Yasopina Turnoqrayska (sloven. Индира Радић 9 iyul 1833, Preddvor[d] – 1 iyun 1854, Qrats) — Sloven əsilli yazıçı, şairə və bəstəkar.
Yasopina Turnoqrayska | |
---|---|
sloven. Josipina Urbančič Turnograjska | |
Doğum tarixi | 9 iyul 1833 |
Doğum yeri |
|
Vəfat tarixi | 1 iyun 1854(20 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Fəaliyyəti | bəstəkar, yazıçı, şair |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Bioqrafiyası
Yasopina Turnoqrayska təxəllüsünü də aldığı Avstriya İmperiyasının Thurn şəhərində anadan olmuşdur.
İlk hekayəsini “Slovenska Bčela” ədəbi jurnalının redaktoruna göndərərkən ad seçimini belə izah etdi: “Slavyan oğulları güclərini və ləyaqətlərini göstərməyə çalışırlar. Niyə slavyan qızlarının eyni arzusu olmaya bilər? Buna görə öz yumşaq dilimdə bir şey yazmağa çalışmaq qərarına gəldim və kolleksiyamdan bir hekayə göndərməyə cəsarət etdim və xahiş edirəm onu nəşrə daxil edin. Mənim adım Yasopina Turnoqrayska olsun, çünki evim Thurn şəhəridir. ”
Qrada Turn Qalasınışəhərində tərbiyəçilərdən təhsil almış, xüsusən də musiqi, din, habelə Latın və İtalyan dillərində biliklərə sahib olmuşdur.
Özü də fransız dilini öyrənmişdir. 1849-cu ildən sonra yeni müəllimi ona qədim yunan dilini, təbiət elmlərini və tarixini öyrətmiş, Sloveniya tarixinə, habelə slavyan xalqlarının tarixinə xüsusi diqqət yetirmişdir.
Yazıçı olmağa qərar verən Yasopində milli ruh yüksəkliyini oyatmaq üçün katalizator ralunu oynamışdır. 1850-ci ildə daha sonra uğurlu bir hüquqşünas və nüfuzlu siyasətçi olmuş bir şair Lovro Toman ilə nişanlanmışdır
Toman hüquq öyrəndiyi və işlədiyi müddətdə onlar fəal şəkildə yazışırdılar. Mindən çox məktubları qorunur. Bəzilərinə iyirmi beş səhifəyə qədər mətn daxil idi.
Məktublar yalnız iki sevgilinin münasibətlərini və hisslərini əks etdirdikləri üçün deyil, həm də Sloveniya torpaqlarında 19-cu əsrin ortalarında gündəlik həyatı əhəmiyyətli bir anlayış təmin etdikləri üçün maraq doğurur.
1853-cü ildə onlar evləndilər və Tomanın işi səbəbindən qalıcı şəkildə Qrasa köçdü.
Yasopina doğuş və qızılca xəstəliyi səbəb olan bir sıra ağırlaşmalardan bir il sonra orada dünyasını dəyişir. Bu zaman onun cəmi 21 yaşı var idi.
