Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Kəmalə Ağayeva Ağa qızı (10 iyul 1936, Naxçıvan – 18 iyul 2019, Bakı) ― şairə, dramaturq, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü (1958), Teatr Xadimləri İttifaqının üzvü (1971), Əməkdar mədəniyyət işçisi (1984), Əməkdar incəsənət xadimi (2002), Prezident təqaüdçüsü (2003).
| Kəmalə Ağayeva | |
|---|---|
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | Naxçıvan |
| Vəfat tarixi | (83 yaşında) |
| Vəfat yeri | Bakı, Azərbaycan |
| Vətəndaşlığı |  Azərbaycan |
| Milliyyəti | azərbaycanlı |
| Təhsili | Azərbaycan Dillər Universiteti |
| İxtisası | fransız dili |
| Fəaliyyəti | şair |
| Mükafatları |  |
Həyatı
Kəmalə Ağayeva 10 iyul 1936-cı ildə Naxçıvan şəhərində anadan olmuşdur. Burada 2 saylı şəhər orta məktəbində təhsil almışdır. Daha sonra 1953-1957-ci illərdə Azərbaycan Dillər Universitetinin Fransız dili fakültəsində təhsilini davam etdirmişdir.
Fəaliyyəti
Pedaqoji fəaliyyəti
Kəmalə Ağayevanın pedaqoji fəaliyyət dövrü 1957-1989-cu illəri əhatə edir. Belə ki, o, 1957-1961-ci illərdə Naxçıvanın Şıxmahmud kənd orta məktəbində, daha sonra Naxçıvan şəhərindəki 1 saylı orta məktəbdə və 1961-1986-cı illərdə Naxçıvan şəhər internat məktəbində fransız dili müəllimi işləmişdir. Eyni zamanda 1986-cı ildən C.Məmmədquluzadə adına Naxçıvan Dövlət Musiqili Dram Teatrında ilk ədəbi hissə müdiri olmuşdur. Kəmalə Ağayeva 2002-2005-ci illərdə "Ümid çırağı" jurnalının baş redaktoru kimi fəaliyyət göstərmişdir.
Əmək fəaliyyəti
Kəmalə Ağayeva 1965-1983-cü illərdə Azərbaycan KP Naxçıvan Vilayət Partiya Komitəsinin, 1981-1983-cü illərdə Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin təftiş komissiyasının və Kitabsevərlər cəmiyyəti idarə heyətinin üzvü seçilmişdir. O, dəfələrlə Naxçıvan şəhər Sovetinin deputatı olmuşdur. İki dəfə Azərbaycan KP qurultayına (XXVI, XXVII) nümayəndə seçilmişdir.
Yaradıcılığı
Kəmalə Ağayevanın "Hilal olaydım" adlı ilk mətbu şeiri 1957-ci ildə "Azərbaycan" jurnalında dərc edilmşdir. Bundan sonra şairə fəal bədii yaradıcılıqla məşğul olmuşdur. Onun "Bahar sözü" adlı ilk kitabı isə 1961-ci ildə işıq üzü görmüşdür. Kəmalə Ağayeva 15 şeir kitabının, 200-ə qədər oçerk və bədii yazıların müəllifidir. O, həmçinin çox görkəmli fransız ədiblərinin - Pol Elüar, Pol Verleni, L.Araqon və b. şeirlərini Azərbaycan dilinə tərcümə etmişdir. 1958-ci ildən Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin, 1971-ci ildən Teatr Xadimləri İttifaqının üzvü olmuşdur.
Kəmalə Ağayeva həm də 15 mənzum pyesin müəllifidir. Onun dramaturgiyada ilk addımı görkəmli Azərbaycan şairəsi Məhsəti Gəncəvi haqqında yazdığı, 1962-ci ildə tamaşaya qoyulan "Məhsəti" dramı olmuşdur. Daha sonra "İsmət", "Apardı sellər Saranı", "O, bizim dağların oğludur", "Mənim tanrım", "Göyçək Fatma", "Məlikməmməd", "Mənim tanrım gözəllikdir, sevgidir", "Tıq- tıq xanım", "Sirli sözlər" pyesləri müxtəlif teatrlarda tamaşaya qoyulmuş, efirdə səslənmişdir. Dramaturqun əsərləri keçmiş SSRİ və xarici ölkə xalqlarının dillərinə tərcümə olunmuşdur.
