Elamlar İran körfəzinin şimalında, indiki Xuzistan, İlam, Fars, Buşəhr, Lorestan, Bəxtiyari və Kohgiluyə əyalətlərində yerləşən bir xalqıydı. Onların dili nə Sami, nə də hind-Avropa deyildi və sonralar ortaya çıxan Əhəmənlər və Maday imperiyasının coğrafi öncülləriydi.
İranda qaşqayların yaşadığı bölgədə elamların tarixsəl əsərləri vardır
şəkil | Ad | Ailə münasibəti | Hökmranlığı | Qeydlər |
---|---|---|---|---|
Qədim Elamlar Dövrü, e.ə. 2700-1500 | ||||
Elamlarların Erkən padşahları, e.ə. 2700-2600 | ||||
? | ?-? | |||
, e.ə. 2600–2078 | ||||
Adı açıqlanmayan Avan kralı | ? | e.ə. 2580-? | ilk sülalənin son padşahıyla çağdaşdır. | |
...Lu | ? | ?-? | ||
Kur-İşşak | ? | e.ə. ?-2550 | ||
Peli | ? | e.ə. 2500-? | ||
I Tata | ? | ?-? | ||
Ukku-Tanhiş | ? | ?-? | ||
Hişutaş | ? | ?-? | ||
Şuşun-Tarana | ? | ?-? | ||
Napi-Ilhuş | ? | ?-? | ||
Kikku-Sive-Temti | ? | ?-? | ||
I Hişep-Ratep | ? | ?-? | ||
Luh-Işşan | I Hişep-Ratepin oğlu | e.ə. ?-2325 | ||
II Hişep-Ratep | Luh-Işşanın oğlu | e.ə. 2325-? | ||
Emahsini | e.ə. 2315-2311 | |||
Helu | ? | ?-? | ||
Xita | ? | e.ə. 2270-2270 | Akkad padşahı Naram-Sinlə çağdaşdır. | |
Kutik-Inşuşinak | oğlu | e.ə. 2100-2100 | padşahı çağdaşdır. E.ə. 2078 və 2016-cı illərdə , qoşunları tərəfindən fəth edildi. | |
, e.ə. 2100-1928 | ||||
Adı açıqlanmayan Simaşki kralı | ? | e.ə. ?-2100 | Avan padişahı Kutik-Inşuşinak'la çağdaşdır | |
I Gir-Namme | ? | ?-? | ||
I Tazitta | ? | e.ə. 2040-2037 | ||
I Eparti | ? | e.ə. ?-2033 | ||
II Gir-Namme | ? | e.ə. ?-2033 | ||
II Tazitta | ? | ?-? | ||
Lurak-Luhhan | ? | e.ə. 2028-2022 | ||
Hutran-Temti | ? | ?-? | ||
I Indattu-Inşuşinak | Hutran-Temtinin oğlu | e.ə. ?–2016 | ||
Kindattu | oğlu | e.ə. ?-2006-2005-? | ||
II Indattu-Inşuşinak | oğlu | e.ə. 1980-? | İsin padişahı Şu-İlişu'yla & Eşnunna padişahı Bilalama'yla çağdaşdır. | |
I Tan-Ruhuratir | II Indattu-Inşuşinakın oğlu | e.ə. 1965-? | İsin padişahı Iddin-Dagan'yla çağdaşdır. | |
III Indattu-Inşuşinak | I Tan-Ruhuratirinin oğlu | ?-? | ||
Indattu-Napir | ? | ?-? | ||
Indattu-Temti | ? | ?-? | ||
/ Eparti sülaləsi, e.ə. 1970–1500 | ||||
II Eparti | e.ə. 1973-cü ildə kralı qızıyla evləndi. | e.ə. 1973-? | İsin padişahı Iddin-Dagan'yla çağdaşdır. | |
Şilhaha | II Epartinin oğlu | ?-? | ||
I Kuk-Naşur | Şilhaha (ruhuşak)nın oğlu | ?-? | ||
Atta-huşu | I Kuk-Naşurun oğlu (?) | e.ə. 1928-1894-? | ||
Tetep-Mada | I Kuk-Naşurun oğlu (?) | e.ə. 1890-? | ||
