Rahib Oruc oğlu Əliyev (d. 20 fevral 1937, Lənkəran şəhəri – v. 3 oktyabr 2020, Bakı şəhəri) — Azərbaycan Respublikasının meliorasiya və su təsərrüfatı üzrə əməkdar mühəndisi (2007), texnika elmləri doktoru, alim, 6-cı direktoru.
Rahib Əliyev | |
---|---|
Rahib Oruc oğlu Əliyev | |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Lənkəran, Azərbaycan SSR, SSRİ |
Vəfat tarixi | (83 yaşında) |
Vəfat yeri | Bakı, Azərbaycan |
Vətəndaşlığı | SSRİ→ Azərbaycan |
Fəaliyyəti | meliorasiya, su təsərrüfatı |
Mükafatları |
Həyatı
Rahib Əliyev 1937-ci ilin 20 fevral tarixində Lənkəran şəhərində anadan olmuşdur. 1955-ci ildə Lənkəran şəhər 3 saylı orta məktəbi bitirmişdir. 1955-ci ildə Azərbaycan Politexnik İnstitutunun (indiki AzTU) hidromeliorasiya fakültəsinin "Su elektrik stansiyaları və çay qurğularının hidrotexniki tikintisi" ixtisasına qəbul olunmuş və 1960-cı ildə institutu bitirərək mühəndis-hidrotexnik ixtisasına yiyələnmişdir.
1969–1970-ci illərdə Yəmən Ərəb Respublikasının Xodeyda şəhərində su təsərrüfatı sahəsində tikinti işlərini aparan sovet mütəxəssis qrupunun rəhbəri olmuşdur. 1970–1973-cü illərdə "Azərsutikinti" Baş İdarəsinin Lənkəran şəhərində yerləşən 2 saylı trestinin müdiri, 1973–1975-ci illərdə Bakı şəhərində "Azərsutikinti" Baş İdarəsində qrup rəhbəri, "Su tikintisinin təşkili və texnologiyası" trestində 1975-ci ildə şöbə müdiri, 1976–1983-cü illərdə isə trestin müdiri vəzifəsində çalışmışdır.
Respublikamızda mütəxəssis kadrların hazırlanması sahəsində də R.Əliyevin böyük xidmətləri var. Onun rəhbərliyi altında 6 aspirant və dissertant dissertasiya işlərini yazaraq, müxtəlif elmi şuralarda müvəffəqiyyətlə müdafiə etmiş və elmlər namizədi alimlik dərəcəsini almışdır.1983–2000-ci illərdə Azərbaycan Memarlıq və İnşaat Universitetində "Hidrotexniki tikinti" ixtisası üzrə Dövlət Attestasiya Komissiyasının sədri olmuşdur. 1995-ci ildə müsabiqə yolu ilə Azərbaycan Memarlıq və İnşaat Universitetinin "Bünövrələr, özüllər və yeraltı qurğular" kafedrasında professor vəzifəsinə seçilmişdir.
Rahib Əliyev 1983-cü ildən 2008-ci ilədək "Şərəf nişanı" ordenli Azərbaycan Dövlət Su Təsərrüfatı Obyektlərinin Layihələndirilməsi İnstitutunun — "Azdövsutəslayihə" İnstitutunun direktoru vəzifəsində işləmişdir. Lənkəran rayonunda inşaat işləri üzrə idarənin baş mühəndisi, rəisi və trest müdiri olaraq Rahib Əliyevin Masallı rayonunda "Babasər", "Viləşçay, I növbə", Astara rayonunda "Ləvain", Biləsuvar rayonunda "Bolqarçay", Lənkəran rayonunda "Yuxarı Xanbulançay" su anbarlarının tikintisində və bölgədəki 10 min hektardan artıq əkin sahələrində suvarma sistemlərinin tikilib istifadəyə verilməsində böyük əməyi olmuşdur. 1983-cü ildən 2008-ci ilə kimi Azərbaycan Respublikasının ərazisində tikilmiş meliorasiya və su təsərrüfatı obyektlərinin layihələri Rahib Əliyevin rəhbərliyi ilə işlənmişdir. Bu layihələrdən aşağıdakıları göstərmək olar:
- Baş Şirvan kollektorunun yenidən qurulması layihəsi;
- Şəki rayonunda Əyriçay su anbarının layihəsi;
- Lənkəran rayonunda Təngərüd-Lənkəran çayları arasındakı ərazidə suvarma sistemlərinin layihəsi;
- Baş Mil-Muğan kollektorunun layihəsi;
- Naxçıvan Muxtar Respublikasında "Vayxır" su anbarının layihəsi;
- Şəmkir maşın kanalının layihəsi;
- Samur-Abşeron suvarma sisteminin yenidən qurulması layihəsi və s.