Kəmalə Ağayeva Ümumittifaq ədəbiyyat tədbirlərində iştirak etmişdir: 1980-ci ildə Özbəkistanda Azərbaycan incəsənəti günlərində, 1982-ci ildə Vaqif poeziya günlərində, 1967-ci ildə Ümumittifaq yazıçılar qurultayında nümayəndə olmuşdur. 1994-cü ildə Fatimeyi-Zəhra həzrətlərinin mövludu münasibətilə keçirilən müsabiqədə birinci yeri tutmuşdur. Eyni zamanda 1984-cü ildə Fransada Azərbaycan günlərində və 1989-1990-cı illərdə Türkiyədə təşkil olunmuş Yunis İmrə günlərində iştirak etmişdir. 1979-cu ildə sovet nümayəndə heyətinin tərkibində 20 gün ABŞ-nın Vaşinqton, Nyu-York, Çikaqo, San-Fransisko, Boston və Sietl şəhərlərində olaraq müxtəlif tədbirlərdə Azərbaycan şairəsi olaraq özünün vətənə, dostluğa, sülhə aid şeirlər ilə çıxışlar etmişdir.
Əsərləri
- Baharın sözü, B., Uşaqgəncnəşr, 1962,32səh.
- Gül yarpağı (şeirlər), B., Gənclik, 1967, 36 səh.
- Sən olmasaydın (şeirlər və pyes), B.,Azənəşr,1974,139 səh.
- Arpaçayın nəğməsi (şeirlər və poema), B.,Yazıçı, 1978, 92səh.
- Daş piyalə, B., Yazıçı, 1982, 144 səh.
- О dağlarda gözüm qaldı, B., Yazıçı, 1988, 163 səh.
- Tanrıya heyranam mən, B., Elm və həyat nəşriyyatı, 1997,160səh.
- Apardı sellər Saranı (pyes), B., Sabah, 1997, 72 səh.
- Məhsəti (pyeslər), İstanbul, 2001, 418 səh.
- Vətənə sevdalıyam, B., Nurlan, 2004,130 səh.
- “Bir gül kimi-ilahi şeirlər”, İstanbul, 2003, 116 səh.
- Qönçələr (uşaqlar üçün şeirlər və pyeslər), B.,Nurlan, 2005, 170 səh.
- Könül verdiyim ellər (şeirlər), В., MBM, 2006, 235 səh.
- “Əlixan məhləsi” B.2010
- “Bu dağlar ulu dağlar” (şeirlər)
- “Xatirələr”
- “Gözü yolda qalan var” (poema və şeirlər)
- “Səhnəmizin pərisi” (AR-nın xalq artisti Zəroş Həmzəyeva haqqında)
- “Uşaqlar üçün pyeslər”
Dram əsərləri
- “Məhsəti”
- “İsmət”
- “Bu bizim dağların oğludur”
- “Mənim Tanrım gözəllikdir, sevgidir” (Hüseyn Cavid haqqında)
- “Apardı sellər Saranı”
- “Kaman səsi” (atası Ağa Ağayevin xatirəsinə)
- “Unudulan sözlər”
- “Sirli sözlər”
- “Gəlin”
- “Məlikməmməd”
- “Göyçək Fatma”
- “Tıq tıq xanım”
- Məhəbbət oyunu və təsadüf (fransız dilindən tərcümə)
Kitabları
- "Bahar sözü" (1961)
- "Qönçələr"
- "Daş piyalə"
- "Gül yarpağı"
- "Sən olmasaydın"
- "Arpaçayın nəğməsi"
- "Tanrıya heyranam mən"
Mükafatları
- 1964-cü ildə Naxçıvan Ali Soveti Rəyasət Heyətinin Fəxri fərmanı, 1965-ci ildə isə Azərbaycan Ali Soveti Rəyasət Heyətinin Fəxri fərmanı və iki medalla təltif edilmişdir.
- Amerikaya səfərində sülh və dostluq mövzusunda oxudugu şeirlərinə görə sovet səfarətxanasında fəxri təşəkkürnamə layiq görülmüşdür.
- 1984-cü ildə Azərbaycan SSR Əməkdar mədəniyyət işçisi fəxri adına layiq görülmüşdür.
- Ümummilli lider Heydər Əliyevin Fərmanı ilə 24 dekabr 2002-ci ildə Azərbaycan mədəniyyətinin inkişafındakı xidmətlərinə görə Azərbaycan Respublikasının Əməkdar incəsənət xadimi fəxri adı ilə təltif edilmişdir.
- 2003-cü ilin fevral ayından Prezidentin Fərdi təqaüdü verilmişdir.
Vəfatı
Kəmalə Ağayeva 2019-ci ilin iyul ayının 18-də vəfat etmişdir.
İstinadlar
- "Kəmalə (Kəmalə Ağa qızı Ağayeva, 1937)" (Azərbaycan). www.aqra.az. 16-7-2017 tarixində .
Mənbə
- Qönçələr /K.Ağayeva; red. N.Məmmədli.- Bakı: Nurlan, 2005.- 170 s.
