Aleksandr Petroviç Rzaqulu Mirzə (1869-?), çar zabiti, Qacar şahzadəsi
Aleksandr Rzaqulu Mirzə | |
---|---|
Aleksandr Rzаqulu mirzə оğlu Qovanlı-Qacar | |
Digər adı | Aleksandr Petroviç Rzaqulu Mirzə |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Sankt-Peterburq |
Vəfat tarixi | 1941-ci ildən sonra |
Fəaliyyəti | hərbi qulluqçu |
Həyatı
Aleksandr Petroviç Rzaqulu Mirzə 1869-cu il mayın 25-də Sankt-Peterburq quberniyasında anadan olub. Anası, Aleksandra Tuqan Mirzə- Baranovskayanın arzusu ilə (Tuqan gerbi litva-tatar zadəgan nəslindən olan kollej müşavirinin qızı, müsəlman təriqətini qoruyub saxlayıb) pravoslavlığı qəbul edib və oğlunu da pravoslav adətinə görə Aleksandr Petroviç adıyla xaç suyuna çəkdirib. Onun xaççəkmə mərasimində Böyük Knyaz Pyotr Nikolayeviç Böyük Knyaginya Aleksandra Nikolayevna ilə birlikdə iştirak edib. Rzaquluya da onun atası kimi böyük hörmət əlaməti olaraq alicənablıq titulu verilib. O, əvvəlcə Riqa üçsinifli realnı məktəbini bitirib və sonra da 1895-ci ildə Vilenski piyada yunker məktəbini bitirib. 178-ci ehtiyat piyada İzborsk alayına təyinat alıb. 1903-cü ildə Leyb-qvardiyanın 2-ci Kuban Əlahəzrətin mühafizə sotnyasının zabiti olub.
I Dünya müharibəsində Qrodno qusar qvardiyasında iştirak edərək Müqəddəs Georgi ordeni ilə təltif olunmuşdur. Böyük Knyaz Mixail Aleksandroviçin Şəxsi qvardiyasında o, həlak olana qədər xidmət edib. Peterburqda Şpalernı küçəsi 28 saylı binada yaşayırdı.
1918-ci ilin avqustunda Kolçakın xilaskar ordusu Yekaterinburqa daxil olanda, "çara və vətənə" sədaqətlə xidmət etməkdə davam edən Rzaqulu şəhərin komendantı təyin olunur. Çar sarayının sabiq üzvü və şəhərin komendantı kimi Rzaqulu Mirzə çar ailəsinin məhvinin, onun sonrakı taleyinin izlənilməsində fəal iştirak edir. Qırmızı Ordunun hücumundan sonra Yelizaveta Fyodorovnan meyidi böyük çətinliklə, əvvəlcə Çitaya, sonra da Çinə aparılır. Nəhayət, 1921-ci ilin yanvarında onun nəşinin qalıqları bu dəfə başqa bir azərbaycanlının, Hüseyn Xan Naxçıvanskinin fəal səyi nəticəsində Pekindən, Şanxaydan və Port-Səiddən keçərək Yerusəlimə çatdırılır və rus pravoslav məbədi Mariya Maqdalenada saxlanılır. Böyük Knyaginyanı burada dəfn etməyə icazə almaq üçün Hüseyn Xan Naxçıvanski o vaxt türklərə məxsus olan Yerusəlimin hakimiyyət dairələrindən icazə almaq üçün xeyli qızıl ehtiyatından keçməli oldu. Onun adı elə indi də Rusiyanın və Yerusəlimin pravoslav kilsələrində Böyük əzabkeş Yelizaveta Fyodorovnanın ruhuna oxunan dualarda yada salınır. Sonradan 2005-ci il yanvarın 13-də Bakıdan keçməklə knyaginyanın nəşi Moskvaya çatdırılır.
Qırmızı ordunun hücumlarından qaçan Aleksandr Petroviç Rzaqulu Mirzə Yekaterinburqdan Çitaya, sonra Harbinə və oradan da ABŞ-yə mühacirət edir, orada Sietl şəhərində yaşayır. Burada keçmiş qvardiya zabiti və müharibə veteranında bədii istedad aşkar olunur. O, rəssamlıq emalatxanası açır və tez bir zamanda məşhurlaşır. İgid yasavulun divar rəsmləri qorunub saxlanan restoran salamat qalıb. Çox sonralar o, İran taxt-tacına və Pəhləvilərin yeni sülaləsi taxt-taca sahib olandan sonra Avropa banklarında saxlanılan Qacar varidatına iddialı idi.
Ailəsi
Rzaqulu polkovnik qızı Mariya Konstantinovna Peroqorodskaya ilə evli olub. Rzaqulu Mirzənin xələfləri İnternetdə onun saytını açıblar. Burada Əlahəzrət şəxsi qvardiyasının üzvü Şahzadə Aleksandr Petroviç Rzaqulu Mirzənin Peterburq Vizit kartı ingilis dilinə tərcümədə verilir.