Mükafatları
1975-ci ildə "Hidrotexniki qurğuların hesabatında hissəciklərin hidravlik böyüklüyünün yayılmasının qanunauyğunluğu" mövzusunda yazdığı namizədlik dissertasiya işini Tbilisi şəhərində müdafiə edərək texnika elmləri namizədi alimlik dərəcəsini almışdır. 1991-ci ildə isə "Dağ və dağətəyi regionlarda meliorasiya sistemlərinin və hidrotexniki qurğuların yaradılması və tikilməsi problemləri mövzusunda" yazdığı doktorluq dissertasiya işini Tbilisi və Moskva şəhərlərində müdafiə edərək texnika elmləri doktoru alimlik dərəcəsini almışdır.
R.O.Əliyevin məhsuldar əməyi müxtəlif dövrlərdə müntəzəm olaraq dövlət tərəfindən qiymətləndirilmişdir. "Şərəf nişanı" ordeni (1971),"Su təsərrüfatı obyektlərinin tikintisinin əlaçısı" (1975), "SSRİ Xalq Təsərrüfatı Nailiyyətləri sərgisinin" bürünc medalı (1977), "SSRİ ixtiraçısı" döş nişanları ilə təltif olunmuşdur. 1987-ci ildə SSRİ Meliorasiya və Su Təsərrüfatı Nazirliyinin "Fəxri Fərmanı"nı almışdır. Azərbaycan KP-nin XXVIII qurultayının iştirakçısı olmuşdur. Lənkəran rayon sovetinin 1983–1984, 1984–1987-ci illərdə deputatı seçilmişdir. 2007-ci ildə Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Fərmanı ilə Rahib Əlievə "Azərbaycan Respublikasının Əməkdar Mühəndisi" fəxri adı verilmişdir.
Rahib Əliyev nəşr olunmuş 100-ə yaxın elmi əsərin, 12 ixtiranın, 2 dərs vəsaitinin, 3 monoqrafiyanın, mərkəzi qəzetlərdə çap olunmuş çoxsaylı elmi-publisistik məqalələrin müəllifidir. O, 2000-ci ildə Altunin adına Rusiya Beynəlxalq Ekologiya və Təbiətdən İstifadə Akademiyasının həqiqi üzvü seçilmişdir. Azərbaycan MEA-nın Torpaqşünaslıq və Aqrokimya İnstitutunda doktorluq dissertasiya işlərinin müdafiəsi üzrə fəaliyyət göstərən Elmi Şuranın, 2005-ci ildən nəşr olunan "Ekologiya və su təsərrüfatı" elmi-texniki və istehsalat jurnalının redaksiya heyətinin üzvü olub.
Respublika və beynəlxalq səviyyələrdə keçirilən elmi konfranslarda R.Əliyev müntəzəm olaraq iştirak etmişdir. 1991-ci və 1997-ci illərdə Türkiyə Cümhuriyyətinin İstanbul və Ankara şəhərlərində, 1995-ci ildə Hollandiyanın Haaqa şəhərində keçirilən beynəlxalq elmi konfranslarda məruzələrlə çıxış etmişdir.
