Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Mansur Lloyd Olson (kiçik) (ing. Mancur Lloyd Olson Jr.; 22 yanvar 1932[…] – 19 fevral 1998[…]) — Amerikalı iqtisadçı, Merilend Universitetinin iqtisadiyyat professoru, 1972–1974-cü illərdə İctimai Seçim Cəmiyyətinin prezidenti.
| Mansur Olson | |
|---|---|
| ing. Mancur Olson, Jr. | |
| Doğum tarixi | 22 yanvar 1932[…] |
| Vəfat tarixi | 19 fevral 1998[…](66 yaşında) |
| Elm sahəsi | iqtisadiyyat |
| İş yerləri | |
| Təhsili |
|
| Üzvlüyü | |
Bioqrafiyası
22 yanvar 1932-ci ildə Şimali Dakota ştatının Qrand Forks şəhərində (ABŞ) anadan olub.
O, 1954-cü ildə Şimali Dakota Dövlət Universitetində Şimali Dakota Kənd Təsərrüfatı Kollecini Elmlər üzrə Bakalavr dərəcəsi ilə, 1960-cı ildə isə Rodos Təqaüdçüsü kimi Oksford Universitetində Universitet Kollecini İncəsənət Magistr dərəcəsi ilə bitirmişdir. 1963-cü ildə Harvard Universitetində fəlsəfə doktoru oldu.
Elmə töhfəsi
Olson, kollektiv fəaliyyət nəzəriyyəsi və maraq qrupları mövzusundakı işində qeyd etdi:
- qruplar qrup üzvləri üçün ictimai mal yaradır və yaradır;
- kiçik qruplar böyük qruplardan daha effektivdir;
- sərbəst atlı təsirini aradan qaldıraraq, demokratik prosesin majoritar prinsiplərinə baxmayaraq, kiçik qruplar milli məhsulu öz xeyrinə yenidən bölüşdürür;
- böyük qrupların ümumi maraqlar çərçivəsində işləməsinə üç amil mane olur:
- ümumi faydada fərdin kiçik payı;
- alt qrupun (şəxsin) ictimai sərvətində kiçik bir pay onlara ictimai sərvətin əldə edilməsi ilə bağlı bütün xərcləri öz üzərinə götürməyə imkan vermir;
- təşkilat yaratmaq üçün yüksək ilkin (minimum) xərclər.
Olson iştirakçı qruplarının (maraqlarının) təsnifatını təklif etdi:
- imtiyazlı — hər kəsin (və ya ən azı birinin) bütün xərcləri öz üzərinə götürmək lazım olsa belə, ictimai sərvəti əldə etmək motivi var;
- aralıq — iştirakçılardan heç biri ümumi faydanın əhəmiyyətli hissəsini almır;
- latent — hərəkətlərin (hərəkətsizliyin) digər iştirakçılara əhəmiyyətli dərəcədə təsir göstərmədiyi böyük bir qrup;
- unudulmuş — əlaqəsi olmayan nizamsız üzvlər və heç bir tədbir görməyən qrup.
Olson öz dövlət yaradılması nəzəriyyəsini irəli sürdü:
- yalnız seçmə (şəxsi) motiv (təşviq və ya məcburetmə) gizli qrupa mənsub olan fərdləri onun maraqlarına uyğun hərəkət etməyə sövq edir;
- gizli qrupda selektiv motiv müəyyən bir əlavə məhsuldur ki, bu da alt qrup (fərdi) üçün əlavə effekt əldə etməyə imkan verir;
- "institusional skleroz" — siyasi sakitlik dövrü yaradılmasına mane olan proseslərin inkişafına kömək edir;
- dövlət zorakılığın təşkilində başqalarından üstün olan quldurlar tərəfindən yaradılır: anarxiya şəraitində əhalidən ələ keçirilən gəliri maksimum dərəcədə artıran və nəzarət edilən ərazidə ələ keçirmələri inhisara alan köçəri quldurlar və sonradan məskunlaşan quldurlar arasında rəqabət var. əhalidən ələ keçirilən gəlirləri optimallaşdırmaq, ictimai sərvətlər yaratmağa başlamaq, qənaət etmək və investisiya qoymaq, bu da dövlət nizamının yaradılmasına, quldurların avtokratik hökmdarlara çevrilməsinə şərait yaradır;
- inkişaf etməmiş ölkələr ticarət və ixtisaslaşma yolu ilə sosial əməkdaşlıqdan bəhrələnməyə imkan verən institutlar yaratmaqla, mülkiyyət hüquqlarını qorumaqla və müqavilələrə zəmanət verməklə öz sərvətlərini artıra bilərlər.
İstinadlar
- Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- Mancur Lloyd Olson // Brockhauz Ensiklopediyası (alm.).
- https://www.nytimes.com/1998/02/24/business/mancur-olson-66-a-professor-and-author-of-economics-books.html.
- Rhodes Scholar Database.
