Antinatalizm (q.yun. ἀντί — «əks», lat. natalis — «doğulma») — həyatın başlanğıcını mənfi qiymətləndirən və hər hansı bir şəraitdə çoxalmanın mənfi qiymətləndirilməsi də daxil olmaqla, bəzi hallarda qeyri-etik hesab olunan bir sıra fəlsəfi və etik mövqelər (məsələn, bioetik filosof David Benatarın mövqeyi). Bir sıra fəlsəfi və əxlaqi mövqelər kimi anti-natalizm anlayışı demoqrafiyada antalitizm anlayışından (burada eyni sözlə həddindən artıq populyarlıq probleminin praktik həlli nəzərdə tutulur) və doğuş səviyyəsinin məhdudlaşdırılması siyasətindən fərqləndirilməlidir; antinatalizmi ayrıca uşaqsızlıq fərdi seçimindən (xüsusən bəzi ekoloji təşəbbüslərdə) ayırmaq lazımdır.
Antalizm fəlsəfəsinin bəzi elementlərini Artur Şopenhauer, , Peter Vessel Zapffe, Lüdviq Vitgenşteyn bölünmüşdürlər.
Antinatalizmin növləri həm onu dəstəkləmək üçün istifadə olunan arqumentlərdən (xeyriyyəçi, ekoloji), həm də şiddət dərəcəsindən (radikal, situativ) asılı olaraq fərqlənə bilər. Antinatalizm hər hansı bir xüsusi etik sistemə bağlı deyildir; anti-natalizmin tərəfdarları, hətta anti-natalizm etikasının daha sərt dəyişikliyində də spesifik antinatalist mövqelərin müxtəlifliyini təyin edən geniş etik yanaşmaların nümayəndələri ola bilərlər.
Antinatalizmin xeyriyyəçi arqumenti
Antinatalizm anlayışının xeyriyyəçi arqumenti, doğulanların potensial maraqları və rifahları və onların doğulması nəticəsində necə pozula biləcəyinə yönəlmişdir.
Həyat keyfiyyəti
Mövcud olmağa başlayan uşaqlar, mövcud bütün çətinliklərə və zəhmətə qarşı həssas olurlar. Potensial əziyyət mənbələri arasında fiziki və ruhi xəstəliklər, tənəzzül, təbii fəlakətlər, müharibələr və şiddət, gündəlik narahatlıqlar (aclıq, susuzluq, yorğunluq, baş ağrısı), daha yüksək bir əmrin ödənilməmiş ehtiyacları (karyera və romantik uğursuzluqlar, cansıxıcılıq, təklik, mənfi özünə hörmət, ekzistensial böhranlar) və ölüm. Anti-natalizm fəlsəfəsini rəsmiləşdirən ilk filosoflardan biri olan professor David Benatar hesab edir ki, bütün insan həyatı yuxarıda sadalanan əziyyət növlərindən ən azından ən azını və ən çoxu bir çoxunu ehtiva edir. Eyni zamanda, insanların həyat keyfiyyətlərini öz qiymətləndirmələri Pollyannanın prinsipi və asılılığı kimi müxtəlif nikbin idrak təhrifləri səbəbindən çox vaxt həddən artıq qiymətləndirilir . Benatar, müsbət və mənfi hisslər arasında bir asimmetriya olduğunu da qeyd etdi: ən sıx zövqlər qısa müddətlidir, ən pis ağrılar isə daha uzun ola bilər; xroniki ağrı var, ancaq xroniki zövq yoxdur; ən pis ağrı növləri (məsələn, işgəncə) ən yaxşı ləzzətlərin intensivliyindən daha yüksəkdir (məsələn, orgazm zövqü) . Bir çox psixoloji tədqiqatlar, mənfi həyat hadisələrinin müsbət hadisələrdən daha güclü olduğunu təsbit edir. Məsələn, psixoloq və tədqiqatçı Roy Baumeister qeyd edir ki, pis duyğular, pis valideynlər və pis cavablar yaxşılardan daha güclüdür; pis məlumatlar yaxşı məlumatlardan daha diqqətlə işlənir və pis təəssüratlar və mənfi stereotiplər yaxşı məlumatlardan daha sürətli formalaşır və daha sabitdir .
