Zeya su anbarı — Rusiyanın Amur vilayəti ərazisində Zeya çayı üzərində yerləşən su anbarı. Su anbarı 1974–1980-ci illərdə inşa edilən bənd sayəsində yaradılmışdır.
Zeya su anbarı | |
Ölkə | Rusiya |
Yerləşməsi | Amur vilayəti |
Uzunluğu | 227 m |
Eni | 24 m |
Sahəsi | 2.420 m² |
Həcmi | 68,4 m³ |
Dolma ili | 1.980 |
Ümumi xüsusiyyətləri
Su anbarı Zeya çayının yuxarı axarlarında qərarlaşır. 40 kilometrlik enə malik hissəsindən digər hissələrdə su anbarı ensizdir. Bəzi hissələrdə isə hətta körfəzlər əmələ gətirir. Baykal-Amur magidtralı su anbarının şimalından keçir.
Zeya su anbarının uzunluğu 227 km, nisbətən enli hissəsi 24 km, sahəsi 2420 km², həcmi 68,4 km³, dərinliyi 4–30 metr arasında dəyişir. Su anbarı həcminə görə Rusiya ərazisində Brat (169,3 km³) və Krasnoyarsk (73,3 km³) su anbarlarından sonra üçündür. Qış ayları su anbarının səthində 120–150 sm buz formalaşır. Su anbarının dəniz səviyyəsindən hündürlüyü 307 metrdir. Su anbarı su tutumunun 87 % yayın ikinci yarısında qəbul edir.
Tikilmə tarixi
Tikintisi 1974-cü ildə Zeya çayının qarşısının kəsilməsi nəticəsində yaranmışdır. Çayın Tukurinqa və Soxtaxan silsilələrini kəsdiyi yerdə bəndin tikilməsi nəticəsində formalaşmışdır. Tikintisi başa çatdıqdan sonra anbarın su ilə doldurulması nəticəsində 3,9 min ha ərazi suyun altında qalmışdır. Burada 14 yaşayış məntəqəsi mövcud olmuşdur. Bu məntəqlələrdə ümumilikdə 4 460 nəfər yaşayırdı. Bu anbar həm də çayın nizamlanmasımı təmin edir
Balıqçılıq
Su anbarının tikintisindən sonra balıqların növ tərkibində azalma baş vermişdir. Çayda mövcud oıan 34 növdən cəmi 12 növü hazırda anbarda yaşayır.
Bəndin atılması ilə bir çox növlər miqrasiyası mümkunsuzləşir. Bu səbəbdən sayları azalaraq yoxa çıxmışdır. Yeni su basmış ərazilər balıqların yeni məskənlərinə çevrilmişdir. Bəzi balıqların isə bu şərait yeni imkanlar açdığından təbii olaraq saylarında çoxalma müşahidə edilir.
Su anbarında balıqçılığın sənaye istehsalı 1981-ci ildən başlanılır. Balıq hasilatı olduqca az olmuşdur. Səbəb isə mərkəzlərdən uzaq olması olmuşdur.
Balıqçılıq sənayesində əsasən uzunluğu 25 m, hündürlüyü 1,75 m olan torlardan istifadə edilir.
1986–1987-ci illərdə hər hektara 0,8 kq balıq ovlanılmışdlr
Su anbarının sahilində yerləşən yaşayış məntəqələri
- Vomnak (şimalda)
- Qornıy (şimalda)
- Verxnezeysk (şimal-şərqdə)
- Xvoynıy (şimal-qərbdə)
- Bereqovoy (qərbdə)
- Snejnoqorski (şərqdə)
İstinadlar
- "Zeya su anbarı". 2020-12-01 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-05-16.
- Zeya su anbarı. K. A. Timirzayev adına MSХА Zootexnik fakültəsi.
Mənbə
- Zeya su-elektrik stansiyası Arxivləşdirilib 2011-08-09 at Archive.today
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu adin diger istifade formalari ucun bax Zeya Zeya su anbari Rusiyanin Amur vilayeti erazisinde Zeya cayi uzerinde yerlesen su anbari Su anbari 1974 1980 ci illerde insa edilen bend sayesinde yaradilmisdir Zeya su anbariOlke RusiyaYerlesmesiAmur vilayetiUzunlugu227 mEni24 mSahesi2 420 m Hecmi68 4 m Dolma ili1 980Umumi xususiyyetleriSu anbari Zeya cayinin yuxari axarlarinda qerarlasir 40 kilometrlik ene malik hissesinden diger hisselerde su anbari ensizdir Bezi hisselerde ise hetta korfezler emele getirir Baykal Amur magidtrali su anbarinin simalindan kecir Zeya su anbarinin uzunlugu 227 km nisbeten enli hissesi 24 km sahesi 2420 km hecmi 68 4 km derinliyi 4 30 metr arasinda deyisir Su anbari hecmine gore Rusiya erazisinde Brat 169 3 km ve Krasnoyarsk 73 3 km su anbarlarindan sonra ucundur Qis aylari su anbarinin sethinde 120 150 sm buz formalasir Su anbarinin deniz seviyyesinden hundurluyu 307 metrdir Su anbari su tutumunun 87 yayin ikinci yarisinda qebul edir Tikilme tarixiTikintisi 1974 cu ilde Zeya cayinin qarsisinin kesilmesi neticesinde yaranmisdir Cayin Tukurinqa ve Soxtaxan silsilelerini kesdiyi yerde bendin tikilmesi neticesinde formalasmisdir Tikintisi basa catdiqdan sonra anbarin su ile doldurulmasi neticesinde 3 9 min ha erazi suyun altinda qalmisdir Burada 14 yasayis menteqesi movcud olmusdur Bu menteqlelerde umumilikde 4 460 nefer yasayirdi Bu anbar hem de cayin nizamlanmasimi temin edirBaliqciliqSu anbarinin tikintisinden sonra baliqlarin nov terkibinde azalma bas vermisdir Cayda movcud oian 34 novden cemi 12 novu hazirda anbarda yasayir Bendin atilmasi ile bir cox novler miqrasiyasi mumkunsuzlesir Bu sebebden saylari azalaraq yoxa cixmisdir Yeni su basmis eraziler baliqlarin yeni meskenlerine cevrilmisdir Bezi baliqlarin ise bu serait yeni imkanlar acdigindan tebii olaraq saylarinda coxalma musahide edilir Su anbarinda baliqciligin senaye istehsali 1981 ci ilden baslanilir Baliq hasilati olduqca az olmusdur Sebeb ise merkezlerden uzaq olmasi olmusdur Baliqciliq senayesinde esasen uzunlugu 25 m hundurluyu 1 75 m olan torlardan istifade edilir 1986 1987 ci illerde her hektara 0 8 kq baliq ovlanilmisdlrSu anbarinin sahilinde yerlesen yasayis menteqeleriVomnak simalda Qorniy simalda Verxnezeysk simal serqde Xvoyniy simal qerbde Bereqovoy qerbde Snejnoqorski serqde Istinadlar Zeya su anbari 2020 12 01 tarixinde Istifade tarixi 2016 05 16 Zeya su anbari K A Timirzayev adina MSHA Zootexnik fakultesi MenbeZeya su elektrik stansiyasi Arxivlesdirilib 2011 08 09 at Archive today