Qədim Ön Asiya və Ön Qafqaz türk tayfaları — Filologiya elmləri doktoru, professor Əjdər Tağıoğlu tərəfindən yazılmış, Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası A.A.Bakıxanov adına Tarix İnstitutunun Elmi Şurasının qərarı ilə nəşr edilmiş elmi əsər
Qədim Ön Asiya və Ön Qafqaz türk tayfaları | |
---|---|
azərb. Qədim Ön Asiya və Ön Qafqaz türk tayfaları | |
Müəllif | Əjdər Tağıoğlu |
Janr | Elmi əsər |
Orijinalın dili | Azərbaycan dili |
Nəşriyyat | "Nurlan" nəşriyyatı |
Nəşr | 2008 |
Səhifə | 799 |
Növ | kitab |
Tiraj | 500 |
ISBN |
Kitab barədə
Əjdər İsmayılovun (Əjdər Tağıoğlunun) "Qədim Ön Asiya və Ön Qafqaz türk tayfaları" adlı əsəri Azərbaycan elmində böyük hadisədir. Erməni və muzdlu ermənipərəst tarixçilərin qədim türk torpaqları ilə əlaqədar XVIII əsrin əvvəllərindən günümüzədək kilsə əfsanə və rəvayətlərinə söykənərək "Böyük Armeniya" uydurması ilə əlaqədar qaldırdıqları iddialar bu monumental əsərdə alt-üst edilir. Beləki problemlə əlaqədar zəngin tarixi faktlar əsasında geniş araşdırma aparan müəllif ilk növbədə rusdilli nəşrlərdə coğrafi ərazi adı olan "Armeniya" sözünün mənşəindən danışır. O, toponimin mənşəyini Fəratın yuxarı axarında yerləşmiş m.ö. III minillikdə zəngin mədəniyyətli bir ölkə olmuş qədim Şuprianın ikinci adı olan "Arme" ilə əlaqələndirir.
Müəllif erməni saxtakarlığını açmaq və oxucunu "Böyük Armeniya" mifi ehkamından xilas etmək üçün "Arme" ölkə adının "Armeniya" formasında yazılışınadək ayrı-ayrı tarixi mənbələrdə qeydə alınmış şəklinə tarix və tarixilik kontekstində izahlar verərək aşağıdakı şəkildə izləyir: Arme\Armeini (Biaini yazılarında), Armina\Harminuia\Ura-aş-tu-ru (Boqıstan qaya mətnlərində), Armini (Ksenefontda), Arminia\Armenia (sonrakı dövrlərdə Yunan və Bizans mınbələrində), Ərməniyyə\Ərminiyyə (ərəbdilli mənbələrdə), Armenia (Roman-German dillərində), Armeniya(rusdilli nəşrlərdə).
Bəs erməni tarix ədəbiyyatında "Böyük Armeniya"nın banisi kimi verilmiş guya milliyyətçə "erməni" olmuş "Artaşes" adlandırdıqları çar əslində kimdir? O, III Antioxun Suriya çarlığının sərhədlərini qonşu torpaqları hesabına genişləndirdiyi illərdə onun tərkibinə daxil edilmiş Arme (Şupria) vilayətinə tə`yin etdiyi canişindir. Artaksi etnik mənsubiyyətinə görə Azərbaycan türklərinin soykökündə iştirak etmiş ilk yerli türk tayfalarından olan Mar əhalisindəndir. O, səltənət varisi olaraq Atarpatın çar nəslindəndir. M.Xorenskidə Artaksinin etnik mənsubiyyətcə "Mar Artaşes",səltənət mənsubiyyətinə görə "Atarpatena əsilzadəsi" adlandırılması da tarixi həqiqətin dolaşdırılmış etirafıdı.
