Kolomikt aktinidiyası (lat. Actinidia kolomikta) — bitkilər aləminin erikaçiçəklilər dəstəsinin aktindiyakimilər fəsiləsinin aktinidiya cinsinə aid bitki növü.
Kolomikt aktinidiyası | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||||||
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Cins: Növ: Kolomikt aktinidiyası | ||||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||||
| ||||||||
|
Təbii yayılması
Çində, Yaponiyada, Koreyada, Saxalində meşələrdə, dəniz səviyyəsindən 1300–1400 m hündürlükdə bitən lianadır.
Botaniki təsviri
15 m hündürlüyə çatan sarmaşan bitkidir. Yarpaqları müxtəlif çalarlı; əvvəl bürüncü, sonra yaşıl, çiçəkləyəndə ağ-alabəzək, payızda narıncı-bənövşəyi, daha sonra qızaran moruğu-qırmızı rəngli iri kürəvari olur. Çiçəkləri ağ və çəhrayı rəngdə, ətirlidir. Zoğ üzərində tək-tək və ya seyrək salxımlarda yerləşir, ikievli bitkidir. Erkəkcikli çiçəkləri dişicikli çiçəklərdən kəskin seçilir. Erkəkcikli çiçəkləri dişicikli çiçəklərdən kəskin seçilir. Erkəkcikli çiçəkləri kiçik, 50–60 tozcuqdan ibarət olub, dişicikli çiçəklər isə iridir. İyunun ikinci ongünlüyündə çiçəkləyir. Çiçəkləmə müddəti 20 gün davam edir. Meyvəsi giləmeyvədir. Açıq-şabalıdı, narıncı, sarı və yaşıl meyvələri uzunsov, silindrik, yumurtavari və yumru formadadır, uzunluğu 2–7 sm, eni 1–3 sm olur. Meyvələri sentyabrın ortalarında yetişir. Hər meyvədə çoxlu tünd-şabalıdı, yaxud açıq-qara toxumu olur. Vegetativ yolla yaxşı çoxalır.
Ekologiyası
Şaxtaya, rütubətə davamlı, torpağa az tələbkardır. Əlverişli şəraitdə 80–100 ilədək yaşayır.
Azərbaycanda yayılması
Cənub bölgəsində, Qubada mədəni şəraitdə becərilir.
İstifadəsi
Şəhər və qəsəbələrin şaquli yaşıllıqlarında istfadə oluna bilər. Meyvələr üzvi turşularla, şəkər və C vitamini ilə zəngindir. Ondan şirə, kompot, mürəbbə, cem, püre və s. hazırlanır.
İstinadlar
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Kolomikt aktinidiyasi lat Actinidia kolomikta bitkiler aleminin erikacicekliler destesinin aktindiyakimiler fesilesinin aktinidiya cinsine aid bitki novu Kolomikt aktinidiyasiElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad EmbryophytesKlad Klad Klad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad Klad Klad Klad AsteridsDeste ErikaciceklilerFesile AktindiyakimilerCins AktinidiyaNov Kolomikt aktinidiyasiBeynelxalq elmi adiActinidia kolomikta Maxim Sekil axtarisiNCBI 165710EOL 231266Tebii yayilmasiCinde Yaponiyada Koreyada Saxalinde meselerde deniz seviyyesinden 1300 1400 m hundurlukde biten lianadir Botaniki tesviri15 m hundurluye catan sarmasan bitkidir Yarpaqlari muxtelif calarli evvel buruncu sonra yasil cicekleyende ag alabezek payizda narinci benovseyi daha sonra qizaran morugu qirmizi rengli iri kurevari olur Cicekleri ag ve cehrayi rengde etirlidir Zog uzerinde tek tek ve ya seyrek salximlarda yerlesir ikievli bitkidir Erkekcikli cicekleri disicikli ciceklerden keskin secilir Erkekcikli cicekleri disicikli ciceklerden keskin secilir Erkekcikli cicekleri kicik 50 60 tozcuqdan ibaret olub disicikli cicekler ise iridir Iyunun ikinci ongunluyunde cicekleyir Cicekleme muddeti 20 gun davam edir Meyvesi gilemeyvedir Aciq sabalidi narinci sari ve yasil meyveleri uzunsov silindrik yumurtavari ve yumru formadadir uzunlugu 2 7 sm eni 1 3 sm olur Meyveleri sentyabrin ortalarinda yetisir Her meyvede coxlu tund sabalidi yaxud aciq qara toxumu olur Vegetativ yolla yaxsi coxalir EkologiyasiSaxtaya rutubete davamli torpaga az telebkardir Elverisli seraitde 80 100 iledek yasayir Azerbaycanda yayilmasiCenub bolgesinde Qubada medeni seraitde becerilir IstifadesiSeher ve qesebelerin saquli yasilliqlarinda istfade oluna biler Meyveler uzvi tursularla seker ve C vitamini ile zengindir Ondan sire kompot murebbe cem pure ve s hazirlanir IstinadlarHemcinin baxCin aktinidiyasi