Armi-Rana əyrisi (ing. Armey-Rahn curve, BARS curve, Rahn curve) — dövlət xərclərinin ÜDM-dəki payındakı artımın ÜDM artımının sürətlənməsindən və optimal nöqtəyə çatdıqdan sonra (Skalli nöqtəsi) yavaşlamasına asılılığı. Asılılıq 1993-cü ildə Robert Barro, 1995-ci ildə , 1996-cı ildə və 1994-cü ildə Jerald Skallinin əsərlərində təklif olunur в 1996 году и Джеральдом Скалли.
![image](https://www.wikimedia.az-az.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraW1lZGlhLmF6LWF6Lm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTltTDJZNEx5VkVNQ1U1UVNWRU1TVTRNQ1ZFTUNWQ09DVkVNQ1ZDTWlWRU1DVkNNQ1ZFTVNVNFJsOGxSREFsT1RBbFJERWxPREFsUkRBbFFrTWxSREFsUWpndWFuQm5Mekl3TUhCNExTVkVNQ1U1UVNWRU1TVTRNQ1ZFTUNWQ09DVkVNQ1ZDTWlWRU1DVkNNQ1ZFTVNVNFJsOGxSREFsT1RBbFJERWxPREFsUkRBbFFrTWxSREFsUWpndWFuQm4uanBn.jpg)
Tarixi
Bağımlılıq 1993-cü ildə Robert Barro, 1995-ci ildə Riçard Armie, 1996-cı ildə Riçard Rana və 1994-cü ildə Jerald Skalli tərəfindən təklif olunur.
Asılılığın mahiyyəti
Armi-Rana əyrisi, dövlət xərclərinin ÜDM-dəki payındakı artımın ÜDM artımının sürətlənməsindən və optimallıq nöqtəsinə (Skalli nöqtəsi) çatdıqdan sonra yavaşlamasına asılılığı kimi.
Armi-Rana əyrisində, ÜDM-də dövlət xərclərinin payı () ölkənin iqtisadi böyüməsi ilə birlikdə böyüyür (
) — Skalli nöqtəsinə —
(maksimum böyümə) və sonra azalır.
Tənqid
Uzun müddətdir ki, elmi ictimaiyyətdə dövlət xərclərinin payının hansı səviyyədə icazə verilən maksimum sayılması barədə müzakirələr aparılır. Beləliklə, amerikalı iqtisadçı J. Skalli öz işində ABŞ üçün ÜDM-in 23% -i səviyyəsində dövlət sektorunun optimal ölçüsünü müəyyənləşdirmişdir, 2003-cü ildə ABŞ-də ÜDM-də dövlət xərclərinin payı 35,7%, AB-də isə 47,6% olmuşdur.
Bununla birlikdə, tənqidçilər Armie-Rahn əyrisinin qurulmasının müəyyən çətinliklər yaratdığını və Skalli nöqtə dəyərlərinin özlərində məhdudiyyətlər olduğunu qeyd edirlər:
- hər ölkənin öz fərdi optimal nöqtələrini yaradan öz büdcə siyasətləri rejimi vardır;
- dövlət xərclərinin ÜDM-dəki payının göstəricisi birmənalı deyil (bəzən yalnız federal dövlət xərcləri qiymətləndirilir, bəzən — regional və bələdiyyə orqanlarının xərcləri daxil olmaqla ümumi dövlət xərcləri);
- dövlət xərclərinin artması əksər hallarda büdcə kəsirinin artması ilə əlaqələndirilir ki, bu da öz növbəsində yenidən maliyyələşdirmə faizinin artmasına və iş fəaliyyətinin soyumasına səbəb olur (bu, dövlət xərclərinin artımının ciddi şəkildə məhdudlaşdırılmasını tələb edir);
- dövlət xərclərinin ÜDM-dəki payının göstəricisi büdcə xərclərinin strukturunu nəzərə almır (büdcə ödənişlərinin müxtəlif maddələri * dövlət sərmayələrinin gəliri baxımından fərqli effektivliyə və bütövlükdə iqtisadiyyata stimullaşdırıcı (çarpan) təsir göstərir).
Beləliklə, Armi-Rana əyrisinin praktik tətbiqi olduqca məhduddur və bütün kəmiyyət qiymətləndirmələri ciddi şərh tələb edir.
