Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqaləni lazımdır. |
Müşahidə dedikdə göz önünə ilk növbədə görmə vasitəsilə aparılan tədqiqat gəlir. Müşahidə əməl və nəticəsidir. Şübhəli məqamı aydınlaşdırmaq üçün yazılı bir qeydin adını vermək üçün də istifadə olunur. Həm də bir şərh və ya bir göstərici ola bilər. Müşahidələr, məsələn tədqiqat və ya qiymətləndirmə aparmaq üçün istifadə olunan bir məlumat toplama üsuludur. Bu söz Latın dilindən gəlir. Lakin nəzərə alınsa ki, insanın ətraf aləmdən informasiya alması onun beş əsas və iyirmiyə yaxın köməkçi hiss kanalları vasitəsilə baş verir, o zaman görmənin insan həyatında rolunun yüz faizli xarakter daşımadığını dərk etmək mümkündür və burada digər hissiyyatların da rolu dərhal nəzərə çarpasıdır.
Ümumi halda, ətraf dünyada baş verən hər bir dəyişiklik dildir, hər bir titrəyiş öz mənasına malikdir. Sadəcə olaraq, onların şifrəsini aça bilmək vacibdir. Nəyin nəyə görə baş verdiyini bildikdən sonra isə ətraf dünyanı bir kitab kimi oxumaq, təbiətə "sən" deyə müraciət etmək mümkündür. Qocalar quş və heyvanların, cücü və otların davranışından havanın necə olacağı barədə nəticə çıxarır, həkimlər simptomlara əsasən xəstəliyin gedişini proqnozlaşdırırlar. Çünki onlar təbiətin jest dilini adi insanların danışıq dilindəki formaya tərcümə etməyi öyrəniblər. Adi insan da təbiətin bir parçasıdır və onun bütün əlamətlərini özündə gəzdirib, hər an daxilindəki bütün dəyişikliklər barədə ətrafa sonsuz sayda informasiyalar göndərir. ətraf insanlarsa bunlardan yalnız çox cüzi birini – danışıq dili ilə dediklərini qavrayıb, dərk edirlər. Özü də, hətta bu dillə ifadə olunan mənalardan da hamısını yox. Belə ki, nitqin forma və məzmunundakı emosional çalarlar, demək olar ki, əksər adamlar tərəfindən qavranılmamış qalır və dillə deyilənlərin doğru, yoxsa yalan, səmimi, yoxsa qeyri-səmimi və s. olduğunu ayırd etməyə onların konkret heç bir vasitəsi olmur. Jest, mimika, poza və s.-in mənasını "oxumaq" barəsində isə heç danışmağa dəyməz. İnsanların daxili aləminə sinxronik tədqiqat vasitəsilə müdaxilə məhz bu alternativ dillərlə işləmək məsələlərini əhatə edir.
Aşağıda bu yolla insanların daxilində gedən bir sıra psixi prosesləri aşkar etməyin nümunələri sadalanır:
Bunlar insanın psixi sferasında cərəyan edən proseslərin müəyyən qismini izləməyə imkan verən başlıca zahiri əlamətlər (‘‘indikatorlar’’) idi. Bunlardan əlavə, müxtəlif assosiativ reaksiyalar, ehtiyatsız deyimlər(çaşmalar), sayıqlamalar, məntiqsizliklər, ayrı-ayrı intonasiya və rəftar mimikaları, beyin biocərəyanlarında, dərinin elektrik müqavimətində, orqanizmin damar reaksiyalarında, əzələlərin titrəyişində və b.-da baş verən dəyişikliklər də, insanın fikir apparatına müdaxilə etməyə imkan verən vasitələrdəndir.
Göstərilən əlamətlər tərəf-müqabilin fikirlərinin məcrasını müəyyənləşdirmək üçün bir indikatordur ki, onların vasitəsilə onu lazımi diapazona kökləmək və ondan kənara çıxmağa qoymamaq mümkündür: tərəf-müqabil sizə maraqla, yoxsa "xala xətrin qalmasın" qulaq asır, onu hansı mövzu maraqlandırır, nəyə meyil edir, dedikləri səmimidirmi və s.? əgər maraqsız qulaq asırsa, deməli, nəsə yerində deyil və mövzunu tez-tez dəyişməklə "indikatorların" qırmızı işığının "yandığı" məqamı axtarıb tapmaq olar və bununla da, daim onun ürəyinin "sarı simindən" vurmağı öyrənəcəksiniz. Bu, eynilə təzə tanış olanların bir-birində özlərinə qarşı maraq oyada bilməsi üçün, eynilə yol-yoldaşlarının həmsöhbəti bezdirməməsi üçün, eynilə məclisdə məclisin ruhunu tuta bilmək üçün, eynilə müəllimin tələbə və şagirdlərin ürəyinə yola tapa bilməsi üçün, eynilə, müsahiblərin bir-birinin səmimi, yoxsa qeyri-səmimi olduğunu müəyyən edə bilmələri üçün, kimisə ram edərkən ona üsyan, qiyam, inciklik şansı verməmək üçün və eynilə də, köhnə tanışların bir-birinin ürəyini "oxuya" bilmələri, dərdlərinə şərik ola bilmələri, başa düşən dost olduqlarını nümayiş etdirə bilmələri və s. üçün əhəmiyyətlidir.
