Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqalənin mətnini Azərbaycan dilinə uyğunlaşdırmaq lazımdır. |
Sturmtiger (Hücum pələngi) İkinci Dünya müharibəsi zamanı istifadə olunan Tiger şassisi üzərinə konstruksiya edilən və böyük bir raket atanla təchiz edilmiş alman hücum topudur. Rəsmi adı Sturmmörserwagen 606/4 mit 38 cm RW 61-dir. Piyadalara döyüş meydanında dəstək vermək məqsədilə istehsal edilmişdi. İstehsalında cəbhədə ağır xəsarət görmüş Tiger tanklarından istifadə edilmişdir.
| Sturmtiger (Hücum pələngi) | |
|---|---|
 | |
| Ölkə | |
| İstismar tarixçəsi | |
| İstismar illəri | 1944-1945 |
| İstismara başlanması | 1944 |
| İstismar edənlər | Almaniya |
| İstifadə edilən döyüşlər | İkinci Dünya müharibəsi |
| İstehsal tarixçəsi | |
| Konstruktor | Alkett |
| Konstruksiya tarixi | 1943-1944 |
| İstehsalçı | Alkett |
| İstehsal illəri | Oktyabr1943-Yanvar 1945 |
| İstehsal sayı | 18 ədəd |
| Xüsusiyyətləri | |
| Ağırlığı | 68 ton |
| Zireh | 150 mm |
| Sürət | 40 km/saat |
| 9 at gücü/ton | |
| Əsas silah | 380 mm-lik RW61 L/5.4 raket topu. |
| Köməkçi silah | 90 mm-lik NbK 39 piyadalar əleyhinə silah, 7.92 mm-lik MG 34 yüngül pulemyotu. |
| Uzunluğu | 6.28 metr |
| Eni | 3.57 metr |
| Hündürlüyü | 2.85 metr |
| Ekipaj | 5 nəfər (sürücü, komandir, 3 topçu) |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Bu texnikanın istehsalında məqsəd döyüş meydanında piyadalara dəstək vermək üçün düşmən mövqelərində yerləşən çox möhkəm qorunan bina və xəndəkləri tək bir zərbə ilə yox etmək idi. Bu fikir ilk dəfə 1942-ci ildə Stalinqrad mühasirəsi sırasında ortaya çıxmışdır. O zamanlar Wermachtın əlində sadəcə olaraq üzərində 150 mm-lik ağır piyada topu olan StuG III hücum topu var idi. Bu texnikanın da 12 ədədi bu mühasirə zamanı itirilmişdi.
Xələfi olan Brummbär 1943-cü ildə istehsal edilmişdi. Lakin buna baxmayaraq Almaniya bu silahla qane olmurdu. Almaniya bundan daha ağır və güclü silaha ehtiyac duyurdu. Sonunda istehsalında Tiger tank şassisi və 210 mm-lik haubitsa istifadə olunacaq bir texnikanın istehsalına qərar verildi.
Ancaq o zamanlar belə bir top olmadığı üçün, bunun yerinə bir bənzəri olan Kriegsmarine tərəfindən sualtı raket atan kimi istifadə olunan 380 mm-lik mortarda qərar verildi.
İlkin prototip 1943-cü ilin oktyabr ayında Hitlerə göstərildi. 1944-cü ilin aprel ayında istehsalına razılıq verilən texnikanın sınaqlarına başlanıldı. Avqust-noyabr ayları ərzində 18 ədəd Sturmtiger istehsal edildi. Bu qədər zəif istehsal olunmasının səbəbi yeni şassi istehsal etmək əvəzinə vurulmuş və yaxud da xidmətdən çıxarılmış Tiger tanklarının gözlənilməsi idi.
Dizaynı
Sturmtiger texnikasının istehsalında Tiger tanklarının gövdə və süspansion sistemləri saxlanılmışdı. Tiger tanklarına məxsus üst hissə sökülərək bunun yerinə mortarın yerləşdirilə biləcəyi üst hissə yaradılmışdı. Bu üst hissə texnikanın ön tərəfindən başladığından texnikaya uzaqdan baxılanda qutuya oxşayırdı.
Sturmtiger Tiger tanklarından daha qısa idi. Sturmtiger 6.28 metr uzunluğa sahib olduğu halda, Tiger tankları 8.45 metr uzunluğunda idi. Bunun əsas səbəbi uzun bir topa sahib olmaması idi. Tiger tanklarından 15 sm daha hündür idi.