Tarixi mənbələrdən məlum olur ki, Artaksi kiçik Arme canişinliyini müstəqil çarlıq e`lan edəndən sonra ətraf qonşu dövlətlərə,habelə Qafqaz Oğuz Albaniyasına doğru geniş hərbi əməliyyata başlayır, Pont dənizilə (Qara dəniz) Alban dənizi (Xəzər dənizi) arasındakı torpaqları Cənubdan Kaspiana,Şimaldan Dərbənd daxil olmaqla işğal edir.Həmin dövrdən danışan erməni və muzdlu erməni tarixчiləri Fəratın yuxarı axarından başlayaraq Arme\Armeini\Armeinia çarlığının müvəqqəti hərbi-inzibati ərazisinə daxil edilmiş Qafqaz coğrafiyasını da "Böyük Armeniya" adı ilə "qədim erməni dövləti" kimi qələmə vermişlər.Bundan başqa,onlar Artaksinin səltənət varisi Tiqranı da "II Tiqran" adı ilə "erməniləşdirmişlər". Ancaq Əjdər Tağıoğlu təkzibedilməz tarixi dəlillər əsasında aşkarlayır ki, m.ö.188-ci ildə əsası qoyulmuş nə Artaksilər sülaləsinin, nə də onların təxminən iki yüz illik səltənət tarixlərinin yunandilli Bibliyanın IX əsrdə tərcüməsinə (tərcümə ilk erməni əlyazması hesab edilir, bu günədək Moskvada Lazarevski adına Şərqşünaslıq İnstitutunda saxlanılır) əlavə edilmiş Xaldey əfsanəsinin mifoloji qəhrəmanı Haykı özlərinə eponim seçən dövrədək heç bir etnik adı olmayan, yalnız yunanların "İşkil" ("Səllim itlər") damğası ilə özgə qapılarında günəmuzd yaşayış tərzi keçirmiş erməni babaları ilə, hər hansı şəkildə olsa da, əlaqələri olmamışdı.Araşdırmada Atarpatın çar nəslindən olan Artaksinin banisi olduğu dövlətin tarixi Azərbaycan türklərinin qədim dövlətçilik tarixinin yeni bir dövrü olduğunu mötəbər mənbələrə əsasən sübuta yetirilir. Fikrin əyaniliyi baxımından S.T.Yeremyanın kilsə əfsanə və rəvayətləri əsasında tərtib etdiyi antitarixi üç saxta xəritənin kitabda verilməsi "Böyük Armeniya" adı ilə dolaşdırılmış Azərbaycan türklərinin qədim dövr tarixinə (Qafqaz Oğuz Albaniyası və Artaksilər səltənəti) dəyərli elmi aydınlıq gətirmiş olur. Bu baxımdan tarixşünaslığımızda yeni elmi ab-hava yaradacaq konsepsiya ilə bir sıra ciddi problemlər araşdırmaya cəlb olunmuşdu.
Əjdər Tağıoğlu "Qafqaz Albaniyası" modelinin XIX əsrin əvvəllərində "Türksüz Qafqaz" siyasətilə əlaqədar Rus imperiyasının işğalçı ideoloji makinəsi tərəfindən yaradıldığını söyləyir, bu gün biz də eyni fikirdəyik.Müəllifə görə, "Qafqaz Albaniyası"nı Kürün sol sa-hili ilə Alban dənizinin arasında dar, kiçik bir ərazidə yerləşdirməkdə müstəmləkəçi imperiyanın başlıca məqsədi özünün e`tibarlı Şərq dayaqlarını yaratmaq üçün vaxtilə babaları Ön Asiyanın Qərb ərazilərinə günəmuzd iş üçün səpələnmiş "xristian qardaşlarına" Qafqazda qədim "erməni evi" və "gürcü evi" tikməkdir. Azərbaycan türklərinin qədim tarixinə qarşı çevrilmiş bu qətl və qarətdən keçəcək qanlı siyasətə tarixi don geyindirmək üçün Sovet dövründə "dostluq və qardaşlıq" pərdəsi altında xristian-bolşevik metodologiyası əsasında planlı şəkildə yazdırılan tarix kitablarında Qafqaz Oğuz Albaniyasının qədim siyasi-inzibati coğrafi ərazisinin Qərb sərhədləri bir mənalı olaraq qəti dəyişdirildi. Bundan sonra Oğuz Albaniyasının Qərb ərazilərində — Cənubdan Dərəşam Oğuz nekropolundan Şimala Qara dənizə tökülən Rion cayının sahillərinədək yerləşmiş qədim insan məskənlərində aparılmış arxeoloji qazıntılar zamanı aşkarlanmış maddı-mədəniyyət dədə malı kimi gəlmə ermənilərin və gürcülərin adına yazıldı.
