Əhməd Mədəni Qüdsizadə Abdullah oğlu (1890-cı il, 1940-cı il 24 yanvar) — türkman mətbuatının görkəmli nümayəndəsi.
Əhməd Mədəni Qüdsizadə | |
---|---|
Doğum tarixi | |
Vəfat tarixi | |
Vətəndaşlığı | İraq |
Atası | Abdullah Qüdsizadə |
Milliyyəti | İraqlı |
Həyatı
Əhməd Mədəni Qüdsizadə 1890-cı ildə anadan olub. İlk türkman qəzeti olan "Havadis" qəzetinin əsasını 1911-ci il 24 fevralda qardaşı Məhəmməd Zəki Qüdsizadə ilə İraqda qoyub. Əhməd Mədəni Qüdsizadə şair Abdullah Qüdsizadənin oğludur. Əhməd Mədəni 48 yaşı tamam olduqdan sonra 1940-cı il 24 yanvarda vəfat etmişdir. Kərkükün Musalla bölgəsində yerləşən böyük türbəli Cümcümə məzarlığı yaxınlığında dəfn edilmişdir.
Fəaliyyəti
Əhməd Mədəni Qüdsizadə 1909-cu ildə 17-18 yaşlarında olarkən Bağdadda türkman və ərəb dillərində nəşr olunmuş "Əl Zuhur"un türkman dilində olan bölməsinə məqalələr yazmağa başlamışdır. Mosulda çap edilmiş "Neynəva" və 1910-cu ildə "Nəcah"da yazılar dərc etdirmişdi. O, bəzi məqalələrinə görə 1912-ci ilin aprel ayında Bağdadda aparılmış mühakimədə bəraət qazanmışdır. Əhməd Mədəni 1911-ci il fevralın 24-də qardaşı Məhəmməd Zəki ilə Kərkük şəhərində ilk dəfə "Havadis" adlı türkcə siyasi qəzet çıxarmağa və şəxsi təşəbbüsü ilə eyni adda mətbəə yaratmağa müvəffəq olmuşdur. Qəzetin 29 sayını jelatin çap üsulu ilə dərc etmişdilər. "Havadis" siyasi və ədəbi qəzet olaraq bir sıra hallarda şəkilli də çap edilmişdib. "İrəli" qəzetinin 1930-cu il 4 apreldə 4-cü sayında çap edilmiş məqaləsində "Havadis" qəzetinin İraqda çap edilmiş ilk şəkilli qəzet olması qeyd edilmişdi. Əhməd Mədəni Qüdsizadə 1920-ci il 20 noyabrda ilk sayı yayımlanmış türkcə "Təcəddüd" qəzetinin təsisçisi olmuş, ancaq istənilən milli qayəni reallaşdıra bilməyəcəyini anlayaraq qəzetdən uzaqlaşmışdı. 1924-cü ildə Kərkükə tabe olan Kifri nahiyəsində ibtidai sinif müəllimi kimi çalışmışdır.
Əhməd Mədəni Qüdsizadənin məşhur "Məqaləti mədəniyyə" və "Vətən üçün fəryadım" adlı çap əsərləri də işiq üzü görmüşdür. "Məqaləti mədəniyyə" əsəri Bağdadda "Ədəb" mətbəəsində çap edilmişdir.
Həmçinin bax
İstinadlar
- Dr. Şəmsəddin KUZƏÇİ. İRAQ MƏTBUAT TARİXİ (1869-2019). Bakı: "CBS". səh. 53. ISBN .
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ehmed Medeni Qudsizade Abdullah oglu 1890 ci il 1940 ci il 24 yanvar turkman metbuatinin gorkemli numayendesi Ehmed Medeni QudsizadeDogum tarixi 1890Vefat tarixi 24 yanvar 1940Vetendasligi IraqAtasi Abdullah QudsizadeMilliyyeti IraqliHeyatiEhmed Medeni Qudsizade 1890 ci ilde anadan olub Ilk turkman qezeti olan Havadis qezetinin esasini 1911 ci il 24 fevralda qardasi Mehemmed Zeki Qudsizade ile Iraqda qoyub Ehmed Medeni Qudsizade sair Abdullah Qudsizadenin ogludur Ehmed Medeni 48 yasi tamam olduqdan sonra 1940 ci il 24 yanvarda vefat etmisdir Kerkukun Musalla bolgesinde yerlesen boyuk turbeli Cumcume mezarligi yaxinliginda defn edilmisdir FealiyyetiEhmed Medeni Qudsizade 1909 cu ilde 17 18 yaslarinda olarken Bagdadda turkman ve ereb dillerinde nesr olunmus El Zuhur un turkman dilinde olan bolmesine meqaleler yazmaga baslamisdir Mosulda cap edilmis Neyneva ve 1910 cu ilde Necah da yazilar derc etdirmisdi O bezi meqalelerine gore 1912 ci ilin aprel ayinda Bagdadda aparilmis muhakimede beraet qazanmisdir Ehmed Medeni 1911 ci il fevralin 24 de qardasi Mehemmed Zeki ile Kerkuk seherinde ilk defe Havadis adli turkce siyasi qezet cixarmaga ve sexsi tesebbusu ile eyni adda metbee yaratmaga muveffeq olmusdur Qezetin 29 sayini jelatin cap usulu ile derc etmisdiler Havadis siyasi ve edebi qezet olaraq bir sira hallarda sekilli de cap edilmisdib Ireli qezetinin 1930 cu il 4 aprelde 4 cu sayinda cap edilmis meqalesinde Havadis qezetinin Iraqda cap edilmis ilk sekilli qezet olmasi qeyd edilmisdi Ehmed Medeni Qudsizade 1920 ci il 20 noyabrda ilk sayi yayimlanmis turkce Teceddud qezetinin tesiscisi olmus ancaq istenilen milli qayeni reallasdira bilmeyeceyini anlayaraq qezetden uzaqlasmisdi 1924 cu ilde Kerkuke tabe olan Kifri nahiyesinde ibtidai sinif muellimi kimi calismisdir Ehmed Medeni Qudsizadenin meshur Meqaleti medeniyye ve Veten ucun feryadim adli cap eserleri de isiq uzu gormusdur Meqaleti medeniyye eseri Bagdadda Edeb metbeesinde cap edilmisdir Hemcinin baxMehemmed Mehdi Mehemmed Mehdi El CevahiriIstinadlarDr Semseddin KUZECI IRAQ METBUAT TARIXI 1869 2019 Baki CBS seh 53 ISBN 978 9952 516 66 1