Vasili Mixayloviç Severgin (rus. Василий Михайлович Севергин; 8.9.1765, Sankt-Peterburq — 17.11.1826, Sankt-Peterburq) — Rusiya kimyaçı, mineraloq, geoloq, İmperator elmlər akademiyasının akademiki (1793).
Vasili Severgin | |
---|---|
Василий Михайлович Севергин | |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Sankt-Peterburq, Rusiya imperiyası |
Vəfat tarixi | (61 yaşında) |
Vəfat yeri | Sankt-Peterburq, Rusiya imperiyası |
Dəfn yeri |
|
Vətəndaşlığı | Rusiya imperiyası |
Elm sahələri | Kimya, mineralogiya |
Elmi adları | professor, akademik (1793) |
İş yerləri | Peterburq Universiteti, Sankt-Peterburq dövlət texnologiya institutu |
Alma-mater | Peterburq Universiteti |
Təhsili | |
Elmi rəhbərləri | İvan Lepyoxin, İohann Fridrix Gmelin |
Üzvlüyü | |
Mükafatları | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Tərcümeyi-hal
Saray musiqiçisinin ailəsində anadan olmuşdur. O, İmperator elmlər akademiyasının nəzdindəki gimnaziyanı bitirdikdən sonra, 1785-ci ildə Sankt-Peterburq Elmlər Akademiyasının Akademik Universitetini bitirdikdən sonra, mineralogiyanı öyrənmək üçün Göttingen Universitetinə göndərildi.
1789-cu ildə təhsilini bitirdikdən sonra Sankt-Peterburqa qayıtdı. O, Elmlər Akademiyasında mineralogiya kafedrasında adyunkt seçildi, 1793-cü ildə isə Elmlər Akademiyasının mineralogiya şöbəsini akademik və professoru adına layiq görüldü.
Mineraloq M.V.Severginın əsas məqsədi dəqiq müşahidələr idi. Çoxsaylı xatirələrini və məqalələrini rus dilində yazmışdır, bəziləri latın və fransız dilindədir. Məqalədə mineralogiya, fizika, kimya, Yer fizikası və kənd təsərrüfatı texnologiyasına aid olan əşyalar təsvir edilmişdir.
Severgin öz işlərində, mineralogiya sahəsində Rene-Jüst Qayuinin və kimya sahəsində baxışlarından istifadə etmişdir. O, Rusiya elmi texnologiyalarının zənginləşməsinə öz töhfəsini vermişdir. Məsələn, "oksidləşmə" termini ona məxsusdur.
Elmi və əbədi əsərləri ilə yanaşı M.V.Severgin verilən iştimai mühazirələr vasitəsi ilə elmi biliklərin yayilması əməyi 1790-cı ilin sonunda onun tərəfindən oxunmuşdur. Öz məqalələrini "Yeni ayliq qeydlər" və "Azad iqtisadi cəmiyyətinin prosesləri" nəşr edirdi. Severgin fəal işçilərdən biri idi və 1804-cü ildə Elmlər Akademiyası tərəfindən nəşr olunan "texnoloji jurnalin" baş redaktoru idi.
Özünə məxsus inşalardan başqa, Severgin bir çox xarici dil məqalələrinin tərcüməçisi kimi tanınırdı: o, Lui-Kadenin "Kimya lüğəti" (4 cilddə), Jan Emmanuel Jilшberin "Botanika" (3 cilddə), İohan Qmelinin "Sənətkarlıq və bitkilərin kimyəvi əsasları", Kuzenin "Fiziki əsaslar" və s. kitabları tərcümə etmişdi. Severginin tərcümə zamanı müxtəlif elmi yenilikləri kitablara artırırdı.
Bundan başqa, o xarici yazıçıların işlərini giymətləndirib, Rusiya haqda məlumatları artırırdı. O, həmçinin bir neçə lüğət dərc etdirmişdi — "Mineralogiya" (1801, 1807), "Kimya" (1810) və "Elmi terminlərin izahlı lüğəti" (1815).
1803-cü ildə o, Ladoqanı şimal hissəsini ziyarət edir, əhalinin etnik tərkibini və dəmir, filiz və mərmər yataqlarını təsvir edir. Bu ekspedisiyanın nəticələri "Rusiya Finlandiyasına baxış" kitabında təsvir edilmişdir (1805).