Əjdər Tağıoğlu fikrinin sübutu üçün qədim qaynaqları, zəngin arxeoloji, etnoqrafik və linqvistik materialları, erməni və gürcü tarixçilərini, arxeoloqlarını, dilçi, mifoloq və keşiş müəllifərini yeni baxışla geniş təhlilə çəkir. Bu baxımdan o, bu gün ermənilərin və gürcülərin məskun oldulqları coğrafi ərazilərdə aşkarlanmış yerüstü nəhəng 24 "Daş Balıq-Əjdaha" abidələrini, ermənilərin "xaçikar" ("daş xaçlar") adlandırdıqları Dərəşam Oğuz nekropolunda "əbədiyyət nişanlı" baş daşlarını və "xristian mə`bədləri" adı ilə "erməniləşdirilmiş" və "gürcüləşdirilmiş" "Atəşgah"ların və Azərbaycan türklərinin başqa baba irsini Odsevər Oğuz tayfalrına məxsus "Avesta" me`marlıq abidələri olduqlarını tarixilik zəminində elmi inandırıcılıqla meydana qoyur. Müəllifin gətirdiyi faktlardan qaçılmaz bir həqiqət aşkara çıxır: nə M.Xorenski, nə M.Kalankatuatsi tarixi şəxsiyyətdi, nə də onların adına istinad edilmiş "tarix" kitablarında verilmiş kilsə əfsanələri və rəvayətlərində "dünyaya gətirilmiş" dini missionerlər-Mesrop Maştos, Qriqoris, Faddey, Yelisey və başqaları. Əfsanəvi missionerlərin guya Oğuz Albaniyasında Odpərəst yerli əhalini "xristianlaşdırmaları" və orada "kilsə tikintisi" aparmaları da uydurulmuş məqsədli siyasətdir. Çox təəssüf ki,bu movqedə olan bə`zi Azərbaycan tarixçiləri də "Alban" adını nə Oğuz tayfalarına aid edirlər, nə də "Alban" tayfalarının Azərbaycan türklərinin soykökündə iştirak etmiş yerli türk əhalisi olduqlarını qəbul edirlər. Belələri ən`ənəvi rus təbəliyini bu gün də qoruyaraq Oğuz tayfalarından biri olan albanların etnik və dini mənsubiyyətlərini işğalçı imperiyanın ən`ənəvi "Türksüz Qafqaz" siyasətinin tərkib hissəsi olan "Qafqaz Albaniyası" modelinə uyğun məqsədli şəkildə dolaşdırırlar. Bununla da onlar "Avesta" təəssübkeşi qədim ölkə əhalisinin "bütpərəst albanlar" adı altında bir hissısini elmi dəlillərlə deyil, keşiş ən`ənəsindən gələn "mö`cüzə" ilə "armyan albanlara", digər hissəsini "gürcü albanlara" çevirirlər. Adları bizdən olan belə tarixçilərin yazdıqları kitabların yalnız səhifələrində "erməniləşdirdikləri" Oğuz Alban ölkə əhalisinin Qafqazdan Kilikiyaya-ermənilərin Ön Asiyada sıx məskunlaşdıqları ölkəyə doğru "köçünü" "təşkil etməkdə" dini və siyasi məqsədləri də məlumdur.
