Hirkan qaraşəngi - (lat. Scrophularia clausii Boiss. & Buhse.). Keçiqulağıkimilər – (Scrophulariaceae Juss.)
IUCN Qırmızı Siyahısına görə növün kateqoriyası və statusu "Nəsli kəsilməyə həssas olanlar" kateqoriyasına aiddir – VU D2. Azərbaycanın nadir, Qafqazın endemik növüdür.
Qısa morfoloji təsviri
Çoxillik ot bikisidir. Gövdəsi 20-60 sm hündürlükdədir. Yarpaqları enli, üçkünc-yumurtavari, sivri, kənarları ikiqat mişardişli, əsasında azacıq ürəkvari, üstdən çılpaq, altdan yumşaq tüklü, aşağıdakılar-saplaqlı, yuxarıdakılar –oturaqdır. Təpə piramida formalı çiçək qrupunda yarımçətirləri 2-5 çiçəklidir. Kasacığın hissəcikləri uzunsov – yumurtavari kütdür. Tacı 6-7 mm uzunluqda, yaşılımtıl-sarı, su zanbağı formasında; staminodisi yoxdur. Qutucuğu 7-8 mm uzunluqda, uzunsov -yumurtavaridir.
Bioloji, ekoloji və fitosenoloji xüsusiyyətləri
Aprel-may ayları çiçəkləyir və iyun-iyul ayları toxumlayır. Aşağı və orta dağ qurşaqlarında meşələrdə, qayalarda və dərələrdə rast gəlinir.
Yayılması
Lənkəranın dağlıq hissəsindədir.
Sayı və tendensiyası
Populyasiyaları azalır, yaşama ərazisi məhdudlaşır və azalma tendensiyası müşahidə olunur.
Məhdudlaşdırıcı amillər
Otarılma və tapdalanma nəticəsində yaşama ərazisi məhdudlaşır.
Mühafizə tədbirləri
Populyasiyanın nəzarətə götürülməsi, mütəmadi monitorinqlərin aparılması təklif olunur.
Sinonimləri
(Grossh.) Grossh.
(Boiss. & Buhse) Grau
İstinadlar
- Azərbaycan Respublikasının Qırmızı Kitabı. Nadir və nəsli kəsilməkdə olan bitki və göbələk növləri, II nəşr, Bakı-2013
- http://redbook.az/?options=project&id=Hirkan%20qara%C5%9F%C9%99ngi[ölü keçid]
- 1. Флора Азербайджан, 1957;
- 2. Safarov H.M., 2009;
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Hirkan qarasengi lat Scrophularia clausii Boiss amp Buhse Keciqulagikimiler Scrophulariaceae Juss IUCN Qirmizi Siyahisina gore novun kateqoriyasi ve statusu Nesli kesilmeye hessas olanlar kateqoriyasina aiddir VU D2 Azerbaycanin nadir Qafqazin endemik novudur Qisa morfoloji tesviriCoxillik ot bikisidir Govdesi 20 60 sm hundurlukdedir Yarpaqlari enli uckunc yumurtavari sivri kenarlari ikiqat misardisli esasinda azaciq urekvari ustden cilpaq altdan yumsaq tuklu asagidakilar saplaqli yuxaridakilar oturaqdir Tepe piramida formali cicek qrupunda yarimcetirleri 2 5 ciceklidir Kasacigin hissecikleri uzunsov yumurtavari kutdur Taci 6 7 mm uzunluqda yasilimtil sari su zanbagi formasinda staminodisi yoxdur Qutucugu 7 8 mm uzunluqda uzunsov yumurtavaridir Bioloji ekoloji ve fitosenoloji xususiyyetleriAprel may aylari cicekleyir ve iyun iyul aylari toxumlayir Asagi ve orta dag qursaqlarinda meselerde qayalarda ve derelerde rast gelinir YayilmasiLenkeranin dagliq hissesindedir Sayi ve tendensiyasi Populyasiyalari azalir yasama erazisi mehdudlasir ve azalma tendensiyasi musahide olunur Mehdudlasdirici amiller Otarilma ve tapdalanma neticesinde yasama erazisi mehdudlasir Muhafize tedbirleri Populyasiyanin nezarete goturulmesi mutemadi monitorinqlerin aparilmasi teklif olunur Sinonimleri Grossh Grossh Boiss amp Buhse GrauIstinadlarAzerbaycan Respublikasinin Qirmizi Kitabi Nadir ve nesli kesilmekde olan bitki ve gobelek novleri II nesr Baki 2013 http redbook az options project amp id Hirkan 20qara C5 9F C9 99ngi olu kecid 1 Flora Azerbajdzhan 1957 2 Safarov H M 2009