Ammonium duzları - bərk, əsasən ağ rəngli, suda yaxşı həll olan kristal maddələrdir.
Alınması
- Ammonium duzları ammonyakın və ya ammonium hidroksidin turşularla qarşılıqlı təsirindən alınır:
- NH3 + HCl → NH4Cl
- H2SO4 + 2(NH3*H2O) → (NH4)2SO4 + 2H2O
2. Ammonyakın xlorla qarşılıqlı təsirindən alınır:
- 8NH3 + 3Cl2 → N2↑ + 6NH4Cl
Fiziki xassələri
Tərkibində -NH4+ olan ammonium duzları rənginə və bəzi digər xassələrinə gorə oxşayır. Ammonium duzları suda yaxşı həll olur . Su məhlulunda tamamilə dissosiasiya edir. İylidir.
- NH3 +H2O ↔ NH3H2O ↔ NH4+ OH-
Bu reaksiya dönəndir, ona görə də sulu məhlulda ammonium hidroksid ammonyakla eyni tarazlıqdadır. Ammonium duzları duzlara məxsus xassələri özündə əks etdirir. Qələvi ilə təsir etdikdə qaz şəklində ammonyak ayrılır. Qızdırıldıqda bütün ammonium duzları parçalanır.
Kimyəvi xassələri
Qüvvətli elektrolitlərdir (sulu məhlullarda dissosiasiya edir):
- NH4Cl ↔ NH4+ + Cl−
Qızdırıldıqa parçalanır: Əgər tuşu uçucudursa
- NH4Cl → NH3↑ + HCl
- NH4HCO3 → NH3↑ + Н2O¬ + CO2
Əgər anion turşu xassəsi göstərərsə
- NH4NO3 → N2O↑ + 2Н2O
- (NH4)2Cr2O7 → N2↑ + Cr2O3+ 4Н2O
Turşularla reaksiyaya daxil olur (dəyişmə reaksiyası)
- (NH4)2CO3 + 2HCl → 2NH4Cl + Н2O + CO2 ↑
- 2NH4+ + CO32− + 2H+ + 2Cl− → 2NH4+ + 2Cl− + Н2O + CO2 ↑
- CO32− + 2H+ → Н2O + CO2 ↑
Duzlarla reaksiyaya daxil olur (əvəzetmə reaksiyası)
- (NH4)2SO4 + Ba(NO3)2 → BaSO4 ↓ + 2NH4NO3
- 2NH4+ + SO4 + Ba2+ + 2NO3− → BaSO4 ↓ + 2NH4+ + 2NO3−
- Ba2+ + SO42− → BaSO4 ↓
Hidrolizə uğrayırlar (zəif əsasla qüvvətli turşunun duzu kimi)
- NH4Cl + Н2O ↔ NH4OH + HCl
- NH4+ + Н2O ↔ NH4OH + H+
Qələvilərlə qızdırıldıqda ammonyak ayrılır (ammonium ionu üçün təyinetmə reaksiyası)
- NH4Cl + NaOH → NaCl + NH3 ↑ + Н2O
Tətbiqi
- NH4NO3 – ammonium nitrat azot gübrəsinin , eləcə də partladıcı maddələrin hazırlanmasında;
- (NH4)2SO4 - ucuz azot gübrəsi kimi;
- NH4HCO3 - ammonium hidrokarbonat:
- (NH4)2CO3 -ammonium karbonat qida sənayesində və un məmulatların hazırlanmasında şişirdici kimi, vitamin istehsalında, tibbdə istifadə edilir.
Təyini
Ammonium duzlarının xarakter reaksiyası onları qələvilərlə qızdırdıqda ammonyakın ayrılmasıdır.
Mənbə
- Priestley, Joseph. Observations on Alkaline Air // Experiments and Observations on Different Kinds of Air. — Second edition. — 1775. — Vol. I. — P. 163-177.
- Berthollet (1788). «Analyse de'l Alkali volatil». Histoire de l'Académie Royale des Sciences. Année M. DCCLXXXV. Avec les Mémoires de Mathématique & de Physique pour la même Année: 316-326.