Artur Şopenhauer, həyatın nəticədə mənfi bir məna daşıdığını da iddia etdi, çünki hər hansı bir müsbət təcrübə həmişə əzabla üstün olacaq, çünki daha əziyyətlə qazanılmış təcrübədir.
Razılıq və risk
Antalyallıq anlayışının xeyriyyəçi dəlilinin əsas elementləri öz doğuşuna razı olmağın əsas mümkünsüzlüyü, habelə bir insanın həyatının necə olacağını əvvəlcədən müəyyənləşdirə bilməməsidir. Xüsusilə, həddindən artıq anti-natalist mövqe paylaşan David Benatar, çoxalma ilə "gələcək nəsillərinin başlarına yönəlmiş tam yüklənmiş tapança ilə rus ruletini oynamaq" ilə müqayisə etdi.
Professor Şona Şiffrin, çoxalmanın uşağa zərər və fayda gətirməsinə baxmayaraq, onların razılığı olmadan insanlara əhəmiyyətli risklər qoymağı qadağan edən əsas liberal və antipaternalistik prinsiplərə zidd olan bir əxlaqi riskli bir hərəkət olduğunu iddia edir. risklər nəticədə məcmu mənfəətə səbəb olarsa. Şiffrin bu cür hərəkətlərin şübhəli olduğunu göstərən aşağıdakı məsəldən sitat gətirir:
Zəngin adam çox varlı bir insandır. Bir gün bəxtini yaxın bir adada yaşayan və əlavə pula ehtiyacı olmayan qonşularla bölüşməyə qərar verir. Var-dövlətini qızıl kublar şəklində təyyarədən atmaqdan başqa paylamaqdan başqa yolu yoxdur. Zəngin adam heç kəsi incitməməyə çalışır, amma etdiyi hərəkətlərin təsadüfən kimisə öldürə biləcəyini və ya xəyanət edə biləcəyini başa düşür. Qızıl kubları alanların çoxu təəccüblənir, lakin onlar üçün xoşbəxtdirlər. Ancaq bir nəfər, uğursuz biri qolunu sındırır. Uğursuz adam qızıldan da məmnundur, ancaq əvvəlcədən xəbərdar edilmiş olsaydı bu qızıl almaq üçün Zəngin Adam tərəfindən təhdid edilməsinə razı olacağına əmin deyildir.
Şiffrin sözlərinə görə, bir şəxsə zərər verən məqbul hərəkətlərə yalnız daha çox zərərin qarşısını alan və ya azaldan (ehtimal olunan dərəcədə ehtimalı olan) tədbirlər daxildir. Uşaq tərbiyəsi heç bir zərərin qarşısını almaq və ya azaltmaq üçün heç vaxt edilmədiyi üçün, potensial uşağın hələ ehtiyacları olmadığı üçün çoxalma mənəvi baxımdan məqbul deyil.
Digər göndərici növlər
Doğulanların rifahının vacibliyini ön plana çəkən antinatalizmin xeyriyyəçi arqumenti ümumiyyətlə təkcə insanlara deyil, həm də növlərindən asılı olmayaraq mənfi sensasiya hisslərini yaşamağa qadir olan bütün orqanizmlərə aiddir. Üstəlik, əziyyət çəkə biləcək süni bioloji olmayan varlıqlar (həssas robotlar və ya proqramlar) olsaydı, xeyriyyəçi antitrallıq da onlara şamil ediləcəkdir. Beləliklə, Tomas Metzinger hesab edir ki, belə bir əzablı məxluqun yaranma riski süni şüur sahəsində tədqiqatlara moratorium qoymalıdır . , antinatalizm prinsiplərinin müasir heyvandarlıq fermalarında böyüdülən heyvanlara tətbiq edilməsinin təbii bir uzantısıdır, baxmayaraq ki, bu, antidatal etikanın zəruri bir hissəsi deyildir.
Benatar asimmetriyası
Filosof Devid Benatar, antitrallıq üçün ayrıca bir arqument hazırlayır, buna görə zərərlə yaxşılıq arasında fundamental asimmetriya var, həyat keyfiyyətinin nə qədər yüksək olmasından asılı olmayaraq doğuşun həmişə doğulanlar üçün zərərli olduğunu göstərir. Benatarın asimmetriyası aşağıdakı düşüncələrə əsaslanır:
- Əzab çəkmək — pisdir.
