavanşir) Əmirbahadır oğlu (1950) – publisist, tərcüməçi, jurnalist
Abdulla Əmir Haşımi | |
---|---|
Abdulla Əmirbahadır oğlu Əmir Haşımi | |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Həştəri, İran |
Fəaliyyəti | publisist, tərcüməçi, jurnalist |
Həyatı
1950-ci ildə Güney Azərbaycanda, Təbrizin ətrafında yerləşən Həştəri mahalında zəhmətkeş ailədə dünyaya göz açıbdır. Bir yaşında Təbrizə köçən A. Əmir Haşimi, ibtidai məktəb təhsili ilə həmzaman hələ uşaqlıq illərindən ailəsinin iqtisadi vəziyyətindən asılı olaraq işləməyə başlayıb. İbtidai məktəb dövründən oxumağa marağı olan A. Əmir Haşimi, cəmiyyətin ona yaratdığı dar şəraitdən irəli gələn minlərcə sualın cavablarını oxuduğu kitablarda axtarırdı. Orta təhsilini riyaziyyat ixtisasında Təbrizin məşhur Firdovsi gimnaziyasında alıb. Təbriz Universitetinin fizika fakültəsində oxuyarkən, həmzaman axşamlar oxuduğu texniki institutu bitiribdir. Təbriz Universitetində təhsilini davam edərkən, Təbrizin gimnaziyalarında fizika elmini tədris edib. 1974-cü ildə atası vəfat etdikdən sonra, ailəsinin məişətini idarə etmək üçün, günortadan sonra Sofiyanın sement zavodunda teknisyən kimi işə başlayıb.
1973-cü ildən dostları ilə milli və siyasi qrupları təşkil etdiklərinə və Şah rejiminin əleyhinə apardıqları fəaliyyətə görə 1976-cı ildə bir neçə dostu həbsə alınır və A. Əmir Haşimi gizli yaşamağa və yeraltı fəaliyyətə məcbur olur. Ancaq bir il sonra o da həbs olunur. Lakin inqilab başlamışdı və Azərbaycan xalqı meydana gəlmişdi. İlk fürsətdə dostları ilə birgə Təbriz və Azərbaycanın digər şəhərlərində Azərbaycan Demokrat Firqəsinin ofislərini açır. İnqilabdan sonra dörd ilə yaxın yarım-ələni siyasi fəaliyyətdə Firqənin Mərkəzi Komitəsinin İcraiyyə Heyətinin üzvü kimi Firqənin işçi-fəhlələr məsulu, Azərbaycanın vilayət məsulu və Firqənin kəndlilər üzrə məsuliyyətini daşıyır. Bu dövrdə Azərbaycanda fəhlə sendikaları, kənd şuraları, Azərbaycan yazıçı və şairlər cəmiyyətinin təsis və fəaliyyətində birbaşa çalışır. 1980-ci ildə "Xəlq Müsəlman" hadisələrində A. Əmir Haşimi, firqəçi yoldaşlarının biri ilə həbsə alınır və edamilər sırasına salınır. Qırmızı Xaç, vəkil və dostlarının fəaliyyəti əsasında ölümdən xilas edilir. 1981-ci ildə rəsmi olaraq Firqə qeyri-qanuni elan edilir və Firqənin sədr müavini həbs olunur. Firqənin bir sıra məsulları mühacirətə gedirlər, A. Əmir Haşimi isə yenidən yeraltı fəaliyyətə üz tutmağa məcbur olur. Bu ağır dövr tam 10 il davam edir. 10 il ki, birbaşa ağır təşkilati məsuliyyətlər daşıyır. Doyüş və daldalanma ilə dolu olan 10 il. Həmin dövr, gizli fəaliyyət ilə ələni fəaliyyətin birləşdirməsi dövrü idi. Türkcə kitabların çapı, Azərbaycan filmlərinin çoxaldılıb yayılması, beynəlxalq insan haqqları orqanlarına imza toplama, şəhidlərin anma mərasimlərinin təşkil edilməsi, şair və yazıçıların yubileylərinin keçirilməsi, şeir gecələrinin təşkili, Azərbaycan icmalarının yaradılması, dağçılıq və bu kimi ələni toplumların yaradılması A. Əmir Haşiminin ələni işlərindən idi. Eyni zamanda Tehran, Qəzvin, Zəncan, Ənzəli və Təbrizin zavodlarında mühəndis vəzifəsində müvəqqəti və qeyri-rəsmi işləyirdi. Zavodlarda işlədiyi zaman, Azərbaycan iqtisadiyyatı üzrə, həmçinin cəmiyyətin elm, maarif, iqtisadiyyat sahəsində geri qalması səbəblərini arayıb, araşdırırdı.
