Bamut

Bamut (Çeçen. Bummat) kəndi Çeçenistan Respublikasının Açxoy-Martan rayonunda yerləşir. Bamut kənd yaşayış məntəqəsinin inzibati mərkəzidir.

Bamut
Буммат
Ölkə	Rusiya
Tarixi və coğrafiyası
Sahəsi	3,63 km²
Mərkəzin hündürlüyü	350 m
Saat qurşağı
Əhalisi
Əhalisi	5307 (2010) nəfər
Rəqəmsal identifikatorlar
Poçt indeksi	366610
Digər
bamut-adm.ru
Xəritəni göstər/gizlə Bamut

Coğrafiya

Kənd Fortanqa çayının sahilində, Açxoy-Martan rayonunun regional mərkəzindən 8 km cənub-qərbdə və Qroznı şəhərindən 50 km məsafədə yerləşir.

Ən yaxın yaşayış məntəqələri: şimalda Assinovskaya və Yeni Şaroy kəndi, şimal-qərbdə Nesterovskaya kəndi, cənub-qərbdə Arştı kəndi, cənub-şərqdə Köhnə Açxoy, Yandi və Şalaşi kəndləri, şərqdə Katır-Yurt kəndidir.

Tarix

Fortanqa sahillərində yerləşən bu dağətəyi kənd nə vaxt qurulduğu haqqında dəqiq məlumat yoxdur. Rus tarixi sənədlərində tapılan istinadlar arasında birincisi, general Ermolovun Orstxoy-Martan və Bamutun yandırılması barədə məruzəsidir. Bu, 1818-ci ildə baş verdiyindən, kəndin ən az iki əsr yaşı olduğu bildirilir. Yalnız burada, iki əsrlik tarixində Bamut çox qısa bir müddət ərzində sakit bir dövr sürdü. Beləliklə, 1864-cü ildə Qafqaz müharibəsində yenidən praktik olaraq məhv edildi və bütün sakinlər Türkiyəyə köçürüldü. Bamutun növbəti canlanma ili olan 1888-ci ilə qədər torpaqları Assinovskaya kəndinə aid idi. 1888 - 1918-ci illərdə köhnə kənd Terek atamanlarından satın almış Musa Əliyevin siyahısına salındı.

Qafqaz müharibəsinin sonunda Bamut istehkamı burada yerləşirdi. Kəndin əhalisini, çeçen taypları qondala, akkiy, tseçoy və melxi təşkil edirdi. 1944-cü ildə Çeçenlərin və İnquşların qovulmasından və Çeçen-Inquş Muxtar Sovet Sosialist Respublikasının ləğv edilməsindən sonra Bamut kəndi Bukovka adlandırıldı. 1958-ci ildə RSFSR Ali Sovetinin Rəyasət Heyətinin fərmanı ilə Bukovka kəndi Bomut adlandırıldı. Bamutda Birinci Çeçen müharibəsi zamanı şiddətli döyüşlər baş verdi.

1999-cu ilin payızından Bamut kəndinin ərazisi mülki şəxslər üçün tamamilə bağlandı, təhlükəsizlik qüvvələri qəsəbəni yalnız 2002-ci ilin aprelində blokadaya aldılar. 2014-cü ilin payızında Çeçenistan Respublikası rəhbərliyinin sərəncamı ilə kəndin genişmiqyaslı bərpasına başlanıldı. Yenilənmiş Bamut kəndinin açılışı həmin il dekabrın 3-də baş tutdu.

Əhali

2002-ci il siyahıyaalınmasına əsasən Bamutda 5137 nəfər (2465 kişi və 2672 qadın), 1 yanvar 2010-cu il tarixində isə 5307 nəfər (2310 kişi və 2997 qadın) yaşayırdı.

İstinadlar

1. . 2016-04-06 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-21.
2. Карта Чечни 2012-03-08 at the Wayback Machine(не ранее 1995).
3. "Село Бамут". 2019-10-21 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-10-21.
4. Генеральная карта Кавказского края из журнала Военный сборник 2021-10-21 at the Wayback Machine www.etomesto.ru.
5. "Ахмад сулейманов топонимия чечни - Книга". 2019-09-28 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-10-21.
6. Указ Президиума Верховного Совета РСФСР о переименовании некоторых сельских советов и населённых пунктов Грозненской области 2022-03-28 at the Wayback Machine (см. документ №100)
7. Ведомости Верховного Совета РСФСР № 5 1958
8. "Кавказский Узел | Первые жители вернулись в Бамут". 2022-07-05 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-10-21.
9. "Кавказский Узел | В Чечне завершено восстановление села Бамут". 2022-07-05 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-10-21.
10. "Восстановление села Бамут в Чечне завершено » ИА Чеченинфо". 2020-02-18 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-10-21.
11. "Всероссийская перепись населения 2002 года". 2011-08-21 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-21.
12. "Официальный сайт". 2017-08-03 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-10-21.