Palar-Işşan | ? | ?-? | ||
Kuk-Sanit | Palar-Işşanın oğlu (?) | ?-? | ||
Kuk-Kirvaş | oğlu & Palar-Işşanın nəvəsi | ?-? | ||
Tem-Sanit | Kuk-Kirvaşin oğlu | ?-? | ||
Kuk-Nahhunte | ? | ?-? | ||
II Kuk-Naşur | Kuk-Nahhuntenin oğlu (?) | ?-? | ||
Şirukduh | ? | e.ə. 1790-? | Assuriya padişahı 'yla (e.ə 1809-1782) çağdaşdır. | |
I Şimut-Vartaş | Şirukduhun oğlu | ?-? | ||
Sive-Palar-Hupak | Şirukduhun oğlu | e.ə. ?-1765-? | ||
I Kuduzuluş | Şirukduhun oğlu | ?-? | ||
I Kutir-Nahhunte | I Kuduzuluşun oğlu | e.ə. 1710-? | ||
Atta-Merra-Halki | I Kuduzuluşun oğlu (?) | ?-? | ||
II Tata | Atta-Merra-Halkinin qardaşı | ?-? | ||
Lila-Irtaş | I Kuduzuluşun oğlu | ?-? | ||
Temti-Agun | I Kutir-Nahhuntenin oğlu | ?-? | ||
Kutir-Şilhaha | Temti-Agunun oğlu | ?-? | ||
III Kuk-Naşur | Kutir-Şilhahanın oğlu | e.ə. ?-1646-? | ||
Temti-Raptaş | Kutir-Şilhahanın oğlu | ?-? | ||
II Şimut-Vartaş | III Kuk-Naşurun oğlu | ?-? | ||
Şirtuh | III Kuk-Naşurun oğlu | ?-? | ||
II Kuduzuluş | II Şimut-Vartaşın oğlu | ?-? | ||
Tan-Uli | ? | ?-? | ||
Temti-Halki | Tan-Ulinin oğlu | ?-? | ||
IV Kuk-Naşur | Tan-Ulinin oğlu | ?-? | ||
Kutik-Matlat | Tan-Ulinin oğlu | e.ə. 1500-? | ||
Orta Elamlar Dövrü, e.ə. 1500-1000 | ||||
Kidinu sülaləsi, e.ə. 1500-1400 | ||||
Kidinu | ? | e.ə. 15-ci əsr-? | ||
Inşuşinak-Sunkir-Nappipir | ? | ?-? | ||
II Tan-Ruhuratir | ? | e.ə. 15-ci əsr-? | ||
Şalla | ? | ?-? | ||
Temti-Ahar | ? | e.ə. 1370-? | Babil padişahı Kassit'lə çağdaşdır. | |
Igehalki sülaləsi, e.ə. 1400-1200 | ||||
Ata-Halki | ? | ?-? | ||
I Attar-Kittah | Ata-Halkinin oğlu | ?-? | ||
Ige-Halki | ? | ?-? | ||
I Pahir-Işşan | Ige-Halkinin oğlu | e.ə. 1390-? | ||
I Kidin-Hutran | I Pahir-Işşanın oğlu | ?-? | ||
II Attar-Kittah | Ige-Halkinin oğlu | ?-? | ||
I Humban-Numena | II Attar-Kittahın oğlu | e.ə. 1370-? | ||
Untaş-Napirişa (Untaş-Humban) | I Humban-Numenanın oğlu | e.ə. 1340-? | ||
II Kidin-Hutran | Untaş-Napirişanın oğlu | ?-? | ||
Napirişa-Untaşr (Humban-Untaş) | II Kidin-Hutranın oğlu | ?-? | ||
II Pahir-Işşan | ? | ?-? | ||
Unpatar-Napirişa (Unpatar-Humban) | II Pahir-Işşanın oğlu | ?-? | ||
III Kidin-Hutran | II Pahir-Işşannın oğlu | e.ə. 1224-? | ||
Şutruki sülaləsi, e.ə. 1200-970 | ||||
Hallutuş-Inşuşinak | ? | e.ə. 1200-? | ||
I Şutruk-Nahhunte | Hallutuş-Inşuşinakın oğlu | e.ə. ?-1158-? | ||
II Kutir-Nahhunte | Hallutuş-Inşuşinakın oğlu | e.ə. ?-1155-? | ||
I Şilhak-Inşuşinak | Hallutuş-Inşuşinakın oğlu | ?-? | ||