Əjdər Tağıoğlu tarix ədəbiyyatında əl vurulmaz ehkama çevrilmiş bu və bu sıradan olan elmi xurafata son qoymaq məqsədilə günümüzədək "Qafqaz Albaniyası" modelinin siyasi-inzibati coğrafi ərazisi ətrafında mövcud olan ziddiyyətli versiyalarla möhkəmləndirilmiş "qala divarlarını" canlı maddi-mədəniyyətin "şahidliyi" ilə uçurub dağıdır.
Kitabda ötən yüzilliklərdən günümüzədək Qafqazla əlaqədar "Kartveli" ("Kartlos övladları") və "Haykazan" ("Hayk övladları") "tarixi" yazan müəlliflərin əsərlərində qoyulmuş uydurma problemlərin hər səhifədə ağır zərbə altına salınması Azərbaycan tarixşünaslığına tam elmi aydınlıq gətirmiş olur. Bu mövqedən toxunulması vaxtilə dövləti cinayət hesab edilmiş metodoloji doqmanın siyasi qaranlıqları azərbaycanşünaslığın gur işığı altında əridilirsə, "Qafqaz Albaniyası" modelinin təkzibi yeni konsepsiya ilə "Qafqaz Oğuz Albaniyası" dövlət adının təsdiqinə çevrilirsə və s. Bütün bunlar albanşünaslıqda sağlam elmi təfəkkürün yaranacağına zəmanət vermiş olur. Başqa sözlə, bu kontekstdən Alban tayfalarının başçılığı ilə Oğuz tayfa ittifaqının yaratdığı dövlətin Qərb sərhədlərinin Ağrı dağı vadisində Arazın sol sahilindən başlayaraq Şərqdən Alban dənizinə, Cənub-Qərbdə Dərəşam qala şəhərindən Şimal-Qərbdə Pont dənizinə tökülən Fasis çayına, Cənub-Şərqdə Kaspianadan Şimal-Şərqə qədim Dərbənd və qonşu ərazilər daxil olmaqla geniş Qafqaz coğrafiyasında lokallaşdırılması tarixşünaslığımızda sosialist metodologiyasından qalan zəhərli ehkamlara son qoyacak qiymətli tarixi kəşfdir.
İstinadlar
- . 2014-04-07 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-02-06.
- kitabın elmi redaktoru — tarix elmləri doktoru Tofiq Məmmədov
- kitabın elmi redaktoru — tarix elmləri doktoru Kamal Əliyev
- "Erməni millətçiliyi və bizimkilər", filologiya elmləri doktoru, professor Qəzənfər Kazımov: Kredo qəzeti 07, 14 və 21 iyun 2007. səh.10 (bütün sayda)
Xarici keçidlər
- ERMƏNİ TARİXÇİLƏRİNİN YALANLARINI İFŞA EDƏN KİTAB 2008-05-27 at the Wayback Machine
- Azərbaycan Respublikası Prezidentinin İşlər İdarəsinin Prezident kitabxanası[ölü keçid]
- Azərbaycan Milli Kitabxanası
- Mərkəzi Elmi kitabxana[ölü keçid]
- Vətən tarixi PDF
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Qedim On Asiya ve On Qafqaz turk tayfalari Filologiya elmleri doktoru professor Ejder Tagioglu terefinden yazilmis Azerbaycan Milli Elmler Akademiyasi A A Bakixanov adina Tarix Institutunun Elmi Surasinin qerari ile nesr edilmis elmi eserQedim On Asiya ve On Qafqaz turk tayfalariazerb Qedim On Asiya ve On Qafqaz turk tayfalari Muellif Ejder TagiogluJanr Elmi eserOrijinalin dili Azerbaycan diliNesriyyat Nurlan nesriyyatiNesr 2008Sehife 799Nov kitabTiraj 500ISBN ISBN 978 9952 8099 2 3 ISBN 978 9952 8099 2 3Kitab baredeEjder Ismayilovun Ejder Tagioglunun Qedim On Asiya ve On Qafqaz turk tayfalari adli eseri Azerbaycan elminde boyuk hadisedir Ermeni ve muzdlu ermeniperest tarixcilerin qedim turk torpaqlari ile elaqedar XVIII esrin evvellerinden gunumuzedek kilse efsane ve revayetlerine soykenerek Boyuk Armeniya