Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqalədəki məlumatların olması üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. |
Anikşçyay rayonu — Litvada rayon. Mərkəzi Anikşçyay şəhəridir.
| Anikşçyay rayonu | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Anykščių rajono savivaldybė | |||||
 | |||||
| |||||
|
| |||||
| Ölkə | |||||
| İnzibati mərkəz | Anikşçyay | ||||
| Tarixi və coğrafiyası | |||||
| Yaradılıb | 1950 | ||||
| Sahəsi |
| ||||
| Əhalisi | |||||
| Əhalisi |
| ||||
| Rəqəmsal identifikatorlar | |||||
| ISO kodu | LT-04 | ||||
| Telefon kodu | 381 | ||||
| Poçt indeksi | 29111 | ||||
| Rəsmi sayt | |||||
 | |||||
 | |||||
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |||||
Tarixi
Anikşçyay rayonunda təxminən 250 abidə var. Anikşyay bütün Litvada muzeylər məskəni kimi məşhurdur- burada 12 muzey fəaliyyət göstərir. İlk dəfə muzeyşünaslıq ənənəsini A.Venuolis ,1927-ci ildə Litvada şair A.Baranauskasın “Anişkyay meşəsi” poemasını yazdığı anbarda xatirə muzeyi yaradaraq qoymuşdur. Bu gün Anikşçyayda Antanas Jukauskas-Venuolis adına və Litvada ilk qadın-lirik şairə Brone Buyvidayte adına xatirə muzeyləri, Nyuronyay kəndində isə orijinal vəziyyəti saxlanılan Yonas Bilyunas adına xatirə evi fəaliyyət göstərir. Həmçinin Anikşyay dəmir yolu vağzalında yaradılan Syauruko muzeyində unikal tarixi izlə- 1897-1899-cu illərdə Anikşçyaydan çəkilən dəmir yolu ilə tanış ola bilərsiniz. Bu Litvada fəaliyyət göstərən ən maraqlı texniki obyektlərindən biridir. 2010-cu ildə Anikşyayda Litvada yeganə olan mələklər Muzeyi fəaliyyətinə başladı.
1960-cı ildən etibarən Şvyantoyinin hər iki sahilini əhatə edən, Kirklay istiqamətində şəhərin cənub sərhədindən 9 km aralıda olan 150 ha-lıq meydan A.Baranauskasın “Anikşyay meşəsi” poemasında tərənnüm olunmuş landşaft qoruğu kimi fəaliyyət göstərir. Qoruq təbii meşə-parkın flora və faunasını, yüzyaşlı palıdları, kral bataqlığını, Şvyantoyi çayı sahillərinin mənzərələrini, Şlave və Virintanı, Puntukas qayasını, Paşvyantupis kəndinin meşəsindəki Puntukas qardaşlarını-Pyatyalişk daşı və digər qayaları qorumaq üçün salınmışdır. Rəvayətə görə Litvanın böyüklüyünə görə ikinci daşı Puntukas yaxınlığında bütpərəstlik dövründə tanrılar üçün qurban yandırardılar, qalan iri palıdlar isə bu baş verənlərin şahidləridir. Puntukas barəsində ən məşhur əfsanələr A.Baranauskasın “Anikşçyay meşəsi” poemasında əks olunur; şeytan Anikşyay kilsəsini dağıtmaq üçün iri daş aparırdı, lakin qəflətən xoruz banladı və şeytan daşı əlindən düşürdü…
Litva pilotları-S.Daryus və S.Qirenasın Atlantika üzərində uçuşlarının 10 illiyini qeyd etmək üçün heykəltaraş Bronyus Pundzyus 1942-1943-cü illərdə Puntukas daşı üzərində pilotların barelyeflərini və vəsiyyətlərini həkk etmişdir. 1988-ci ildən etibarən hər il 16 iyul Puntukasda axşamlar “Lituaniki” uçuşunun şərəfinə gecə saatı təşkil olunur.
Həm Ludişk meşəsi, həm də Anikşçyay-Skemonyay yolunun hər iki tərəfində yerləşən Arodelyay kurqanı barədə çoxlu rəvayətlər var. Ludvişkay kurqanı Anikşyay ərazilərində yerləşən ən hündürlərdən biridir. Burada, anikşyay yazıçısı Yonas Bilnyusun qəbiri üzərində onun “Xoşbəxtlik qığılcımı”nı simvollaşdıran 14 metrlik obelisk ucalır. Vəsiyyət şeirlərində əbədiləşən yazıçı 1953-cü ildə A.Venuolisin yardımı ilə torpağa tapşırılmışdır.
