Ninel İsrafil qızı Qarayeva (25 may 1932, Bakı – 4 aprel 2017, Bakı) — Biologiya elmləri doktoru, professor, 2001-ci ildən AMEA-nın müxbir üzvü.
Ninel Qarayeva | |
---|---|
Qarayeva Ninel İsrafil qızı | |
Doğum tarixi | 25 may 1932 |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 4 aprel 2017(84 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Vətəndaşlığı | SSRİ → Azərbaycan |
Elmi dərəcəsi | Biologiya elmləri doktoru |
Elmi adları | professor, AMEA-nın müxbir üzvü |
Təhsili | Moskva Dövlət Universiteti |
Mükafatları | (2005) "Sosialist yarışı əlaçısı" nişanı |
Həyatı
Ninel Qarayeva 25 may 1932-ci ildə Bakı şəhərində anadan olub. 1955-ci ildə M.V.Lomonosov adına Moskva Dövlət Universitetinin biologiya fakültəsini bitirdikdən sonra 1957-ci ildə AMEA Botanika İnstitutunun məqsədli aspiranturasına daxil olub. 1961-ci ildə Xarkov Dövlət Universitetində “Xəzər dənizinin qərb sahilboyu hissəsinin bentos diatom yosunları” mövzusunda namizədlik, 1975-ci ildə keçmiş SSRİ EA-nın Botanika İnstitutunda (Leninqrad) “Xəzər dənizinin diatom yosunları” mövzusunda doktorluq dissertasiyalarını müdafiə edib. 2001-ci ildə AMEA-nın müxbir üzvü (2001) seçilmişdir.
Ninel Qarayeva 4 aprel 2017-ci ildə 84 yaşında Bakı şəhərində dünyasını dəyişib.
Fəaliyyəti
Ninel Qarayevanın əsas elmi fəaliyyət istiqamətləri Xəzər dənizinin və Azərbaycan Respublikasının su hövzələrinin diatom yosunlarının növ tərkibi, morfologiyası (o cümlədən ultrastrukturu), yayılması və ekologiyasının öyrənilməsi olmuşdur.
Alim elmi tədqiqatlar nəticəsində Xəzər dənizinin diatom florasının tərkibini öyrənmiş, Xəzər dənizində ilk dəfə aşkar olunan 175 növün morfoloji və ultrastruktur səviyyəsində təsvirini vermiş, elm üçün 1 sıra, 1 fəsilə, 2 cins və 9 növ təsvir etmiş, onların yayılması və autekologiyasını öyrənmişdir. Bu tədqiqat işi elmi tədqiqatçıları maraqlandıran bir çox sualları əhatə etməklə, hazıradək Xəzərin diatom yosunlarının öyrənilməsi sahəsində ən sanballı əsər hesab olunur.Xəzər sularında yosunla örtülməyə qarşı elektroliz məhsulu olan biosidlə mübarizə kimi ekoloji təmiz və böyük praktiki əhəmiyyət kəsb edən üsul işlənib hazırlanmış və tətbiq edilmişdir.
Ninel Qarayeva əksəriyyəti xarici ölkələrdə dərc olunmuş 115 elmi əsərin və 1 monoqrafiyanın müəllifidir. Onun rəhbərliyi ilə 7 fəlsəfə doktoru elmi işlərini müdafiə etmişdir.
O, diatom yosunlarının ultrastrukturu üzrə Beynəlxalq Terminologiya Komitəsinin, 1997-2002-ci illərdə Azərbaycan Respublikası Prezidenti yanında Ali Attestasiya Komissiyasının Biologiya elmləri üzrə Ekspert Şurasının, AMEA Botanika İnstitutunun Elmi Şurasının, AMEA Botanika İnstitutunun nəzdində fəaliyyət göstərən Dissertasiya Şurasının, “AMEA-nın Xəbərləri (biologiya və tibb elmləri)” jurnalının redaksiya heyətinin üzvü olmuşdur.
Mükafatları
Alimin elmi fəaliyyəti bütün dövrlərində yüksək qiymətləndirilib, müxtəlif illərdə AMEA və başqa təşkilatlar tərəfindən Fəxri fərman və diplomlarla təltif olunub. O, 14 dekabr, 2014-cü ildə , və "Sosialist yarışı əlaçısı" nişanına layiq görülüb.
