Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
İsmayıl xan Damğani (?-1826)—XIX əsr İran Qacarlar dövləti ordusunun sərkərdəsi. Sərdar.
Həyatı
İsmayıl xan Damğani Simnan vilayətinin Mehdişəhr şəhərində anadan olmuşdu.İran Qacarlar dövləti ordusunun sərkərdəsi idi. Əvvəlcə sarayda qulam pişxidmətbaşı vəzifəsində xidmət etmişdi. Sonra orduya qatılmışdı.
1804-cü ildə Fətəli şah Qacar Qafqaz uğrunda savaşların çox zor olduğu haqda Abbas mirzə Qovanlı-Qacardan gələn bilgiləri dəyərləndirdikdən sonra Xorasanda İsmayıl xan Damğaninin komandanlığında olan süvari ordunun Azərbaycana gəlməsi, Abbas Mirzəyə qatılmasını istədi. Özü də saray adamları, əyanları və dövlət ərkanı ilə bərabər Qarabağa yola düşdü.
Tarixçi Əminə Pakrəvan yazır: "Abbas Mirzə müdafiə sistemini gücləndirmək amacı ilə bir neçə gün İrəvanda qaldı. Sonra da ordusunun Əhərdə oturaq salmasını istədi. Abbas mirzə geri çəkilərkən İsmayıl Damğanini ordunun önəmli bir bölümü ilə Sisyanovla savaşmağa göndərmişdi. İsmayıl Damğani ani hücumu ilə Sisyanovu Tərtərə tərəf geri püskürtdü. Beləliklə Şuşa və rus ordusundan oluşan hərbi saxlusu (ordunun barındığı geniş yer) çevrədən qopuq şəkildə təcrid durumuna düşdü. Ancaq Kür çayının iki ağaclığında Abbas mirzəyə vəfadarlığı ilə bilinən Pirqulu xan az qala Mustafa xan Şirvaninin tələsinə düşmüşdü. Mustafa xan Şirvani, Abbas mirzə geri çəkilmə qərarı aldıqdan sonra açıq şəkildə rusların tərəfinə keçmişdi".
1806-cı ildə İsmayıl xan Damğaninin başçılığı ilə Qacar qoşunu Cəbrayıllı bağlarında Rusiya qoşununa qalib gəldi.
Tarixçi Əminə Pakrəvan yazır: "Abbas Mirzə geri çəkilərkən İsmayıl Damğanini ordunun önəmli bir bölümü ilə Sisyanovla savaşmağa göndərmişdi. İsmayıl Damğani ani hücumu ilə Sisyanovu Tərtərə tərəf geri püskürtdü. Beləliklə Şuşa və rus ordusundan oluşan hərbi saxlusu (ordunun barındığı geniş yer) çevrədən qopuq şəkildə təcrid durumuna düşdü".
1809-cu il iyulun 16-da İsmayıl xan Damqanlının başçılığı ilə şah qoşununun üç minlik ön dəstəsi Hamamlı və Bəykəndi yaşayış məntəqəsində yеrləşən rus qarnizonlarına hücuma kеçdi. Lakin bu hücum rus dəstəsi tərəfindən dəf еdildi və məğlub olan şah qoşunu gеri çəkilməyə məcbur oldu. Məğlubiyyətə baхmayaraq, İrəvan istiqamətində yürüşlər davam еtdirilirdi. İyulun 21-də şah qoşunu Nağı bəyin başçılıq еtdiyi İrəvan qoşunu ilə birləşərək yеnidən Pəmbək və Şuragöl ərazilərinə hücuma kеçdi. Lakin bu hücum da baş tutmadı (76,191-192).
Ailəsi
İsmayıl xanın Rzaqulu xan adlı oğlu vardı. Qardaşları Zülfüqar xan, Mütəllib xan, Məhəmmədəli xan və İsa xan Fətəli şah Qacarın sarayına yaxın şəxslərdən sayılırdılar.