uydurmasi ile elaqedar qaldirdiqlari iddialar bu monumental eserde alt ust edilir Beleki problemle elaqedar zengin tarixi faktlar esasinda genis arasdirma aparan muellif ilk novbede rusdilli nesrlerde cografi erazi adi olan Armeniya sozunun menseinden danisir O toponimin menseyini Feratin yuxari axarinda yerlesmis m o III minillikde zengin medeniyyetli bir olke olmus qedim Suprianin ikinci adi olan Arme ile elaqelendirir Muellif ermeni saxtakarligini acmaq ve oxucunu Boyuk Armeniya mifi ehkamindan xilas etmek ucun Arme olke adinin Armeniya formasinda yazilisinadek ayri ayri tarixi menbelerde qeyde alinmis sekline tarix ve tarixilik kontekstinde izahlar vererek asagidaki sekilde izleyir Arme Armeini Biaini yazilarinda Armina Harminuia Ura as tu ru Boqistan qaya metnlerinde Armini Ksenefontda Arminia Armenia sonraki dovrlerde Yunan ve Bizans minbelerinde Ermeniyye Erminiyye erebdilli menbelerde Armenia Roman German dillerinde Armeniya rusdilli nesrlerde Bes ermeni tarix edebiyyatinda Boyuk Armeniya nin banisi kimi verilmis guya milliyyetce ermeni olmus Artases adlandirdiqlari car eslinde kimdir O III Antioxun Suriya carliginin serhedlerini qonsu torpaqlari hesabina genislendirdiyi illerde onun terkibine daxil edilmis Arme Supria vilayetine te yin etdiyi canisindir Artaksi etnik mensubiyyetine gore Azerbaycan turklerinin soykokunde istirak etmis ilk yerli turk tayfalarindan olan Mar ehalisindendir O seltenet varisi olaraq Atarpatin car neslindendir M Xorenskide Artaksinin etnik mensubiyyetce Mar Artases seltenet mensubiyyetine gore Atarpatena esilzadesi adlandirilmasi da tarixi heqiqetin dolasdirilmis etirafidi Tarixi menbelerden melum olur ki Artaksi kicik Arme canisinliyini musteqil carliq e lan edenden sonra etraf qonsu dovletlere habele Qafqaz Oguz Albaniyasina dogru genis herbi emeliyyata baslayir Pont denizile Qara deniz Alban denizi Xezer denizi arasindaki torpaqlari Cenubdan Kaspiana Simaldan Derbend daxil olmaqla isgal edir Hemin dovrden danisan ermeni ve muzdlu ermeni tarixchileri Feratin yuxari axarindan baslayaraq Arme Armeini Armeinia carliginin muveqqeti herbi inzibati erazisine daxil edilmis Qafqaz cografiyasini da Boyuk Armeniya adi ile qedim ermeni dovleti kimi qeleme vermisler Bundan basqa onlar Artaksinin seltenet varisi Tiqrani da II Tiqran adi ile ermenilesdirmisler Ancaq Ejder Tagioglu tekzibedilmez tarixi deliller esasinda askarlayir ki m o 188 ci ilde esasi qoyulmus ne Artaksiler sulalesinin ne de onlarin texminen iki yuz illik seltenet tarixlerinin yunandilli Bibliyanin IX esrde tercumesine tercume ilk ermeni elyazmasi hesab edilir bu gunedek Moskvada Lazarevski adina Serqsunasliq Institutunda saxlanilir elave edilmis Xaldey efsanesinin mifoloji qehremani Hayki ozlerine eponim secen dovredek hec bir etnik adi olmayan yalniz yunanlarin Iskil Sellim itler damgasi ile ozge qapilarinda gunemuzd yasayis terzi kecirmis ermeni babalari ile her hansi sekilde olsa da elaqeleri olmamisdi Arasdirmada Atarpatin car neslinden olan Artaksinin banisi oldugu dovletin