Zireh
Sturmtiger şəhər daxilində savaşacağı üçün bu texnikanın ağır xəsarət almaması üçün qalın zireh ilə qorunması lazım idi. Öndən 150 mm qalınlığında bucaq altında zireh ilə qorunurdu. Yan tərəflərindən isə 80 mm-lik panellər vasitəsilə qorunurdu. Tiger çəkisi 57 ton olarkən, Sturmtiger 68 ton çəkiyə malik idi.
Silahları
Əsas silahı 380 mm-lik Raketenwerfer 61 L/5.4, arxadan doldurulmalı raketatan/mortar idi. Bu silah qısa mənzilli raketatan quruluşunda idi. Mortarın diametri 1.5 metrə yaxın idi. 125 kq yüksəkpartlayıcılı raket ata bilirdi. Bu mərmi 2.5 qalınlığında olan beton maneələri də dağıtmağı bacarırdı.
Bu silahın mənzili 5650 metrə bərabər idi. Raketin ümumi ağırlığı 345–351 kq arasında dəyişirdi. Normal bir barıt ilə mərmi 45 m/s sürətlə hərəkət edərkən, 40 kq-lıq raket ilə 250 m/s-yə qalxırdı.
Raketatan bəzi problemlərdə yaradırdı. Ən önəmlisi raket yanacağının yanması ilə yaranan qazı texnikanın içindən çölə çıxartmaq olmurdu.
Mərmilər çox böyük olduğu üçün sadəcə olaraq 14 mərmi daşımaq mümkün idi. Bir dənəsi topda, digəri isə yükləmə qabında olurdu. Digərləri texnikanın arxa hissəsində olan barmaqlıq rəflərdə daşınırdı. Sursat yükləmək üçün texnikanın üst hissəsinə bir kran bağlanılırdı və bu kranın köməyi ilə mərmilər yüklənilirdi. Yükləmək üçün 5 nəfərlik ekipakın hamısı calışmalıydı.
Yükləmə qapağının yanında 90 mm-lik NbK 39 Nahverteidigungswaffe ("Yaxın müdafiə silahı") yerləşdirilmişdi. Bu silah yaxın məsafədə yerləşən düşmən texnika və piyadalarından maşını qoruyurdu. Bu silah 360 dərəcəlik bir istifadə sahəsinə sahib olan sadə bir qumbaraatan idi. Piyada hücumlarına qarşı isə 7.92 mm-lik MG 34 yüngül pulemyotundan istifadə olunurdu.
Xidmət tarixi
Sturmtiger-in əsas vəzifəsi piyada qüvvələrinin gücləndirilmiş düşmən mövqelərinə və ya binalara hücumları zamanı həmin piyadalara ağır topçu dəstəyi vermək idi. Lakin müharibədə Almaniyanın vəziyyəti gündən-günə pisləşirdi. Almaniyanın silahlı qüvvələri olan Wermacht artıq hücumdan çox müdafiəyə meyl edirdi.
Üç yeni Panzer bölüyü (Tank bölmələri) Sturmtiger modelindən istifadə edirdi: Panzer Sturmmörser Kompanien (PzStuMrKp) 1000, 1001 və1002. Əslində ədəd texnikadan formalaşmağı lazım olarkən əldə yetərli sayda texnika olmadığından hər bölüyə 4 ədəd bu texnikadan paylanılmışdı. Bu 4 texnikada öz aralarında ikili qruplara ayrılırdı.
PzStuMrKp 1000 birliyinə aid olan 2 texnika 13 avqust 1944-cü ildə Varşavanın SSRİ tərəfindən azad edilməsinə qarşı ilk dəfə olaraq istifadə edilmişlərdi. PzStuMrKp 1001 və PzStuMrKp 1002 isə sentyabr və oktyabr aylarında xidmətə başlamışdır. PzStuMrKp 1001 və 1002 birliklərinə aid olan 7 texnika daha sonralar Ardenna əməliyyatında istifadə edilmişlərdi.
Ardenna əməliyyatından sonra bu texnikalar bir daha cəbhələrdə istifadə edilmədilər. Bu texnikalardan daha çox Almaniya torpaqlarına hücumlardan müdafiə məqsədi ilə istifadə olunmağa başlanılmışdı. Bunlar çox güclü müdafiə silahı idilər. Düşmənin döyüş təyyarələrindən başqa heç bir düşmən piyada qüvvəsi və ya topçu qüvvəsi bu texnikanı sıradan çıxarda bilmirdi. Sadəcə olaraq bir neçəsi düşmən tərəfindən məhv edilmişdir. Qalanları isə texniki qüsurları və ya yanacaq çatışmazlığı ucbatından ekipajı tərəfindən tərk edilməzdən öncə məhv edilmişdi.