1938-ci ildə Anikşyaya şəhər hüquqları və kurort statusu verildi. Müharibə arası illərdə nəinki özünüidarə və maarif idarələri fəaliyyət göstərirdi, hətta sənayə də inkişaf edirdi. XX-ci əsrin birinci onilliyində Anikşyçayda kvarslı qum ehtiyyatların aşkar edilməsi buna təsir etmişdi. “Anikşçyu kvarsas” işlədiyi vaxtdan bu günə kimi 120 min tona qədər qum istehsal edib, satışa hazırlanıb. Bundan əlavə meyvə çaxırı fabrikanın fəaliyyətini genişləndirmiş, anikşçyay çaxırları bütün Litvada məşhur olmuşlar. Bu günkü gündə 1926-cı ildə yaradılmış “Anikşçyu vinas” səhmdar cəmiyyəti Şərgi regionun ən qədim müəssisədir ki, sənayə yolu ilə çaxır istehsal edir. 2002-ci ildə cəmiyyət kulinariya irsinin Avropa şəbəkəsinə qəbul edildi və Aukştaytiya regionunu təmsil etdi. Kulinariya irsi kimi milli, yerli pendirdən hazırlanan desert növləri, təbii şərablar və alma sidri (şərabı) hesab olunur. Həmin il “Anikşçyu vinas” ziyarətçilərə qapısını açdı: burada “Litvanın şərab yolu” xüsusi proqramı təqdim olundu, hansı ki, sahibkarlıqla tanış edir, içkilərin dequstasiyasına imkan verir və həmçinin onların tərkibinin xüsusiyyətlərindən, dadından və iyindən, istifadə etmə mədəniyyətini öyrənməyə şərait yaradır.
Bu günlərdə Anikşçyay şəhəri Kalitos dağın döşündə yerləşən qış idman mərkəzi ilə, əla dağ xizək trası ilə və Litvada birinci olan kirşə idmanı üçün yay trası ilə məşhurdur.
Anikşçyay rayonunda çoxsaylı turistlərə “Puntukas”, “Kyaturi kalnay”, “Romuvos parkas” mehmanxanaları, “Anikşçyu şilyalis” istirahət evi və 30-a qədər kənd turizm malikanələri xidmət göstərir.
İstinadlar
- Baubinas R. Anykščių rajono savivaldybė // Visuotinė lietuvių enciklopedija (lit.).
- Resident population by administrative territory at the beginning of the year. State Data Agency of Lithuania, 2023.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaledeki melumatlarin yoxlanilabiler olmasi ucun elave menbelere ehtiyac var Daha etrafli melumat ve ya meqaledeki problemlerle bagli muzakire aparmaq ucun diqqet yetire bilersiniz Lutfen meqaleye etibarli menbeler elave ederek bu meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Menbesiz mezmun problemler yarada ve siline biler Problemler hell edilmemis sablonu meqaleden cixarmayin Anikscyay rayonu Litvada rayon Merkezi Anikscyay seheridir Anikscyay rayonuAnyksciu rajono savivaldybeBayraq Gerb55 32 sm e 25 06 s u Olke LitvaInzibati merkez AnikscyayTarixi ve cografiyasiYaradilib 1950Sahesi 1 765 km EhalisiEhalisi 22 651 nef 1 yanvar 2023 Reqemsal identifikatorlarISO kodu LT 04Telefon kodu 381Poct indeksi 29111Resmi sayt Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixiAnikscyay rayonunda texminen 250 abide var Aniksyay butun Litvada muzeyler meskeni kimi meshurdur burada 12 muzey fealiyyet gosterir Ilk defe muzeysunasliq enenesini A Venuolis 1927 ci ilde Litvada sair A Baranauskasin Aniskyay mesesi poemasini yazdigi anbarda xatire muzeyi yaradaraq qoymusdur Bu gun Anikscyayda Antanas Jukauskas Venuolis adina ve Litvada ilk qadin lirik saire Brone Buyvidayte adina xatire muzeyleri Nyuronyay kendinde ise orijinal veziyyeti saxlanilan Yonas Bilyunas adina xatire evi fealiyyet gosterir Hemcinin Aniksyay demir yolu vagzalinda yaradilan Syauruko muzeyinde unikal tarixi izle 1897 1899 cu illerde Anikscyaydan cekilen demir yolu ile tanis ola bilersiniz Bu Litvada fealiyyet gosteren en maraqli texniki obyektlerinden biridir 2010 cu ilde Aniksyayda Litvada yegane olan melekler