tarixi Azerbaycan turklerinin qedim dovletcilik tarixinin yeni bir dovru oldugunu moteber menbelere esasen subuta yetirilir Fikrin eyaniliyi baximindan S T Yeremyanin kilse efsane ve revayetleri esasinda tertib etdiyi antitarixi uc saxta xeritenin kitabda verilmesi Boyuk Armeniya adi ile dolasdirilmis Azerbaycan turklerinin qedim dovr tarixine Qafqaz Oguz Albaniyasi ve Artaksiler selteneti deyerli elmi aydinliq getirmis olur Bu baximdan tarixsunasligimizda yeni elmi ab hava yaradacaq konsepsiya ile bir sira ciddi problemler arasdirmaya celb olunmusdu Ejder Tagioglu Qafqaz Albaniyasi modelinin XIX esrin evvellerinde Turksuz Qafqaz siyasetile elaqedar Rus imperiyasinin isgalci ideoloji makinesi terefinden yaradildigini soyleyir bu gun biz de eyni fikirdeyik Muellife gore Qafqaz Albaniyasi ni Kurun sol sa hili ile Alban denizinin arasinda dar kicik bir erazide yerlesdirmekde mustemlekeci imperiyanin baslica meqsedi ozunun e tibarli Serq dayaqlarini yaratmaq ucun vaxtile babalari On Asiyanin Qerb erazilerine gunemuzd is ucun sepelenmis xristian qardaslarina Qafqazda qedim ermeni evi ve gurcu evi tikmekdir Azerbaycan turklerinin qedim tarixine qarsi cevrilmis bu qetl ve qaretden kececek qanli siyasete tarixi don geyindirmek ucun Sovet dovrunde dostluq ve qardasliq perdesi altinda xristian bolsevik metodologiyasi esasinda planli sekilde yazdirilan tarix kitablarinda Qafqaz Oguz Albaniyasinin qedim siyasi inzibati cografi erazisinin Qerb serhedleri bir menali olaraq qeti deyisdirildi Bundan sonra Oguz Albaniyasinin Qerb erazilerinde Cenubdan Deresam Oguz nekropolundan Simala Qara denize tokulen Rion cayinin sahillerinedek yerlesmis qedim insan meskenlerinde aparilmis arxeoloji qazintilar zamani askarlanmis maddi medeniyyet dede mali kimi gelme ermenilerin ve gurculerin adina yazildi Ejder Tagioglu fikrinin subutu ucun qedim qaynaqlari zengin arxeoloji etnoqrafik ve linqvistik materiallari ermeni ve gurcu tarixcilerini arxeoloqlarini dilci mifoloq ve kesis muelliferini yeni baxisla genis tehlile cekir Bu baximdan o bu gun ermenilerin ve gurculerin meskun oldulqlari cografi erazilerde askarlanmis yerustu neheng 24 Das Baliq Ejdaha abidelerini ermenilerin xacikar das xaclar adlandirdiqlari Deresam Oguz nekropolunda ebediyyet nisanli bas daslarini ve xristian me bedleri adi ile ermenilesdirilmis ve gurculesdirilmis Atesgah larin ve Azerbaycan turklerinin basqa baba irsini Odsever Oguz tayfalrina mexsus Avesta me marliq abideleri olduqlarini tarixilik zemininde elmi inandiriciliqla meydana qoyur Muellifin getirdiyi faktlardan qacilmaz bir heqiqet askara cixir ne M Xorenski ne M Kalankatuatsi tarixi sexsiyyetdi ne de onlarin adina istinad edilmis tarix kitablarinda verilmis kilse efsaneleri ve revayetlerinde dunyaya getirilmis dini missionerler Mesrop Mastos Qriqoris Faddey Yelisey ve basqalari Efsanevi missionerlerin guya Oguz Albaniyasinda Odperest yerli ehalini xristianlasdirmalari ve orada kilse tikintisi aparmalari da uydurulmus meqsedli siyasetdir Cox teessuf ki bu movqede olan be zi