Alban güləbətini (lat. Pulsatilla albana) — bitkilər aləminin qaymaqçiçəklilər dəstəsinin qaymaqçiçəyikimilər fəsiləsinin güləbətin cinsinə aid bitki növü. IUCN Qırmızı Siyahısına görə növün kateqoriyası və statusu "Təhlükəli həddə yaxın olanlar" kateqoriyasına aiddir – NT. Azərbaycanın nadir növüdür.
Alban güləbətini | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||||
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Triba: Cins: Növ: Alban güləbətini | ||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||
| ||||||
|
Qısa morfoloji təsviri
Çoxillik ot bitkisidir. Gövdəsi sadədir, 5-15 sm hündürlükdədir. Meyvəvermə zamanı 26 sm-ə qədər uzanır. Kökətrafı yarpaqları əsasən çiçəklərlə eyni vaxtda əmələ gəlir, uzunsov, 2 dəfə lələkvari bölünmüş, neştərşəkilli və ya xətvari, tamkənarlı və ya dişcikli hissəlidir. Çiçəkləri sallanan, sarı, zəngvaridir. Çiçək yatağının yarpaqları 18–25 mm uzunluğunda, uzunsov, ellipsivari, əyilmiş ucludur. Meyvələri tükcüklü, qılçıqlıdır, 2-2,5 sm uzunluqdadır.
Bioloji, ekoloji və fitosenoloji xüsusiyyətləri
Çiçəkləmə may-iyul aylarına təsadüf edir. Yuxarı dağ qurşaqlarında, əhəngli, çınqıllı-daşlı, daş yamaclarında və çəmənliklərdə rast gəlinir. Dekorativdir. Zəhərli bitki olduğundan mal-qara tərəfindən yeyilmir.
Yayılması
Böyük Qafqazın Quba sahəsi, şərq və qərb hissələri.
Sayı və tendensiyası
Antropogen amillərin təsirinə baxmayaraq populyasiya hal-hazırda sabitdir, yalnız areallarının qismən daralması müşahidə olunur.
Məhdudlaşdırıcı amillər
Sistemsiz otarılma və tapdalanma nəticəsində yaşama ərazisi məhdudlaşır, ekstremal iqlim şəraiti olan ərazilərdə yayılıb.
Mühafizə tədbirləri
Yayıldığı ərazilərin nəzarətə götürülməsi, axtarış monitorinqlərinin aparılması, toxumla çoxalan bitki olduğundan lazımi miqdarda toxum ehtiyyatının toplanılması təklif olunur.
Sinonimləri
Homotipik sinonimləri
- Anemone albana Steven
Heterotipik sinonimləri
- Anemone albana subsp. andina (Rupr.) N.Busch
- Anemone albana f. angustisecta N.Busch
- Anemone albana var. andina (Rupr.) Smirn.
- Anemone albana subsp. flavescens (Regel & Tiling) N.Busch
- Anemone albana var. flavescens (Regel & Tiling) Smirn.
- Pulsatilla albana var. andina Rupr.
- Pulsatilla albana subsp. andina (Rupr.) Zämelis
- Pulsatilla albana f. angustisecta (N.Busch) Grossh.
- Pulsatilla albana var. caerulea Regel
- Pulsatilla albana var. flavescens Regel & Tiling
- Pulsatilla albana subsp. flavescens (Regel & Tiling) Zämelis & Paegle
- Pulsatilla albana var. pallida Regel & Tiling
- Pulsatilla andina (Rupr.) Grossh.
İstinadlar
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Alban gulebetini lat Pulsatilla albana bitkiler aleminin qaymaqcicekliler destesinin qaymaqciceyikimiler fesilesinin gulebetin cinsine aid bitki novu IUCN Qirmizi Siyahisina gore novun kateqoriyasi ve statusu Tehlukeli hedde yaxin olanlar kateqoriyasina aiddir NT Azerbaycanin nadir novudur Alban gulebetiniElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad EmbryophytesKlad Klad Klad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad Deste QaymaqciceklilerFesile QaymaqciceyikimilerYarimfesile Triba Cins GulebetinNov Alban gulebetiniBeynelxalq elmi adiPulsatilla albanaSekil axtarisiEOL 5529004Qisa morfoloji tesviriCoxillik ot bitkisidir Govdesi sadedir 5 15 sm hundurlukdedir Meyveverme zamani 26 sm e qeder uzanir Koketrafi yarpaqlari esasen ciceklerle eyni vaxtda emele gelir uzunsov 2 defe lelekvari bolunmus nestersekilli ve ya xetvari tamkenarli ve ya discikli hisselidir Cicekleri sallanan sari zengvaridir Cicek yataginin yarpaqlari 18 25 mm uzunlugunda uzunsov ellipsivari eyilmis ucludur Meyveleri tukcuklu qilciqlidir 2 2 5 sm uzunluqdadir Bioloji ekoloji ve fitosenoloji xususiyyetleriCicekleme may iyul aylarina tesaduf edir Yuxari dag qursaqlarinda ehengli cinqilli dasli das yamaclarinda ve cemenliklerde rast gelinir Dekorativdir Zeherli bitki oldugundan mal qara terefinden yeyilmir YayilmasiBoyuk Qafqazin Quba sahesi serq ve qerb hisseleri Sayi ve tendensiyasiAntropogen amillerin tesirine baxmayaraq populyasiya hal hazirda sabitdir yalniz areallarinin qismen daralmasi musahide olunur Mehdudlasdirici amillerSistemsiz otarilma ve tapdalanma neticesinde yasama erazisi mehdudlasir ekstremal iqlim seraiti olan erazilerde yayilib Muhafize tedbirleriYayildigi erazilerin nezarete goturulmesi axtaris monitorinqlerinin aparilmasi toxumla coxalan bitki oldugundan lazimi miqdarda toxum ehtiyyatinin toplanilmasi teklif olunur SinonimleriHomotipik sinonimleri Anemone albana StevenHeterotipik sinonimleri Anemone albana subsp andina Rupr N Busch Anemone albana f angustisecta N Busch Anemone albana var andina Rupr Smirn Anemone albana subsp flavescens Regel amp Tiling N Busch Anemone albana var flavescens Regel amp Tiling Smirn Pulsatilla albana var andina Rupr Pulsatilla albana subsp andina Rupr Zamelis Pulsatilla albana f angustisecta N Busch Grossh Pulsatilla albana var caerulea Regel Pulsatilla albana var flavescens Regel amp Tiling Pulsatilla albana subsp flavescens Regel amp Tiling Zamelis amp Paegle Pulsatilla albana var pallida Regel amp Tiling Pulsatilla andina Rupr Grossh IstinadlarHemcinin bax