Berqamot (lat. Citrus bergamia), sitrus bitkiləri (Rutaceae) ortalama 4 m boyunda bir ağac növü. Əsas vətəni . Yarpaqları uzun və tünd yaşıldır. Çiçəkləri ağ rəngli və kiçik olub, meyvələri kürə və ya armud formasında, 5–7 sm diametrində ətli qisimi turş ləzzətli, qabıq qismi limon sarısı rənglidir. Meyvə qabıqlarından sıxma üsulu ilə Berqamot qoxusu əldə edilməkdədir. Yaşıl sarı rəngli, xoş qoxulu və acı ləzzətli bir mayedir. Ətriyyat sənayesində istifadə edilməkdədir. Öz suyundan kalsium sitrat və sitrik turşu əldə edilir. Qoxu verməsi üçün bəzən çaylara da qarışdırılır. Çay sektorunda istifadə edilən dadına dadı adı da verilir. Ayrıca cemi də edilər.
Berqamot ağacı, boyu, böyüklüyü, yarpaqlarının şəkli, çiçəklərinin rəngi ilə digər sitrus bitkilərinə və xüsusilə limona bənzər. Berqamot ağacı kimilərinə görə turunc ilə limonun, kimilərinə görə turunc ilə acı limonun mələzidir. Aprel -may aylarında gözəl qoxulu çiçək açar. Berqamot meyvəsi, armud formasında, yeşilimsi sarı rəngli özünə xas gözəl bir qoxusu olan qabığa malikdir. Meyvəsi sarı rəngli olub turşdur, hər bir meyvədə uçuq sarı rəngdəki beş altı nüvə tapılar. Xarici qabığı, iç qabığı və ətli qisimi limona bənzər; daha ağrıdır, lakin daha xoş və dəyişik bir qoxuya malikdir.
Sitrus bitkilərinin hamısının ana vətənin Çin torpaqları olduğu yazılar. M. S. 1000 illərində bu ağaclar Çindən Şərq dünyasına tanıdılmış, oradan da tacirlər tərəfindən Aralıq dənizi bölgəsinə gətirilmişdir. Turunc növlərindən biri olan berqamot ağacı da bu yolla Şərq ölkələrinə daşınmış, orada yetişdirilmiş, istifadə edilmişdi. Avropaya təqdimatı da aşağıda izah ediləcəyi kimi Berqamadan oldu. 16. əsrdən etibarən Avropada tanınan berqamot 18. əsrdən etibarən xüsusilə Cənub İtaliyada yetişdirildi və bu gün hələ bu ölkənin cənubundakı Calabria Əyaləti (İtaliyanın cənubunda çəkmənin ən alt qisiminə verilən ad) berqamot istehsalının ən əhəmiyyətli mərkəzidir.
Berqamotun Berqamadan tanıdılması
Berqamot bütün Avropa dillərində az qala eynidir. Belə ki,
- İngiliscə bergamot, bergamot orange,
- Fransızca bergamote, bergamotier,
- İtalyanca bergamotto,
- Almanca Bergamottenbaum
- İspancada bergamota deyilir.
Avropada berqamot ağacı və meyvəsi haqqında məlumat verən qaynaqlara 16. əsrdən etibarən rast gəlirik. Bu qaynaq əsərlərdə; "Bergamia' elmi adı Berqamadan gəlməkdədir, bu da, "Pergamo", Pergamon olaraq bilinən və Kiçik Asiya =Anadolu 'nun qərbindəki andıq şəhərin Türkcə söyləniş şəkli olan Berqamadan qaynaqlanmaqdadır" deyə yazılmaqdadır. Bilindiyi kimi 1500-cü illərdə Osmanlı Dövlətini bir çox xarici səyyah ziyarət edirdi. Bunların içində bitki mütəxəssisləri də vardı və yeni tapdıqları bitkilərdən nümunələr götürərək ölkələrinə aparırdılar. Berqamot meyvəsi də bu şəkildə tanıdılan bir ağac və meyvə idi.
Berqamot yağı
Stress və yorğunluğu aradan qaldırıcı və immunitet sistemini qüvvətləndiricidir. Eqzama narahatlığında köməkçidir. İştah artırıcı və öd sökdürücü təsiri vardır. Ayrıca çayda ləzzət və qoxu vericidir. odlanılmalarda salıcı faydası ola bilər. Ağız sağlığında qoruyucudur.
