Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Muxtar Rabatoviç Aymaxanov — (qaz. Мұхтар Рабатұлы Аймаханов, 1 yanvar 1967-ci il təvəllüdlü) - Yuri Qaqarin adına Kosmonavtlar Tədqiqat İnstitutu dəstəsinin sınaq kosmonavtı.
| Muxtar Aymaxanov | |
|---|---|
| Muxtar Rabatoviç Aymaxanov | |
| Ölkə |  Qazaxıstan→ Rusiya |
| İxtisas | qırıcı pilot, sınaq kosmonavtı |
| Hərbi rütbəsi |  ehtiyat kapitanı |
| Doğum tarixi | 1 yanvar 1967 (57 yaş) |
Milliyyətcə qazax olan Aymaxanov 2012-ci ildən — Rusiya kosmonavt korpusuna yazılmaq və kosmik uçuşlar həyata keçirə bilməsi üçün Qazaxıstan Respublikasının vətəndaşlığını dəyişdirərək Rusiya Federasiyası vətəndaşlığını qəbul edir. Kosmik uçuşlarda təcrübəsi yoxdur, kosmonavtlar korpusunun ixtisaslaşması və təkmilləşdirilməsi qrupunda təlim keçir. S. I. Vavilov adına Təbiət və Texnologiya Elmləri Tarixi İnstitutunun elmi işçisidir.
Həyatı
SSRİ, Qazaxıstan SSR-in Qızılorda vilayətinin, Cosalı kəndində anadan olmuşdur (indiki Qazaxıstan Respublikası, Qızılgül vilayəti).
Məktəbdə oxuyarkən Alma-Ata uçan klubunda uçuş təlimini keçir. 1988-ci il Çerniqov Ali Hərbi Aviasiya Məktəbini bitirib "pilot-mühəndis" ixtisasına yiyələnir.
1988-ci ildən bəri SSRİ Silahlı Qüvvələrinin Hava Qüvvələri sıralarında, daha sonra Qazaxıstan Respublikasının Hərbi Hava Qüvvələrində ehtiyat kapitanı olaraq xidmət etmişdir. 1993-1998-ci illərdə hərbi xidmətdən ayrıldıqdan sonra Qazaxıstan Fond Birjasında, Orta Asiya Depozit Sistemi Altın-Kazna ASC, Terminal LLP, MAAGBOL LLP-də çalışıb. 2002-ci ildə "Adilet" Ali Hüquq məktəbinin hüquqşünaslıq ixtisasını bitirib. Elə həmin il "Altın-Konsalt" LLP-nin baş direktoru olur.
Kosmik təlim
2001-ci ilin iyul ayında Qazaxıstan Respublikasında astronavt seçimlərinə qəbulu üçün Aerokosmik Komitəyə müraciətnamə təqdim etdi. 2002-ci ilin yayında, Rusiya və Qazaxıstanın birgə kosmik uçuş müqaviləsinin icrası çərçivəsində, Moskvadakı Biotibbi Problemlər İnstitutunda tibbi komissiyadan keçdi. 9 noyabr 2002-ci ildə Qazaxıstan Respublikasının kosmonavtlar korpusuna daxil edilməsi tövsiyə edildi. 17 dekabr 2002-ci il tarixində əsas tibbi komissiyadan keçdi və təlimə qəbul edildi. 29 may 2003-cü ildə, bir qrup rus kosmonavt namizədi ilə təlimlərə başladı.
16 iyun 2003-cü ildən Ulduz şəhərciyindəki Yuri Qaqarin adına Kosmonavtlar Tədris Mərkəzində ümumi kosmik təlimindən keçdi. 28 iyun 2005-ci ildə Tədris Mərkəzində dövlət imtahanlarını "əla" qiymətlərlə başa vurdu. 5 iyul 2005-ci ildə İdarələrarası Kvalifikasiya Komissiyasının qərarı ilə "sınaq kosmonavtı" rütbəsinə layiq görülmüşdür. Beynəlxalq Kosmik Stansiyaya uçuş proqramı çərçivəsində bir qrup kosmonavt da təlimlərə davam etdi. 2007-ci ilin sonunda Tədris Mərkəzindəki təhsilini başa vurdu.