- Zövq — xoşbəxtlikdir.
- Əzabların olmaması, heç kim tərəfindən yaşanmasa belə bir nemətdir.
- Zövq olmaması — məhrumiyyət olacaq kimsə yoxdursa, zövqün olmaması — pis deyil.
Ssenari А (X mövcüddur) | Ssenari B (X mövcüd deyil, heç bir zaman olmayıb) |
---|---|
(1) Əzab çəkmək (Pis) | (3) Əzabların olmaması (Yaxşı) |
(2) Zövq (Yaxşı) | (4) Zövq olmaması (Pis deyil) |
("Zövq" və "əziyyət" matrisdə yalnız yaxşı və pisin xüsusi nümunələri kimi istifadə olunur.)
Doğulanlara həyatda həm ləzzət, həm də ağrı yaşamağa zəmanət verilir, halbuki mövcud olmayanlar nə yaxşı, nə də pis yaşamırlar. Əzab çəkməyin olmaması həmişə yaxşıdır, hətta bu yoxluq heç kim tərəfindən yaşanmasa da və xoşbəxtliyin olmaması yalnız bu zövqə ehtiyacı olan birisi varsa pisdir, çoxalmaqdan çəkinmək həmişə çoxalmaqdan daha etik bir seçimdir.
Doğuş həmişə doğuşa zərər verdiyini iddia edərkən, bu asimmetriya, buna baxmayaraq bu zərərin nə qədər əhəmiyyətli olduğunu göstərmir. Benatar etiraf edir ki, mövcud olan bütün əzabların ölçüsü kifayət qədər az olsaydı (məsələn, iynə vurması ilə bərabər), onda çoxalma doğulan kəsə deyil, digər insanlara (məsələn, valideynlərə) verdiyi faydalar əsasında da əsaslandırıla bilər.
Antinatalizmin mizantropik arqumenti
Misantropik dəlil, hər hansı bir insanın doğulacağı əzablara deyil, heyvanlara və digər insanlara daxil olmaqla digər canlılara verəcəkləri zərərə yönəldilmişdir. Benatar görə:
- İnsanlar böyük miqdarda ağrı, əzab və ölümə səbəb olan (və səbəb olmağa davam edəcək) bir növün yeni üzvlərini yaratmaqdan çəkinmək üçün mənəvi borcludurlar.
- İnsan növləri çoxlu miqdarda ağrı, əzab və ölümə səbəb olur.
- Beləliklə, insanlar övlad sahibi olmaqdan çəkinməlidirlər.
Eyni zamanda, misantropik dəlil əsasa - xeyriyyəçiliyə əlavə olaraq baxılır.
Ətraf mühitin antinatalizmi
Ekoloji antinatalizm ayrı-ayrı canlıların rifahını deyil, ekosistemləri və bütövlükdə biosferi düşündürür. Bu mövqelər və etik birlik prinsiplərinə əsaslanır, buna görə ekosistemlər mənəvi dəyər daşıyır, çünki onlar içərisində yaşayan heyvanların mənafeləri ilə əlaqəli olmayan ayrı, qeyri-instrumental dəyəri var və buna görə də onların təhlükəsizliyi, bütövlüyü və sabitliyi qorunmalıdır . Ekoloji anti-natalizm Bəşəriyyətin könüllü yox olması üçün hərəkat tərəfindən dəstəklənir.
Situasiyalı antinatalizm
Situasiyalı antinatalizm, Devid Benatarın zərərin hansı səviyyədə böyümək üçün qəbuledilməz olduğu barədə mövqeyindən daha az sərt fikirləri ifadə edir və müəyyən situasiyalarda çoxalmanı pisləyir (məsələn, yaradılan insanın həyat keyfiyyətinin olduqca aşağı səviyyədə təmin ediləcəyi bir vəziyyətdə, ciddi olduğu kimi) anadangəlmə xəstəliklər.
İstinadlar
- Ken Coates. Anti-Natalism: Rejectionist Philosophy from Buddhism to Benatar. First Edition Design Publishing. 2016-07-26. ISBN .