- İstifadəsi: Bir fincan suya 2–3 damla damladılaraq , gündə 2 dəfə istifadə edilər. Dəriyə masaj edilərək tətbiq olunduğunda stress və yorğunluğu götürər.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Berqamot lat Citrus bergamia sitrus bitkileri Rutaceae ortalama 4 m boyunda bir agac novu Esas veteni Yarpaqlari uzun ve tund yasildir Cicekleri ag rengli ve kicik olub meyveleri kure ve ya armud formasinda 5 7 sm diametrinde etli qisimi turs lezzetli qabiq qismi limon sarisi renglidir Meyve qabiqlarindan sixma usulu ile Berqamot qoxusu elde edilmekdedir Yasil sari rengli xos qoxulu ve aci lezzetli bir mayedir Etriyyat senayesinde istifade edilmekdedir Oz suyundan kalsium sitrat ve sitrik tursu elde edilir Qoxu vermesi ucun bezen caylara da qarisdirilir Cay sektorunda istifade edilen dadina dadi adi da verilir Ayrica cemi de ediler Berqamot Berqamot agaci boyu boyukluyu yarpaqlarinin sekli ciceklerinin rengi ile diger sitrus bitkilerine ve xususile limona benzer Berqamot agaci kimilerine gore turunc ile limonun kimilerine gore turunc ile aci limonun melezidir Aprel may aylarinda gozel qoxulu cicek acar Berqamot meyvesi armud formasinda yesilimsi sari rengli ozune xas gozel bir qoxusu olan qabiga malikdir Meyvesi sari rengli olub tursdur her bir meyvede ucuq sari rengdeki bes alti nuve tapilar Xarici qabigi ic qabigi ve etli qisimi limona benzer daha agridir lakin daha xos ve deyisik bir qoxuya malikdir Sitrus bitkilerinin hamisinin ana vetenin Cin torpaqlari oldugu yazilar M S 1000 illerinde bu agaclar Cinden Serq dunyasina tanidilmis oradan da tacirler terefinden Araliq denizi bolgesine getirilmisdir Turunc novlerinden biri olan berqamot agaci da bu yolla Serq olkelerine dasinmis orada yetisdirilmis istifade edilmisdi Avropaya teqdimati da asagida izah edileceyi kimi Berqamadan oldu 16 esrden etibaren Avropada taninan berqamot 18 esrden etibaren xususile Cenub Italiyada yetisdirildi ve bu gun hele bu olkenin cenubundaki Calabria Eyaleti Italiyanin cenubunda cekmenin en alt qisimine verilen ad berqamot istehsalinin en ehemiyyetli merkezidir Berqamotun Berqamadan tanidilmasiBerqamot butun Avropa dillerinde az qala eynidir Bele ki Ingilisce bergamot bergamot orange Fransizca bergamote bergamotier Italyanca bergamotto Almanca Bergamottenbaum Ispancada bergamota deyilir Avropada berqamot agaci ve meyvesi haqqinda melumat veren qaynaqlara 16 esrden etibaren rast gelirik Bu qaynaq eserlerde Bergamia elmi adi Berqamadan gelmekdedir bu da Pergamo Pergamon olaraq bilinen ve Kicik Asiya Anadolu nun qerbindeki andiq seherin Turkce soylenis sekli olan Berqamadan qaynaqlanmaqdadir deye yazilmaqdadir Bilindiyi kimi 1500 cu illerde Osmanli Dovletini bir cox xarici seyyah ziyaret edirdi Bunlarin icinde bitki mutexessisleri de vardi ve yeni tapdiqlari bitkilerden numuneler goturerek olkelerine aparirdilar Berqamot meyvesi de bu sekilde tanidilan bir agac ve meyve idi Berqamot yagiStress ve yorgunlugu aradan qaldirici ve immunitet sistemini quvvetlendiricidir Eqzama narahatliginda komekcidir Istah artirici ve od sokdurucu tesiri vardir Ayrica cayda lezzet ve qoxu vericidir odlanilmalarda salici faydasi ola biler Agiz sagliginda qoruyucudur Istifadesi Bir fincan suya 2 3 damla damladilaraq gunde 2 defe istifade ediler Deriye masaj edilerek tetbiq olundugunda stress ve yorgunlugu goturer