Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Elşad Şabanov (d. 1952, Qax, Azərbaycan)—ehtiyatda olan polkovnik, Qarabağ və Əfqanıstan müharibələri veteranı, Müstəqil Dövlətlər Birlliyinin döyüş əməliyyatları veteranı, Respublika Veteranlar Təşkilatının Nərimanov rayon şöbəsinin müdiri, Əfqanıstan müharibəsinə görə SSRİ Dövlət Təhlükəsizlik orqanlarının fəxri əməkdaşı adına layiq görülən yeganə azərbaycanlı
| Elşad Şabanov | |
|---|---|
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | Qax, Azərbaycan |
| Vətəndaşlığı | azərbaycanlı |
| Hərbi fəaliyyəti | |
| Rütbəsi | polkovnik |
| Döyüşlər | Qarabağ müharibəsi, Əfqanıstan müharibəsi |
| Təltifləri | iki dəfə , "SSRİ Dövlət Təhlükəsizliyi Komitəsinin fəxri əməkdaşı" döş nişanı, medalları, "Döyüş xidmətinə görə" medalları |
Həyatı
Elşad Yusif oğlu Şabanov 1952-ci ildə Qax rayonunda anadan olmuşdur. Orta məktəbi qızıl medalla başa vurduqdan sonra M.F.Axundov adına Azərbaycan Dövlət Pedaqoji İnstitutunu bitirmişdir. Əsgərlikdən sonra 1978-ci ildə SSRİ Dövlət Təhlükəsizlik Komitəsinin ali məktəbində oxumuşdur.
Fəaliyyəti
Ali məktəbi bitirdikdən sonra Dövlət Təhlükəsizlik komitəsinin Qəbələ rayon şöbəsində çalışmağa başlayan Elşad Şabanov burada əməliyyatçı vəzifəsinin yerinə yetrir. Həmin vaxt Qəbələ rayonunda tikilməkdə olan xüsusi təyinatlı hərbi hissə haqda xarici kəşfiyyata məlumat ötürülməsi barədə informasiya daxil olur. Qısa zamanda hərbi əks-kəşfiyyat orqanlarının köməyi ilə hərbi sirri ötürən və qonşu rayonda dövlət əleyhinə işləyən mütəşəkkil cinayətkar dəstə aşkar edilərək zərərsizləşdirilir.
Həmin il respublikaya rəhbərlik edən ulu öndər Heydər Əliyev İsmayıllı rayonunun İvanovka kəndində Sosialist Əməyi qəhrəmanı N.Nikitinin sədri olduğu kolxozda ümumrespublika müşavirəsi keçirirdi. Respublika rəhbərliyinin təhlükəsizliyini təmin etmək vəzifəsi E.Şabanova həvalə edilir.
Daha sonra Elşad Şabanov 1979-cu il fevral ayında Azərbaycan DTK-nın üç əməkdaşı ilə birlikdə o, Daşkənd şəhərində ali kəşfiyyat kursuna göndərilir.
1979-cu ilin dekabr ayının 25-də Sovet qoşunları Əfqanıstana daxil olur. 1983-cü ildə Bakıya qayıdan Elşad Şabanova bildirilir ki, Daşkənd şəhərində təşkil olunmuş xarici dil təmayüllü Ali xüsusi 2 illik kurslarda oxumaq üçün ona razılıq verilib .
Əfqanıstan müharibəsində iştirakı
1985-ci ilin avqust ayında kursu bitirəndən sonra onlar Moskvaya Baş Kəşfiyyat İdarəsinin sərəncamına göndərilirlər. Sentiyabr ayının ilk günü kəşfiyyatçı müdavimləri Tacikistanın paytaxtı Düşənbə şəhərinə gətirirlər. Ertəsi gün Elşad Şabanov qrupu ilə xüsusi təyyarə ilə Əfqanıstana uçur, DTK-nın Kabul şəhərində yerləşən qərargahına gedirlər. Orada bir həftə xüsusi təlimat aldıqdan sonra həmyerlimiz əməliyyat qrupu ilə Bədəxşan vilayətinin mərkəzi Fəyzabad şəhərinə göndərilir. Sovet hərbi aviasiyasının düşmən birləşmələrinin düşərgələrinə havadan zərbə vurmaq üçün kəşfiyyat məlumatı əldə etmək, əməliyyat taboru vasitəsilə xüsusi döyüş əməliyyatlarını həyata keçirmək, müxalif silahlı dəstələri içəridən dağıtmaq üçün onun rəhbərlərinə qarşı kəskin tədbirlər görməkdən ibarət idi.
