Emulsiya — qaba dispers sistemlərdə həm və həm də bir-birində həll olmayan mayelər təşkil edir. Emulsiyanın tipik misalı süd ola bilər. Süddə kiçik yağ hissəcikləri maye mühitdə asılı vəziyyətdə olur..
Davamlılığı
Emulsiyanın davamlılığı nisbətən az olur. Belə sistemdə kiçik damcılar tədricən bir-biri ilə qarışaraq iriləşir və emulsiyada təbəqələşmə gedir. Məsələn, süd bir müddət qaldıqda yağ hissəcikləri ayrılaraq onun üzərində qaymaq təbəqəsi əmələ gətirir. Emulsiyanın dağılması müəyyən vasitələrlə sürətləndirilə bilər. Məsələn, , elektrik sahəsinin təsiri, müəyyən elektrolit və qeyri-elektrolitlərin daxil edilməsi emulsiyanın dağılmasını sürətləndirir. Kifayət dərəcədə davamlı emulsiya yalnız adlanan müəyyən maddələrin iştirakı ilə alınır. Belə maddələr (onlara emulqatorlar da deyilir) hissəciklərin səthində adsorbsiya olunaraq, emulsiya aqreqativ davamlılıq aşılayır.
Alınması
Emulsiya iki yolla alınır::
- damcıların dağılması
- plyonkaların əmələ gəlməsi və kiçik damlalara parçalanması ilə
Tətbiqi
Qida sahəsi
Suda yağ tipli emulsiyalar qida məhsullarında geniş yayılmışdır:
Yağda su tipli emulsiyalar nisbətən az yayılmışdır:
- Yağ
Əczaçılıq sahəsi
Əczaçılıqda bir çox emulsiya şəklində hazırlanır:
- Ağızdan qəbul edilən dərmanlar
- Kremlər, losyonlar, məlhəmlər
- Parenteral dərman vasitələri
- Göz dərmanları
- Burun spreyləri
- Peyvəndlər
- Kosmetik vasitələr
Kimyəvi sintez
Emulsiyalardan polimer dispersiyalarının istehsalı üçün istifadə olunur – emulsiya "fazasında" polimer istehsalı məhsulun laxtalanmasının qarşısının alınması da daxil olmaqla bir sıra proses üstünlüklərinə malikdir. Bu cür polimerləşmələr nəticəsində istehsal olunan məhsullar emulsiya kimi istifadə edilə bilər ( və üçün əsas komponentlər daxil olmaqla). Bu proseslə da istehsal olunur.
Emulsiyanın əsas növləri
Emulsiyanın növü onun maye fazasının tərkibindən və nisbətindən, emulqatorun miqdarından və kimyəvi təbiətindən, emulsifikasiya üsulundan və bəzi digər amillərdən asılıdır.
Emulsiyaların tərkibinin dəyişdirilməsivə birbaşa emulsiyanın tərs və ya əksinə çevrilməsinə səbəb ola bilər.
Emulsiyanın növü | Dispersiya mühiti | Dispers faza |
---|---|---|
Düz | Su | Yağ |
Tərs | Yağ | Su |
Emulsiya həmçinin liofil və liofob növlərinə bölünür:
- Liofil emulsiyalar öz-özünə əmələ gəlir və termodinamik cəhətdən sabitdir.
- Liofob emulsiyalar mexaniki, akustik və ya elektrik emulsifikasiyası (dispersiya) zamanı, həmçinin kondensasiya həddindən artıq doymuş [[ içində dispers faza damcılarının əmələ gəlməsi nəticəsində yaranır.
Mənbə
- Z.Qarayev "Qeyri-üzvi kimya", Maarif-1975
- Эмульсия // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона : в 86 т. (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907.
- Эмульсии / Перевод Н. В. Абрамова, Е. Малахова, Л. И. Дорофеева; Под ред. А. А. Абрамзона. — Химия, 1972. — 447 с. — 4600 экз.
- Основы физической и коллоидной химии / С.А. Балезин, Б.В. Ерофеев, Н.И. Подобаев. — М.: Просвещение, 1975. — 398 с.