Hutelutuş-Inşuşinak | II Kutir-Nahhuntenin oğlu | e.ə. ?-1110-? | ||
Şilhina-Hamru-Lakamar | I Şilhak-Inşuşinakın oğlu | e.ə. ?-1110-? | ||
II Humban-Numena | ? | e.ə. 11-ci əsrin başları-? | ||
II Şutruk-Nahhunte | II Humban-Numenanın oğlu | e.ə. 11-ci əsrin ortaları-? | ||
I Şutur-Nahhunte | II Humban-Numenanın oğlu | e.ə. 11-ci əsrin ortaları-? | yazısını yaratdı. | |
Mar-biti-apla-usur | ? | e.ə. ?-983-? | ||
Akşir-Şimut | ? | ?-? | ||
Akşir-Nahhunte | ? | ?-? | ||
Kara-İndaş | ? | ?-? | ||
Yeni Elamlar Dövrü, e.ə. 1000-500 | ||||
Humban-Tahri (yeni-Elamlar) sülaləsi, e.ə. 830-521 | ||||
Adı açıqlanmayan Elam kralı | ? | e.ə. ?-821-? | ||
I Humban-Tahrah | ? | e.ə. ?-743 | ||
I Humban-Nikaş | I Humban-Tahrahın oğlu | e.ə. 743-717 | ||
II Şutur-Nahhunte | I Humban-Nikaş(Ruhushak)ın oğlu | e.ə. 717-699 | ||
Halluşu-Inşuşinak | II Şutur-Nahhuntenin oğlu | e.ə. 699-693 | ||
III Kutir-Nahhunte | Halluşu-Inşuşinakın oğlu | e.ə. 693-692 | ||
III Humban-Numena | Halluşu-Inşuşinakın oğlu | e.ə. 692-688 | ||
I Humban-Haltaş | III Humban-Numenanın oğlu (?) | e.ə. 688-681 | ||
II Humban-Haltaş | I Humban-Haltaşın oğlu | e.ə. 681-675 | ||
Urtak | II Humban-Haltaşın oğlu | e.ə. 675-664 | ||
Teumman | Urtakın qardaşı | e.ə. 663-653 | ||
II Humban-Nikaş | Urtakın oğlu | e.ə. 653-651 | ||
I Tammaritu | Urtakın oğlu | e.ə. 652-649 | ||
İndabibi | ? | e.ə. 649-648 | ||
III Humban-haltaş | qardaşı | e.ə. 648-645/4 | ||
II Tammaritu | I Tammaritunun oğlu | e.ə. 647-647 | ||
III Humban-Nikaş | oğlu | e.ə. 647-647 | ||
Umhuluma | ? | e.ə. 647-647 | ||
IV İndattu-Inşuşinak | ? | e.ə. 647-646 | ||
Humban-Hapua | ? | e.ə. 647-647 | ||
Pae | ? | e.ə. 646-645/4 | ||
III Şutur-Nahhunte | IV İndattu-Inşuşinakın oğlu | e.ə. 646-? | E.ə.650-ci ildə uduzdu. | |
Humban-Kitin | III Şutur-Nahhuntenin oğlu | e.ə. 7-ci əsrin son rübü-? | ||
II Humban-Tahrah | ? | ?-? | ||
Hallutaş-Inşuşinak | II Humban-Tahrahın oğlu | ?-? | ||
I Ummanunu | ? | e.ə. VI əsrin birinci rübü-? | ||
II Şilhak-Inşuşinak | I Ummanunu'nun oğlu | e.ə. VI əsrin birinci rübü-? | ||
II Temti-Humban-Inşuşinak | II Şilhak-Inşuşinakın oğlu | e.ə. 550-? | ||
Halkataş | ? | e.ə. ?-549/8 | ||
Açina | 'nın oğlu | e.ə. ?- 522 | ||
II Ummanunu (IV Humban-Nikaş (Ummaniş)) | ? | e.ə. 522-521 | ||
Atta-hamiti-Inşuşinak | 'nin oğlu | e.ə. ?-520/19 | O həmçinin padşahıydı |
İstinadlar
- Awan's geographical site is unknown. But it is very probable that it was near Poshtkuh of .
