Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
NetBIOS (Network Basic Input/Output System) – şəbəkənin bir bəndindən başqa bəndinə verilənlərin ötürülməsi zamanı aşağı səviyyəli şəbəkə əməliyyatlarını yerinə yetirmək üçün proqram interfeysi (API). De-fakto standart olan NetBIOS IBM və Sytek şirkətləri tərəfindən 1984-cü ildə işlənib hazırlanıb.
Tarixi
NetBIOS vasitələri IBM PC baza giriş/çıxış sistemi (BIOS) standart funksiyalarının IBM firmasının PC Network şəbəkə proqramı üçün şəbəkə variantı kimi 1984-cü ildə işlənmişdir və tətbiqi səviyyədə şəbəkə servislərinin realizəsi üçün SMB (Server Message Block) protokolundan istifadə edirdi.
Fəaliyyəti
NetBIOS protokolu OSİ modelinin üç səviyyəsində işləyir: şəbəkə, nəqliyyat və seans. NetBIOS protokolu IPX və SPX protokollarına nisbətən daha yüksək səviyyələrə servislər təmin edə bilir, lakin marşrutlama qabiliyyətinə malik deyil. Beləliklə, NetBIOS sözün ciddi mənasında şəbəkə protokolu deyil.NetBIOS-da faydalı bir çox şəbəkə funksiyaları var, onları şəbəkə, nəqliyyat və seans səviyyələrinə aid etmək olar, lakin onların köməyi ilə paketlərin marşrutlanması mümkün deyil, çünki NetBIOS protokolunda şəbəkə anlayışı daxil edilmir. Bu NetBIOS protokolunun tətbiqini altşəbəkələrə bölünməyən lokal şəbəkələrlə məhdudlaşdırır. NetBIOS həm deytaqram mübadiləsini, həm də birləşmə qurmaqla mübadiləni dəstəkləyir. OSI modelinin tətbiqi və təsvir səviyyələrinə uyğun gələn SMB protokolu işçi stansiya ilə server arasındakı qarşılıqlı əlaqəni nizamlayır.
SMB funksiyalarına aşağıdakı əməliyyatlar daxildir:
Sessiyaların idarə edilməsi. İşçi stansiya ilə fayl serverin şəbəkə resursları arasında məntiqi kanalın yaradılması və kəsilməsi. Fayla giriş. İşçi stansiya fayl-serverə kataloqların yaradılması və silinməsi, faylların yaradılması, açılması, bağlanması, oxunması və fayla yazma, fayların adının dəyişdirilməsi, fayların silinməsi, faylların axtarışı, fayl atributlarının oxunması və dəyişdirilməsiı, yazıların bloka alınması sorğuları ilə müraciət edə bilər.
Çap servisi. İşçi stansiya faylı çap üçün növbəyə qoya və çap növbəsi haqqında məlumat ala bilər.
Məlumatlar servisi. SMB sadə məlumat ötürülməsini aşağıdakı funksiyalar ilə dəstəkləyir: sadə məlumatın göndərilməsi; geniş əhatəli məlumatın göndərilməsi; məlumatlar blokunun başlanğıcının göndərilməsi; məlumatlar blokunun mətninin göndərilməsi; məlumatlar blokunun sonunun göndərilməsi; istifadəçinin adının göndərilməsi; yenidən göndərməni ləğv etmək; maşının adının əldə edilməsi.
NetBIOS-un təqdim etdiyi API funksiyalarını istifadə edən tətbiqi proqramların sayı çox olduğundan bir çox şəbəkə ƏS-də bu funksiyalar nəqliyyat protokollarında interfeys şəklində realizə olunub. NetWare-də NetBIOS funksiyalarını IPX protokolunun əsasında emulyasiya edən proqram vardır, həmçinin Windows NT və TCP/IP steki üçün də NetBIOS proqram emulyatorları vardır.
Ədəbiyyat
Şıxəliyev R.H. "Şəbəkə texnologiyaları. Mühazirələr kursu" Dərslik. Bakı: “İnformasiya Texnologiyaları” nəşriyyatı, 2017, 143 səh.
- İsmayıl Calallı (Sadıqov), “İnformatika terminlərinin izahlı lüğəti”, 2017, “Bakı” nəşriyyatı, 996 s.
Xarici keçidlər
- LAN Technical Reference: 802.2 and NetBIOS APIs
- Implementing CIFS (from the team, published under the )
- NetBIOS, NetBEUI, NBF, SMB, CIFS Networking
- LMHOSTS File
- NETBIOS End Characters / Suffixes – Microsoft Knowledge Base article describing list of NetBIOS Suffixes.