İki ədəd cəmi Sturmtiger dövrümüzə qədər gəlib çatmışdır: Bir Deutsches Panzermuseum Münster də, Kubinka Tank Muzeyində (Rusiya) sərgilənir.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqalenin metnini Azerbaycan diline uygunlasdirmaq lazimdir Meqalede cumle quruluslarindaki yanlisliqlari ve orfoqrafik sehvleri duzeltdikden sonra Azerbaycanca deyil sablonunu silmeyi unutmayin Sturmtiger Hucum pelengi Ikinci Dunya muharibesi zamani istifade olunan Tiger sassisi uzerine konstruksiya edilen ve boyuk bir raket atanla techiz edilmis alman hucum topudur Resmi adi Sturmmorserwagen 606 4 mit 38 cm RW 61 dir Piyadalara doyus meydaninda destek vermek meqsedile istehsal edilmisdi Istehsalinda cebhede agir xesaret gormus Tiger tanklarindan istifade edilmisdir Sturmtiger Hucum pelengi Olke Ucuncu ReyxIstismar tarixcesiIstismar illeri 1944 1945Istismara baslanmasi 1944Istismar edenler AlmaniyaIstifade edilen doyusler Ikinci Dunya muharibesiIstehsal tarixcesiKonstruktor AlkettKonstruksiya tarixi 1943 1944Istehsalci AlkettIstehsal illeri Oktyabr1943 Yanvar 1945Istehsal sayi 18 ededXususiyyetleriAgirligi 68 tonZireh 150 mmSuret 40 km saat9 at gucu tonEsas silah 380 mm lik RW61 L 5 4 raket topu Komekci silah 90 mm lik NbK 39 piyadalar eleyhine silah 7 92 mm lik MG 34 yungul pulemyotu Uzunlugu 6 28 metrEni 3 57 metrHundurluyu 2 85 metrEkipaj 5 nefer surucu komandir 3 topcu Vikianbarda elaqeli mediafayllar Bu texnikanin istehsalinda meqsed doyus meydaninda piyadalara destek vermek ucun dusmen movqelerinde yerlesen cox mohkem qorunan bina ve xendekleri tek bir zerbe ile yox etmek idi Bu fikir ilk defe 1942 ci ilde Stalinqrad muhasiresi sirasinda ortaya cixmisdir O zamanlar Wermachtin elinde sadece olaraq uzerinde 150 mm lik agir piyada topu olan StuG III hucum topu var idi Bu texnikanin da 12 ededi bu muhasire zamani itirilmisdi Xelefi olan Brummbar 1943 cu ilde istehsal edilmisdi Lakin buna baxmayaraq Almaniya bu silahla qane olmurdu Almaniya bundan daha agir ve guclu silaha ehtiyac duyurdu Sonunda istehsalinda Tiger tank sassisi ve 210 mm lik haubitsa istifade olunacaq bir texnikanin istehsalina qerar verildi Ancaq o zamanlar bele bir top olmadigi ucun bunun yerine bir benzeri olan Kriegsmarine terefinden sualti raket atan kimi istifade olunan 380 mm lik mortarda qerar verildi Ilkin prototip 1943 cu ilin oktyabr ayinda Hitlere gosterildi 1944 cu ilin aprel ayinda istehsalina raziliq verilen texnikanin sinaqlarina baslanildi Avqust noyabr aylari erzinde 18 eded Sturmtiger istehsal edildi Bu qeder zeif istehsal olunmasinin sebebi yeni sassi istehsal etmek evezine vurulmus ve yaxud da xidmetden cixarilmis Tiger tanklarinin gozlenilmesi idi Dizayni1945 ci ilin aprel ayinda ele kecirilmis Sturmtiger Sturmtiger texnikasinin istehsalinda Tiger tanklarinin govde ve suspansion sistemleri saxlanilmisdi Tiger tanklarina mexsus ust hisse sokulerek bunun yerine mortarin yerlesdirile bileceyi ust hisse yaradilmisdi Bu ust hisse texnikanin on terefinden basladigindan texnikaya uzaqdan baxilanda qutuya oxsayirdi Sturmtiger Deutsches Panzermuseum Almaniya Sturmtiger Tiger tanklarindan daha qisa idi Sturmtiger 6 28 metr uzunluga sahib oldugu halda Tiger tanklari 8 45 metr uzunlugunda idi Bunun esas sebebi uzun bir topa sahib olmamasi idi Tiger tanklarindan 15 sm daha hundur idi Zireh Sturmtiger seher daxilinde savasacagi