Dağlara qarın yağdığı, soyuqların düşdüyü bir vaxtda düşmən tam arxayın olmuşdu ki, yaza qədər hücum olmayacaq. 1985-ci il dekabrın 29-da Elşad Şabanovun rəhbərliyi altında mücahidlərin daha çox toplaşdıqları dağlıq ərazidə onlar Kokça çayının sahilinə qədər sıxışdırıldı. Silahlı düşmən dəstələri müqavimət göstərsə də, mühasirəni yara bilmədilər. Kokça çayı bol sulu, dərin və iti axdığı üçün keçə bilmədilər. Sonda mücahidlər böyük itkilər verərək məğlub olurlar.
Elşad Şabanov Əfqanıstan torpağında silahlı quldur dəstələrinin gizləndikləri mövqeləri əraziyə yaxşı bələd olan yerli əhalinin köməyi ilə aşkar edirdi. Onlar haqqında dolğun məlumatlar topladıqdan sonra hücum əməliyyatı planlaşdırırdı. Əməliyyat taboru ən az itki verməklə silahlı quldur dəstələrini məhv edirdi.
Əfqanıstan İslam Cəmiyyəti Partiyasından olan Mövləvi Əmənullanın başçılıq etdiyi silahlı dəstə Baharək adlı məntəqədə bir qrup sovet əsgərini pusquya salaraq ələ keçirmiş, amansız işgəncələr verərək məhv etmişdi. Buna görə Mövləvi Əmənullanı məhv etmək üçün xüsusi plan hazırlandı. Əməliyyat zamanı otuz nəfərdən artıq mücahid məhv edildi, onlarla silahlı yaralandı və əsir götürüldü. Kiçik bir dəstə isə mühasirədən çıxa bildiyindən Mövləvi Cəlilin dəstəsinə qoşulmuşdu. Əməliyyat taborundan iki nəfər həlak olmuş, 5 nəfər isə yüngül yaralanmışdı.
Mücahidlərin istifadəsində olan Amerikanın istehsalı olan "Stinger" raket kompleksi haqqında da ilk məlumatı Elşad Şabanov toplamış və növbəti əməliyyat zamanı silahlı əfqan dəstələrindən qənimət kimi götürülmüşdü. Mücahidlərin əsas silahı, Çin istehsalı olan "yer-yer" tipli raket də növbəti döyüşlərdə ələ keçirilmişdi.
1987-ci il may ayının əvvələrində Elşad Şabanov daha bir uğurlu əməliyyat keçirir. Mücahidlərin gizli yolla Pakistan ərazisindən Əfqanıstanın şimalına "Toyota" markalı yük maşınlarında silah aparması barədə o, məlumat əldə edir. Tabor komandiri ilə əməliyyat planı hazırlayır və əməliyyatın rəhbəri özü təyin olunur. Gecə saat 3 radələrində maşın karvanını məhv etmək üçün pusqu qurulur. Onlar kolonun önündə və sonunda gedən maşınları öncə vurmağı planlaşdırırlar ki, mücahidlər geri dönüb qaça bilməsinlər. Kolonda birinci gedən maşını Elşad Şabanov əl qumbaraatanı ilə vurur. Sonuncu maşına isə taborun əsgərləri kütləvi atəş açır. Beləliklə, mücahidlərin daha bir təhlükəli planının qarşısı alınır.
Elşad Şabanovun döyüş əməliyyatları bununla bitməyib. O, ayrı-ayrı döyüşlərdə yaralanıb, sonuncu döyüşdə isə minaya düşərək ağır kontuziya alıb. Əvvəlki döyüşlərdə aldığı güllə və qəlpə yaraları onun səhhətində ciddi problemlər yaradıb. Kabulda hospitalda müalicə olunsa da, sağalması üçün uzun müddət tələb olunub. Nəhayət, Elşad Şabanov SSRİ-yə qayıdıb. Uzun sürən müalicədən sonra Xaçmaz və Əzizbəyov (indiki Xəzər) rayonlarında dövlət təhlükəsizlik şöbəsinin rəisi, daha sonra Milli Təhlükəsizlik Nazirliyində məsul vəzifələrdə xidmət edib. Polkovnik rütbəsində ehtiyata buraxılıb. Hal-hazırda Respublika Veteranlar Təşkilatının Nərimanov rayon şöbəsinin müdiri vəzifəsini icra etməktədir.