Azerbaycan tarixcileri de Alban adini ne Oguz tayfalarina aid edirler ne de Alban tayfalarinin Azerbaycan turklerinin soykokunde istirak etmis yerli turk ehalisi olduqlarini qebul edirler Beleleri en enevi rus tebeliyini bu gun de qoruyaraq Oguz tayfalarindan biri olan albanlarin etnik ve dini mensubiyyetlerini isgalci imperiyanin en enevi Turksuz Qafqaz siyasetinin terkib hissesi olan Qafqaz Albaniyasi modeline uygun meqsedli sekilde dolasdirirlar Bununla da onlar Avesta teessubkesi qedim olke ehalisinin butperest albanlar adi altinda bir hissisini elmi delillerle deyil kesis en enesinden gelen mo cuze ile armyan albanlara diger hissesini gurcu albanlara cevirirler Adlari bizden olan bele tarixcilerin yazdiqlari kitablarin yalniz sehifelerinde ermenilesdirdikleri Oguz Alban olke ehalisinin Qafqazdan Kilikiyaya ermenilerin On Asiyada six meskunlasdiqlari olkeye dogru kocunu teskil etmekde dini ve siyasi meqsedleri de melumdur Ejder Tagioglu tarix edebiyyatinda el vurulmaz ehkama cevrilmis bu ve bu siradan olan elmi xurafata son qoymaq meqsedile gunumuzedek Qafqaz Albaniyasi modelinin siyasi inzibati cografi erazisi etrafinda movcud olan ziddiyyetli versiyalarla mohkemlendirilmis qala divarlarini canli maddi medeniyyetin sahidliyi ile ucurub dagidir Kitabda oten yuzilliklerden gunumuzedek Qafqazla elaqedar Kartveli Kartlos ovladlari ve Haykazan Hayk ovladlari tarixi yazan muelliflerin eserlerinde qoyulmus uydurma problemlerin her sehifede agir zerbe altina salinmasi Azerbaycan tarixsunasligina tam elmi aydinliq getirmis olur Bu movqeden toxunulmasi vaxtile dovleti cinayet hesab edilmis metodoloji doqmanin siyasi qaranliqlari azerbaycansunasligin gur isigi altinda eridilirse Qafqaz Albaniyasi modelinin tekzibi yeni konsepsiya ile Qafqaz Oguz Albaniyasi dovlet adinin tesdiqine cevrilirse ve s Butun bunlar albansunasliqda saglam elmi tefekkurun yaranacagina zemanet vermis olur Basqa sozle bu kontekstden Alban tayfalarinin basciligi ile Oguz tayfa ittifaqinin yaratdigi dovletin Qerb serhedlerinin Agri dagi vadisinde Arazin sol sahilinden baslayaraq Serqden Alban denizine Cenub Qerbde Deresam qala seherinden Simal Qerbde Pont denizine tokulen Fasis cayina Cenub Serqde Kaspianadan Simal Serqe qedim Derbend ve qonsu eraziler daxil olmaqla genis Qafqaz cografiyasinda lokallasdirilmasi tarixsunasligimizda sosialist metodologiyasindan qalan zeherli ehkamlara son qoyacak qiymetli tarixi kesfdir Istinadlar 2014 04 07 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2014 02 06 kitabin elmi redaktoru tarix elmleri doktoru Tofiq Memmedov kitabin elmi redaktoru tarix elmleri doktoru Kamal Eliyev Ermeni milletciliyi ve bizimkiler filologiya elmleri doktoru professor Qezenfer Kazimov Kredo qezeti 07 14 ve 21 iyun 2007 seh 10 butun sayda Xarici kecidlerERMENI TARIXCILERININ YALANLARINI IFSA EDEN KITAB 2008 05 27 at the Wayback Machine Azerbaycan Respublikasi Prezidentinin Isler Idaresinin Prezident kitabxanasi olu kecid Azerbaycan Milli Kitabxanasi Merkezi Elmi kitabxana olu kecid Veten tarixi PDF