Baba yurdunda (pyes) — XIX əsrin sonunda Azərbaycan dramaturgiyasında maarifçiliyin növbəti mərhələsini başa çatdıran Əbdürrəhim bəy Haqverdiyev realist ədəbiyyatımızın və sənətimizin inkişafında əhəmiyyətli xidmətlər göstərmişdir. 1920-ci ildən sonra Ə. Haqverdiyev yaradıcılığının üçüncü dövrü başlanır. Bu dövrdə yazdığı dram əsərlərindən biridə "Baba yurdunda" pyesidir.
Baba yurdunda |
---|
Əsərin mövzusu
"Baba yurdunda" (1927) pyesində Pərviz xanın nəslindən olan Cahangir ağanın zülmü təsvir olunur. Aradan iki əsr keçməsinə baxmayaraq, Azərbaycan kəndlisinin halı dəyişməmişdir. Pərviz xan getmiş, Cahangir ağa gəlmişdir. Cahangir ağa yoxsul kəndli qızı Gülnisəni zorla alır, nişanlısı yoxsul İskəndəri isə öldürtdürür. Əsərin axırında Cahangir ağanın oğlu, İskəndərzadə adı ilə meydana çıxır və öz atasına qarşı mübarizə aparıb, ölkədə zəhmətkeşlər hakimiyyəti yaranmasına çalışır. Kəndli qızından olan İskəndərzadə dairə icraiyyə komitəsinin sədri vəzifəsində işləyir. Müəllif yoxsul kəndlilərin zülmdən azad olub, hökumət işlərində böyük mövqe tutmalarına sevinir, xalqın azadlığı uğrunda çalışan İskəndərzadəni dərin məhəbbətlə təsvir edir.
Pyesdə Həsən surəti də vardır ki, o, kasıb kəndlidir. Lakin xəbisdir. Qızı Gülnisənin yalvarış və göz yaşlarına baxmayaraq, onu Cahangir ağaya zorla verir və özünün "səadətə" çatdığına sevinir. Cahangir ağa ilə qohum olmağından istifadə edərək, yoxsul kəndlilərə zülm edir. Xalqın, о cümlədən ədibin Həsən kimi xəbislərə, "öz sinfinə qənim kəsilənlərə" nifrəti daha böyükdür.
Obrazlar
- Cahangir ağa – iyirminci əsrin əvvəlində, Pərviz xan nəslindən bir mülkədar, otuz beş yaşında
- Ehsanxan – qoca mülkədar, Cahangir ağanın mülk qonşusu
- Namaz – Cahangir ağanın darğası
- Gülnisə, Balaqız – kənd qızları
- Həsən – Gülnisənin atası
- Tubu – Həsənin arvadı
- Sadıq, Həzrətqulu – kəndli
- Şahmar bəy — pristav
- Aşıq Cəfər – saz aşığı
- İskəndərzadə – dairə icraiyyə komitəsi sədri
- Mirzə Səməd – katib
- Kəndlilər, şikayətçilər, qadın, yasovul, yüzbaşı, toybaşı, fərraş, mirab, milisioner və s.
Həmçinin bax
İstinadlar
- Kamran Məmmədоv. ƏBDÜRRƏHİM BƏY HAQVЕRDİYЕV SЕÇİLMİŞ ƏSƏRLƏRİ (PDF). II cilddə, I cild. Bakı: “Lider nəşriyyat”. 2005. səh. 22-23, 313.
Xarici keçidlər
- Əbdürrəhim bəy Haqverdiyev
- ƏBDÜRRƏHİM BƏY HAQVERDİYEV
- Əbdürrəhim bəy Haqverdiyev (17.05.1870–11.12.1933)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Baba yurdunda pyes XIX esrin sonunda Azerbaycan dramaturgiyasinda maarifciliyin novbeti merhelesini basa catdiran Ebdurrehim bey Haqverdiyev realist edebiyyatimizin ve senetimizin inkisafinda ehemiyyetli xidmetler gostermisdir 1920 ci ilden sonra E Haqverdiyev yaradiciliginin ucuncu dovru baslanir Bu dovrde yazdigi dram eserlerinden biride Baba yurdunda pyesidir Baba yurdundaEserin movzusu Baba yurdunda 1927 pyesinde Perviz xanin neslinden olan Cahangir aganin zulmu tesvir olunur Aradan iki esr kecmesine baxmayaraq Azerbaycan kendlisinin hali deyismemisdir Perviz xan getmis Cahangir aga gelmisdir Cahangir aga yoxsul kendli qizi Gulniseni zorla alir nisanlisi yoxsul Iskenderi ise oldurtdurur Eserin axirinda Cahangir aganin oglu Iskenderzade adi ile meydana cixir ve oz atasina qarsi mubarize aparib olkede zehmetkesler hakimiyyeti yaranmasina calisir Kendli qizindan olan Iskenderzade daire icraiyye komitesinin sedri vezifesinde isleyir Muellif yoxsul kendlilerin zulmden azad olub hokumet islerinde boyuk movqe tutmalarina sevinir xalqin azadligi ugrunda calisan Iskenderzadeni derin mehebbetle tesvir edir Pyesde Hesen sureti de vardir ki o kasib kendlidir Lakin xebisdir Qizi Gulnisenin yalvaris ve goz yaslarina baxmayaraq onu Cahangir agaya zorla verir ve ozunun seadete catdigina sevinir Cahangir aga ile qohum olmagindan istifade ederek yoxsul kendlilere zulm edir Xalqin o cumleden edibin Hesen kimi xebislere oz sinfine qenim kesilenlere nifreti daha boyukdur ObrazlarCahangir aga iyirminci esrin evvelinde Perviz xan neslinden bir mulkedar otuz bes yasinda Ehsanxan qoca mulkedar Cahangir aganin mulk qonsusu Namaz Cahangir aganin dargasi Gulnise Balaqiz kend qizlari Hesen Gulnisenin atasi Tubu Hesenin arvadi Sadiq Hezretqulu kendli Sahmar bey pristav Asiq Cefer saz asigi Iskenderzade daire icraiyye komitesi sedri Mirze Semed katib Kendliler sikayetciler qadin yasovul yuzbasi toybasi ferras mirab milisioner ve s Hemcinin baxBextsiz cavan Millet dostlari pyes Aga Mehemmed Sah Qacar pyes IstinadlarKamran Memmedov EBDURREHIM BEY HAQVERDIYEV SECILMIS ESERLERI PDF II cildde I cild Baki Lider nesriyyat 2005 seh 22 23 313 Xarici kecidlerEbdurrehim bey Haqverdiyev EBDURREHIM BEY HAQVERDIYEV Ebdurrehim bey Haqverdiyev 17 05 1870 11 12 1933