Mükafatları
Elşad Şabanov xidmətlərinə görə "SSRİ Dövlət Təhlükəsizliyi Komitəsinin fəxri əməkdaşı" döş nişanı, , , "Döyüş xidmətinə görə" medalları və başqa mükafatlarla təltif olunub.
İstinadlar
- "Nəsillərə nümunə kimi yaşanan ömür". 2023-07-08 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-07-04.
- . 2019-07-04 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-07-04.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Elsad Sabanov d 1952 Qax Azerbaycan ehtiyatda olan polkovnik Qarabag ve Efqanistan muharibeleri veterani Musteqil Dovletler Birlliyinin doyus emeliyyatlari veterani Respublika Veteranlar Teskilatinin Nerimanov rayon sobesinin mudiri Efqanistan muharibesine gore SSRI Dovlet Tehlukesizlik orqanlarinin fexri emekdasi adina layiq gorulen yegane azerbaycanliElsad SabanovSexsi melumatlarDogum tarixi 1952Dogum yeri Qax AzerbaycanVetendasligi azerbaycanliHerbi fealiyyetiRutbesi polkovnikDoyusler Qarabag muharibesi Efqanistan muharibesiTeltifleri iki defe Qirmizi ulduz ordeni SSRI Dovlet Tehlukesizliyi Komitesinin fexri emekdasi dos nisani Igidliye gore medallari Doyus xidmetine gore medallariHeyatiElsad Yusif oglu Sabanov 1952 ci ilde Qax rayonunda anadan olmusdur Orta mektebi qizil medalla basa vurduqdan sonra M F Axundov adina Azerbaycan Dovlet Pedaqoji Institutunu bitirmisdir Esgerlikden sonra 1978 ci ilde SSRI Dovlet Tehlukesizlik Komitesinin ali mektebinde oxumusdur FealiyyetiAli mektebi bitirdikden sonra Dovlet Tehlukesizlik komitesinin Qebele rayon sobesinde calismaga baslayan Elsad Sabanov burada emeliyyatci vezifesinin yerine yetrir Hemin vaxt Qebele rayonunda tikilmekde olan xususi teyinatli herbi hisse haqda xarici kesfiyyata melumat oturulmesi barede informasiya daxil olur Qisa zamanda herbi eks kesfiyyat orqanlarinin komeyi ile herbi sirri oturen ve qonsu rayonda dovlet eleyhine isleyen mutesekkil cinayetkar deste askar edilerek zerersizlesdirilir Hemin il respublikaya rehberlik eden ulu onder Heyder Eliyev Ismayilli rayonunun Ivanovka kendinde Sosialist Emeyi qehremani N Nikitinin sedri oldugu kolxozda umumrespublika musaviresi kecirirdi Respublika rehberliyinin tehlukesizliyini temin etmek vezifesi E Sabanova hevale edilir Daha sonra Elsad Sabanov 1979 cu il fevral ayinda Azerbaycan DTK nin uc emekdasi ile birlikde o Daskend seherinde ali kesfiyyat kursuna gonderilir 1979 cu ilin dekabr ayinin 25 de Sovet qosunlari Efqanistana daxil olur 1983 cu ilde Bakiya qayidan Elsad Sabanova bildirilir ki Daskend seherinde teskil olunmus xarici dil temayullu Ali xususi 2 illik kurslarda oxumaq ucun ona raziliq verilib Efqanistan muharibesinde istiraki 1985 ci ilin avqust ayinda kursu bitirenden sonra onlar Moskvaya Bas Kesfiyyat Idaresinin serencamina gonderilirler Sentiyabr ayinin ilk gunu kesfiyyatci mudavimleri Tacikistanin paytaxti Dusenbe seherine getirirler Ertesi gun Elsad Sabanov qrupu ile xususi teyyare ile Efqanistana ucur DTK nin Kabul seherinde yerlesen qerargahina gedirler Orada bir hefte xususi telimat aldiqdan sonra hemyerlimiz emeliyyat qrupu ile Bedexsan vilayetinin merkezi Feyzabad seherine gonderilir Sovet herbi aviasiyasinin dusmen birlesmelerinin dusergelerine havadan zerbe vurmaq ucun kesfiyyat melumati elde etmek emeliyyat taboru vasitesile xususi doyus emeliyyatlarini heyata kecirmek muxalif silahli desteleri iceriden dagitmaq ucun onun rehberlerine qarsi keskin tedbirler gormekden