- Малина И.К. Синтез аммиака // Книга для чтения по неорганической химии. Пособие для учащихся. Ч. II. — М.: Просвещение, 1975. — С. 52—62.
- Karl S. Roth, MD. eMedicine Specialties > Metabolic Diseases > Hyperammonemia. Проверено 7 июля 2009.
- Adjei, M. B.; Quesenberry, K. H. and Chamblis, C. G. Nitrogen Fixation and Inoculation of Forage Legumes. University of Florida IFAS Extension (June 2002). Архивировано 20 мая 2007 года.
- PubChem Substance Summary. Проверено 7 июля 2009.
- Zschocke, Johannes, and Georg Hoffman. Vademecum Metabolism. — Friedrichsdorf, Germany: Milupa GmbH, 2004.
- Rose, Burton, and Helmut Rennke. Renal Pathophysiology. — Baltimore: Williams & Wilkins, 1994. — .
- Campbell Neil A. 44 // Biology. — 6th. — San Francisco: Pearson Education, Inc, 2002. — P. 937–938. — .
- http://www.rhbz.info/rhbz3.1.5.4.html 2011-12-30 at the Wayback Machine Учебное пособие по РХБЗ. Характеристика аварийно химически опасных веществ
- ГОСТ 12.1.005-88. Система стандартов безопасности труда. Общие санитарно-гигиенические требования к воздуху рабочей зоны
- СанПиН 2.1.2.1002-00. Санитарно-эпидемиологические требования к жилым зданиям и помещениям «Известия». Наука
- Ходаков Ю. В., Эпштейн Д. А., Глориозов П. А. § 19. Взаимодействие азота с водородом // Неорганическая химия. Учебник для 9 класса. — 7-е изд. — М.: Просвещение, 1976. — С. 38—41. — 2 350 000 экз.
- Гордон А., Форд Р. Спутник химика.//Перевод на русский язык Розенберга Е. Л., Коппель С. И. — М.: Мир, 1976. — 544 с.
- Ахметов Н. С. Общая и неорганическая химия. — М.: Высшая школа, 2001.
- Карапетьянц М. Х., Дракин С. И. Общая и неорганическая химия. — М.: Химия, 1994
- Акимова Л. Д. Изучающим основы холодильной техники. — М., 1996.
- Ельницкий А. П., Василевская Е. И., Шарапа Е. И., Шиманович И. Е.Химия. — Мн.: Народная асвета, 2007.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ammonium duzlari berk esasen ag rengli suda yaxsi hell olan kristal maddelerdir AlinmasiAmmonium duzlari ammonyakin ve ya ammonium hidroksidin tursularla qarsiliqli tesirinden alinir NH3 HCl NH4Cl H2SO4 2 NH3 H2O NH4 2SO4 2H2O 2 Ammonyakin xlorla qarsiliqli tesirinden alinir 8NH3 3Cl2 N2 6NH4ClFiziki xasseleriTerkibinde NH4 olan ammonium duzlari rengine ve bezi diger xasselerine gore oxsayir Ammonium duzlari suda yaxsi hell olur Su mehlulunda tamamile dissosiasiya edir Iylidir NH3 H2O NH3H2O NH4 OH Bu reaksiya donendir ona gore de sulu mehlulda ammonium hidroksid ammonyakla eyni tarazliqdadir Ammonium duzlari duzlara mexsus xasseleri ozunde eks etdirir Qelevi ile tesir etdikde qaz seklinde ammonyak ayrilir Qizdirildiqda butun ammonium duzlari parcalanir Kimyevi xasseleriQuvvetli elektrolitlerdir sulu mehlullarda dissosiasiya edir NH4Cl NH4 Cl Qizdirildiqa parcalanir Eger tusu ucucudursa NH4Cl NH3 HCl NH4HCO3 NH3 N2O CO2 Eger anion tursu xassesi gostererse NH4NO3 N2O 2N2O NH4 2Cr2O7 N2 Cr2O3 4N2O