Ədəbiyyat
- Elbrus Paşayev, Fərzəli Həsənov. "Azdövsutəslayihə" İnstitutu 80. Bakı, 2013
- Elçin İsgəndərzadə. XXI əsr Azərbaycan alimləri və maarifçiləri. Bakı, 2003
İstinadlar
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Rahib Oruc oglu Eliyev d 20 fevral 1937 Lenkeran seheri v 3 oktyabr 2020 Baki seheri Azerbaycan Respublikasinin meliorasiya ve su teserrufati uzre emekdar muhendisi 2007 texnika elmleri doktoru alim Azdovsuteslayihe institutunun 6 ci direktoru Rahib EliyevRahib Oruc oglu EliyevDogum tarixi 20 fevral 1937Dogum yeri Lenkeran Azerbaycan SSR SSRIVefat tarixi 3 oktyabr 2020 83 yasinda Vefat yeri Baki AzerbaycanVetendasligi SSRI AzerbaycanFealiyyeti meliorasiya su teserrufatiMukafatlariHeyatiRahib Eliyev 1937 ci ilin 20 fevral tarixinde Lenkeran seherinde anadan olmusdur 1955 ci ilde Lenkeran seher 3 sayli orta mektebi bitirmisdir 1955 ci ilde Azerbaycan Politexnik Institutunun indiki AzTU hidromeliorasiya fakultesinin Su elektrik stansiyalari ve cay qurgularinin hidrotexniki tikintisi ixtisasina qebul olunmus ve 1960 ci ilde institutu bitirerek muhendis hidrotexnik ixtisasina yiyelenmisdir 1969 1970 ci illerde Yemen Ereb Respublikasinin Xodeyda seherinde su teserrufati sahesinde tikinti islerini aparan sovet mutexessis qrupunun rehberi olmusdur 1970 1973 cu illerde Azersutikinti Bas Idaresinin Lenkeran seherinde yerlesen 2 sayli trestinin mudiri 1973 1975 ci illerde Baki seherinde Azersutikinti Bas Idaresinde qrup rehberi Su tikintisinin teskili ve texnologiyasi trestinde 1975 ci ilde sobe mudiri 1976 1983 cu illerde ise trestin mudiri vezifesinde calismisdir Respublikamizda mutexessis kadrlarin hazirlanmasi sahesinde de R Eliyevin boyuk xidmetleri var Onun rehberliyi altinda 6 aspirant ve dissertant dissertasiya islerini yazaraq muxtelif elmi suralarda muveffeqiyyetle mudafie etmis ve elmler namizedi alimlik derecesini almisdir 1983 2000 ci illerde Azerbaycan Memarliq ve Insaat Universitetinde Hidrotexniki tikinti ixtisasi uzre Dovlet Attestasiya Komissiyasinin sedri olmusdur 1995 ci ilde musabiqe yolu ile Azerbaycan Memarliq ve Insaat Universitetinin Bunovreler ozuller ve yeralti qurgular kafedrasinda professor vezifesine secilmisdir Rahib Eliyev 1983 cu ilden 2008 ci iledek Seref nisani ordenli Azerbaycan Dovlet Su Teserrufati Obyektlerinin Layihelendirilmesi Institutunun Azdovsuteslayihe Institutunun direktoru vezifesinde islemisdir Lenkeran rayonunda insaat isleri uzre idarenin bas muhendisi reisi ve trest mudiri olaraq Rahib Eliyevin Masalli rayonunda Babaser Vilescay I novbe Astara rayonunda Levain Bilesuvar rayonunda Bolqarcay Lenkeran rayonunda Yuxari Xanbulancay su anbarlarinin tikintisinde ve bolgedeki 10 min hektardan artiq ekin sahelerinde suvarma sistemlerinin tikilib istifadeye verilmesinde boyuk emeyi olmusdur 1983 cu ilden 2008 