2008-ci ilin noyabrında kosmonavt A. A. Aimbetovla birlikdə 2009-cu ilin payızında kosmik uçuşun əsas heyət üzvlüyünə namizəd göstərildi. Bununla birlikdə, 2009-cu ilin aprelində Rusiya Federal Kosmik Agentliyi rəhbərliyinə KazCosmos rəhbərindən "maliyyə məsələlərində hökumətin qərarı ilə qazax kosmonavtını uçuşdan uzaqlaşdırdıqlarını" bildirən rəsmi məktub gəldi. Uçuşun maliyyə xərclərinin 26 milyon dollar olduğu təxmin edilirdi.Rusiya Federal Kosmik Agentliyi rəhbərliyinin Rusiya vətəndaşlığını qəbulu tövsiyə üzrə, Rusiya kosmonavt korpusuna yazılmaq istəyi ilə müraciət təqdim etdi. 2009-cu ildən etibarən Aymaxanov S. I. Vavilov adına Təbiət Elmləri və Texnologiyaları Tarixi İnstitutunun elmi işçisidir. 2010-cu ildə Rusiya Federasiyası Prezidenti yanında Rusiya Dövlət İdarəçilik Akademiyasını fərqlənmə diplomu ilə bitirmişdir.
2012-ci ildə Aymaxanov Rusiya vətəndaşlığını aldı. 26 sentyabr 2012-ci il tarixində Dövlət Tibbi Komissiyasına xüsusi hazırlığa hazırlıq üçün müraciət etdi. 27 yanvar 2014-cü il tarixində Roskosmos İdarələrarası Komissiyasının qərarı ilə kosmonavtlara namizəd vəzifəsi üçün Yuri Qaqarin adına Kosmonavtlar Tədris Mərkəzinə kosmonavtlar korpusuna qəbul edilməsi tövsiyə olundu. 13 avqust 2014-cü ildə Tədris Mərkəzinin ixtisaslaşma və inkişaf qrupunun kosmonavt dəstəsinin sınaq kosmonavtı vəzifəsinə təyin edildi.
19-28 oktyabr 2014-cü il tarixləri arasında Krasnodarın Tuapse bölgəsində, dağlıq ərazidə təcili eniş vəziyyətində heyət üzvlərinin hərəkətləri ilə bağlı təlimlərdə iştirak etdi.
İqtisad elmləri üzrə fəlsəfə doktorluğu alimlik dərəcəsi üçün dissertasiyası üzərində çalışır.
Ailəsi
Evlidir. Həyat yoldaşı Elmira tibb elmləri namizədidir, Qazaxıstan Milli Tibb Universitetinin müəllimidir. İsatay adlı oğlu (2000-ci il təvəllüdlü), Əminə adlı bir qızı (2004-cü il təvəllüdlü) var.
İstinadlar
- "Аймаханов Мухтар Рабатович. Биография". Сайт ЦПК им. Ю. А. Гагарина. 2015-09-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-08-18.
- "Аймаханов Мухтар Рабатович. Биография". Сайт «Космическая энциклопедия». 2016-03-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-08-18.
- Егоров В. . ЦентрАзия. 2004-09-10. 2015-09-23 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-08-14.
- Матхаликова Г. Айдын Аимбетов: нам нужно строить колонии на других планетах // Экспресс-К (Ленинская смена) (Газета). № 64 (17664). Астана. 12 апреля 2013. 2013-09-09 tarixində .
- "Космонавт-испытатель Роскосмоса Мухтар Аймаханов проходит подготовку в составе группы специализации и совершенствования". 2021-07-09 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-07-04.
