İqtisadiyyatda indeksləşdirmə (lat. index — müqavilənin, kreditin, əmək haqqının, pensiyanın, müavinətlərin, əmanətlərin və s.-nin məbləğini istehlak qiymətləri indeksi ilə əlaqələndirməklə inflyasiyadan qorunmaq vasitəsidir.
İndeksləşdirmə növləri
Əhalinin gəlirlərinin indeksləşdirilməsi — istehlak mallarının və xidmətlərin qiymətlərinin artması nəticəsində gəlirlərdə yaranan itkilərin tam və ya qismən kompensasiyası.
Dünya təcrübəsində əhalinin gəlirlərinin indeksləşdirilməsinin iki əsas forması mövcuddur:
- avtomatik, burada əmək haqqının və digər gəlirlərin indeksləşdirilməsi qiymət artımına mütənasib olaraq artır;
- Avropa İttifaqı ölkələrində istifadə olunan yarı avtomatik (müqavilə əsasında). Bu indeksləşdirmənin mahiyyəti ekspert alimləri cəlb etməklə işəgötürənlər, həmkarlar ittifaqları və dövlət qurumlarının nümayəndələri ilə danışıqlar aparmaqdır. Danışıqların nəticəsi kollektiv müqavilələrin bağlanması üçün sosial müdafiənin aşağı həddi müəyyən edən tövsiyələrdir.
Əmanətlərin indeksləşdirilməsi — ümumi qiymət səviyyəsi dəyişdikdə əmanətçiyə ödənilən faiz dərəcəsinin ölçüsünün avtomatik dəyişməsi.
Vergi indeksasiyası — rəsmi istehlak qiymətlərinin artım indeksinə və ya əmək haqqı indeksinə uyğun olaraq gəlir vergisinin avtomatik dəyişməsidir.
Məsələ
Təxmini dəyərin indeksasiyası
, burada Р — baza dövründə layihənin qiyməti; CPI — istehlak qiymətləri indeksi.
Ədəbiyyat
- Новый экономический словарь / Под редакцией А. Н. Азрилияна — М.: Институт новой экономики, 2006.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Iqtisadiyyatda indekslesdirme lat index muqavilenin kreditin emek haqqinin pensiyanin muavinetlerin emanetlerin ve s nin meblegini istehlak qiymetleri indeksi ile elaqelendirmekle inflyasiyadan qorunmaq vasitesidir Indekslesdirme novleriEhalinin gelirlerinin indekslesdirilmesi istehlak mallarinin ve xidmetlerin qiymetlerinin artmasi neticesinde gelirlerde yaranan itkilerin tam ve ya qismen kompensasiyasi Dunya tecrubesinde ehalinin gelirlerinin indekslesdirilmesinin iki esas formasi movcuddur avtomatik burada emek haqqinin ve diger gelirlerin indekslesdirilmesi qiymet artimina mutenasib olaraq artir Avropa Ittifaqi olkelerinde istifade olunan yari avtomatik muqavile esasinda Bu indekslesdirmenin mahiyyeti ekspert alimleri celb etmekle isegoturenler hemkarlar ittifaqlari ve dovlet qurumlarinin numayendeleri ile danisiqlar aparmaqdir Danisiqlarin neticesi kollektiv muqavilelerin baglanmasi ucun sosial mudafienin asagi heddi mueyyen eden tovsiyelerdir Emanetlerin indekslesdirilmesi umumi qiymet seviyyesi deyisdikde emanetciye odenilen faiz derecesinin olcusunun avtomatik deyismesi Vergi indeksasiyasi resmi istehlak qiymetlerinin artim indeksine ve ya emek haqqi indeksine uygun olaraq gelir vergisinin avtomatik deyismesidir Mesele Texmini deyerin indeksasiyasi Pn P0 1 i 1nCPIi displaystyle P n P 0 cdot 1 sum i 1 n CPI i burada R baza dovrunde layihenin qiymeti CPI istehlak qiymetleri indeksi EdebiyyatNovyj ekonomicheskij slovar Pod redakciej A N Azriliyana M Institut novoj ekonomiki 2006 ISBN 5 89378 014 0