Texnoloji ixtisasa yiyələnməsinə baxmayaraq, A. Əmir Haşimi, mədəni-maarif sahəsində də öz bilik və bacarığını sınayırdı. Azərbaycan-türkcəsinə dair lüğətləri fars və ingilis dillərinə (30 min sözdən ibarət) çevirib, tərtib edibdir. O, həmin sözlərin dəqiq mənasını öyrənmək və yeri-yerində işlətmək üçün Güney Azərbaycanın xeyli kəndlərinə dəfələrlə səfər edib, bununla yanaşı, əhalinin mədəniyyəti, yaşayış tərzi və bir çox başqa milli həyatı ilə yaxından tanış olubdur. Bu araşdırmalar, onun yazdığı xeyli məqalələrində öz əksini tapır.
Nəhayət 1992-ci ildə İranı gizli yolla tərk etməyə məcbur olur. O vaxt, Azərbaycan Respublikası yeni istiqlal əldə etmişdi, xarici təcavüzə və iqtisadi və siyasi böhranlarla qarşı-qarşıya idi. Bunlara baxmayaraq Azərbaycan Dövlət TeleRadio Verilişləri Şirkətində jurnalist kimi işə alınır və 6 il, 1998-dək, Xarici Verilişlərin Şərq (türk, fars və ərəb) redaksiyasının baş-redaktor müavini vəzifəsində işləyir. Həmin dövrdə elmi və texniki savadını təkmilləşdirmək üçün Azərbaycan Dövlət Neft Akademiyasında elektrik-mühəndisliyi üzrə magistratura dərəcəsini alır və Bakı Dövlət Universitetinin tarix fakultetində isə dissertant kimi araşdırmağa başlayaraq, üç ildən sonra "İran İslam Respublikası ilə Azərbaycan Respublikası arasında iqtisadi-siyasi münasibətlər, 1991-1997" adlı dissertasiya işini tamamlayıb çap etdirir.
Tanınmış Azərbaycan şairi Söhrab Tahirin "İnqilab Qartalı" romanını, "Heydər Əliyevin siyasi portreti" adlı kitabı və Əbülfəz Bərəkətin "Çörək" əsərini Azərbaycan-türkcəsindən farscaya, Əhməd Kəsrəvi Təbrizinin "İranın Məşrutə hərəkatının tarixi" kitabını (1046 səhifədən ibarət) farscadan Azərbaycan-türkcəsinə tərcümə edib, "Fiyuzat" jurnalını eləcə də Səbri Eyvazovun "Nədən bu hala qaldıq?" əsərini dilimizin latin və kiril qrafikalarına köçürüb, çap etdiribdir. A.Əmir Haşimi, Güney Azərbaycanın milli qurtuluş yolunda olan problemləri və onların həlli yollarını əks etdirən bir çox elmi məqalələrin müəllifidir. Yazılarının bir sırası, "Məqalələr toplusu" və "Bir neçə söz..." adlı müəllif-kitablarında nəşr edilibdir.
2001-ci ildən 2006-cı ilədək Dünya Azərbaycanlıları Konqresinin İdarə Heyətinin üzvü, 2006-cı ildən isə Güney Azərbaycan Konqresinin birinci məsulu vəzifəsindədir.