- "Космонавты-испытатели Роскосмоса пройдут тренировки по «выживанию» в гористой местности". 2018-09-23 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-07-04.
Xarici keçidlər
- Kosmonavt Muxtar Aymaxanovun bioqrafiyası (ing.)
- Roskosmos televiziya studiyasının "Kosmonavtika" proqramındakı süjeti (Rusiya 24) (rus.)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Muxtar Rabatovic Aymaxanov qaz Muhtar Rabatuly Ajmahanov 1 yanvar 1967 ci il tevelludlu Yuri Qaqarin adina Kosmonavtlar Tedqiqat Institutu destesinin sinaq kosmonavti Muxtar AymaxanovMuxtar Rabatovic AymaxanovOlke Qazaxistan RusiyaIxtisas qirici pilot sinaq kosmonavtiHerbi rutbesi ehtiyat kapitaniDogum tarixi 1 yanvar 1967 1967 01 01 57 yas Milliyyetce qazax olan Aymaxanov 2012 ci ilden Rusiya kosmonavt korpusuna yazilmaq ve kosmik ucuslar heyata kecire bilmesi ucun Qazaxistan Respublikasinin vetendasligini deyisdirerek Rusiya Federasiyasi vetendasligini qebul edir Kosmik ucuslarda tecrubesi yoxdur kosmonavtlar korpusunun ixtisaslasmasi ve tekmillesdirilmesi qrupunda telim kecir S I Vavilov adina Tebiet ve Texnologiya Elmleri Tarixi Institutunun elmi iscisidir HeyatiSSRI Qazaxistan SSR in Qizilorda vilayetinin Cosali kendinde anadan olmusdur indiki Qazaxistan Respublikasi Qizilgul vilayeti Mektebde oxuyarken Alma Ata ucan klubunda ucus telimini kecir 1988 ci il Cerniqov Ali Herbi Aviasiya Mektebini bitirib pilot muhendis ixtisasina yiyelenir 1988 ci ilden beri SSRI Silahli Quvvelerinin Hava Quvveleri siralarinda daha sonra Qazaxistan Respublikasinin Herbi Hava Quvvelerinde ehtiyat kapitani olaraq xidmet etmisdir 1993 1998 ci illerde herbi xidmetden ayrildiqdan sonra Qazaxistan Fond Birjasinda Orta Asiya Depozit Sistemi Altin Kazna ASC Terminal LLP MAAGBOL LLP de calisib 2002 ci ilde Adilet Ali Huquq mektebinin huquqsunasliq ixtisasini bitirib Ele hemin il Altin Konsalt LLP nin bas direktoru olur Kosmik telim 2001 ci ilin iyul ayinda Qazaxistan Respublikasinda astronavt secimlerine qebulu ucun Aerokosmik Komiteye muracietname teqdim etdi 2002 ci ilin yayinda Rusiya ve Qazaxistanin birge kosmik ucus muqavilesinin icrasi cercivesinde Moskvadaki Biotibbi Problemler Institutunda tibbi komissiyadan kecdi 9 noyabr 2002 ci ilde Qazaxistan Respublikasinin kosmonavtlar korpusuna daxil edilmesi tovsiye edildi 17 dekabr 2002 ci il tarixinde esas tibbi komissiyadan kecdi ve telime qebul edildi 29 may 2003 cu ilde bir qrup rus kosmonavt namizedi ile telimlere basladi 16 iyun 2003 cu ilden Ulduz seherciyindeki Yuri Qaqarin adina Kosmonavtlar Tedris Merkezinde umumi kosmik teliminden kecdi 28 iyun 2005 ci ilde Tedris Merkezinde dovlet imtahanlarini ela qiymetlerle basa vurdu 5 iyul 2005 ci ilde Idarelerarasi Kvalifikasiya Komissiyasinin qerari ile sinaq kosmonavti rutbesine layiq gorulmusdur Beynelxalq Kosmik Stansiyaya ucus proqrami cercivesinde bir qrup