- Məhsəti: pyeslər /Kəmalə Ağayeva.- İstanbul, 2001.- 418 s.
- Vətənə sevdalıyam /Kəmalə Ağayeva.- Bakı: Nurlan, 2004.- 130 s.
- Qələbə tonqalı: şeir /Kəmalə Ağayeva //Azad Azərbaycan.- 2010.- 4 aprel.- S.7.
- Şirəliyeva, G. Şairdramaturq Kəmalə Ağayevanın yaradıcılıq yolu: filologiya üzrə elmlər doktoru elmi dərəcəsi almaq üçün təqdim olunmuş dissertasiya /G.Şirəliyeva; Azərb. Resp. Təhsil Nazirliyi, Naxçıvan Dövlət Un-ti.- Naxçıvan, 2012.- 143 s.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vikipediyada bu soyadli muxtelif adamlar haqqinda meqaleler var bax Agayeva Kemale Agayeva Aga qizi 10 iyul 1936 Naxcivan 18 iyul 2019 Baki saire dramaturq Azerbaycan Yazicilar Birliyinin uzvu 1958 Teatr Xadimleri Ittifaqinin uzvu 1971 Emekdar medeniyyet iscisi 1984 Emekdar incesenet xadimi 2002 Prezident teqaudcusu 2003 Kemale AgayevaDogum tarixi 10 iyul 1936Dogum yeri NaxcivanVefat tarixi 18 iyul 2019 83 yasinda Vefat yeri Baki AzerbaycanVetendasligi AzerbaycanMilliyyeti azerbaycanliTehsili Azerbaycan Diller UniversitetiIxtisasi fransiz diliFealiyyeti sairMukafatlari 2002HeyatiKemale Agayeva 10 iyul 1936 ci ilde Naxcivan seherinde anadan olmusdur Burada 2 sayli seher orta mektebinde tehsil almisdir Daha sonra 1953 1957 ci illerde Azerbaycan Diller Universitetinin Fransiz dili fakultesinde tehsilini davam etdirmisdir FealiyyetiPedaqoji fealiyyeti Kemale Agayevanin pedaqoji fealiyyet dovru 1957 1989 cu illeri ehate edir Bele ki o 1957 1961 ci illerde Naxcivanin Sixmahmud kend orta mektebinde daha sonra Naxcivan seherindeki 1 sayli orta mektebde ve 1961 1986 ci illerde Naxcivan seher internat mektebinde fransiz dili muellimi islemisdir Eyni zamanda 1986 ci ilden C Memmedquluzade adina Naxcivan Dovlet Musiqili Dram Teatrinda ilk edebi hisse mudiri olmusdur Kemale Agayeva 2002 2005 ci illerde Umid ciragi jurnalinin bas redaktoru kimi fealiyyet gostermisdir Emek fealiyyeti Kemale Agayeva 1965 1983 cu illerde Azerbaycan KP Naxcivan Vilayet Partiya Komitesinin 1981 1983 cu illerde Azerbaycan Yazicilar Birliyinin teftis komissiyasinin ve Kitabseverler cemiyyeti idare heyetinin uzvu secilmisdir O defelerle Naxcivan seher Sovetinin deputati olmusdur Iki defe Azerbaycan KP qurultayina XXVI XXVII numayende secilmisdir YaradiciligiKemale Agayevanin Hilal olaydim adli ilk metbu seiri 1957 ci ilde Azerbaycan jurnalinda derc edilmsdir Bundan sonra saire feal bedii yaradiciliqla mesgul olmusdur Onun Bahar sozu adli ilk kitabi ise 1961 ci ilde isiq uzu gormusdur Kemale Agayeva 15 seir kitabinin 200 e qeder ocerk ve bedii yazilarin muellifidir O hemcinin cox gorkemli fransiz ediblerinin Pol Eluar Pol Verleni L Araqon ve b seirlerini Azerbaycan diline tercume etmisdir 1958 ci ilden Azerbaycan Yazicilar Birliyinin 1971 ci ilden Teatr Xadimleri Ittifaqinin uzvu olmusdur Kemale Agayeva hem de 15 menzum pyesin muellifidir Onun dramaturgiyada ilk addimi gorkemli Azerbaycan sairesi Mehseti Gencevi haqqinda yazdigi 1962 ci ilde tamasaya qoyulan Mehseti drami olmusdur Daha sonra Ismet Apardi seller Sarani O bizim daglarin ogludur Menim tanrim Goycek Fatma Melikmemmed Menim tanrim gozellikdir sevgidir Tiq tiq xanim Sirli sozler pyesleri muxtelif teatrlarda tamasaya qoyulmus efirde seslenmisdir Dramaturqun eserleri kecmis SSRI ve xarici olke