- The first three kings of Awan were also kings of Mesopotamia.
- Legrain, 1922; Cameron, 1936; The Cambridge History of Iran; Hinz, 1972; The Cambridge Ancient History; Majidzadeh, 1991; Majidzadeh, 1997; Vallat "Elam ...", 1998.
- Cameron, 1936.
- Potts, 1999.
- Hinz, 1972.
- Some archaeologists have suggested that Simashki was located in the north of Elam and Anshan near modern .
- Cameron, 1936; The Cambridge History of Iran; Hinz, 1972; The Cambridge Ancient History; Majidzadeh, 1991; Majidzadeh, 1997; Vallat "Elam ...", 1998.
- Hinz, 1972.
- Cameron, 1936; The Cambridge History of Iran; Hinz, 1972; The Cambridge Ancient History; Majidzadeh, 1991; Majidzadeh, 1997; Vallat, "Elam ...", 1998.
- Vallat, "Elam ...", 1998.
- "Ruhushak" means son of sister but probably it refers to a dynastical marriage between siblings. See Vallat, "Elam ...", 1998.
- Majidzadeh, 1991.
- Vallat , Francois. Elam: The History of Elam.
- He was also king of Babylon.
- Cameron, 1936; The Cambridge History of Iran; Hinz, 1972; The Cambridge Ancient History; Majidzadeh, 1991; Vallat, 1995; Majidzadeh, 1997; Vallat, "Elam ...", 1998; Reade, 2000; Henkelman, 2003; Tavernier, 2004.
- D. T. Potts. The Archaeology of Elam: Formation and Transformation of an Ancient Iranian State. Cambridge University Press. 12 November 2015. səh. 269. ISBN . 7 December 2021 tarixində . İstifadə tarixi: 31 July 2020.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Elamlar Iran korfezinin simalinda indiki Xuzistan Ilam Fars Busehr Lorestan Bextiyari ve Kohgiluye eyaletlerinde yerlesen bir xalqiydi Onlarin dili ne Sami ne de hind Avropa deyildi ve sonralar ortaya cixan Ehemenler ve Maday imperiyasinin cografi onculleriydi Iranda qasqaylarin yasadigi bolgede elamlarin tarixsel eserleri vardir sekil Ad Aile munasibeti Hokmranligi QeydlerQedim Elamlar Dovru e e 2700 1500Elamlarlarin Erken padsahlari e e 2700 2600 e e 2600 2078Adi aciqlanmayan Avan krali e e 2580 ilk sulalenin son padsahiyla cagdasdir Lu Kur Issak e e 2550Peli e e 2500 I Tata Ukku Tanhis Hisutas Susun Tarana Napi Ilhus Kikku Sive Temti I Hisep Ratep Luh Issan I Hisep Ratepin oglu e e 2325II Hisep Ratep Luh Issanin oglu e e 2325 Emahsini e e 2315 2311Helu Xita e e 2270 2270 Akkad padsahi Naram Sinle cagdasdir Kutik Insusinak oglu e e 2100 2100 padsahi cagdasdir E e 2078 ve 2016 ci illerde qosunlari terefinden feth edildi e e 2100 1928Adi aciqlanmayan Simaski krali e e 2100 Avan padisahi Kutik Insusinak la cagdasdirI Gir Namme I Tazitta e e 2040 2037I Eparti e e 2033II Gir Namme e e 2033II Tazitta Lurak Luhhan e e 2028 2022Hutran Temti I Indattu Insusinak Hutran Temtinin oglu e e 2016Kindattu oglu e e 2006 2005 II Indattu Insusinak