- Статья «The view from mount Zapffe» 2011-09-27 at the Wayback Machine, в которой сказано о том, что Цапффе намеренно жил и умер бездетным, как и учил (ing.)
- Эдвард Кантерян. Людвиг Витгенштейн. Москва: Ad Marginem. 2016.
- Elizabeth Brake, Joseph Millum. Parenthood and Procreation (The Stanford Encyclopedia of Philosophy). Metaphysics Research Lab, Stanford University. Edward N. Zalta. 2018.
- David Benatar, David Wasserman. Debating Procreation. Oxford University Press. 2015.
- Benatar, David. Better Never to Have Been. New York: Oxford University Press. 2006. ISBN .
- Roy F. Baumeister, Ellen Bratslavsky, Catrin Finkenauer, Kathleen D. Vohs. Bad is stronger than good. 5 (Review of General Psychology). 2001. 323–370.
- Schopenhauer, Arthur, 1788-1860. Parerga and Paralipomena : short philosophical essays. Oxford [England]: Clarendon Press. 1974. ISBN .
- Seana Valentine Shiffrin. WRONGFUL LIFE, PROCREATIVE RESPONSIBILITY, AND THE SIGNIFICANCE OF HARM. 5 (Legal Theory). 1999/06. 117–148.
- Asheel Singh. Assessing anti-natalism: a philosophical examination of the morality of procreation. 2012.
- Metzinger, Thomas, 1958-. The ego tunnel : the science of the mind and the myth of the self. New York: Basic Books. 2009. ISBN .
- "Better Never To Have Been: An Interview with David Benatar". Reasonable Vegan. 2018-11-30 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-08-15.
- D. Benatar Why it is Better Never to Come Into Existence 2020-10-31 at the Wayback Machine, American Philosophical Quarterly 1997, volume 34, number 3, pp. 345—355. (ing.)
- "Why we should give moral consideration to sentient beings rather than ecosystems". Animal Ethics. 2018-11-11 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-08-15.
Ədəbiyyat
- Benatar D. Better Never to Have Been. The Harm of Coming into Existence. Oxford: Clarendon Press. 2006. ISBN .
- Benatar D., Wasserman D. Debating Procreation. Is it wrong to reproduce? — Oxford University Press, 2015. — 278 с. — ISBN 9780199333547.
- Weinberg R. The Risk of a Lifetime. How, When, and Why Procreation May Be Permissible. — Oxford University Press, 2015. — 280 с. — ISBN 9780190243708.
Xarici keçidlər
- Baxışlarının mahiyyətini qısaca ortaya qoyan Devid Benatarın esse: https://aeon.co/essays/having-children-is-not-life-affirming-its-immoral
- Nina Paley tərəfindən hazırlanan cizgi filmləri İnternet Arxivində Antinatalizm haqqında
- Fertco
- The Stork
- The Wit and Wisdom of Cancer (ing.)
- Fəlsəfi-etik mənfi-utanitar antinatalizm nöqteyi-nəzərindən ekosistemlərə baxış
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Antinatalizm q yun ἀnti eks lat natalis dogulma heyatin baslangicini menfi qiymetlendiren ve her hansi bir seraitde coxalmanin menfi qiymetlendirilmesi de daxil olmaqla bezi hallarda qeyri etik hesab olunan bir sira felsefi ve etik movqeler meselen bioetik filosof David Benatarin movqeyi Bir sira felsefi ve exlaqi movqeler kimi anti natalizm anlayisi demoqrafiyada antalitizm anlayisindan burada eyni sozle heddinden artiq populyarliq probleminin praktik helli nezerde tutulur ve dogus seviyyesinin mehdudlasdirilmasi siyasetinden ferqlendirilmelidir antinatalizmi ayrica usaqsizliq ferdi seciminden xususen bezi ekoloji tesebbuslerde ayirmaq lazimdir Artur Sopenhauer 1788 1860 meshur antinatalist Antalizm felsefesinin bezi elementlerini Artur Sopenhauer Peter Vessel Zapffe Ludviq Vitgensteyn bolunmusdurler Antinatalizmin novleri hem onu