Elmi əsərləri
- Ross R., Cox E.J., Karayeva N.I. a. oth. An amended terminology for the siliceous components of the diatom cell., Beih. 64 zur Nova Hedwigia, 1979, səh. 513-533.
- Karayeva N.I. Some species of the genus Amphora Ehr. in the Caspian sea. Arch. Protistenkunde, 133, 1987, səh. 93-109.
- Караева Н.И. совм. с колл. "Диатомовые водоросли СССР", т. II, в. 1. Л., Изд. "Наука", 1988, 114 səh.
- Karayeva N.I., Genkal S.I. The diatoms of the genus Navicula Bory (Bacillariophyta) in the Volga river. Limnology, № 4, 1993, səh. 309-321.
- Караева Н.И. Методика ботанического мониторинга Каспийского моря. Bakı, 2002, "Adiloğlu" nəşr., səh. 1-19.
- Karayeva N.I. Preliminary studies of the Caspian vegetation of macrophytes with regard to contamination. Intern. Journ. on Algae, v. 5, № 2, 2003, səh. 96-104.
- Караева Н.И., Забержинская Э.Б. Динамика Zostera noltii Hornem у азербайджанского побережья Каспия. Вестник Одесского Нац. Универст., 2008, № 13, в. 4., səh. 196-200.
Həmçinin bax
İstinadlar
- Qarayeva Ninel İsrafil qızı.
- https://science.gov.az/az/forms/skanchavshiesya-chlenyikorrespondentyi/3438.
- "Qarayeva Ninel İsrafil qızı" (az.). science.gov.az. 2017. 2023-08-05 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-03-31.
- . 2017-04-06 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-04-05.
- (az.). https://modern.az. 5 aprel 2017. Archived from the original on 2024-02-15. İstifadə tarixi: 15 fev 2024.
Xarici keçidlər
- Elmin NURİ. "Elmlər Akademiyasının xanım müxbir üzvləri KİMLƏRDİR..." (az.). https://modern.az. 22 aprel 2015. 15 fevral 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 15 fevral 2024.
- "Azərbaycanda tanınmış alim vəfat edib" (az.). https://oxu.az. 5 aprel 2017. 15 fevral 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 15 fevral 2024.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ninel Israfil qizi Qarayeva 25 may 1932 Baki 4 aprel 2017 Baki Biologiya elmleri doktoru professor 2001 ci ilden AMEA nin muxbir uzvu Ninel QarayevaQarayeva Ninel Israfil qiziDogum tarixi 25 may 1932 1932 05 25 Dogum yeri Baki Azerbaycan SSR ZSFSR SSRIVefat tarixi 4 aprel 2017 2017 04 04 84 yasinda Vefat yeri Baki AzerbaycanVetendasligi SSRI AzerbaycanElmi derecesi Biologiya elmleri doktoruElmi adlari professor AMEA nin muxbir uzvuTehsili Moskva Dovlet UniversitetiMukafatlari Tereqqi medali 2005 Emek veterani medali Sosialist yarisi elacisi nisaniHeyatiNinel Qarayeva 25 may 1932 ci ilde Baki seherinde anadan olub 1955 ci ilde M V Lomonosov adina Moskva Dovlet Universitetinin biologiya fakultesini bitirdikden sonra 1957 ci ilde AMEA Botanika Institutunun meqsedli aspiranturasina daxil olub 1961 ci ilde Xarkov Dovlet Universitetinde Xezer denizinin qerb sahilboyu hissesinin bentos diatom yosunlari movzusunda namizedlik 1975 ci ilde kecmis SSRI EA nin Botanika Institutunda Leninqrad Xezer denizinin diatom yosunlari movzusunda doktorluq dissertasiyalarini mudafie edib 2001 ci ilde AMEA nin muxbir uzvu 2001 secilmisdir Ninel Qarayeva 4 aprel 2017 ci ilde 84 yasinda Baki seherinde dunyasini deyisib FealiyyetiNinel Qarayevanin esas elmi fealiyyet istiqametleri Xezer denizinin ve Azerbaycan Respublikasinin su hovzelerinin diatom yosunlarinin nov terkibi morfologiyasi o cumleden ultrastrukturu