1998-ci ildə BMT vasitəçiliyi ilə İsveçə mühacirət edən, A. Əmir Haşimi, hal-hazırda yaşadığı Stokholm şəhərində ibtidai-məktəb müəllimi işləyir. Evlidir, üç övladı (Aydın, Babək və Ayda), iki nəvəsi (Batuxan və Damla) var.
Həmçinin Bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqalenin ensiklopedik teleblere cavab vermediyine dair subheler var Lutfen ensiklopedikliyi tesdiq etmek ucun meqalenin movzusuna uygun terefsiz etibarli menbeler elave edin Eger bele menbeler gosterilmezse meqale birlesdirile kocurule yonlendirile ve ya siline biler Abdulla Emir Hasimi Cavansir Emirbahadir oglu 1950 publisist tercumeci jurnalistAbdulla Emir HasimiAbdulla Emirbahadir oglu Emir HasimiDogum tarixi 1950Dogum yeri Hesteri IranFealiyyeti publisist tercumeci jurnalistHeyati1950 ci ilde Guney Azerbaycanda Tebrizin etrafinda yerlesen Hesteri mahalinda zehmetkes ailede dunyaya goz acibdir Bir yasinda Tebrize kocen A Emir Hasimi ibtidai mekteb tehsili ile hemzaman hele usaqliq illerinden ailesinin iqtisadi veziyyetinden asili olaraq islemeye baslayib Ibtidai mekteb dovrunden oxumaga maragi olan A Emir Hasimi cemiyyetin ona yaratdigi dar seraitden ireli gelen minlerce sualin cavablarini oxudugu kitablarda axtarirdi Orta tehsilini riyaziyyat ixtisasinda Tebrizin meshur Firdovsi gimnaziyasinda alib Tebriz Universitetinin fizika fakultesinde oxuyarken hemzaman axsamlar oxudugu texniki institutu bitiribdir Tebriz Universitetinde tehsilini davam ederken Tebrizin gimnaziyalarinda fizika elmini tedris edib 1974 cu ilde atasi vefat etdikden sonra ailesinin meisetini idare etmek ucun gunortadan sonra Sofiyanin sement zavodunda teknisyen kimi ise baslayib 1973 cu ilden dostlari ile milli ve siyasi qruplari teskil etdiklerine ve Sah rejiminin eleyhine apardiqlari fealiyyete gore 1976 ci ilde bir nece dostu hebse alinir ve A Emir Hasimi gizli yasamaga ve yeralti fealiyyete mecbur olur Ancaq bir il sonra o da hebs olunur Lakin inqilab baslamisdi ve Azerbaycan xalqi meydana gelmisdi Ilk fursetde dostlari ile birge Tebriz ve Azerbaycanin diger seherlerinde Azerbaycan Demokrat Firqesinin ofislerini acir Inqilabdan sonra dord ile yaxin yarim eleni siyasi fealiyyetde Firqenin Merkezi Komitesinin Icraiyye Heyetinin uzvu kimi Firqenin isci fehleler mesulu Azerbaycanin vilayet mesulu ve Firqenin kendliler uzre mesuliyyetini dasiyir Bu dovrde Azerbaycanda fehle sendikalari kend suralari Azerbaycan yazici ve sairler cemiyyetinin tesis ve fealiyyetinde birbasa calisir 1980 ci ilde Xelq Muselman hadiselerinde A Emir Hasimi firqeci yoldaslarinin biri ile hebse alinir ve edamiler sirasina salinir Qirmizi Xac vekil ve dostlarinin fealiyyeti esasinda olumden xilas edilir 1981 ci ilde resmi olaraq Firqe qeyri qanuni elan edilir ve Firqenin sedr muavini hebs olunur Firqenin bir sira mesullari muhacirete gedirler A Emir Hasimi ise yeniden yeralti fealiyyete uz tutmaga mecbur olur Bu agir dovr tam 10 il davam edir 10 il ki birbasa agir teskilati mesuliyyetler dasiyir Doyus ve daldalanma ile dolu olan 10 il Hemin dovr gizli fealiyyet ile eleni fealiyyetin birlesdirmesi