Reproduktiv sistem — çoxhüceyrəli canlı orqanizmlərin (heyvanlar, bitkilər, göbələklər və s.) orqanlar sistemi olub, onların cinsi çoxalmasına (nəsilartırma, törəmə) cavabdehdir.
Heyvanlarda eyni növün müxtəlif cinslərinin nümayəndələrinin reproduktiv sistemləri çox vaxt çox fərqli olur. Bu fərqlər genetik materialın yeni birləşmələrinin yaradılmasına gətirib çıxarır ki, bu da nəslin daha çox həyatauyğunlaşmasına səbəb ola bilər. Bəzi maddələr (hormonlar və feromonlar) heyvanların reproduktiv sistemində də mühüm rol oynayır. Reproduktiv sistemin fəaliyyəti müxtəlif bioloji növlərdə müxtəlif dövrlərin tsiklləri ilə təbiətdə tsiklik olan bioloji ritmləri təyin edən bədənin endokrin sistemi tərəfindən tənzimlənir. Reproduktiv sistemin yetkinləşməsinin sonu xronoloji olaraq fərdin maksimum fiziki inkişafı ilə üst-üstə düşür.
Əksər onurğalılarda reproduktiv sistem oxşar quruluşa malikdir: cinsi vəzilər (gonadlar) — ifrazat kanalları (vas deferens və yumurta kanalları) — xarici cinsiyyət orqanları .
Onurğalıların bir hissəsində — quşlarda, balıqlarda, amfibiyalarda və sürünənlərdə — embrionun yetkinləşməsinin hamısı və ya əsas hissəsi mayalanmış yumurtahüceyrənin (yumurta) bitdiyi xarici mühitdə baş verir. Bu vəziyyətdə, bir yumurtanın erkək tərəfindən mayalanması həm dişinin bədənində (quşlarda və sürünənlərdə), həm də xarici mühitdə (balıqlarda) baş verə bilər.
İnsan reproduktiv sisteminin orqanları plasentalı məməlilərin reproduktiv sisteminin xüsusi bir vəziyyətini təmsil edir. Bunlara həm cinsi hüceyrələr (kişilərdə xayalar, qadınlarda yumurtalıqlar) daxildir, həm də cinsiyyət hüceyrələrini əmələ gətirən orqanlar və onların çoxalması zamanı bu hüceyrələri təmas zonasına gətirən orqanlar — kişinin cinsiyyət orqanı və qadının vaginası, həmçinin uşaqlıq kimi, embrion, dölün əmələ gəldiyi və yetkinləşdiyi yer vasitəsilə kişi reproduktiv hüceyrələri mayalanma üçün qadının reproduktiv sisteminə daxil olur və onun vasitəsilə uşaq doğulur. İnsanın reproduktiv sisteminin xəstəliklərinə anadangəlmə inkişaf pozğunluqları, o cümlədən diferensiallaşma, həmçinin travma və iltihab, o cümlədən cinsi yolla keçən yoluxucu xəstəliklər daxildir.
İstinadlar
- Reproductive System 2001 2011-02-25 at the Wayback Machine Body Guide powered by Adam
- Introduction to the Reproductive System. 2009-02-28 at the Wayback Machine[] SEER’s Training Website. U. S. National Cancer Institute’s Surveillance, Epidemiology and End Results (SEER) Program.
- STD’s Today 2014-10-25 at the Wayback Machine National Prevention Network, Center for Disease Control, United States Government, retrieving 2007
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Reproduktiv sistem coxhuceyreli canli orqanizmlerin heyvanlar bitkiler gobelekler ve s orqanlar sistemi olub onlarin cinsi coxalmasina nesilartirma toreme cavabdehdir Heyvanlarda eyni novun muxtelif cinslerinin numayendelerinin reproduktiv sistemleri cox vaxt cox ferqli olur Bu ferqler genetik materialin yeni birlesmelerinin yaradilmasina getirib cixarir ki bu da neslin daha cox heyatauygunlasmasina sebeb ola biler Bezi maddeler hormonlar ve feromonlar heyvanlarin reproduktiv sisteminde de muhum rol oynayir Reproduktiv sistemin fealiyyeti muxtelif bioloji novlerde muxtelif dovrlerin tsiklleri ile tebietde tsiklik olan bioloji ritmleri teyin eden bedenin endokrin sistemi terefinden tenzimlenir Reproduktiv sistemin yetkinlesmesinin sonu xronoloji olaraq ferdin maksimum fiziki inkisafi ile ust uste dusur Ekser onurgalilarda reproduktiv sistem oxsar qurulusa malikdir cinsi veziler gonadlar ifrazat kanallari vas deferens ve yumurta kanallari xarici cinsiyyet orqanlari Onurgalilarin bir hissesinde quslarda baliqlarda amfibiyalarda ve surunenlerde embrionun yetkinlesmesinin hamisi ve ya esas hissesi mayalanmis yumurtahuceyrenin yumurta bitdiyi xarici muhitde bas verir Bu veziyyetde bir yumurtanin erkek terefinden mayalanmasi hem disinin bedeninde quslarda ve surunenlerde hem de xarici muhitde baliqlarda bas vere biler Insan reproduktiv sisteminin orqanlari plasentali memelilerin reproduktiv sisteminin xususi bir veziyyetini temsil edir Bunlara hem cinsi huceyreler kisilerde xayalar qadinlarda yumurtaliqlar daxildir hem de cinsiyyet huceyrelerini emele getiren orqanlar ve onlarin coxalmasi zamani bu huceyreleri temas zonasina getiren orqanlar kisinin cinsiyyet orqani ve qadinin vaginasi hemcinin usaqliq kimi embrion dolun emele geldiyi ve yetkinlesdiyi yer vasitesile kisi reproduktiv huceyreleri mayalanma ucun qadinin reproduktiv sistemine daxil olur ve onun vasitesile usaq dogulur Insanin reproduktiv sisteminin xesteliklerine anadangelme inkisaf pozgunluqlari o cumleden diferensiallasma hemcinin travma ve iltihab o cumleden cinsi yolla kecen yoluxucu xestelikler daxildir IstinadlarReproductive System 2001 2011 02 25 at the Wayback Machine Body Guide powered by Adam Introduction to the Reproductive System 2009 02 28 at the Wayback Machine SEER s Training Website U S National Cancer Institute s Surveillance Epidemiology and End Results SEER Program STD s Today 2014 10 25 at the Wayback Machine National Prevention Network Center for Disease Control United States Government retrieving 2007