Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqaləni lazımdır. |
Hüququn mənbələri — Hüququn ifadə formalarıdır. Hüquq nəzəriyyəsində hüququn əsasən aşağıdakı mənbələri fərqləndirilir: normativ hüquqi aktlar, sanksiyalaşdırılmış adətlər, normativ müqavilələr, məhkəmə presedentləri, dini normalar, hüquqi doktrina və s.
Normativ hüquqi aktlar
Normativ hüquqi aktlar tənzimlənməsi Konstitusiya ilə, qanunla və ya fərmanla dövlət orqanının səlahiyyətlərinə aid edilən məsələlər üzrə həmin dövlət orqanı tərəfindən və ya referendum yolu ilə qəbul edilmiş, hamı üçün məcburi davranış qaydalarını əks etdirən, qeyri-müəyyən subyektlər dairəsi üçün və dəfələrlə tətbiq olunmaq üçün nəzərdə tutulmuş müəyyən formalı rəsmi sənəddir.
Sanksiyalaşdırılmış adətlər
Sanksiyalaşdırılmış adətlər hüququn ilkin və ən qədim mənbəyidir. Hüquqi adətlər ictimai münasibətlərin tənzimlənməsi üçün sosial, iqtisadi, mənəvi, dini, siyasi və.s faktorların təsiri ilə formalaşır. Sonradan demək olarkı, bütün hüquqi adətləri hüquq normaları şəklinə salınır. Müasir dövrdə bəzi dövlətlərdə əsasən mülki hüquq sahəsində hüquqi adətlər praktikada tətbiq edilir.
Normativ müqavilələr
Normativ müqavilə konkret subyektlər arasında bağlanan və məcburi xarakterli normaları müəyyən edən, qarşılıqlı münasibətlərin tənzimlənməsində istifadə edilən müqavilələrdir. Normativ müqavilələr həm beynəlxalq (beynəlxalq müqavilələr) və həmçinin ölkədaxili ola bilər. Buna misal olaraq, Rusiya Federasiyasında Federasiya ilə Federasiya subyektləri (Tatarıstan və.s) arasında bağlanan müqavilələri göstərmək olar.
Məhkəmə presedenti
Məhkəmə presedenti (məhkəmə və inzibati presedent) — huququn məhkəmələr və inzibati orqanlar tərəfindən tətbiqi zamanı təşəkkül tapmış və qəbul edilmiş qaydalardır. Yəni konkret bir məhkəmənin hansısa məsələni həll etmə qaydası nümunə kimi götürülməklə digər məhkəmələr tərəfindən də tətbiq olunur.
Dini normalar
Dini normalar — dini kitablar və dini təlimlər tərəfindən müəyyən edilən normalardır.
Hüquqi doktrina
Hüquqi doktrina elm xadimlərinin, hüquqşunas alimlərin, elmi müəssisələrin ictimai münasibətlərin tənzimlənməsi ilə bağlı, hüquqi məsələlər barədə bildirdikləri fikirlər, elmi əsərləridir. Bir qayda olaraq hüquqi doktrina dövlətin icazəsi və təsdiqi olduqdan sonra normalaşdırılmaqla praktikada tətbiq edilir.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Huququn menbeleri Huququn ifade formalaridir Huquq nezeriyyesinde huququn esasen asagidaki menbeleri ferqlendirilir normativ huquqi aktlar sanksiyalasdirilmis adetler normativ muqavileler mehkeme presedentleri dini normalar huquqi doktrina ve s Normativ huquqi aktlarNormativ huquqi aktlar tenzimlenmesi Konstitusiya ile qanunla ve ya fermanla dovlet orqaninin selahiyyetlerine aid edilen meseleler uzre hemin dovlet orqani terefinden ve ya referendum yolu ile qebul edilmis hami ucun mecburi davranis qaydalarini eks etdiren qeyri mueyyen subyektler dairesi ucun ve defelerle tetbiq olunmaq ucun nezerde tutulmus mueyyen formali resmi seneddir Sanksiyalasdirilmis adetlerSanksiyalasdirilmis adetler huququn ilkin ve en qedim menbeyidir Huquqi adetler ictimai munasibetlerin tenzimlenmesi ucun sosial iqtisadi menevi dini siyasi ve s faktorlarin tesiri ile formalasir Sonradan demek olarki butun huquqi adetleri huquq normalari sekline salinir Muasir dovrde bezi dovletlerde esasen mulki huquq sahesinde huquqi adetler praktikada tetbiq edilir Normativ muqavilelerNormativ muqavile konkret subyektler arasinda baglanan ve mecburi xarakterli normalari mueyyen eden qarsiliqli munasibetlerin tenzimlenmesinde istifade edilen muqavilelerdir Normativ muqavileler hem beynelxalq beynelxalq muqavileler ve hemcinin olkedaxili ola biler Buna misal olaraq Rusiya Federasiyasinda Federasiya ile Federasiya subyektleri Tataristan ve s arasinda baglanan muqavileleri gostermek olar Mehkeme presedentiMehkeme presedenti mehkeme ve inzibati presedent huququn mehkemeler ve inzibati orqanlar terefinden tetbiqi zamani tesekkul tapmis ve qebul edilmis qaydalardir Yeni konkret bir mehkemenin hansisa meseleni hell etme qaydasi numune kimi goturulmekle diger mehkemeler terefinden de tetbiq olunur Dini normalarDini normalar dini kitablar ve dini telimler terefinden mueyyen edilen normalardir Huquqi doktrinaHuquqi doktrina elm xadimlerinin huquqsunas alimlerin elmi muessiselerin ictimai munasibetlerin tenzimlenmesi ile bagli huquqi meseleler barede bildirdikleri fikirler elmi eserleridir Bir qayda olaraq huquqi doktrina dovletin icazesi ve tesdiqi olduqdan sonra normalasdirilmaqla praktikada tetbiq edilir