Mediana (lat. mediāna "orta") — ədədlər toplusu — bu çoxluğun ortasında olan ədədi, artma sırası ilə çeşidlənsə, yəni elə bir ədədi ki, dəstdəki elementlərin yarısı ondan az, digər yarısı isə çox deyil. Başqa bir ekvivalent tərif [1]: ədədlər çoxluğunun orta ölçüsü, çoxluqdan bütün nömrələrə qədər olan məsafələrin (və ya daha dəqiq desək, modulların) cəmidir. Bu tərif təbii olaraq çoxölçülü məlumat dəstlərini ümumiləşdirir və 1-median adlanır .
Məsələn, {11, 9, 3, 5, 5} çoxluğunun medianı 5 rəqəmidir, çünki sifarişdən sonra bu çoxluğun ortasında dayanır: {3, 5, 5, 9, 11}. Nümunədə cüt sayda element varsa, orta təkrarolunmaz olaraq təyin edilə bilməz: ədədi məlumatlar üçün ən çox iki qonşu dəyərin yarım cəmindən istifadə olunur (yəni çoxluğun medyanı { 1, 3, 5, 7} 4-ə bərabər götürülür çünki, 3 və 5 rəqəmlərin ədədi ortası tapılır. Ətraflı məlumat üçün aşağıya baxın. Riyazi statistikada, orta bir nümunənin və ya bir sıra birinin xüsusiyyətlərindən biri kimi istifadə edilə bilər.
Təsadüfi dəyişənin medianı da müəyyən edilir: bu halda paylanmanı yarıya endirən rəqəm kimi təyin olunur. Kobud şəkildə desək, təsadüfi bir dəyişənin medyanı elə bir ədədi ki, təsadüfi dəyişənin dəyərini onun sağına almaq ehtimalı, dəyəri sola götürmə ehtimalına bərabərdir (və hər ikisi də 1/2-yə bərabərdir) — daha dəqiq bir tərif aşağıda verilmişdir.
Medianın nümunənin və ya paylanmanın 50-ci faiz, 0,5 kvantil və ya ikinci dörddəbir olduğunu demək olar.
İstinadlar
- Weisstein, Eric W. Statistical Median (ing.) Wolfram saytında.
- Simon, Laura J.; "Descriptive statistics" 2010-07-30 at the Wayback Machine, Statistical Education Resource Kit, Pennsylvania State Department of Statistics
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Mediana lat mediana orta ededler toplusu bu coxlugun ortasinda olan ededi artma sirasi ile cesidlense yeni ele bir ededi ki destdeki elementlerin yarisi ondan az diger yarisi ise cox deyil Basqa bir ekvivalent terif 1 ededler coxlugunun orta olcusu coxluqdan butun nomrelere qeder olan mesafelerin ve ya daha deqiq desek modullarin cemidir Bu terif tebii olaraq coxolculu melumat destlerini umumilesdirir ve 1 median adlanir Tek ve cut sayda olan melumat destlerinde medianin tapilmasi Meselen 11 9 3 5 5 coxlugunun mediani 5 reqemidir cunki sifarisden sonra bu coxlugun ortasinda dayanir 3 5 5 9 11 Numunede cut sayda element varsa orta tekrarolunmaz olaraq teyin edile bilmez ededi melumatlar ucun en cox iki qonsu deyerin yarim ceminden istifade olunur yeni coxlugun medyani 1 3 5 7 4 e beraber goturulur cunki 3 ve 5 reqemlerin ededi ortasi tapilir Etrafli melumat ucun asagiya baxin Riyazi statistikada orta bir numunenin ve ya bir sira birinin xususiyyetlerinden biri kimi istifade edile biler Tesadufi deyisenin mediani da mueyyen edilir bu halda paylanmani yariya endiren reqem kimi teyin olunur Kobud sekilde desek tesadufi bir deyisenin medyani ele bir ededi ki tesadufi deyisenin deyerini onun sagina almaq ehtimali deyeri sola goturme ehtimalina beraberdir ve her ikisi de 1 2 ye beraberdir daha deqiq bir terif asagida verilmisdir Medianin numunenin ve ya paylanmanin 50 ci faiz 0 5 kvantil ve ya ikinci dorddebir oldugunu demek olar IstinadlarWeisstein Eric W Statistical Median ing Wolfram saytinda Simon Laura J Descriptive statistics 2010 07 30 at the Wayback Machine Statistical Education Resource Kit Pennsylvania State Department of Statistics