- [1] 2014-10-25 at the Wayback Machine – Visual Basic 2010 NetBIOS API source code.
- Richard Sharpe. "Just what is SMB?". 8 October 2002. İstifadə tarixi: 1 January 2012.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
NetBIOS Network Basic Input Output System sebekenin bir bendinden basqa bendine verilenlerin oturulmesi zamani asagi seviyyeli sebeke emeliyyatlarini yerine yetirmek ucun proqram interfeysi API De fakto standart olan NetBIOS IBM ve Sytek sirketleri terefinden 1984 cu ilde islenib hazirlanib TarixiNetBIOS vasiteleri IBM PC baza giris cixis sistemi BIOS standart funksiyalarinin IBM firmasinin PC Network sebeke proqrami ucun sebeke varianti kimi 1984 cu ilde islenmisdir ve tetbiqi seviyyede sebeke servislerinin realizesi ucun SMB Server Message Block protokolundan istifade edirdi FealiyyetiNetBIOS protokolu OSI modelinin uc seviyyesinde isleyir sebeke neqliyyat ve seans NetBIOS protokolu IPX ve SPX protokollarina nisbeten daha yuksek seviyyelere servisler temin ede bilir lakin marsrutlama qabiliyyetine malik deyil Belelikle NetBIOS sozun ciddi menasinda sebeke protokolu deyil NetBIOS da faydali bir cox sebeke funksiyalari var onlari sebeke neqliyyat ve seans seviyyelerine aid etmek olar lakin onlarin komeyi ile paketlerin marsrutlanmasi mumkun deyil cunki NetBIOS protokolunda sebeke anlayisi daxil edilmir Bu NetBIOS protokolunun tetbiqini altsebekelere bolunmeyen lokal sebekelerle mehdudlasdirir NetBIOS hem deytaqram mubadilesini hem de birlesme qurmaqla mubadileni destekleyir OSI modelinin tetbiqi ve tesvir seviyyelerine uygun gelen SMB protokolu isci stansiya ile server arasindaki qarsiliqli elaqeni nizamlayir SMB funksiyalarina asagidaki emeliyyatlar daxildir Sessiyalarin idare edilmesi Isci stansiya ile fayl serverin sebeke resurslari arasinda mentiqi kanalin yaradilmasi ve kesilmesi Fayla giris Isci stansiya fayl servere kataloqlarin yaradilmasi ve silinmesi fayllarin yaradilmasi acilmasi baglanmasi oxunmasi ve fayla yazma faylarin adinin deyisdirilmesi faylarin silinmesi fayllarin axtarisi fayl atributlarinin oxunmasi ve deyisdirilmesii yazilarin bloka alinmasi sorgulari ile muraciet ede biler Cap servisi Isci stansiya fayli cap ucun novbeye qoya ve cap novbesi haqqinda melumat ala biler Melumatlar servisi SMB sade melumat oturulmesini asagidaki funksiyalar ile destekleyir sade melumatin gonderilmesi genis ehateli melumatin gonderilmesi melumatlar blokunun baslangicinin gonderilmesi melumatlar blokunun metninin gonderilmesi melumatlar blokunun sonunun gonderilmesi istifadecinin adinin gonderilmesi yeniden gondermeni legv etmek masinin adinin elde edilmesi NetBIOS un teqdim etdiyi API funksiyalarini istifade eden tetbiqi proqramlarin sayi cox oldugundan bir cox sebeke ES de bu funksiyalar neqliyyat protokollarinda interfeys seklinde realize olunub NetWare de NetBIOS funksiyalarini IPX protokolunun esasinda emulyasiya eden proqram vardir hemcinin Windows NT ve TCP IP steki ucun de NetBIOS proqram emulyatorlari vardir EdebiyyatSixeliyev R H Sebeke texnologiyalari Muhazireler kursu Derslik Baki Informasiya Texnologiyalari nesriyyati 2017 143 seh Ismayil Calalli Sadiqov Informatika terminlerinin izahli lugeti 2017 Baki nesriyyati 996 s Xarici kecidlerLAN Technical Reference 802 2 and NetBIOS APIs Implementing CIFS from the team published under the NetBIOS NetBEUI NBF SMB CIFS Networking LMHOSTS File NETBIOS End Characters Suffixes Microsoft Knowledge Base article describing list of NetBIOS Suffixes 1 2014 10 25 at the Wayback Machine Visual Basic 2010 NetBIOS API source code Richard Sharpe Just what is SMB 8 October 2002 Istifade tarixi 1 January 2012