desteklemek ucun istifade olunan arqumentlerden xeyriyyeci ekoloji hem de siddet derecesinden radikal situativ asili olaraq ferqlene biler Antinatalizm her hansi bir xususi etik sisteme bagli deyildir anti natalizmin terefdarlari hetta anti natalizm etikasinin daha sert deyisikliyinde de spesifik antinatalist movqelerin muxtelifliyini teyin eden genis etik yanasmalarin numayendeleri ola bilerler Antinatalizmin xeyriyyeci arqumentiAntinatalizm anlayisinin xeyriyyeci arqumenti dogulanlarin potensial maraqlari ve rifahlari ve onlarin dogulmasi neticesinde nece pozula bileceyine yonelmisdir Heyat keyfiyyeti Movcud olmaga baslayan usaqlar movcud butun cetinliklere ve zehmete qarsi hessas olurlar Potensial eziyyet menbeleri arasinda fiziki ve ruhi xestelikler tenezzul tebii felaketler muharibeler ve siddet gundelik narahatliqlar acliq susuzluq yorgunluq bas agrisi daha yuksek bir emrin odenilmemis ehtiyaclari karyera ve romantik ugursuzluqlar cansixiciliq teklik menfi ozune hormet ekzistensial bohranlar ve olum Anti natalizm felsefesini resmilesdiren ilk filosoflardan biri olan professor David Benatar hesab edir ki butun insan heyati yuxarida sadalanan eziyyet novlerinden en azindan en azini ve en coxu bir coxunu ehtiva edir Eyni zamanda insanlarin heyat keyfiyyetlerini oz qiymetlendirmeleri Pollyannanin prinsipi ve asililigi kimi muxtelif nikbin idrak tehrifleri sebebinden cox vaxt hedden artiq qiymetlendirilir Benatar musbet ve menfi hissler arasinda bir asimmetriya oldugunu da qeyd etdi en six zovqler qisa muddetlidir en pis agrilar ise daha uzun ola biler xroniki agri var ancaq xroniki zovq yoxdur en pis agri novleri meselen isgence en yaxsi lezzetlerin intensivliyinden daha yuksekdir meselen orgazm zovqu Bir cox psixoloji tedqiqatlar menfi heyat hadiselerinin musbet hadiselerden daha guclu oldugunu tesbit edir Meselen psixoloq ve tedqiqatci Roy Baumeister qeyd edir ki pis duygular pis valideynler ve pis cavablar yaxsilardan daha gucludur pis melumatlar yaxsi melumatlardan daha diqqetle islenir ve pis teessuratlar ve menfi stereotipler yaxsi melumatlardan daha suretli formalasir ve daha sabitdir Artur Sopenhauer heyatin neticede menfi bir mena dasidigini da iddia etdi cunki her hansi bir musbet tecrube hemise ezabla ustun olacaq cunki daha eziyyetle qazanilmis tecrubedir Raziliq ve risk Antalyalliq anlayisinin xeyriyyeci delilinin esas elementleri oz dogusuna razi olmagin esas mumkunsuzluyu habele bir insanin heyatinin nece olacagini evvelceden mueyyenlesdire bilmemesidir Xususile heddinden artiq anti natalist movqe paylasan David Benatar coxalma ile gelecek nesillerinin baslarina yonelmis tam yuklenmis tapanca ile rus ruletini oynamaq ile muqayise etdi Professor Sona Siffrin coxalmanin usaga zerer ve fayda getirmesine baxmayaraq onlarin raziligi olmadan insanlara ehemiyyetli riskler qoymagi qadagan eden esas liberal ve antipaternalistik prinsiplere zidd olan bir exlaqi riskli bir hereket oldugunu iddia edir riskler neticede mecmu menfeete sebeb olarsa Siffrin bu cur hereketlerin subheli oldugunu gosteren asagidaki meselden sitat getirir Zengin adam cox varli bir insandir Bir gun bextini yaxin bir adada yasayan ve elave pula ehtiyaci olmayan qonsularla bolusmeye qerar verir Var dovletini qizil kublar seklinde teyyareden atmaqdan basqa paylamaqdan basqa yolu yoxdur Zengin adam hec kesi incitmemeye calisir amma etdiyi hereketlerin tesadufen kimise oldure bileceyini ve ya xeyanet ede