yayilmasi ve ekologiyasinin oyrenilmesi olmusdur Alim elmi tedqiqatlar neticesinde Xezer denizinin diatom florasinin terkibini oyrenmis Xezer denizinde ilk defe askar olunan 175 novun morfoloji ve ultrastruktur seviyyesinde tesvirini vermis elm ucun 1 sira 1 fesile 2 cins ve 9 nov tesvir etmis onlarin yayilmasi ve autekologiyasini oyrenmisdir Bu tedqiqat isi elmi tedqiqatcilari maraqlandiran bir cox suallari ehate etmekle haziradek Xezerin diatom yosunlarinin oyrenilmesi sahesinde en sanballi eser hesab olunur Xezer sularinda yosunla ortulmeye qarsi elektroliz mehsulu olan biosidle mubarize kimi ekoloji temiz ve boyuk praktiki ehemiyyet kesb eden usul islenib hazirlanmis ve tetbiq edilmisdir Ninel Qarayeva ekseriyyeti xarici olkelerde derc olunmus 115 elmi eserin ve 1 monoqrafiyanin muellifidir Onun rehberliyi ile 7 felsefe doktoru elmi islerini mudafie etmisdir O diatom yosunlarinin ultrastrukturu uzre Beynelxalq Terminologiya Komitesinin 1997 2002 ci illerde Azerbaycan Respublikasi Prezidenti yaninda Ali Attestasiya Komissiyasinin Biologiya elmleri uzre Ekspert Surasinin AMEA Botanika Institutunun Elmi Surasinin AMEA Botanika Institutunun nezdinde fealiyyet gosteren Dissertasiya Surasinin AMEA nin Xeberleri biologiya ve tibb elmleri jurnalinin redaksiya heyetinin uzvu olmusdur MukafatlariAlimin elmi fealiyyeti butun dovrlerinde yuksek qiymetlendirilib muxtelif illerde AMEA ve basqa teskilatlar terefinden Fexri ferman ve diplomlarla teltif olunub O 14 dekabr 2014 cu ilde Tereqqi medalina Emek veterani medali ve Sosialist yarisi elacisi nisanina layiq gorulub Elmi eserleriRoss R Cox E J Karayeva N I a oth An amended terminology for the siliceous components of the diatom cell Beih 64 zur Nova Hedwigia 1979 seh 513 533 Karayeva N I Some species of the genus Amphora Ehr in the Caspian sea Arch Protistenkunde 133 1987 seh 93 109 Karaeva N I sovm s koll Diatomovye vodorosli SSSR t II v 1 L Izd Nauka 1988 114 seh Karayeva N I Genkal S I The diatoms of the genus Navicula Bory Bacillariophyta in the Volga river Limnology 4 1993 seh 309 321 Karaeva N I Metodika botanicheskogo monitoringa Kaspijskogo morya Baki 2002 Adiloglu nesr seh 1 19 Karayeva N I Preliminary studies of the Caspian vegetation of macrophytes with regard to contamination Intern Journ on Algae v 5 2 2003 seh 96 104 Karaeva N I Zaberzhinskaya E B Dinamika Zostera noltii Hornem u azerbajdzhanskogo poberezhya Kaspiya Vestnik Odesskogo Nac Universt 2008 13 v 4 seh 196 200 Hemcinin bax Tereqqi medali ile teltif edilenlerin siyahisiIstinadlarQarayeva Ninel Israfil qizi https science gov az az forms skanchavshiesya chlenyikorrespondentyi 3438 Qarayeva Ninel Israfil qizi az science gov az 2017 2023 08 05 tarixinde Istifade tarixi 2017 03 31 2017 04 06 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2017 04 05 az https modern az 5 aprel 2017 Archived from the original on 2024 02 15 Istifade tarixi 15 fev 2024 Xarici kecidlerElmin NURI Elmler Akademiyasinin xanim muxbir uzvleri KIMLERDIR az https modern az 22 aprel 2015 15 fevral 2024 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 15 fevral 2024 Azerbaycanda taninmis alim vefat edib az https oxu az 5 aprel 2017 15 fevral 2024 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 15 fevral 2024