- Swedberg R. Economics and Sociology. Redefining Their Boundaries: Conversations with economists and sociologists. Chichester, West Sussex: Princeton University Press. 1990. 167–169. ISBN .
- Заостровцев А. П. Мансур Олсон об автократии, демократии и развитии (Экономика и институты). СПб: МЦСЭИ Леонтьевский центр. Заостровцев А. П. 2010. 129–155.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Mansur Lloyd Olson kicik ing Mancur Lloyd Olson Jr 22 yanvar 1932 19 fevral 1998 Amerikali iqtisadci Merilend Universitetinin iqtisadiyyat professoru 1972 1974 cu illerde Ictimai Secim Cemiyyetinin prezidenti Mansur Olsoning Mancur Olson Jr Dogum tarixi 22 yanvar 1932 1932 01 22 Vefat tarixi 19 fevral 1998 1998 02 19 66 yasinda Elm sahesi iqtisadiyyatIs yerleri Merilend UniversitetiTehsili Universitet kolleci Oksford d Harvard UniversitetiUzvluyu Amerika Incesenet ve Elmler AkademiyasiBioqrafiyasi22 yanvar 1932 ci ilde Simali Dakota statinin Qrand Forks seherinde ABS anadan olub O 1954 cu ilde Simali Dakota Dovlet Universitetinde Simali Dakota Kend Teserrufati Kollecini Elmler uzre Bakalavr derecesi ile 1960 ci ilde ise Rodos Teqaudcusu kimi Oksford Universitetinde Universitet Kollecini Incesenet Magistr derecesi ile bitirmisdir 1963 cu ilde Harvard Universitetinde felsefe doktoru oldu Elme tohfesiOlson kollektiv fealiyyet nezeriyyesi ve maraq qruplari movzusundaki isinde qeyd etdi qruplar qrup uzvleri ucun ictimai mal yaradir ve yaradir kicik qruplar boyuk qruplardan daha effektivdir serbest atli tesirini aradan qaldiraraq demokratik prosesin majoritar prinsiplerine baxmayaraq kicik qruplar milli mehsulu oz xeyrine yeniden bolusdurur boyuk qruplarin umumi maraqlar cercivesinde islemesine uc amil mane olur umumi faydada ferdin kicik payi alt qrupun sexsin ictimai servetinde kicik bir pay onlara ictimai servetin elde edilmesi ile bagli butun xercleri oz uzerine goturmeye imkan vermir teskilat yaratmaq ucun yuksek ilkin minimum xercler Olson istirakci qruplarinin maraqlarinin tesnifatini teklif etdi imtiyazli her kesin ve ya en azi birinin butun xercleri oz uzerine goturmek lazim olsa bele ictimai serveti elde etmek motivi var araliq istirakcilardan hec biri umumi faydanin ehemiyyetli hissesini almir latent hereketlerin hereketsizliyin diger istirakcilara ehemiyyetli derecede tesir gostermediyi boyuk bir qrup unudulmus elaqesi olmayan nizamsiz uzvler ve hec bir tedbir gormeyen qrup Olson oz dovlet yaradilmasi nezeriyyesini ireli surdu yalniz secme sexsi motiv tesviq ve ya mecburetme gizli qrupa mensub olan ferdleri onun maraqlarina uygun hereket etmeye sovq edir gizli qrupda selektiv motiv mueyyen bir elave mehsuldur ki bu da alt qrup ferdi ucun elave effekt elde etmeye imkan verir institusional skleroz siyasi sakitlik dovru yaradilmasina mane olan proseslerin inkisafina komek edir dovlet zorakiligin teskilinde basqalarindan ustun olan quldurlar terefinden yaradilir anarxiya seraitinde ehaliden ele kecirilen geliri maksimum derecede artiran ve nezaret edilen erazide ele kecirmeleri inhisara alan koceri quldurlar ve sonradan meskunlasan quldurlar arasinda reqabet var ehaliden ele kecirilen gelirleri optimallasdirmaq ictimai servetler yaratmaga baslamaq qenaet etmek ve investisiya qoymaq bu da dovlet nizaminin yaradilmasina quldurlarin avtokratik hokmdarlara cevrilmesine serait yaradir inkisaf etmemis olkeler ticaret ve ixtisaslasma yolu ile sosial emekdasliqdan behrelenmeye imkan veren institutlar yaratmaqla mulkiyyet huquqlarini qorumaqla ve muqavilelere zemanet vermekle oz servetlerini artira bilerler IstinadlarBibliotheque nationale de France BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 Mancur Lloyd Olson Brockhauz Ensiklopediyasi alm https www nytimes com 1998 02 24 business mancur olson 66 a professor and author of economics books html Rhodes Scholar Database Swedberg R Economics and Sociology Redefining Their Boundaries Conversations with economists and sociologists Chichester West Sussex Princeton University Press 1990 167 169 ISBN 0 691 04248 9 Zaostrovcev A P Mansur Olson ob avtokratii demokratii i razvitii Ekonomika i instituty SPb MCSEI Leontevskij centr Zaostrovcev A P 2010 129 155