- Курс коллоидной химии / Воюцкий С. С.. — 2 изд.. — М., 1975. — С. 367—81.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Emulsiya qaba dispers sistemlerde hem ve hem de bir birinde hell olmayan mayeler teskil edir Emulsiyanin tipik misali sud ola biler Sudde kicik yag hissecikleri maye muhitde asili veziyyetde olur Sud emulsiyadirDavamliligiSudde kicik yag hisseciklerinin mikrofotoqrafiyasi Emulsiyanin davamliligi nisbeten az olur Bele sistemde kicik damcilar tedricen bir biri ile qarisaraq irilesir ve emulsiyada tebeqelesme gedir Meselen sud bir muddet qaldiqda yag hissecikleri ayrilaraq onun uzerinde qaymaq tebeqesi emele getirir Emulsiyanin dagilmasi mueyyen vasitelerle suretlendirile biler Meselen elektrik sahesinin tesiri mueyyen elektrolit ve qeyri elektrolitlerin daxil edilmesi emulsiyanin dagilmasini suretlendirir Kifayet derecede davamli emulsiya yalniz adlanan mueyyen maddelerin istiraki ile alinir Bele maddeler onlara emulqatorlar da deyilir hisseciklerin sethinde adsorbsiya olunaraq emulsiya aqreqativ davamliliq asilayir AlinmasiEmulsiya iki yolla alinir damcilarin dagilmasi plyonkalarin emele gelmesi ve kicik damlalara parcalanmasi ileEmulsiyanin alinmasiTetbiqiQida sahesi Suda yag tipli emulsiyalar qida mehsullarinda genis yayilmisdir Mayonez Yagda su tipli emulsiyalar nisbeten az yayilmisdir YagEczaciliq sahesi Eczaciliqda bir cox emulsiya seklinde hazirlanir Agizdan qebul edilen dermanlar Kremler losyonlar melhemler Parenteral derman vasiteleri Goz dermanlari Burun spreyleri Peyvendler Kosmetik vasitelerKimyevi sintez Emulsiyalardan polimer dispersiyalarinin istehsali ucun istifade olunur emulsiya fazasinda polimer istehsali mehsulun laxtalanmasinin qarsisinin alinmasi da daxil olmaqla bir sira proses ustunluklerine malikdir Bu cur polimerlesmeler neticesinde istehsal olunan mehsullar emulsiya kimi istifade edile biler ve ucun esas komponentler daxil olmaqla Bu prosesle da istehsal olunur Emulsiyanin esas novleriEmulsiyanin novu onun maye fazasinin terkibinden ve nisbetinden emulqatorun miqdarindan ve kimyevi tebietinden emulsifikasiya usulundan ve bezi diger amillerden asilidir Emulsiyalarin terkibinin deyisdirilmesive birbasa emulsiyanin ters ve ya eksine cevrilmesine sebeb ola biler Emulsiyanin novu Dispersiya muhiti Dispers fazaDuz Su YagTers Yag Su Emulsiya hemcinin liofil ve liofob novlerine bolunur Liofil emulsiyalar oz ozune emele gelir ve termodinamik cehetden sabitdir Liofob emulsiyalar mexaniki akustik ve ya elektrik emulsifikasiyasi dispersiya zamani hemcinin kondensasiya heddinden artiq doymus icinde dispers faza damcilarinin emele gelmesi neticesinde yaranir MenbeZ Qarayev Qeyri uzvi kimya Maarif 1975 Emulsiya Enciklopedicheskij slovar Brokgauza i Efrona v 86 t 82 t i 4 dop SPb 1890 1907 Emulsii Perevod N V Abramova E Malahova L I Dorofeeva Pod red A A Abramzona Himiya 1972 447 s 4600 ekz Osnovy fizicheskoj i kolloidnoj himii S A Balezin B V Erofeev N I Podobaev M Prosveshenie 1975 398 s Kurs kolloidnoj himii Voyuckij S S 2 izd M 1975 S 367 81