oglu e e 1980 Isin padisahi Su Ilisu yla amp Esnunna padisahi Bilalama yla cagdasdir I Tan Ruhuratir II Indattu Insusinakin oglu e e 1965 Isin padisahi Iddin Dagan yla cagdasdir III Indattu Insusinak I Tan Ruhuratirinin oglu Indattu Napir Indattu Temti Eparti sulalesi e e 1970 1500II Eparti e e 1973 cu ilde krali qiziyla evlendi e e 1973 Isin padisahi Iddin Dagan yla cagdasdir Silhaha II Epartinin oglu I Kuk Nasur Silhaha ruhusak nin oglu Atta husu I Kuk Nasurun oglu e e 1928 1894 Tetep Mada I Kuk Nasurun oglu e e 1890 Palar Issan Kuk Sanit Palar Issanin oglu Kuk Kirvas oglu amp Palar Issanin nevesi Tem Sanit Kuk Kirvasin oglu Kuk Nahhunte II Kuk Nasur Kuk Nahhuntenin oglu Sirukduh e e 1790 Assuriya padisahi yla e e 1809 1782 cagdasdir I Simut Vartas Sirukduhun oglu Sive Palar Hupak Sirukduhun oglu e e 1765 I Kuduzulus Sirukduhun oglu I Kutir Nahhunte I Kuduzulusun oglu e e 1710 Atta Merra Halki I Kuduzulusun oglu II Tata Atta Merra Halkinin qardasi Lila Irtas I Kuduzulusun oglu Temti Agun I Kutir Nahhuntenin oglu Kutir Silhaha Temti Agunun oglu III Kuk Nasur Kutir Silhahanin oglu e e 1646 Temti Raptas Kutir Silhahanin oglu II Simut Vartas III Kuk Nasurun oglu Sirtuh III Kuk Nasurun oglu II Kuduzulus II Simut Vartasin oglu Tan Uli Temti Halki Tan Ulinin oglu IV Kuk Nasur Tan Ulinin oglu Kutik Matlat Tan Ulinin oglu e e 1500 Orta Elamlar Dovru e e 1500 1000Kidinu sulalesi e e 1500 1400Kidinu e e 15 ci esr Insusinak Sunkir Nappipir II Tan Ruhuratir e e 15 ci esr Salla Temti Ahar e e 1370 Babil padisahi Kassit le cagdasdir Igehalki sulalesi e e 1400 1200Ata Halki I Attar Kittah Ata Halkinin oglu Ige Halki I Pahir Issan Ige Halkinin oglu e e 1390 I Kidin Hutran I Pahir Issanin oglu II Attar Kittah Ige Halkinin oglu I Humban Numena II Attar Kittahin oglu e e 1370 Untas Napirisa Untas Humban I Humban Numenanin oglu e e 1340 II Kidin Hutran Untas Napirisanin oglu Napirisa Untasr Humban Untas II Kidin Hutranin oglu II Pahir Issan Unpatar Napirisa Unpatar Humban II Pahir Issanin oglu III Kidin Hutran II Pahir Issannin oglu e e 1224 Sutruki sulalesi e e 1200 970Hallutus Insusinak e e 1200 I Sutruk Nahhunte Hallutus Insusinakin oglu e e 1158 II Kutir Nahhunte Hallutus Insusinakin oglu e e 1155 I Silhak Insusinak Hallutus Insusinakin oglu Hutelutus Insusinak II Kutir Nahhuntenin oglu e e 1110 Silhina Hamru Lakamar I Silhak Insusinakin oglu e e 1110 II Humban Numena e e 11 ci esrin baslari II Sutruk Nahhunte II Humban Numenanin oglu e e 11 ci esrin ortalari I Sutur Nahhunte II Humban Numenanin oglu e e 11 ci esrin ortalari yazisini yaratdi Mar biti apla usur e e 983 Aksir Simut Aksir Nahhunte Kara Indas Yeni Elamlar Dovru e e 1000 500Humban Tahri yeni Elamlar