bileceyini basa dusur Qizil kublari alanlarin coxu teeccublenir lakin onlar ucun xosbextdirler Ancaq bir nefer ugursuz biri qolunu sindirir Ugursuz adam qizildan da memnundur ancaq evvelceden xeberdar edilmis olsaydi bu qizil almaq ucun Zengin Adam terefinden tehdid edilmesine razi olacagina emin deyildir Siffrin sozlerine gore bir sexse zerer veren meqbul hereketlere yalniz daha cox zererin qarsisini alan ve ya azaldan ehtimal olunan derecede ehtimali olan tedbirler daxildir Usaq terbiyesi hec bir zererin qarsisini almaq ve ya azaltmaq ucun hec vaxt edilmediyi ucun potensial usagin hele ehtiyaclari olmadigi ucun coxalma menevi baximdan meqbul deyil Diger gonderici novler Dogulanlarin rifahinin vacibliyini on plana ceken antinatalizmin xeyriyyeci arqumenti umumiyyetle tekce insanlara deyil hem de novlerinden asili olmayaraq menfi sensasiya hisslerini yasamaga qadir olan butun orqanizmlere aiddir Ustelik eziyyet ceke bilecek suni bioloji olmayan varliqlar hessas robotlar ve ya proqramlar olsaydi xeyriyyeci antitralliq da onlara samil edilecekdir Belelikle Tomas Metzinger hesab edir ki bele bir ezabli mexluqun yaranma riski suni suur sahesinde tedqiqatlara moratorium qoymalidir antinatalizm prinsiplerinin muasir heyvandarliq fermalarinda boyudulen heyvanlara tetbiq edilmesinin tebii bir uzantisidir baxmayaraq ki bu antidatal etikanin zeruri bir hissesi deyildir Benatar asimmetriyasi Filosof Devid Benatar antitralliq ucun ayrica bir arqument hazirlayir buna gore zererle yaxsiliq arasinda fundamental asimmetriya var heyat keyfiyyetinin ne qeder yuksek olmasindan asili olmayaraq dogusun hemise dogulanlar ucun zererli oldugunu gosterir Benatarin asimmetriyasi asagidaki dusuncelere esaslanir Ezab cekmek pisdir Zovq xosbextlikdir Ezablarin olmamasi hec kim terefinden yasanmasa bele bir nemetdir Zovq olmamasi mehrumiyyet olacaq kimse yoxdursa zovqun olmamasi pis deyil Ssenari A X movcuddur Ssenari B X movcud deyil hec bir zaman olmayib 1 Ezab cekmek Pis 3 Ezablarin olmamasi Yaxsi 2 Zovq Yaxsi 4 Zovq olmamasi Pis deyil Zovq ve eziyyet matrisde yalniz yaxsi ve pisin xususi numuneleri kimi istifade olunur Dogulanlara heyatda hem lezzet hem de agri yasamaga zemanet verilir halbuki movcud olmayanlar ne yaxsi ne de pis yasamirlar Ezab cekmeyin olmamasi hemise yaxsidir hetta bu yoxluq hec kim terefinden yasanmasa da ve xosbextliyin olmamasi yalniz bu zovqe ehtiyaci olan birisi varsa pisdir coxalmaqdan cekinmek hemise coxalmaqdan daha etik bir secimdir Dogus hemise dogusa zerer verdiyini iddia ederken bu asimmetriya buna baxmayaraq bu zererin ne qeder ehemiyyetli oldugunu gostermir Benatar etiraf edir ki movcud olan butun ezablarin olcusu kifayet qeder az olsaydi meselen iyne vurmasi ile beraber onda coxalma dogulan kese deyil diger insanlara meselen valideynlere verdiyi faydalar esasinda da esaslandirila biler Antinatalizmin mizantropik arqumentiMisantropik delil her hansi bir insanin dogulacagi ezablara deyil heyvanlara ve diger insanlara daxil olmaqla diger canlilara verecekleri zerere yoneldilmisdir Benatar gore Insanlar boyuk miqdarda agri ezab ve olume sebeb olan ve sebeb olmaga davam edecek bir novun yeni uzvlerini yaratmaqdan cekinmek ucun menevi borcludurlar Insan novleri coxlu miqdarda agri ezab ve olume sebeb olur Belelikle insanlar ovlad sahibi olmaqdan cekinmelidirler Eyni zamanda misantropik delil esasa xeyriyyeciliye elave olaraq baxilir Etraf muhitin antinatalizmiEkoloji antinatalizm ayri