Qarabasan — gerçək olmayan virtual xəyali varlıq və ya türk xalq mədəniyyətində kabus və buna səbəb olan varlıq. Qarabasma (Karabasma/Garabasma) da deyilir.
Xüsusiyyətləri
Gecələri insanların üzərinə çökən şər varlıq kabuslara səbəb olur. Ümumi mənada isə insanların pis şeylər görməsi deməkdir. Qorxulu yuxulardır. Bəzi bölgələrdə Qaraqura və ya adlı bir varlığın səbəb olduğu düşünülür. Ağırbasma ifadəsi də istifadə edilir. Qarabasanlara pis ruhların və ya cinlərin səbəb olduğuna inanılır. Bu ruhlar bəzən öldürücü ola bilərlər. Bəzən yuxuda ölən insanların bu varlıqların hirsləri səbəbindən öldükləri düşünülür. Qarabasmaq feli ilə istifadə edilirsə, "Kabus görmək" və ya bu səbəblə xəstələnmək mənası verir. Monqolca Harah/Qarah sözü baxmaq və Xarağah isə lənət mənasını verir.
Qarabasanların indiki vaxtda elmi olaraq yuxu iflici deyə adlandırılan vəziyyətlə bənzədiyi görülür. Buna görə yuxunun bəzi mərhələlərində oyanılma halında şüur tam olaraq açıq olsa belə bədən hərəkət etmir. Bu halda müxtəlif görünüşlər görülə bilir.
Qarabasdı
Türk xalq inancında, həqiqi sanılan pis görünüş və qorxulu halüsinasyonlara verilən addır. Karabasu olaraq da adlandırılır. Gerçəkmiş kimi qəbul edilən pis yuxulardır. Qarabasanın səbəb olduğu xəstəliyə də Qarabasdı (Karabastı) deyilir. Qarabasma görməyi təyin etmək üçün də bu təbir istifadə edilər. Bəzən də doğum edən qadının ölməsi Qarabasdıya bağlanır.
Qarav
Türk və çuvaş xalq inancında kabus cini. Kabuslara səbəb olan və bunun nəticəsində sayıqlama və psixoloji pozuqluqlar ortaya çıxaran şər varlıqdır. Söz, qorxu və pislik mənaları ehtiva edər. "Qaramaq" sözü pisləmək, xor görmək mənalarını saxlayar. Qarağ sözü kimi bölgələrdə isə kabus mənasında istifadə edilər. Qarağı da işığın az olduğu yerlərdə görə bilməmə (ala korluq) xəstəliyini ifadə edər. Monqolcada Qarağ (Xarağ) lənətləmək mənası ehtiva edər.
Mənbə
- Türk Əfsanə Sözlüyü, Dəniz Qaraqurd, Türkiyə, 2011, (OTRS: CC BY-SA 3.0) (türk.)
Xarici keçidlər
- Qarabasan Nədir? 2011-12-27 at the Wayback Machine (türk.)
Həmçinin baxın
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Qarabasan gercek olmayan virtual xeyali varliq ve ya turk xalq medeniyyetinde kabus ve buna sebeb olan varliq Qarabasma Karabasma Garabasma da deyilir XususiyyetleriGeceleri insanlarin uzerine coken ser varliq kabuslara sebeb olur Umumi menada ise insanlarin pis seyler gormesi demekdir Qorxulu yuxulardir Bezi bolgelerde Qaraqura ve ya adli bir varligin sebeb oldugu dusunulur Agirbasma ifadesi de istifade edilir Qarabasanlara pis ruhlarin ve ya cinlerin sebeb olduguna inanilir Bu ruhlar bezen oldurucu ola bilerler Bezen yuxuda olen insanlarin bu varliqlarin hirsleri sebebinden oldukleri dusunulur Qarabasmaq feli ile istifade edilirse Kabus gormek ve ya bu sebeble xestelenmek menasi verir Monqolca Harah Qarah sozu baxmaq ve Xaragah ise lenet menasini verir Qarabasanlarin indiki vaxtda elmi olaraq yuxu iflici deye adlandirilan veziyyetle benzediyi gorulur Buna gore yuxunun bezi merhelelerinde oyanilma halinda suur tam olaraq aciq olsa bele beden hereket etmir Bu halda muxtelif gorunusler gorule bilir QarabasdiTurk xalq inancinda heqiqi sanilan pis gorunus ve qorxulu halusinasyonlara verilen addir Karabasu olaraq da adlandirilir Gercekmis kimi qebul edilen pis yuxulardir Qarabasanin sebeb oldugu xesteliye de Qarabasdi Karabasti deyilir Qarabasma gormeyi teyin etmek ucun de bu tebir istifade ediler Bezen de dogum eden qadinin olmesi Qarabasdiya baglanir QaravTurk ve cuvas xalq inancinda kabus cini Kabuslara sebeb olan ve bunun neticesinde sayiqlama ve psixoloji pozuqluqlar ortaya cixaran ser varliqdir Soz qorxu ve pislik menalari ehtiva eder Qaramaq sozu pislemek xor gormek menalarini saxlayar Qarag sozu kimi bolgelerde ise kabus menasinda istifade ediler Qaragi da isigin az oldugu yerlerde gore bilmeme ala korluq xesteliyini ifade eder Monqolcada Qarag Xarag lenetlemek menasi ehtiva eder MenbeTurk Efsane Sozluyu Deniz Qaraqurd Turkiye 2011 OTRS CC BY SA 3 0 turk Xarici kecidlerQarabasan Nedir 2011 12 27 at the Wayback Machine turk Hemcinin baxin