kosmonavt da telimlere davam etdi 2007 ci ilin sonunda Tedris Merkezindeki tehsilini basa vurdu 2008 ci ilin noyabrinda kosmonavt A A Aimbetovla birlikde 2009 cu ilin payizinda kosmik ucusun esas heyet uzvluyune namized gosterildi Bununla birlikde 2009 cu ilin aprelinde Rusiya Federal Kosmik Agentliyi rehberliyine KazCosmos rehberinden maliyye meselelerinde hokumetin qerari ile qazax kosmonavtini ucusdan uzaqlasdirdiqlarini bildiren resmi mektub geldi Ucusun maliyye xerclerinin 26 milyon dollar oldugu texmin edilirdi Rusiya Federal Kosmik Agentliyi rehberliyinin Rusiya vetendasligini qebulu tovsiye uzre Rusiya kosmonavt korpusuna yazilmaq isteyi ile muraciet teqdim etdi 2009 cu ilden etibaren Aymaxanov S I Vavilov adina Tebiet Elmleri ve Texnologiyalari Tarixi Institutunun elmi iscisidir 2010 cu ilde Rusiya Federasiyasi Prezidenti yaninda Rusiya Dovlet Idarecilik Akademiyasini ferqlenme diplomu ile bitirmisdir 2012 ci ilde Aymaxanov Rusiya vetendasligini aldi 26 sentyabr 2012 ci il tarixinde Dovlet Tibbi Komissiyasina xususi hazirliga hazirliq ucun muraciet etdi 27 yanvar 2014 cu il tarixinde Roskosmos Idarelerarasi Komissiyasinin qerari ile kosmonavtlara namized vezifesi ucun Yuri Qaqarin adina Kosmonavtlar Tedris Merkezine kosmonavtlar korpusuna qebul edilmesi tovsiye olundu 13 avqust 2014 cu ilde Tedris Merkezinin ixtisaslasma ve inkisaf qrupunun kosmonavt destesinin sinaq kosmonavti vezifesine teyin edildi 19 28 oktyabr 2014 cu il tarixleri arasinda Krasnodarin Tuapse bolgesinde dagliq erazide tecili enis veziyyetinde heyet uzvlerinin hereketleri ile bagli telimlerde istirak etdi Iqtisad elmleri uzre felsefe doktorlugu alimlik derecesi ucun dissertasiyasi uzerinde calisir AilesiEvlidir Heyat yoldasi Elmira tibb elmleri namizedidir Qazaxistan Milli Tibb Universitetinin muellimidir Isatay adli oglu 2000 ci il tevelludlu Emine adli bir qizi 2004 cu il tevelludlu var Istinadlar Ajmahanov Muhtar Rabatovich Biografiya Sajt CPK im Yu A Gagarina 2015 09 25 tarixinde Istifade tarixi 2015 08 18 Ajmahanov Muhtar Rabatovich Biografiya Sajt Kosmicheskaya enciklopediya 2016 03 04 tarixinde Istifade tarixi 2015 08 18 Egorov V CentrAziya 2004 09 10 2015 09 23 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2015 08 14 Mathalikova G Ajdyn Aimbetov nam nuzhno stroit kolonii na drugih planetah Ekspress K Leninskaya smena Gazeta 64 17664 Astana 12 aprelya 2013 2013 09 09 tarixinde Kosmonavt ispytatel Roskosmosa Muhtar Ajmahanov prohodit podgotovku v sostave gruppy specializacii i sovershenstvovaniya 2021 07 09 tarixinde Istifade tarixi 2021 07 04 Kosmonavty ispytateli Roskosmosa projdut trenirovki po vyzhivaniyu v goristoj mestnosti 2018 09 23 tarixinde Istifade tarixi 2021 07 04 Xarici kecidlerKosmonavt Muxtar Aymaxanovun bioqrafiyasi ing Roskosmos televiziya studiyasinin Kosmonavtika proqramindaki sujeti Rusiya 24 rus