Severgin tərəfindən "Rusiya dövlətinin qərb vilayətlərinə səyahət barədə qeydlər" kitabı nəşr edilmişdir. Kitabda, torpaq məlumatlarından başqa, bitkilərin təsviri və kitabın sonunda isə "Flora Grodnensis" və ya "Qrodno şəhəri ətrafında bitən, Jiliber tərəfindən toplanmış və Linney sistemi əsasında sıralanmış bitkilər haqda cədvəl" verilmişdi.
INŞALAR
- "Начальные основания естественной истории" ("Царство ископаемых", 2т., СПб.,1791)
- "Царство произрастений", 3т., СПб., (1794)
- "Первые основания минералогии , или естественной истории ископаемых тел" (2 т., 1798)
- "Пробирное искусство, или руководство к химическому испытанию руд"(1801)
- "Способ испытывать минеральные воды"(СПб., 1800)
- "Способ испытывать чистоту и неподложность химических произведений лекарственных" (ib.,1800)
- "Записки путешествия по западным провинциям российского государства"(2т.,1809)
- "Продолжение записок и т.д" (1804)
- "Обозрение Российской Финляндии"(1805)
- "Подробный словарь минералогический, содержащий в себе подробное изяснение всех в минералогии употребительных слов и названий, также все в науке сей учиненные новнйшие открытия" В 2т.СПб.: тип. ИАН,1807. Том 1., Том2.,
- "Опыт минералогического землеописания российского государства"(2т., 1809)
- "Руководство к удобнейшему разумению химических книг иностранных , заключающие в себе химические словари: латинско-российский,
- франц.-российский и немецко-российский"
- "Новая система минералов , основанная на наружных отличительных признаках"(СПб., 1816)
- "Кая Плиния Секунда Естественная история ископаемых тел"(1819) и др.
Severginın əsərlərinin və məqalələrinin tam siyahısı, həm çap edilmiş və həm də əlyazma formasında, M.İ.Suxomlinovanın "Rusiya Akademiyasının tarixi" kitabında qeyd olunub (т.4, СПб., 1816)
İstinadlar
- Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). СПб.. 1890–1907. //
- Профиль Василия Михайловича Севергина на официальном сайте РАН
- Севергин, Василий Михайлович в словарях и энциклопедиях на Академике
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vasili Mixaylovic Severgin rus Vasilij Mihajlovich Severgin 8 9 1765 Sankt Peterburq 17 11 1826 Sankt Peterburq Rusiya kimyaci mineraloq geoloq Imperator elmler akademiyasinin akademiki 1793 Vasili SeverginVasilij Mihajlovich SeverginDogum tarixi 8 sentyabr 1765Dogum yeri Sankt Peterburq Rusiya imperiyasiVefat tarixi 17 noyabr 1826 61 yasinda Vefat yeri Sankt Peterburq Rusiya imperiyasiDefn yeri Smolensk qebiristanligi d Vetendasligi Rusiya imperiyasiElm saheleri Kimya mineralogiyaElmi adlari professor akademik 1793 Is yerleri Peterburq Universiteti Sankt Peterburq dovlet texnologiya institutuAlma mater Peterburq UniversitetiTehsili Gottingen UniversitetiElmi rehberleri Ivan Lepyoxin Iohann Fridrix GmelinUzvluyu Peterburq Elmler Akademiyasi Isvec Kral Elmler AkademiyasiMukafatlari Vikianbarda elaqeli mediafayllarTercumeyi halSaray musiqicisinin ailesinde anadan olmusdur O Imperator elmler akademiyasinin nezdindeki gimnaziyani bitirdikden sonra 1785 ci ilde Sankt Peterburq Elmler Akademiyasinin Akademik Universitetini bitirdikden sonra mineralogiyani oyrenmek ucun Gottingen Universitetine gonderildi 1789 cu ilde tehsilini bitirdikden sonra Sankt Peterburqa qayitdi O Elmler Akademiyasinda mineralogiya kafedrasinda adyunkt secildi 1793 cu ilde ise Elmler Akademiyasinin mineralogiya sobesini akademik ve professoru adina layiq goruldu Mineraloq M V Severginin esas meqsedi deqiq musahideler idi Coxsayli xatirelerini ve meqalelerini