Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Məhəmmədəli xan Mirzə İbrahim xan oğlu Əlaüssəltənə (1829-1918) — İranın baş naziri, xarici işlər naziri, diplomat.
| Məhəmmədəli xan Əlaüssəltənə | |
|---|---|
| fars. محمدعلیخان علاءالسلطنه | |
 | |
 | |
| 1 yanvar 1913 – 30 dekabr 1913 | |
| Əvvəlki | Mirzə Cavad xan Sədəddövlə |
| Sonrakı | Həsən xan Mustoufi əl-Məmalik |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | Bağdad, İraq |
| Vəfat tarixi | |
| Vəfat yeri | Tehran, İran |
| Partiya | |
| Fəaliyyəti | siyasətçi |
| Atası | Mirzə İbrahim xan Xoyi |
| Uşağı | Hüseyn xan Əla |
Həyatı
Bağdadda dünyaya gəlmiş Məhəmmədəli xanın əsli Qərbi Azərbaycanın Xoy şəhərindəndir. O, İranın Xarici işlər nazirliyinin əməkdaşı Mirzə İbrahim xan mühəndisin oğlu idi və atası bir muddət İranın Bağdadda konsulu kimi fəaliyyət göstərmişdir. Mirzə İbrahim xan 1858-ci ildə vəfat etmisdir.
Məhəmmədəli xan diplomatik fəaliyyətə başlamazdan əvvəl adyutantbaşı müavini vəzifəsində çalışmış, sonra İranın Bombeydə səfiri təyin olunmuşdur. O, bu vəzifədə 11 il, yəni 1859-cu ildən 1870-ci ilədək fəaliyyət göstərmişdir. 1870-ci ildə Tehrana çağırıldıqdan sonra Gilan hakiminin müavini təyin olunmuşdur. Məhəmmədəli xan 1870-cu ildə İran dövlətinin Bağdadda elçisi (səfiri) təyin olunmuş, bir qədər sonra isə Baş konsul olaraq Tiflisə göndərilmişdir. Həmin vəzifədə 1889-cu ilədək fəaliyyət göstərmişdir. 1889-cu ildən isə Londonda İran dövlətinin səfiri təyin olunmuşdur. İran tarixçisi marağalı Məhəmmədhəsən xan Müqəddəm Məhəmmədəli xanın Londona səfir təyin olunması hadisəsini belə şərh etmişdir ki, Məhəmmədəli xan 1889-cu ildə həmin vəzifəyə Mirzə Mülküm xanın əvəzinə təyin olunmuş və ona Əlaüssəltənə ləqəbi də bu zaman verilmişdir. Mirzə Mülküm xan isə butun titullardan məhrum edilərək geri çağırılmışdır.
Məhəmmədəli xan İngiltərə ilə İran dövləti arasında səlahiyyətli numayəndə vəzifəsini icra edən zaman prins ləqəbinə layiq gorulmuşdur. O, 1905-1911-ci illər Məşrutə inqilabı dövründə muxtəlif kabinələrə üzv seçilmisdir. Məhəmmədəli xan İranda beş dəfə Xarici İşlər naziri, üç dəfə Umumi Gəlirlər naziri, bir dəfə Ticarət naziri və dörd dəfə Maarif naziri təyin olunmuşdur. İlk dəfə olaraq 1913-cu ildə Baş nazir təyin olunaraq kabinəni 7 ay idarə etmişdir. Mirzə Məhəmmədəli xan 1918-ci ildə Tehranda vəfat etmiş, Həzrət Şah Əbduləzimdə məzarlığında torpağa tapşırılmışdır.
Ailəsi
Mirzə Məhəmmədəli xanın Hüseyn xan adlı oğlu vardı.
Mənbə
- Ənvər Çingizoğlu, Məşrutə ensiklopediyası, Bakı, 2011. 624 səh.
- Ənvər Çingizoğlu, Qacarlar dövrünün diplomatları, Bakı, "Mütərcim", 2012. 334 səh.
İstinadlar
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Mehemmedeli xan Mirze Ibrahim xan oglu Elausseltene 1829 1918 Iranin bas naziri xarici isler naziri diplomat Mehemmedeli xan Elausseltenefars محمدعلی خان علاءالسلطنه Bas nazir1 yanvar 1913 30 dekabr 1913EvvelkiMirze Cavad xan SededdovleSonrakiHesen xan Mustoufi el MemalikSexsi melumatlarDogum tarixi 1829Dogum yeri Bagdad IraqVefat tarixi 23 iyun 1918Vefat yeri Tehran IranPartiya biterefFealiyyeti siyasetciAtasi Mirze Ibrahim xan XoyiUsagi Huseyn xan ElaHeyatiBagdadda dunyaya gelmis Mehemmedeli xanin esli Qerbi Azerbaycanin Xoy seherindendir O Iranin Xarici isler nazirliyinin emekdasi Mirze Ibrahim xan muhendisin oglu idi ve atasi bir muddet Iranin Bagdadda konsulu kimi fealiyyet gostermisdir Mirze Ibrahim xan 1858 ci ilde vefat etmisdir Mehemmedeli xan diplomatik fealiyyete baslamazdan evvel adyutantbasi muavini vezifesinde calismis sonra Iranin Bombeyde sefiri teyin olunmusdur O bu vezifede 11 il yeni 1859 cu ilden 1870 ci iledek fealiyyet gostermisdir 1870 ci ilde Tehrana cagirildiqdan sonra Gilan hakiminin muavini teyin olunmusdur Mehemmedeli xan 1870 cu ilde Iran dovletinin Bagdadda elcisi sefiri teyin olunmus bir qeder sonra ise Bas konsul olaraq Tiflise gonderilmisdir Hemin vezifede 1889 cu iledek fealiyyet gostermisdir 1889 cu ilden ise Londonda Iran dovletinin sefiri teyin olunmusdur Iran tarixcisi maragali Mehemmedhesen xan Muqeddem Mehemmedeli xanin Londona sefir teyin olunmasi hadisesini bele serh etmisdir ki Mehemmedeli xan 1889 cu ilde hemin vezifeye Mirze Mulkum xanin evezine teyin olunmus ve ona Elausseltene leqebi de bu zaman verilmisdir Mirze Mulkum xan ise butun titullardan mehrum edilerek geri cagirilmisdir Mehemmedeli xan Ingiltere ile Iran dovleti arasinda selahiyyetli numayende vezifesini icra eden zaman prins leqebine layiq gorulmusdur O 1905 1911 ci iller Mesrute inqilabi dovrunde muxtelif kabinelere uzv secilmisdir Mehemmedeli xan Iranda bes defe Xarici Isler naziri uc defe Umumi Gelirler naziri bir defe Ticaret naziri ve dord defe Maarif naziri teyin olunmusdur Ilk defe olaraq 1913 cu ilde Bas nazir teyin olunaraq kabineni 7 ay idare etmisdir Mirze Mehemmedeli xan 1918 ci ilde Tehranda vefat etmis Hezret Sah Ebdulezimde mezarliginda torpaga tapsirilmisdir AilesiMirze Mehemmedeli xanin Huseyn xan adli oglu vardi MenbeEnver Cingizoglu Mesrute ensiklopediyasi Baki 2011 624 seh Enver Cingizoglu Qacarlar dovrunun diplomatlari Baki Mutercim 2012 334 seh IstinadlarHemcinin baxHuseyn ElaXarici kecidler