dovru idi Turkce kitablarin capi Azerbaycan filmlerinin coxaldilib yayilmasi beynelxalq insan haqqlari orqanlarina imza toplama sehidlerin anma merasimlerinin teskil edilmesi sair ve yazicilarin yubileylerinin kecirilmesi seir gecelerinin teskili Azerbaycan icmalarinin yaradilmasi dagciliq ve bu kimi eleni toplumlarin yaradilmasi A Emir Hasiminin eleni islerinden idi Eyni zamanda Tehran Qezvin Zencan Enzeli ve Tebrizin zavodlarinda muhendis vezifesinde muveqqeti ve qeyri resmi isleyirdi Zavodlarda islediyi zaman Azerbaycan iqtisadiyyati uzre hemcinin cemiyyetin elm maarif iqtisadiyyat sahesinde geri qalmasi sebeblerini arayib arasdirirdi Texnoloji ixtisasa yiyelenmesine baxmayaraq A Emir Hasimi medeni maarif sahesinde de oz bilik ve bacarigini sinayirdi Azerbaycan turkcesine dair lugetleri fars ve ingilis dillerine 30 min sozden ibaret cevirib tertib edibdir O hemin sozlerin deqiq menasini oyrenmek ve yeri yerinde isletmek ucun Guney Azerbaycanin xeyli kendlerine defelerle sefer edib bununla yanasi ehalinin medeniyyeti yasayis terzi ve bir cox basqa milli heyati ile yaxindan tanis olubdur Bu arasdirmalar onun yazdigi xeyli meqalelerinde oz eksini tapir Nehayet 1992 ci ilde Irani gizli yolla terk etmeye mecbur olur O vaxt Azerbaycan Respublikasi yeni istiqlal elde etmisdi xarici tecavuze ve iqtisadi ve siyasi bohranlarla qarsi qarsiya idi Bunlara baxmayaraq Azerbaycan Dovlet TeleRadio Verilisleri Sirketinde jurnalist kimi ise alinir ve 6 il 1998 dek Xarici Verilislerin Serq turk fars ve ereb redaksiyasinin bas redaktor muavini vezifesinde isleyir Hemin dovrde elmi ve texniki savadini tekmillesdirmek ucun Azerbaycan Dovlet Neft Akademiyasinda elektrik muhendisliyi uzre magistratura derecesini alir ve Baki Dovlet Universitetinin tarix fakultetinde ise dissertant kimi arasdirmaga baslayaraq uc ilden sonra Iran Islam Respublikasi ile Azerbaycan Respublikasi arasinda iqtisadi siyasi munasibetler 1991 1997 adli dissertasiya isini tamamlayib cap etdirir Taninmis Azerbaycan sairi Sohrab Tahirin Inqilab Qartali romanini Heyder Eliyevin siyasi portreti adli kitabi ve Ebulfez Bereketin Corek eserini Azerbaycan turkcesinden farscaya Ehmed Kesrevi Tebrizinin Iranin Mesrute herekatinin tarixi kitabini 1046 sehifeden ibaret farscadan Azerbaycan turkcesine tercume edib Fiyuzat jurnalini elece de Sebri Eyvazovun Neden bu hala qaldiq eserini dilimizin latin ve kiril qrafikalarina kocurub cap etdiribdir A Emir Hasimi Guney Azerbaycanin milli qurtulus yolunda olan problemleri ve onlarin helli yollarini eks etdiren bir cox elmi meqalelerin muellifidir Yazilarinin bir sirasi Meqaleler toplusu ve Bir nece soz adli muellif kitablarinda nesr edilibdir 2001 ci ilden 2006 ci iledek Dunya Azerbaycanlilari Konqresinin Idare Heyetinin uzvu 2006 ci ilden ise Guney Azerbaycan Konqresinin birinci mesulu vezifesindedir 1998 ci ilde BMT vasiteciliyi ile Isvece muhaciret eden A Emir Hasimi hal hazirda yasadigi Stokholm seherinde ibtidai mekteb muellimi isleyir Evlidir uc ovladi Aydin Babek ve Ayda iki nevesi Batuxan ve Damla var Hemcinin BaxCenubi Azerbaycan