xalqlarinin dillerine tercume olunmusdur Kemale Agayeva Umumittifaq edebiyyat tedbirlerinde istirak etmisdir 1980 ci ilde Ozbekistanda Azerbaycan inceseneti gunlerinde 1982 ci ilde Vaqif poeziya gunlerinde 1967 ci ilde Umumittifaq yazicilar qurultayinda numayende olmusdur 1994 cu ilde Fatimeyi Zehra hezretlerinin movludu munasibetile kecirilen musabiqede birinci yeri tutmusdur Eyni zamanda 1984 cu ilde Fransada Azerbaycan gunlerinde ve 1989 1990 ci illerde Turkiyede teskil olunmus Yunis Imre gunlerinde istirak etmisdir 1979 cu ilde sovet numayende heyetinin terkibinde 20 gun ABS nin Vasinqton Nyu York Cikaqo San Fransisko Boston ve Sietl seherlerinde olaraq muxtelif tedbirlerde Azerbaycan sairesi olaraq ozunun vetene dostluga sulhe aid seirler ile cixislar etmisdir EserleriBaharin sozu B Usaqgencnesr 1962 32seh Gul yarpagi seirler B Genclik 1967 36 seh Sen olmasaydin seirler ve pyes B Azenesr 1974 139 seh Arpacayin negmesi seirler ve poema B Yazici 1978 92seh Das piyale B Yazici 1982 144 seh O daglarda gozum qaldi B Yazici 1988 163 seh Tanriya heyranam men B Elm ve heyat nesriyyati 1997 160seh Apardi seller Sarani pyes B Sabah 1997 72 seh Mehseti pyesler Istanbul 2001 418 seh Vetene sevdaliyam B Nurlan 2004 130 seh Bir gul kimi ilahi seirler Istanbul 2003 116 seh Qonceler usaqlar ucun seirler ve pyesler B Nurlan 2005 170 seh Konul verdiyim eller seirler V MBM 2006 235 seh Elixan mehlesi B 2010 Bu daglar ulu daglar seirler Xatireler Gozu yolda qalan var poema ve seirler Sehnemizin perisi AR nin xalq artisti Zeros Hemzeyeva haqqinda Usaqlar ucun pyesler Dram eserleri Mehseti Ismet Bu bizim daglarin ogludur Menim Tanrim gozellikdir sevgidir Huseyn Cavid haqqinda Apardi seller Sarani Kaman sesi atasi Aga Agayevin xatiresine Unudulan sozler Sirli sozler Gelin Melikmemmed Goycek Fatma Tiq tiq xanim Mehebbet oyunu ve tesaduf fransiz dilinden tercume Kitablari Bahar sozu 1961 Qonceler Das piyale Gul yarpagi Sen olmasaydin Arpacayin negmesi Tanriya heyranam men Mukafatlari1964 cu ilde Naxcivan Ali Soveti Reyaset Heyetinin Fexri fermani 1965 ci ilde ise Azerbaycan Ali Soveti Reyaset Heyetinin Fexri fermani ve iki medalla teltif edilmisdir Amerikaya seferinde sulh ve dostluq movzusunda oxudugu seirlerine gore sovet sefaretxanasinda fexri tesekkurname layiq gorulmusdur 1984 cu ilde Azerbaycan SSR Emekdar medeniyyet iscisi fexri adina layiq gorulmusdur Umummilli lider Heyder Eliyevin Fermani ile 24 dekabr 2002 ci ilde Azerbaycan medeniyyetinin inkisafindaki xidmetlerine gore Azerbaycan Respublikasinin Emekdar incesenet xadimi fexri adi ile teltif edilmisdir 2003 cu ilin fevral ayindan Prezidentin Ferdi teqaudu verilmisdir VefatiKemale Agayeva 2019 ci ilin iyul ayinin 18 de vefat etmisdir Istinadlar Kemale Kemale Aga qizi Agayeva 1937 Azerbaycan www aqra az 16 7 2017 tarixinde MenbeQonceler K Agayeva red N Memmedli Baki Nurlan 2005 170 s Mehseti pyesler Kemale Agayeva Istanbul 2001 418 s Vetene sevdaliyam Kemale Agayeva Baki Nurlan 2004 130 s Qelebe tonqali seir Kemale Agayeva Azad Azerbaycan 2010 4 aprel S 7 Sireliyeva G Sairdramaturq Kemale Agayevanin yaradiciliq yolu filologiya uzre elmler doktoru elmi derecesi almaq ucun teqdim olunmus dissertasiya G Sireliyeva Azerb Resp Tehsil Nazirliyi Naxcivan Dovlet Un ti Naxcivan 2012 143 s