Muzeyi fealiyyetine basladi 1960 ci ilden etibaren Svyantoyinin her iki sahilini ehate eden Kirklay istiqametinde seherin cenub serhedinden 9 km aralida olan 150 ha liq meydan A Baranauskasin Aniksyay mesesi poemasinda terennum olunmus landsaft qorugu kimi fealiyyet gosterir Qoruq tebii mese parkin flora ve faunasini yuzyasli palidlari kral bataqligini Svyantoyi cayi sahillerinin menzerelerini Slave ve Virintani Puntukas qayasini Pasvyantupis kendinin mesesindeki Puntukas qardaslarini Pyatyalisk dasi ve diger qayalari qorumaq ucun salinmisdir Revayete gore Litvanin boyukluyune gore ikinci dasi Puntukas yaxinliginda butperestlik dovrunde tanrilar ucun qurban yandirardilar qalan iri palidlar ise bu bas verenlerin sahidleridir Puntukas baresinde en meshur efsaneler A Baranauskasin Anikscyay mesesi poemasinda eks olunur seytan Aniksyay kilsesini dagitmaq ucun iri das aparirdi lakin qefleten xoruz banladi ve seytan dasi elinden dusurdu Litva pilotlari S Daryus ve S Qirenasin Atlantika uzerinde ucuslarinin 10 illiyini qeyd etmek ucun heykeltaras Bronyus Pundzyus 1942 1943 cu illerde Puntukas dasi uzerinde pilotlarin barelyeflerini ve vesiyyetlerini hekk etmisdir 1988 ci ilden etibaren her il 16 iyul Puntukasda axsamlar Lituaniki ucusunun serefine gece saati teskil olunur Hem Ludisk mesesi hem de Anikscyay Skemonyay yolunun her iki terefinde yerlesen Arodelyay kurqani barede coxlu revayetler var Ludviskay kurqani Aniksyay erazilerinde yerlesen en hundurlerden biridir Burada aniksyay yazicisi Yonas Bilnyusun qebiri uzerinde onun Xosbextlik qigilcimi ni simvollasdiran 14 metrlik obelisk ucalir Vesiyyet seirlerinde ebedilesen yazici 1953 cu ilde A Venuolisin yardimi ile torpaga tapsirilmisdir 1938 ci ilde Aniksyaya seher huquqlari ve kurort statusu verildi Muharibe arasi illerde neinki ozunuidare ve maarif idareleri fealiyyet gosterirdi hetta senaye de inkisaf edirdi XX ci esrin birinci onilliyinde Aniksycayda kvarsli qum ehtiyyatlarin askar edilmesi buna tesir etmisdi Anikscyu kvarsas islediyi vaxtdan bu gune kimi 120 min tona qeder qum istehsal edib satisa hazirlanib Bundan elave meyve caxiri fabrikanin fealiyyetini genislendirmis anikscyay caxirlari butun Litvada meshur olmuslar Bu gunku gunde 1926 ci ilde yaradilmis Anikscyu vinas sehmdar cemiyyeti Sergi regionun en qedim muessisedir ki senaye yolu ile caxir istehsal edir 2002 ci ilde cemiyyet kulinariya irsinin Avropa sebekesine qebul edildi ve Aukstaytiya regionunu temsil etdi Kulinariya irsi kimi milli yerli pendirden hazirlanan desert novleri tebii serablar ve alma sidri serabi hesab olunur Hemin il Anikscyu vinas ziyaretcilere qapisini acdi burada Litvanin serab yolu xususi proqrami teqdim olundu hansi ki sahibkarliqla tanis edir ickilerin dequstasiyasina imkan verir ve hemcinin onlarin terkibinin xususiyyetlerinden dadindan ve iyinden istifade etme medeniyyetini oyrenmeye serait yaradir Bu gunlerde Anikscyay seheri Kalitos dagin dosunde yerlesen qis idman merkezi ile ela dag xizek trasi ile ve Litvada birinci olan kirse idmani ucun yay trasi ile meshurdur Anikscyay rayonunda coxsayli turistlere Puntukas Kyaturi kalnay Romuvos parkas mehmanxanalari Anikscyu silyalis istirahet evi ve 30 a qeder kend turizm malikaneleri xidmet gosterir IstinadlarBaubinas R Anyksciu rajono savivaldybe Visuotine lietuviu enciklopedija lit Resident population by administrative territory at the beginning of the year State Data Agency of Lithuania 2023