Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Kriosfer (q.yun. κρύος — soyuq və σφαῖρα — şar, təbəqə) — Yer kürəsinin atmosfer, hidrosfer və litosfer ilə sərhəd zonasında həmişə temperaturu mənfi olan soyuq təbəqəsi. Üst sərhəddi qütb ölkələrində Yer səthindən osta hesabla 8 km, ekvatorda isə 17 km hündürlükdə yerləşir. Alt sərhəddi yüksək enliklərdə dəniz səthində, tropiklərdə isə 6,5 km-ə qədər hündürlükdə yerləşir. Kriosferin orta qalınlığı 10 km-dir.
Ümumi məlumat
Kriosfer Yer səthində bütöv təbəqə əmələ gətirmir, onun mövqeyi ilin fəsillərindən asılı olaraq dəyişir. Qurunun bütün səthinin təqribən 50%-i (tropiklər arasında dəniz səviyyəsindən 1500 m hündürlüyə kimi) kriosferə düşmür, 30%-i hər il (ilin soyuq dövründə) kriosferə düşür, 20%-i isə daima kriosfer daxilində olur.
Yerdə buzun ümumi həcmi 30 milyon km³-dən çoxdur, bu isə, litosferdəki su nəzərə alınmazsa, bütün suyun miqdarının 2,6%-ə qədərini təşkil edir. Yer səthinin təqribən 50 milyon km²-i (11%-i) daima buzla örtülüdür. Dəniz buzu bütün buzun yalnız 0,2%-ni təşkil edir. Yer qabığının üst qatlarında 0,5 milyon km³ (bütün buzun 1,6%-i) yeraltı buz vardır ki, bu da 16 milyon km² sahədə yayılmışdır.
İstinadlar
- Qərib Məmmədov, Mahmud Xəlilov. Ensiklopedik ekoloji lüğət. Bakı: Elm: 2008.
Xarici keçidlər
Ekologiya, ətraf mühit və insan 2017-07-05 at the Wayback Machine
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Kriosfer q yun kryos soyuq ve sfaῖra sar tebeqe Yer kuresinin atmosfer hidrosfer ve litosfer ile serhed zonasinda hemise temperaturu menfi olan soyuq tebeqesi Ust serheddi qutb olkelerinde Yer sethinden osta hesabla 8 km ekvatorda ise 17 km hundurlukde yerlesir Alt serheddi yuksek enliklerde deniz sethinde tropiklerde ise 6 5 km e qeder hundurlukde yerlesir Kriosferin orta qalinligi 10 km dir Umumi melumatKriosfer Yer sethinde butov tebeqe emele getirmir onun movqeyi ilin fesillerinden asili olaraq deyisir Qurunun butun sethinin teqriben 50 i tropikler arasinda deniz seviyyesinden 1500 m hundurluye kimi kriosfere dusmur 30 i her il ilin soyuq dovrunde kriosfere dusur 20 i ise daima kriosfer daxilinde olur Yerde buzun umumi hecmi 30 milyon km den coxdur bu ise litosferdeki su nezere alinmazsa butun suyun miqdarinin 2 6 e qederini teskil edir Yer sethinin teqriben 50 milyon km i 11 i daima buzla ortuludur Deniz buzu butun buzun yalniz 0 2 ni teskil edir Yer qabiginin ust qatlarinda 0 5 milyon km butun buzun 1 6 i yeralti buz vardir ki bu da 16 milyon km sahede yayilmisdir IstinadlarQerib Memmedov Mahmud Xelilov Ensiklopedik ekoloji luget Baki Elm 2008 Xarici kecidlerEkologiya etraf muhit ve insan 2017 07 05 at the Wayback MachineHemcinin baxKlimatologiya