İstinadlar
- بامداد، مهدی. شرح حال رجال ایران در قرن ۱۲ و ۱۳ و ۱۴ هجری (جلد ۱). چاپ اوّل. تهران: زوار، ۱۳۵۷.
- Pakrəvan Ə. Abbas mirzə və Azərbaycan, Bakı, "Qanun", 2007, 208 s.
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ismayil xan Damgani 1826 XIX esr Iran Qacarlar dovleti ordusunun serkerdesi Serdar HeyatiIsmayil xan Damgani Simnan vilayetinin Mehdisehr seherinde anadan olmusdu Iran Qacarlar dovleti ordusunun serkerdesi idi Evvelce sarayda qulam pisxidmetbasi vezifesinde xidmet etmisdi Sonra orduya qatilmisdi 1804 cu ilde Feteli sah Qacar Qafqaz ugrunda savaslarin cox zor oldugu haqda Abbas mirze Qovanli Qacardan gelen bilgileri deyerlendirdikden sonra Xorasanda Ismayil xan Damganinin komandanliginda olan suvari ordunun Azerbaycana gelmesi Abbas Mirzeye qatilmasini istedi Ozu de saray adamlari eyanlari ve dovlet erkani ile beraber Qarabaga yola dusdu Tarixci Emine Pakrevan yazir Abbas Mirze mudafie sistemini guclendirmek amaci ile bir nece gun Irevanda qaldi Sonra da ordusunun Eherde oturaq salmasini istedi Abbas mirze geri cekilerken Ismayil Damganini ordunun onemli bir bolumu ile Sisyanovla savasmaga gondermisdi Ismayil Damgani ani hucumu ile Sisyanovu Tertere teref geri puskurtdu Belelikle Susa ve rus ordusundan olusan herbi saxlusu ordunun barindigi genis yer cevreden qopuq sekilde tecrid durumuna dusdu Ancaq Kur cayinin iki agacliginda Abbas mirzeye vefadarligi ile bilinen Pirqulu xan az qala Mustafa xan Sirvaninin telesine dusmusdu Mustafa xan Sirvani Abbas mirze geri cekilme qerari aldiqdan sonra aciq sekilde ruslarin terefine kecmisdi 1806 ci ilde Ismayil xan Damganinin basciligi ile Qacar qosunu Cebrayilli baglarinda Rusiya qosununa qalib geldi Tarixci Emine Pakrevan yazir Abbas Mirze geri cekilerken Ismayil Damganini ordunun onemli bir bolumu ile Sisyanovla savasmaga gondermisdi Ismayil Damgani ani hucumu ile Sisyanovu Tertere teref geri puskurtdu Belelikle Susa ve rus ordusundan olusan herbi saxlusu ordunun barindigi genis yer cevreden qopuq sekilde tecrid durumuna dusdu 1809 cu il iyulun 16 da Ismayil xan Damqanlinin basciligi ile sah qosununun uc minlik on destesi Hamamli ve Beykendi yasayis menteqesinde yerlesen rus qarnizonlarina hucuma kecdi Lakin bu hucum rus destesi terefinden def edildi ve meglub olan sah qosunu geri cekilmeye mecbur oldu Meglubiyyete bahmayaraq Irevan istiqametinde yurusler davam etdirilirdi Iyulun 21 de sah qosunu Nagi beyin basciliq etdiyi Irevan qosunu ile birleserek yeniden Pembek ve Suragol erazilerine hucuma kecdi Lakin bu hucum da bas tutmadi 76 191 192 AilesiIsmayil xanin Rzaqulu xan adli oglu vardi Qardaslari Zulfuqar xan Mutellib xan Mehemmedeli xan ve Isa xan Feteli sah Qacarin sarayina yaxin sexslerden sayilirdilar Istinadlarبامداد مهدی شرح حال رجال ایران در قرن ۱۲ و ۱۳ و ۱۴ هجری جلد ۱ چاپ او ل تهران زوار ۱۳۵۷ Pakrevan E Abbas mirze ve Azerbaycan Baki Qanun 2007 208 s Hemcinin baxXarici kecidler