ci ile kimi Azerbaycan Respublikasinin erazisinde tikilmis meliorasiya ve su teserrufati obyektlerinin layiheleri Rahib Eliyevin rehberliyi ile islenmisdir Bu layihelerden asagidakilari gostermek olar Bas Sirvan kollektorunun yeniden qurulmasi layihesi Seki rayonunda Eyricay su anbarinin layihesi Lenkeran rayonunda Tengerud Lenkeran caylari arasindaki erazide suvarma sistemlerinin layihesi Bas Mil Mugan kollektorunun layihesi Naxcivan Muxtar Respublikasinda Vayxir su anbarinin layihesi Semkir masin kanalinin layihesi Samur Abseron suvarma sisteminin yeniden qurulmasi layihesi ve s Mukafatlari1975 ci ilde Hidrotexniki qurgularin hesabatinda hisseciklerin hidravlik boyukluyunun yayilmasinin qanunauygunlugu movzusunda yazdigi namizedlik dissertasiya isini Tbilisi seherinde mudafie ederek texnika elmleri namizedi alimlik derecesini almisdir 1991 ci ilde ise Dag ve dageteyi regionlarda meliorasiya sistemlerinin ve hidrotexniki qurgularin yaradilmasi ve tikilmesi problemleri movzusunda yazdigi doktorluq dissertasiya isini Tbilisi ve Moskva seherlerinde mudafie ederek texnika elmleri doktoru alimlik derecesini almisdir R O Eliyevin mehsuldar emeyi muxtelif dovrlerde muntezem olaraq dovlet terefinden qiymetlendirilmisdir Seref nisani ordeni 1971 Su teserrufati obyektlerinin tikintisinin elacisi 1975 SSRI Xalq Teserrufati Nailiyyetleri sergisinin burunc medali 1977 SSRI ixtiracisi dos nisanlari ile teltif olunmusdur 1987 ci ilde SSRI Meliorasiya ve Su Teserrufati Nazirliyinin Fexri Fermani ni almisdir Azerbaycan KP nin XXVIII qurultayinin istirakcisi olmusdur Lenkeran rayon sovetinin 1983 1984 1984 1987 ci illerde deputati secilmisdir 2007 ci ilde Azerbaycan Respublikasi Prezidentinin Fermani ile Rahib Elieve Azerbaycan Respublikasinin Emekdar Muhendisi fexri adi verilmisdir Rahib Eliyev nesr olunmus 100 e yaxin elmi eserin 12 ixtiranin 2 ders vesaitinin 3 monoqrafiyanin merkezi qezetlerde cap olunmus coxsayli elmi publisistik meqalelerin muellifidir O 2000 ci ilde Altunin adina Rusiya Beynelxalq Ekologiya ve Tebietden Istifade Akademiyasinin heqiqi uzvu secilmisdir Azerbaycan MEA nin Torpaqsunasliq ve Aqrokimya Institutunda doktorluq dissertasiya islerinin mudafiesi uzre fealiyyet gosteren Elmi Suranin 2005 ci ilden nesr olunan Ekologiya ve su teserrufati elmi texniki ve istehsalat jurnalinin redaksiya heyetinin uzvu olub Respublika ve beynelxalq seviyyelerde kecirilen elmi konfranslarda R Eliyev muntezem olaraq istirak etmisdir 1991 ci ve 1997 ci illerde Turkiye Cumhuriyyetinin Istanbul ve Ankara seherlerinde 1995 ci ilde Hollandiyanin Haaqa seherinde kecirilen beynelxalq elmi konfranslarda meruzelerle cixis etmisdir EdebiyyatElbrus Pasayev Ferzeli Hesenov Azdovsuteslayihe Institutu 80 Baki 2013 Elcin Isgenderzade XXI esr Azerbaycan alimleri ve maarifcileri Baki 2003Istinadlar