ucun bu texnikanin agir xesaret almamasi ucun qalin zireh ile qorunmasi lazim idi Onden 150 mm qalinliginda bucaq altinda zireh ile qorunurdu Yan tereflerinden ise 80 mm lik paneller vasitesile qorunurdu Tiger cekisi 57 ton olarken Sturmtiger 68 ton cekiye malik idi Silahlari Esas silahi 380 mm lik Raketenwerfer 61 L 5 4 arxadan doldurulmali raketatan mortar idi Bu silah qisa menzilli raketatan qurulusunda idi Mortarin diametri 1 5 metre yaxin idi 125 kq yuksekpartlayicili raket ata bilirdi Bu mermi 2 5 qalinliginda olan beton maneeleri de dagitmagi bacarirdi Bu silahin menzili 5650 metre beraber idi Raketin umumi agirligi 345 351 kq arasinda deyisirdi Normal bir barit ile mermi 45 m s suretle hereket ederken 40 kq liq raket ile 250 m s ye qalxirdi Raketatan bezi problemlerde yaradirdi En onemlisi raket yanacaginin yanmasi ile yaranan qazi texnikanin icinden cole cixartmaq olmurdu Mermiler cox boyuk oldugu ucun sadece olaraq 14 mermi dasimaq mumkun idi Bir denesi topda digeri ise yukleme qabinda olurdu Digerleri texnikanin arxa hissesinde olan barmaqliq reflerde dasinirdi Sursat yuklemek ucun texnikanin ust hissesine bir kran baglanilirdi ve bu kranin komeyi ile mermiler yuklenilirdi Yuklemek ucun 5 neferlik ekipakin hamisi calismaliydi Yukleme qapaginin yaninda 90 mm lik NbK 39 Nahverteidigungswaffe Yaxin mudafie silahi yerlesdirilmisdi Bu silah yaxin mesafede yerlesen dusmen texnika ve piyadalarindan masini qoruyurdu Bu silah 360 derecelik bir istifade sahesine sahib olan sade bir qumbaraatan idi Piyada hucumlarina qarsi ise 7 92 mm lik MG 34 yungul pulemyotundan istifade olunurdu Xidmet tarixiSturmtiger Deutsches Panzermuseum Almaniya Tank Muzeyi Almaniya Sturmtiger in esas vezifesi piyada quvvelerinin guclendirilmis dusmen movqelerine ve ya binalara hucumlari zamani hemin piyadalara agir topcu desteyi vermek idi Lakin muharibede Almaniyanin veziyyeti gunden gune pislesirdi Almaniyanin silahli quvveleri olan Wermacht artiq hucumdan cox mudafieye meyl edirdi Uc yeni Panzer boluyu Tank bolmeleri Sturmtiger modelinden istifade edirdi Panzer Sturmmorser Kompanien PzStuMrKp 1000 1001 ve1002 Eslinde eded texnikadan formalasmagi lazim olarken elde yeterli sayda texnika olmadigindan her boluye 4 eded bu texnikadan paylanilmisdi Bu 4 texnikada oz aralarinda ikili qruplara ayrilirdi PzStuMrKp 1000 birliyine aid olan 2 texnika 13 avqust 1944 cu ilde Varsavanin SSRI terefinden azad edilmesine qarsi ilk defe olaraq istifade edilmislerdi PzStuMrKp 1001 ve PzStuMrKp 1002 ise sentyabr ve oktyabr aylarinda xidmete baslamisdir PzStuMrKp 1001 ve 1002 birliklerine aid olan 7 texnika daha sonralar Ardenna emeliyyatinda istifade edilmislerdi Ardenna emeliyyatindan sonra bu texnikalar bir daha cebhelerde istifade edilmediler Bu texnikalardan daha cox Almaniya torpaqlarina hucumlardan mudafie meqsedi ile istifade olunmaga baslanilmisdi Bunlar cox guclu mudafie silahi idiler Dusmenin doyus teyyarelerinden basqa hec bir dusmen piyada quvvesi ve ya topcu quvvesi bu texnikani siradan cixarda bilmirdi Sadece olaraq bir necesi dusmen terefinden mehv edilmisdir Qalanlari ise texniki qusurlari ve ya yanacaq catismazligi ucbatindan ekipaji terefinden terk edilmezden once mehv edilmisdi Iki eded cemi Sturmtiger dovrumuze qeder gelib catmisdir Bir Deutsches Panzermuseum Munster de Kubinka Tank Muzeyinde Rusiya sergilenir