Tursularla reaksiyaya daxil olur deyisme reaksiyasi NH4 2CO3 2HCl 2NH4Cl N2O CO2 2NH4 CO32 2H 2Cl 2NH4 2Cl N2O CO2 CO32 2H N2O CO2 Duzlarla reaksiyaya daxil olur evezetme reaksiyasi NH4 2SO4 Ba NO3 2 BaSO4 2NH4NO3 2NH4 SO4 Ba2 2NO3 BaSO4 2NH4 2NO3 Ba2 SO42 BaSO4 Hidrolize ugrayirlar zeif esasla quvvetli tursunun duzu kimi NH4Cl N2O NH4OH HCl NH4 N2O NH4OH H Qelevilerle qizdirildiqda ammonyak ayrilir ammonium ionu ucun teyinetme reaksiyasi NH4Cl NaOH NaCl NH3 N2OTetbiqiNH4NO3 ammonium nitrat azot gubresinin elece de partladici maddelerin hazirlanmasinda NH4 2SO4 ucuz azot gubresi kimi NH4HCO3 ammonium hidrokarbonat NH4 2CO3 ammonium karbonat qida senayesinde ve un memulatlarin hazirlanmasinda sisirdici kimi vitamin istehsalinda tibbde istifade edilir TeyiniAmmonium duzlarinin xarakter reaksiyasi onlari qelevilerle qizdirdiqda ammonyakin ayrilmasidir MenbePriestley Joseph Observations on Alkaline Air Experiments and Observations on Different Kinds of Air Second edition 1775 Vol I P 163 177 Berthollet 1788 Analyse de l Alkali volatil Histoire de l Academie Royale des Sciences Annee M DCCLXXXV Avec les Memoires de Mathematique amp de Physique pour la meme Annee 316 326 Malina I K Sintez ammiaka Kniga dlya chteniya po neorganicheskoj himii Posobie dlya uchashihsya Ch II M Prosveshenie 1975 S 52 62 Karl S Roth MD eMedicine Specialties gt Metabolic Diseases gt Hyperammonemia Provereno 7 iyulya 2009 Adjei M B Quesenberry K H and Chamblis C G Nitrogen Fixation and Inoculation of Forage Legumes University of Florida IFAS Extension June 2002 Arhivirovano 20 maya 2007 goda PubChem Substance Summary Provereno 7 iyulya 2009 Zschocke Johannes and Georg Hoffman Vademecum Metabolism Friedrichsdorf Germany Milupa GmbH 2004 Rose Burton and Helmut Rennke Renal Pathophysiology Baltimore Williams amp Wilkins 1994 ISBN 0 683 07354 0 Campbell Neil A 44 Biology 6th San Francisco Pearson Education Inc 2002 P 937 938 ISBN 0 8053 6624 5 http www rhbz info rhbz3 1 5 4 html 2011 12 30 at the Wayback Machine Uchebnoe posobie po RHBZ Harakteristika avarijno himicheski opasnyh veshestv GOST 12 1 005 88 Sistema standartov bezopasnosti truda Obshie sanitarno gigienicheskie trebovaniya k vozduhu rabochej zony SanPiN 2 1 2 1002 00 Sanitarno epidemiologicheskie trebovaniya k zhilym zdaniyam i pomesheniyam Izvestiya Nauka Hodakov Yu V Epshtejn D A Gloriozov P A 19 Vzaimodejstvie azota s vodorodom Neorganicheskaya himiya Uchebnik dlya 9 klassa 7 e izd M Prosveshenie 1976 S 38 41 2 350 000 ekz Gordon A Ford R Sputnik himika Perevod na russkij yazyk Rozenberga E L Koppel S I M Mir 1976 544 s Ahmetov N S Obshaya i neorganicheskaya himiya M Vysshaya shkola 2001 Karapetyanc M H Drakin S I Obshaya i neorganicheskaya himiya M Himiya 1994 Akimova L D Izuchayushim osnovy holodilnoj tehniki M 1996 Elnickij A P Vasilevskaya E I Sharapa E I Shimanovich I E Himiya Mn Narodnaya asveta 2007