sulalesi e e 830 521Adi aciqlanmayan Elam krali e e 821 I Humban Tahrah e e 743I Humban Nikas I Humban Tahrahin oglu e e 743 717II Sutur Nahhunte I Humban Nikas Ruhushak in oglu e e 717 699Hallusu Insusinak II Sutur Nahhuntenin oglu e e 699 693III Kutir Nahhunte Hallusu Insusinakin oglu e e 693 692III Humban Numena Hallusu Insusinakin oglu e e 692 688I Humban Haltas III Humban Numenanin oglu e e 688 681II Humban Haltas I Humban Haltasin oglu e e 681 675Urtak II Humban Haltasin oglu e e 675 664Teumman Urtakin qardasi e e 663 653II Humban Nikas Urtakin oglu e e 653 651I Tammaritu Urtakin oglu e e 652 649Indabibi e e 649 648III Humban haltas qardasi e e 648 645 4II Tammaritu I Tammaritunun oglu e e 647 647III Humban Nikas oglu e e 647 647Umhuluma e e 647 647IV Indattu Insusinak e e 647 646Humban Hapua e e 647 647Pae e e 646 645 4III Sutur Nahhunte IV Indattu Insusinakin oglu e e 646 E e 650 ci ilde uduzdu Humban Kitin III Sutur Nahhuntenin oglu e e 7 ci esrin son rubu II Humban Tahrah Hallutas Insusinak II Humban Tahrahin oglu I Ummanunu e e VI esrin birinci rubu II Silhak Insusinak I Ummanunu nun oglu e e VI esrin birinci rubu II Temti Humban Insusinak II Silhak Insusinakin oglu e e 550 Halkatas e e 549 8Acina nin oglu e e 522II Ummanunu IV Humban Nikas Ummanis e e 522 521Atta hamiti Insusinak nin oglu e e 520 19 O hemcinin padsahiydiIstinadlarAwan s geographical site is unknown But it is very probable that it was near Poshtkuh of The first three kings of Awan were also kings of Mesopotamia Legrain 1922 Cameron 1936 The Cambridge History of Iran Hinz 1972 The Cambridge Ancient History Majidzadeh 1991 Majidzadeh 1997 Vallat Elam 1998 Cameron 1936 Potts 1999 Hinz 1972 Some archaeologists have suggested that Simashki was located in the north of Elam and Anshan near modern Cameron 1936 The Cambridge History of Iran Hinz 1972 The Cambridge Ancient History Majidzadeh 1991 Majidzadeh 1997 Vallat Elam 1998 Hinz 1972 Cameron 1936 The Cambridge History of Iran Hinz 1972 The Cambridge Ancient History Majidzadeh 1991 Majidzadeh 1997 Vallat Elam 1998 Vallat Elam 1998 Ruhushak means son of sister but probably it refers to a dynastical marriage between siblings See Vallat Elam 1998 Majidzadeh 1991 Vallat Francois Elam The History of Elam He was also king of Babylon Cameron 1936 The Cambridge History of Iran Hinz 1972 The Cambridge Ancient History Majidzadeh 1991 Vallat 1995 Majidzadeh 1997 Vallat Elam 1998 Reade 2000 Henkelman 2003 Tavernier 2004 D T Potts The Archaeology of Elam Formation and Transformation of an Ancient Iranian State Cambridge University Press 12 November 2015 seh 269 ISBN 978 1 107 09469 7 7 December 2021 tarixinde Istifade tarixi 31 July 2020