rus dilinde yazmisdir bezileri latin ve fransiz dilindedir Meqalede mineralogiya fizika kimya Yer fizikasi ve kend teserrufati texnologiyasina aid olan esyalar tesvir edilmisdir Severgin oz islerinde mineralogiya sahesinde Rene Just Qayuinin ve kimya sahesinde baxislarindan istifade etmisdir O Rusiya elmi texnologiyalarinin zenginlesmesine oz tohfesini vermisdir Meselen oksidlesme termini ona mexsusdur Elmi ve ebedi eserleri ile yanasi M V Severgin verilen istimai muhazireler vasitesi ile elmi biliklerin yayilmasi emeyi 1790 ci ilin sonunda onun terefinden oxunmusdur Oz meqalelerini Yeni ayliq qeydler ve Azad iqtisadi cemiyyetinin prosesleri nesr edirdi Severgin feal iscilerden biri idi ve 1804 cu ilde Elmler Akademiyasi terefinden nesr olunan texnoloji jurnalin bas redaktoru idi Ozune mexsus insalardan basqa Severgin bir cox xarici dil meqalelerinin tercumecisi kimi taninirdi o Lui Kadenin Kimya lugeti 4 cildde Jan Emmanuel Jilshberin Botanika 3 cildde Iohan Qmelinin Senetkarliq ve bitkilerin kimyevi esaslari Kuzenin Fiziki esaslar ve s kitablari tercume etmisdi Severginin tercume zamani muxtelif elmi yenilikleri kitablara artirirdi Bundan basqa o xarici yazicilarin islerini giymetlendirib Rusiya haqda melumatlari artirirdi O hemcinin bir nece luget derc etdirmisdi Mineralogiya 1801 1807 Kimya 1810 ve Elmi terminlerin izahli lugeti 1815 1803 cu ilde o Ladoqani simal hissesini ziyaret edir ehalinin etnik terkibini ve demir filiz ve mermer yataqlarini tesvir edir Bu ekspedisiyanin neticeleri Rusiya Finlandiyasina baxis kitabinda tesvir edilmisdir 1805 Severgin terefinden Rusiya dovletinin qerb vilayetlerine seyahet barede qeydler kitabi nesr edilmisdir Kitabda torpaq melumatlarindan basqa bitkilerin tesviri ve kitabin sonunda ise Flora Grodnensis ve ya Qrodno seheri etrafinda biten Jiliber terefinden toplanmis ve Linney sistemi esasinda siralanmis bitkiler haqda cedvel verilmisdi INSALAR Nachalnye osnovaniya estestvennoj istorii Carstvo iskopaemyh 2t SPb 1791 Carstvo proizrastenij 3t SPb 1794 Pervye osnovaniya mineralogii ili estestvennoj istorii iskopaemyh tel 2 t 1798 Probirnoe iskusstvo ili rukovodstvo k himicheskomu ispytaniyu rud 1801 Sposob ispytyvat mineralnye vody SPb 1800 Sposob ispytyvat chistotu i nepodlozhnost himicheskih proizvedenij lekarstvennyh ib 1800 Zapiski puteshestviya po zapadnym provinciyam rossijskogo gosudarstva 2t 1809 Prodolzhenie zapisok i t d 1804 Obozrenie Rossijskoj Finlyandii 1805 Podrobnyj slovar mineralogicheskij soderzhashij v sebe podrobnoe izyasnenie vseh v mineralogii upotrebitelnyh slov i nazvanij takzhe vse v nauke sej uchinennye novnjshie otkrytiya V 2t SPb tip IAN 1807 Tom 1 Tom2 Opyt mineralogicheskogo zemleopisaniya rossijskogo gosudarstva 2t 1809 Rukovodstvo k udobnejshemu razumeniyu himicheskih knig inostrannyh zaklyuchayushie v sebe himicheskie slovari latinsko rossijskij franc rossijskij i nemecko rossijskij Novaya sistema mineralov osnovannaya na naruzhnyh otlichitelnyh priznakah SPb 1816 Kaya Pliniya Sekunda Estestvennaya istoriya iskopaemyh tel 1819 i dr Severginin eserlerinin ve meqalelerinin tam siyahisi hem cap edilmis ve hem de elyazma formasinda M I Suxomlinovanin Rusiya Akademiyasinin tarixi kitabinda qeyd olunub t 4 SPb 1816 IstinadlarSevergin Vasilij Mihajlovich Enciklopedicheskij slovar Brokgauza i Efrona V 86 tomah 82 t i 4 dop SPb 1890 1907 Profil Vasiliya Mihajlovicha Severgina na oficialnom sajte RAN Severgin Vasilij Mihajlovich v slovaryah i enciklopediyah na Akademike