İşləri
Hekayələri
- Boris, Zora 1852
- Carigrajski Patriarh, Slovenec 1851
- Cesar v Ljubljani, 1850
- Domoljubje, 1850
- Donava, 1854
- Hoja iz Preddvora na Turn, 1850
- Izdajstvo in sprava, Slovenska bčela 1851
- Jelen, 1850
- Jesen, 1850
- Kakor bo božja volja, tako pa bo, 1850
- Katarina, ruska carica
- Lep izgled ljubezni do sovražnikov, 1850
- Marula,1851, Vodnikov spomenik 1859
- Moč vesti, 1851
- Na grobu Prešerna, 1851
- Nedolžnost in sila, Slovenska bčela 1851
- Nepoznani dvobojnik, 1851
- Nesrečen prepir, 1850
- Nikola Zrinji, največji slavjanski vojak, 1851
- Očetova kletev, 1850
- Petelin, 1850
- Poljski rodoljub, 1850
- Pomlad
- Popotnik, 1850
- Povračilo, 1850
- Razvaline Pustiga grada, 1850
- Rožmanova Lenčica, Zora 1852
- Slavljanski mučenik, Slovenska bčela 1851
- Sodba Bretislavova, 1850
- Spitignejev in udova, 1851
- Sprava, 1850
- Svatoboj puščavnik, Slovenska bčela 1851
- Svoboda, 1850
- Svobodoljubna Slavjanka, 1850
- Trdoslav, Zora 1852
- Vilica, 1851
- Vojvoda Ferdinand Brannšveigovski in francozki v vojski vjeti oficirji, 1850
- Zvestoba do smrti, Slovenska bčela 1851
Mahnıları
- Zmiraj krasna je narava
- Noč na grobu
- Smereka
Xatirəsinin əbədiləşdirilməsi.
- Yasopina Turnoqrayska Mədəniyyət Cəmiyyəti (Kulturno drustvo Josipine Turnograjske)
- Plaketa Josipine Turnograjske
- Lyublyanadakı Yasopina Turnoqrayska küçəsi (Ulica Josipine Turnograjske, Lyublyana)
- Maribordakı Yasopina Turnoqrayska küçəsi (Ulica Josipine Turnograjske, Maribor)
Mənbə
- Diplomske naloge na temo Josipina Turnograjska[ölü keçid]
- Josipina Urbančič Turnograjska: življenjepis na dso-preddvor.si
İstinadlar
- Wurzbach D. C. v. Toman, Josephine (alm.). // Biographisches Lexikon des Kaiserthums Oesterreich: enthaltend die Lebensskizzen der denkwürdigen Personen, welche seit 1750 in den österreichischen Kronländern geboren wurden oder darin gelebt und gewirkt haben Wien: 1856. Vol. 44. S. 243.
- Österreichisches Biographisches Lexikon 1815–1950 (alm.). ÖAW. doi:10.1553/0X00326DEF
- Slovenska biografija (sloven.). Znanstvenoraziskovalni center Slovenske akademije znanosti in umetnosti. ISSN 2350-5370
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Yasopina Turnoqrayska sloven Indira Radiћ 9 iyul 1833 Preddvor d 1 iyun 1854 Qrats Sloven esilli yazici saire ve bestekar Yasopina Turnoqrayskasloven Josipina Urbancic TurnograjskaDogum tarixi 9 iyul 1833 1833 07 09 Dogum yeri Preddvor d Preddvor belediyyesi d SloveniyaVefat tarixi 1 iyun 1854 1854 06 01 20 yasinda Vefat yeri Qrats Avstriya imperiyasiFealiyyeti bestekar yazici sair Vikianbarda elaqeli mediafayllarBioqrafiyasiYasopina Turnoqrayska texellusunu de aldigi Avstriya Imperiyasinin Thurn seherinde anadan olmusdur Ilk hekayesini Slovenska Bcela edebi jurnalinin redaktoruna gondererken ad secimini bele izah etdi Slavyan ogullari guclerini ve leyaqetlerini gostermeye calisirlar Niye slavyan qizlarinin eyni arzusu olmaya biler Buna gore oz yumsaq dilimde bir sey yazmaga calismaq qerarina geldim ve kolleksiyamdan bir hekaye gondermeye cesaret etdim ve xahis edirem onu nesre daxil edin Menim adim Yasopina Turnoqrayska olsun cunki