ayri canlilarin rifahini deyil ekosistemleri ve butovlukde biosferi dusundurur Bu movqeler ve etik birlik prinsiplerine esaslanir buna gore ekosistemler menevi deyer dasiyir cunki onlar icerisinde yasayan heyvanlarin menafeleri ile elaqeli olmayan ayri qeyri instrumental deyeri var ve buna gore de onlarin tehlukesizliyi butovluyu ve sabitliyi qorunmalidir Ekoloji anti natalizm Beseriyyetin konullu yox olmasi ucun herekat terefinden desteklenir Situasiyali antinatalizmSituasiyali antinatalizm Devid Benatarin zererin hansi seviyyede boyumek ucun qebuledilmez oldugu barede movqeyinden daha az sert fikirleri ifade edir ve mueyyen situasiyalarda coxalmani pisleyir meselen yaradilan insanin heyat keyfiyyetinin olduqca asagi seviyyede temin edileceyi bir veziyyetde ciddi oldugu kimi anadangelme xestelikler IstinadlarKen Coates Anti Natalism Rejectionist Philosophy from Buddhism to Benatar First Edition Design Publishing 2016 07 26 ISBN 9781506902401 Statya The view from mount Zapffe 2011 09 27 at the Wayback Machine v kotoroj skazano o tom chto Capffe namerenno zhil i umer bezdetnym kak i uchil ing Edvard Kanteryan Lyudvig Vitgenshtejn Moskva Ad Marginem 2016 Elizabeth Brake Joseph Millum Parenthood and Procreation The Stanford Encyclopedia of Philosophy Metaphysics Research Lab Stanford University Edward N Zalta 2018 David Benatar David Wasserman Debating Procreation Oxford University Press 2015 Benatar David Better Never to Have Been New York Oxford University Press 2006 ISBN 9780199296422 Roy F Baumeister Ellen Bratslavsky Catrin Finkenauer Kathleen D Vohs Bad is stronger than good 5 Review of General Psychology 2001 323 370 Schopenhauer Arthur 1788 1860 Parerga and Paralipomena short philosophical essays Oxford England Clarendon Press 1974 ISBN 0198245084 9780198245087 0198246358 9780198246350 019824634X 9780198246343 0195198131 9780195198133 Seana Valentine Shiffrin WRONGFUL LIFE PROCREATIVE RESPONSIBILITY AND THE SIGNIFICANCE OF HARM 5 Legal Theory 1999 06 117 148 Asheel Singh Assessing anti natalism a philosophical examination of the morality of procreation 2012 Metzinger Thomas 1958 The ego tunnel the science of the mind and the myth of the self New York Basic Books 2009 ISBN 9780786744428 0786744421 128246034X 9781282460348 Better Never To Have Been An Interview with David Benatar Reasonable Vegan 2018 11 30 tarixinde Istifade tarixi 2020 08 15 D Benatar Why it is Better Never to Come Into Existence 2020 10 31 at the Wayback Machine American Philosophical Quarterly 1997 volume 34 number 3 pp 345 355 ing Why we should give moral consideration to sentient beings rather than ecosystems Animal Ethics 2018 11 11 tarixinde Istifade tarixi 2020 08 15 EdebiyyatBenatar D Better Never to Have Been The Harm of Coming into Existence Oxford Clarendon Press 2006 ISBN 0 19 929642 1 Benatar D Wasserman D Debating Procreation Is it wrong to reproduce Oxford University Press 2015 278 s ISBN 9780199333547 Weinberg R The Risk of a Lifetime How When and Why Procreation May Be Permissible Oxford University Press 2015 280 s ISBN 9780190243708 Xarici kecidlerBaxislarinin mahiyyetini qisaca ortaya qoyan Devid Benatarin esse https aeon co essays having children is not life affirming its immoral Nina Paley terefinden hazirlanan cizgi filmleri Internet Arxivinde Antinatalizm haqqinda Fertco The Stork The Wit and Wisdom of Cancer ing Felsefi etik menfi utanitar antinatalizm noqteyi nezerinden ekosistemlere baxis