ibaret idi Daglara qarin yagdigi soyuqlarin dusduyu bir vaxtda dusmen tam arxayin olmusdu ki yaza qeder hucum olmayacaq 1985 ci il dekabrin 29 da Elsad Sabanovun rehberliyi altinda mucahidlerin daha cox toplasdiqlari dagliq erazide onlar Kokca cayinin sahiline qeder sixisdirildi Silahli dusmen desteleri muqavimet gosterse de muhasireni yara bilmediler Kokca cayi bol sulu derin ve iti axdigi ucun kece bilmediler Sonda mucahidler boyuk itkiler vererek meglub olurlar Elsad Sabanov Efqanistan torpaginda silahli quldur destelerinin gizlendikleri movqeleri eraziye yaxsi beled olan yerli ehalinin komeyi ile askar edirdi Onlar haqqinda dolgun melumatlar topladiqdan sonra hucum emeliyyati planlasdirirdi Emeliyyat taboru en az itki vermekle silahli quldur destelerini mehv edirdi Efqanistan Islam Cemiyyeti Partiyasindan olan Movlevi Emenullanin basciliq etdiyi silahli deste Baharek adli menteqede bir qrup sovet esgerini pusquya salaraq ele kecirmis amansiz isgenceler vererek mehv etmisdi Buna gore Movlevi Emenullani mehv etmek ucun xususi plan hazirlandi Emeliyyat zamani otuz neferden artiq mucahid mehv edildi onlarla silahli yaralandi ve esir goturuldu Kicik bir deste ise muhasireden cixa bildiyinden Movlevi Celilin destesine qosulmusdu Emeliyyat taborundan iki nefer helak olmus 5 nefer ise yungul yaralanmisdi Mucahidlerin istifadesinde olan Amerikanin istehsali olan Stinger raket kompleksi haqqinda da ilk melumati Elsad Sabanov toplamis ve novbeti emeliyyat zamani silahli efqan destelerinden qenimet kimi goturulmusdu Mucahidlerin esas silahi Cin istehsali olan yer yer tipli raket de novbeti doyuslerde ele kecirilmisdi 1987 ci il may ayinin evvelerinde Elsad Sabanov daha bir ugurlu emeliyyat kecirir Mucahidlerin gizli yolla Pakistan erazisinden Efqanistanin simalina Toyota markali yuk masinlarinda silah aparmasi barede o melumat elde edir Tabor komandiri ile emeliyyat plani hazirlayir ve emeliyyatin rehberi ozu teyin olunur Gece saat 3 radelerinde masin karvanini mehv etmek ucun pusqu qurulur Onlar kolonun onunde ve sonunda geden masinlari once vurmagi planlasdirirlar ki mucahidler geri donub qaca bilmesinler Kolonda birinci geden masini Elsad Sabanov el qumbaraatani ile vurur Sonuncu masina ise taborun esgerleri kutlevi ates acir Belelikle mucahidlerin daha bir tehlukeli planinin qarsisi alinir Elsad Sabanovun doyus emeliyyatlari bununla bitmeyib O ayri ayri doyuslerde yaralanib sonuncu doyusde ise minaya duserek agir kontuziya alib Evvelki doyuslerde aldigi gulle ve qelpe yaralari onun sehhetinde ciddi problemler yaradib Kabulda hospitalda mualice olunsa da sagalmasi ucun uzun muddet teleb olunub Nehayet Elsad Sabanov SSRI ye qayidib Uzun suren mualiceden sonra Xacmaz ve Ezizbeyov indiki Xezer rayonlarinda dovlet tehlukesizlik sobesinin reisi daha sonra Milli Tehlukesizlik Nazirliyinde mesul vezifelerde xidmet edib Polkovnik rutbesinde ehtiyata buraxilib Hal hazirda Respublika Veteranlar Teskilatinin Nerimanov rayon sobesinin mudiri vezifesini icra etmektedir MukafatlariElsad Sabanov xidmetlerine gore SSRI Dovlet Tehlukesizliyi Komitesinin fexri emekdasi dos nisani Qirmizi ulduz ordeni Igidliye gore medallari Doyus xidmetine gore medallari ve basqa mukafatlarla teltif olunub Istinadlar Nesillere numune kimi yasanan omur 2023 07 08 tarixinde Istifade tarixi 2019 07 04 2019 07 04 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2019 07 04