Dözümlü akasiya (lat. Acacia retinodes) — bitkilər aləminin paxlaçiçəklilər dəstəsinin paxlakimilər fəsiləsinin akasiya cinsinə aid bitki növü.
Dözümlü akasiya | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||||||||
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Klad: Cins: Növ: Dözümlü akasiya | ||||||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
|
Təbii yayılması
Avstraliyada, Meksikada rütubətli zonalarda, Hindistan, Madaqaskarda, xüsusən, düzənliklərdə, çay sahillərində, daşlı, qayalıqlı torpaqlarda bitir.
Botaniki təsviri
Hündürlüyü 20 m olan həmişəyaşıl ağacdır. Ağacın gövdəsi hamar, tünd boz rəngli qabıqla örtülmüşdür. Cavan zoğları qeyri-hamar, üçtərəfli və ya tilli, boz-yaşıl rənglidir. Yarpaqları növbəli, cüt və yаxud lələkvaridir, topa halda düzülür. Xırda yarpaqları filloidi хatırladır, yаxud tikansız saplağı əvəz edir. Filloidiləri 6–16 sm uzunluğunda və 2–18 mm enində olub, neştər və ya oraqşəkillidir, orta damarı aydın görünür. Keçən ilki filloidilərin qoltuqunda yerləşən 6–18 ədəd çiçəkləri salxım çiçək qrupunda toplanmışdır. Çiçəkləri 5 üzvlü, açıq və ya qızılı-sarı rəngli, diametri 6–8 mm-dir. Kasacıqların 1/3 hissəsi yuxarı tərəfə bitişikdir. Qaidədən bitişik olan ləçəkləri uzunsov rombşəkillidir. Erkəkcikləri sarı rəngli, sapabənzər, əyridir. Çiçəkləmə dövrü mart ayından başlayaraq oktyabra qədər davam edir. Pаxlalarının uzunluğu 8–10 sm, eni 0,5 sm-dir, yastı, uzun, hamar, azca əyri olub, boz rəngdədir. Hər pаxlada 6–14 ədəd toxum olub, uzunluğu 4 mm, eni 2,5 mm və qalınlığı 1 mm-ə çatır, tünd qara rəngdədir. Tоxumla çoхalır.
Ekologiyası
İsti keçən illər kütləvi çiçəkləyir, toxum verir. Şаxtaya dözümlüdür.
Azərbaycanda yayılması
Lənkəran, Astara və Abşeronda, Dendrologiya İnstitutunun təcrübə sahəsində becərilir.
İstifadəsi
Dekorativ bitkidir. Qışı mülayim keçən bölgələrdə yaşıllıqlarda istifadə üçün yararlıdır.
Yarımnövləri
- Acacia retinodes var. uncifolia J.M.Black
İstinadlar
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Dozumlu akasiya lat Acacia retinodes bitkiler aleminin paxlacicekliler destesinin paxlakimiler fesilesinin akasiya cinsine aid bitki novu Dozumlu akasiyaElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad EmbryophytesKlad Klad Klad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad Klad Klad Klad RosidsKlad Deste PaxlaciceklilerFesile PaxlakimilerYarimfesile Klad Cins AkasiyaNov Dozumlu akasiyaBeynelxalq elmi adiAcacia retinodes Schltdl 1847Sekil axtarisiITIS 26436NCBI 1050817EOL 703681Tebii yayilmasiAvstraliyada Meksikada rutubetli zonalarda Hindistan Madaqaskarda xususen duzenliklerde cay sahillerinde dasli qayaliqli torpaqlarda bitir Botaniki tesviriHundurluyu 20 m olan hemiseyasil agacdir Agacin govdesi hamar tund boz rengli qabiqla ortulmusdur Cavan zoglari qeyri hamar ucterefli ve ya tilli boz yasil renglidir Yarpaqlari novbeli cut ve yaxud lelekvaridir topa halda duzulur Xirda yarpaqlari filloidi hatirladir yaxud tikansiz saplagi evez edir Filloidileri 6 16 sm uzunlugunda ve 2 18 mm eninde olub nester ve ya oraqsekillidir orta damari aydin gorunur Kecen ilki filloidilerin qoltuqunda yerlesen 6 18 eded cicekleri salxim cicek qrupunda toplanmisdir Cicekleri 5 uzvlu aciq ve ya qizili sari rengli diametri 6 8 mm dir Kasaciqlarin 1 3 hissesi yuxari terefe bitisikdir Qaideden bitisik olan lecekleri uzunsov rombsekillidir Erkekcikleri sari rengli sapabenzer eyridir Cicekleme dovru mart ayindan baslayaraq oktyabra qeder davam edir Paxlalarinin uzunlugu 8 10 sm eni 0 5 sm dir yasti uzun hamar azca eyri olub boz rengdedir Her paxlada 6 14 eded toxum olub uzunlugu 4 mm eni 2 5 mm ve qalinligi 1 mm e catir tund qara rengdedir Toxumla cohalir EkologiyasiIsti kecen iller kutlevi cicekleyir toxum verir Saxtaya dozumludur Azerbaycanda yayilmasiLenkeran Astara ve Abseronda Dendrologiya Institutunun tecrube sahesinde becerilir IstifadesiDekorativ bitkidir Qisi mulayim kecen bolgelerde yasilliqlarda istifade ucun yararlidir YarimnovleriAcacia retinodes var uncifolia J M BlackIstinadlarHemcinin bax