Mənbə
- Ənvər Çingizoğlu, Qacarlar və Qacar kəndi, Bakı, "Şuşa", 2008, 334 səh.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Aleksandr Petrovic Rzaqulu Mirze 1869 car zabiti Qacar sahzadesiAleksandr Rzaqulu MirzeAleksandr Rzaqulu mirze oglu Qovanli QacarDiger adi Aleksandr Petrovic Rzaqulu MirzeDogum tarixi 1869Dogum yeri Sankt PeterburqVefat tarixi 1941 ci ilden sonraFealiyyeti herbi qulluqcuHeyatiAleksandr Petrovic Rzaqulu Mirze 1869 cu il mayin 25 de Sankt Peterburq quberniyasinda anadan olub Anasi Aleksandra Tuqan Mirze Baranovskayanin arzusu ile Tuqan gerbi litva tatar zadegan neslinden olan kollej musavirinin qizi muselman teriqetini qoruyub saxlayib pravoslavligi qebul edib ve oglunu da pravoslav adetine gore Aleksandr Petrovic adiyla xac suyuna cekdirib Onun xaccekme merasiminde Boyuk Knyaz Pyotr Nikolayevic Boyuk Knyaginya Aleksandra Nikolayevna ile birlikde istirak edib Rzaquluya da onun atasi kimi boyuk hormet elameti olaraq alicenabliq titulu verilib O evvelce Riqa ucsinifli realni mektebini bitirib ve sonra da 1895 ci ilde Vilenski piyada yunker mektebini bitirib 178 ci ehtiyat piyada Izborsk alayina teyinat alib 1903 cu ilde Leyb qvardiyanin 2 ci Kuban Elahezretin muhafize sotnyasinin zabiti olub I Dunya muharibesinde Qrodno qusar qvardiyasinda istirak ederek Muqeddes Georgi ordeni ile teltif olunmusdur Boyuk Knyaz Mixail Aleksandrovicin Sexsi qvardiyasinda o helak olana qeder xidmet edib Peterburqda Spalerni kucesi 28 sayli binada yasayirdi 1918 ci ilin avqustunda Kolcakin xilaskar ordusu Yekaterinburqa daxil olanda cara ve vetene sedaqetle xidmet etmekde davam eden Rzaqulu seherin komendanti teyin olunur Car sarayinin sabiq uzvu ve seherin komendanti kimi Rzaqulu Mirze car ailesinin mehvinin onun sonraki taleyinin izlenilmesinde feal istirak edir Qirmizi Ordunun hucumundan sonra Yelizaveta Fyodorovnan meyidi boyuk cetinlikle evvelce Citaya sonra da Cine aparilir Nehayet 1921 ci ilin yanvarinda onun nesinin qaliqlari bu defe basqa bir azerbaycanlinin Huseyn Xan Naxcivanskinin feal seyi neticesinde Pekinden Sanxaydan ve Port Seidden kecerek Yeruselime catdirilir ve rus pravoslav mebedi Mariya Maqdalenada saxlanilir Boyuk Knyaginyani burada defn etmeye icaze almaq ucun Huseyn Xan Naxcivanski o vaxt turklere mexsus olan Yeruselimin hakimiyyet dairelerinden icaze almaq ucun xeyli qizil ehtiyatindan kecmeli oldu Onun adi ele indi de Rusiyanin ve Yeruselimin pravoslav kilselerinde Boyuk ezabkes Yelizaveta Fyodorovnanin ruhuna oxunan dualarda yada salinir Sonradan 2005 ci il yanvarin 13 de Bakidan kecmekle knyaginyanin nesi Moskvaya catdirilir Qirmizi ordunun hucumlarindan qacan Aleksandr Petrovic Rzaqulu Mirze Yekaterinburqdan Citaya sonra Harbine ve oradan da ABS ye muhaciret edir orada Sietl seherinde yasayir Burada kecmis qvardiya zabiti ve muharibe veteraninda bedii istedad askar olunur O ressamliq emalatxanasi acir ve tez bir zamanda meshurlasir Igid yasavulun divar resmleri qorunub saxlanan restoran salamat qalib Cox sonralar o Iran taxt tacina ve Pehlevilerin yeni sulalesi taxt taca sahib olandan sonra Avropa banklarinda saxlanilan Qacar varidatina iddiali idi AilesiRzaqulu polkovnik qizi Mariya Konstantinovna Peroqorodskaya ile evli olub Rzaqulu Mirzenin xelefleri Internetde onun saytini aciblar Burada Elahezret sexsi qvardiyasinin uzvu Sahzade Aleksandr Petrovic Rzaqulu Mirzenin Peterburq Vizit karti ingilis diline tercumede verilir MenbeEnver Cingizoglu Qacarlar ve Qacar kendi Baki Susa 2008 334 seh Hemcinin baxQacarlar