evim Thurn seheridir Qrada Turn Qalasiniseherinde terbiyecilerden tehsil almis xususen de musiqi din habele Latin ve Italyan dillerinde biliklere sahib olmusdur Ozu de fransiz dilini oyrenmisdir 1849 cu ilden sonra yeni muellimi ona qedim yunan dilini tebiet elmlerini ve tarixini oyretmis Sloveniya tarixine habele slavyan xalqlarinin tarixine xususi diqqet yetirmisdir Yazici olmaga qerar veren Yasopinde milli ruh yuksekliyini oyatmaq ucun katalizator ralunu oynamisdir 1850 ci ilde daha sonra ugurlu bir huquqsunas ve nufuzlu siyasetci olmus bir sair Lovro Toman ile nisanlanmisdir Toman huquq oyrendiyi ve islediyi muddetde onlar feal sekilde yazisirdilar Minden cox mektublari qorunur Bezilerine iyirmi bes sehifeye qeder metn daxil idi Mektublar yalniz iki sevgilinin munasibetlerini ve hisslerini eks etdirdikleri ucun deyil hem de Sloveniya torpaqlarinda 19 cu esrin ortalarinda gundelik heyati ehemiyyetli bir anlayis temin etdikleri ucun maraq dogurur 1853 cu ilde onlar evlendiler ve Tomanin isi sebebinden qalici sekilde Qrasa kocdu Yasopina dogus ve qizilca xesteliyi sebeb olan bir sira agirlasmalardan bir il sonra orada dunyasini deyisir Bu zaman onun cemi 21 yasi var idi IsleriHekayeleri Boris Zora 1852 Carigrajski Patriarh Slovenec 1851 Cesar v Ljubljani 1850 Domoljubje 1850 Donava 1854 Hoja iz Preddvora na Turn 1850 Izdajstvo in sprava Slovenska bcela 1851 Jelen 1850 Jesen 1850 Kakor bo bozja volja tako pa bo 1850 Katarina ruska carica Lep izgled ljubezni do sovraznikov 1850 Marula 1851 Vodnikov spomenik 1859 Moc vesti 1851 Na grobu Preserna 1851 Nedolznost in sila Slovenska bcela 1851 Nepoznani dvobojnik 1851 Nesrecen prepir 1850 Nikola Zrinji najvecji slavjanski vojak 1851 Ocetova kletev 1850 Petelin 1850 Poljski rodoljub 1850 Pomlad Popotnik 1850 Povracilo 1850 Razvaline Pustiga grada 1850 Rozmanova Lencica Zora 1852 Slavljanski mucenik Slovenska bcela 1851 Sodba Bretislavova 1850 Spitignejev in udova 1851 Sprava 1850 Svatoboj puscavnik Slovenska bcela 1851 Svoboda 1850 Svobodoljubna Slavjanka 1850 Trdoslav Zora 1852 Vilica 1851 Vojvoda Ferdinand Brannsveigovski in francozki v vojski vjeti oficirji 1850 Zvestoba do smrti Slovenska bcela 1851 Mahnilari Zmiraj krasna je narava Noc na grobu SmerekaXatiresinin ebedilesdirilmesi Yasopina Turnoqrayska Medeniyyet Cemiyyeti Kulturno drustvo Josipine Turnograjske Plaketa Josipine Turnograjske Lyublyanadaki Yasopina Turnoqrayska kucesi Ulica Josipine Turnograjske Lyublyana Maribordaki Yasopina Turnoqrayska kucesi Ulica Josipine Turnograjske Maribor MenbeDiplomske naloge na temo Josipina Turnograjska olu kecid Josipina Urbancic Turnograjska zivljenjepis na dso preddvor siIstinadlarWurzbach D C v Toman Josephine alm Biographisches Lexikon des Kaiserthums Oesterreich enthaltend die Lebensskizzen der denkwurdigen Personen welche seit 1750 in den osterreichischen Kronlandern geboren wurden oder darin gelebt und gewirkt habenWien 1856 Vol 44 S 243 Osterreichisches Biographisches Lexikon 1815 1950 alm OAW doi 10 1553 0X00326DEF Slovenska biografija sloven Znanstvenoraziskovalni center Slovenske akademije znanosti in umetnosti ISSN 2350 5370