Sofi Həsən türbəsi - Abidə Füzuli rayonunun Yuxarı Kürdmahmudlu kəndində tapılmışdır. Yalnız yeraltı sərdabəsi salamat qalmış türbə kəndarası yolun kənarındakı boş sahədədir.
Sofi Həsən türbəsi | |
---|---|
Sofi Həsən türbəsi | |
| |
Ölkə | Azərbaycan |
Şəhər | Füzuli rayonu |
Yerləşir | Yuxarı Kürdmahmudlu kəndi |
Memar | İbrahim Xəlil |
İstinad nöm. | 5 |
Kateqoriya | Türbə |
Əhəmiyyəti | Yerli əhəmiyyətli |
Memarlıq xüsusiyyətləri
Sərdabə daxilini yeraltı suların lil çöküntüləri doldurduğundan döşəmə səviyyəsi xeyli yuxarı qalxmış və sadəcə əli yuxarı qaldırmaqla tavana sərbəst toxunmaq olur. Ona görə də burada tədqiqat işləri apararkən yalnız onun üfüqi ölçülərini izləmək mümkün oldu.
Abidənin planı
Abidənin planı kvadrat (4,40m x 4,40m) formada həll olunub. Onun yerüstü hissəsi düz olsa da, daxildən damı tağ-tavan şəklində tamamlanır. ucları dörd tərəfə istiqamətlənmiş və ümumi səthdən azacıq batıq şəkilli bir ulduz işlənmişdir. Memar bunu etməklə elə sərdabədəcə cəhətlərin təyininə imkan verir. Sərdabəyə yeganə giriş şimal tərəfdəndir. Qalan üç tərəflərdəki divarların hər birində dərinliyi bir metrə çatan nişalar quraşdırılmışdır. Girişdə olduğu kimi, nişaların da yan divarları yuxarı qalxdıqca oxvari tağbənd şəklində tamamlanır. Abidə üzərində heç bir kitabəyə rast gəlinmir. Ona görə də onun hansı zaman durumunda inşa olunması barədə fikir söyləmək çətindir.
Lakin abidənin bütövlükdə "epoxa" adlı kərpiclə (20 sm x 20 sm x 5 sm) inşa olunması onu həmin rayonun Qarğabazar kənd məzarlığındakı Cəlil türbəsi ilə əlaqələndirməyə imkan yaradır. O türbə də eyni ilə bu tip kərpiclə inşa olunmuşdur. Bununla yanaşı, hər iki türbənin divarlarına düzülmüş kərpic düzümündə və bü düzümlərlə salınmış naxışlarda da bir oxşarlıq var. Ümumilikdə hər iki abidədə bir memarın sənət imzası sezilir. Bu memar XIX yüzilliyin ortalarında Qarabağda yaşayıb-yaratmış və adı yalnız Cəlil türbəsi üzərində qalmış İbrahim Xəlildir. Söz yox ki, Cəlil türbəsində olduğu kimi, Kürdmahmudlu türbəsində də öz dövrünün nüfuzlu şəxslərindən biri dəfn edilmişdir. Əlbəttə, abidənin bu və ya digər tarixi həqiqətləri haqqında daha dolğun və ətraflı məlumatlar burada aparılacaq arxeoloji qazıntılar zamanı aşkar olunacaq.
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
- Tarixi abidələr
İstinadlar
- "[[Azərbaycan]]ın tarixi abidələri". 2020-11-03 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-10-30.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Sofi Hesen turbesi Abide Fuzuli rayonunun Yuxari Kurdmahmudlu kendinde tapilmisdir Yalniz yeralti serdabesi salamat qalmis turbe kendarasi yolun kenarindaki bos sahededir Sofi Hesen turbesiSofi Hesen turbesiSofi Hesen turbesinin daxili gorunusuOlke AzerbaycanSeher Fuzuli rayonuYerlesir Yuxari Kurdmahmudlu kendiMemar Ibrahim XelilAzerbaycandaki tarixi abidelerin milli qeydiyyatiIstinad nom 5KateqoriyaTurbeEhemiyyetiYerli ehemiyyetliMemarliq xususiyyetleriSerdabe daxilini yeralti sularin lil cokuntuleri doldurdugundan doseme seviyyesi xeyli yuxari qalxmis ve sadece eli yuxari qaldirmaqla tavana serbest toxunmaq olur Ona gore de burada tedqiqat isleri apararken yalniz onun ufuqi olculerini izlemek mumkun oldu Abidenin planiAbidenin plani kvadrat 4 40m x 4 40m formada hell olunub Onun yerustu hissesi duz olsa da daxilden dami tag tavan seklinde tamamlanir uclari dord terefe istiqametlenmis ve umumi sethden azaciq batiq sekilli bir ulduz islenmisdir Memar bunu etmekle ele serdabedece cehetlerin teyinine imkan verir Serdabeye yegane giris simal terefdendir Qalan uc tereflerdeki divarlarin her birinde derinliyi bir metre catan nisalar qurasdirilmisdir Girisde oldugu kimi nisalarin da yan divarlari yuxari qalxdiqca oxvari tagbend seklinde tamamlanir Abide uzerinde hec bir kitabeye rast gelinmir Ona gore de onun hansi zaman durumunda insa olunmasi barede fikir soylemek cetindir Lakin abidenin butovlukde epoxa adli kerpicle 20 sm x 20 sm x 5 sm insa olunmasi onu hemin rayonun Qargabazar kend mezarligindaki Celil turbesi ile elaqelendirmeye imkan yaradir O turbe de eyni ile bu tip kerpicle insa olunmusdur Bununla yanasi her iki turbenin divarlarina duzulmus kerpic duzumunde ve bu duzumlerle salinmis naxislarda da bir oxsarliq var Umumilikde her iki abidede bir memarin senet imzasi sezilir Bu memar XIX yuzilliyin ortalarinda Qarabagda yasayib yaratmis ve adi yalniz Celil turbesi uzerinde qalmis Ibrahim Xelildir Soz yox ki Celil turbesinde oldugu kimi Kurdmahmudlu turbesinde de oz dovrunun nufuzlu sexslerinden biri defn edilmisdir Elbette abidenin bu ve ya diger tarixi heqiqetleri haqqinda daha dolgun ve etrafli melumatlar burada aparilacaq arxeoloji qazintilar zamani askar olunacaq Hemcinin baxAgdam Turbe QarabagXarici kecidlerTarixi abidelerIstinadlar Azerbaycan in tarixi abideleri 2020 11 03 tarixinde Istifade tarixi 2020 10 30