İstinadlar
- Rahn R., Fox H. What Is the Optimum Size of Government?//Vernon K. Krieble Foundation, 1996
- Scully G. W. What is the Optimal Size of Government in the US? 2019-12-30 at the Wayback Machine// National Center for Policy Analysis, Policy Report 188, 1994
- Scully G. W. What is the Optimal Size of Government in the US? 2019-12-30 at the Wayback Machine// National Center for Policy Analysis, Policy Report 188, 1994
- Armey D. The Freedom Revolution — Washington, D. C.: Regnery Publishing Co., 1995
- Балацкий Е. В. Кривая Арми-Рана 2019-12-30 at the Wayback Machine/ Энциклопедия теоретических основ налогообложения/ Под ред. И. А. Майбурова, Ю. Б. Иванова. — М.: ЮНИТИ-ДАНА, 2016. С.108–111
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Armi Rana eyrisi ing Armey Rahn curve BARS curve Rahn curve dovlet xerclerinin UDM deki payindaki artimin UDM artiminin suretlenmesinden ve optimal noqteye catdiqdan sonra Skalli noqtesi yavaslamasina asililigi Asililiq 1993 cu ilde Robert Barro 1995 ci ilde 1996 ci ilde ve 1994 cu ilde Jerald Skallinin eserlerinde teklif olunur v 1996 godu i Dzheraldom Skalli Armi Rana eyrisiTarixiBagimliliq 1993 cu ilde Robert Barro 1995 ci ilde Ricard Armie 1996 ci ilde Ricard Rana ve 1994 cu ilde Jerald Skalli terefinden teklif olunur Asililigin mahiyyetiArmi Rana eyrisi dovlet xerclerinin UDM deki payindaki artimin UDM artiminin suretlenmesinden ve optimalliq noqtesine Skalli noqtesi catdiqdan sonra yavaslamasina asililigi kimi Armi Rana eyrisinde UDM de dovlet xerclerinin payi g G X displaystyle g G X olkenin iqtisadi boyumesi ile birlikde boyuyur DX X displaystyle Delta X X Skalli noqtesine g displaystyle g maksimum boyume ve sonra azalir TenqidUzun muddetdir ki elmi ictimaiyyetde dovlet xerclerinin payinin hansi seviyyede icaze verilen maksimum sayilmasi barede muzakireler aparilir Belelikle amerikali iqtisadci J Skalli oz isinde ABS ucun UDM in 23 i seviyyesinde dovlet sektorunun optimal olcusunu mueyyenlesdirmisdir 2003 cu ilde ABS de UDM de dovlet xerclerinin payi 35 7 AB de ise 47 6 olmusdur Bununla birlikde tenqidciler Armie Rahn eyrisinin qurulmasinin mueyyen cetinlikler yaratdigini ve Skalli noqte deyerlerinin ozlerinde mehdudiyyetler oldugunu qeyd edirler her olkenin oz ferdi optimal noqtelerini yaradan oz budce siyasetleri rejimi vardir dovlet xerclerinin UDM deki payinin gostericisi birmenali deyil bezen yalniz federal dovlet xercleri qiymetlendirilir bezen regional ve belediyye orqanlarinin xercleri daxil olmaqla umumi dovlet xercleri dovlet xerclerinin artmasi ekser hallarda budce kesirinin artmasi ile elaqelendirilir ki bu da oz novbesinde yeniden maliyyelesdirme faizinin artmasina ve is fealiyyetinin soyumasina sebeb olur bu dovlet xerclerinin artiminin ciddi sekilde mehdudlasdirilmasini teleb edir dovlet xerclerinin UDM deki payinin gostericisi budce xerclerinin strukturunu nezere almir budce odenislerinin muxtelif maddeleri dovlet sermayelerinin geliri baximindan ferqli effektivliye ve butovlukde iqtisadiyyata stimullasdirici carpan tesir gosterir Belelikle Armi Rana eyrisinin praktik tetbiqi olduqca mehduddur ve butun kemiyyet qiymetlendirmeleri ciddi serh teleb edir IstinadlarRahn R Fox H What Is the Optimum Size of Government Vernon K Krieble Foundation 1996 Scully G W What is the Optimal Size of Government in the US 2019 12 30 at the Wayback Machine National Center for Policy Analysis Policy Report 188 1994 Scully G W What is the Optimal Size of Government in the US 2019 12 30 at the Wayback Machine National Center for Policy Analysis Policy Report 188 1994 Armey D The Freedom Revolution Washington D C Regnery Publishing Co 1995 Balackij E V Krivaya Armi Rana 2019 12 30 at the Wayback Machine Enciklopediya teoreticheskih osnov nalogooblozheniya Pod red I A Majburova Yu B Ivanova M YuNITI DANA 2016 S 108 111