Mənbə
- А.Я. Психология: Психологический словарь
- А.Я. Психология: Наблюдение как метод получения психологической информации
- Психологический словарь: Наблюдение
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Musahide dedikde goz onune ilk novbede gorme vasitesile aparilan tedqiqat gelir Musahide emel ve neticesidir Subheli meqami aydinlasdirmaq ucun yazili bir qeydin adini vermek ucun de istifade olunur Hem de bir serh ve ya bir gosterici ola biler Musahideler meselen tedqiqat ve ya qiymetlendirme aparmaq ucun istifade olunan bir melumat toplama usuludur Bu soz Latin dilinden gelir Lakin nezere alinsa ki insanin etraf alemden informasiya almasi onun bes esas ve iyirmiye yaxin komekci hiss kanallari vasitesile bas verir o zaman gormenin insan heyatinda rolunun yuz faizli xarakter dasimadigini derk etmek mumkundur ve burada diger hissiyyatlarin da rolu derhal nezere carpasidir Umumi halda etraf dunyada bas veren her bir deyisiklik dildir her bir titreyis oz menasina malikdir Sadece olaraq onlarin sifresini aca bilmek vacibdir Neyin neye gore bas verdiyini bildikden sonra ise etraf dunyani bir kitab kimi oxumaq tebiete sen deye muraciet etmek mumkundur Qocalar qus ve heyvanlarin cucu ve otlarin davranisindan havanin nece olacagi barede netice cixarir hekimler simptomlara esasen xesteliyin gedisini proqnozlasdirirlar Cunki onlar tebietin jest dilini adi insanlarin danisiq dilindeki formaya tercume etmeyi oyrenibler Adi insan da tebietin bir parcasidir ve onun butun elametlerini ozunde gezdirib her an daxilindeki butun deyisiklikler barede etrafa sonsuz sayda informasiyalar gonderir etraf insanlarsa bunlardan yalniz cox cuzi birini danisiq dili ile dediklerini qavrayib derk edirler Ozu de hetta bu dille ifade olunan menalardan da hamisini yox Bele ki nitqin forma ve mezmunundaki emosional calarlar demek olar ki ekser adamlar terefinden qavranilmamis qalir ve dille deyilenlerin dogru yoxsa yalan semimi yoxsa qeyri semimi ve s oldugunu ayird etmeye onlarin konkret hec bir vasitesi olmur Jest mimika poza ve s in menasini oxumaq baresinde ise hec danismaga deymez Insanlarin daxili alemine sinxronik tedqiqat vasitesile mudaxile mehz bu alternativ dillerle islemek meselelerini ehate edir Asagida bu yolla insanlarin daxilinde geden bir sira psixi prosesleri askar etmeyin numuneleri sadalanir Bunlar insanin psixi sferasinda cereyan eden proseslerin mueyyen qismini izlemeye imkan veren baslica zahiri elametler indikatorlar idi Bunlardan elave muxtelif assosiativ reaksiyalar ehtiyatsiz deyimler casmalar sayiqlamalar mentiqsizlikler ayri ayri intonasiya ve reftar mimikalari beyin biocereyanlarinda derinin elektrik muqavimetinde orqanizmin damar reaksiyalarinda ezelelerin titreyisinde ve b da bas veren deyisiklikler de insanin fikir apparatina mudaxile etmeye imkan veren vasitelerdendir Gosterilen elametler teref muqabilin fikirlerinin mecrasini mueyyenlesdirmek ucun bir indikatordur ki onlarin vasitesile onu lazimi diapazona koklemek ve ondan kenara cixmaga qoymamaq mumkundur teref muqabil size maraqla yoxsa xala xetrin qalmasin qulaq asir onu hansi movzu maraqlandirir neye meyil edir dedikleri semimidirmi ve s eger maraqsiz qulaq asirsa demeli nese yerinde deyil ve movzunu tez tez deyismekle indikatorlarin qirmizi isiginin yandigi meqami axtarib tapmaq olar ve bununla da daim onun ureyinin sari siminden vurmagi oyreneceksiniz Bu eynile teze tanis olanlarin bir birinde ozlerine qarsi maraq oyada bilmesi ucun eynile yol yoldaslarinin hemsohbeti bezdirmemesi ucun eynile meclisde meclisin ruhunu tuta bilmek ucun eynile muellimin telebe ve sagirdlerin ureyine yola tapa bilmesi ucun eynile musahiblerin bir birinin semimi yoxsa qeyri semimi oldugunu mueyyen ede bilmeleri ucun kimise ram ederken ona usyan qiyam inciklik sansi vermemek ucun ve eynile de kohne tanislarin bir birinin ureyini oxuya bilmeleri derdlerine serik ola bilmeleri basa dusen dost olduqlarini numayis etdire bilmeleri ve s ucun ehemiyyetlidir MenbeA Ya Psihologiya Psihologicheskij slovar A Ya Psihologiya Nablyudenie kak metod polucheniya psihologicheskoj informacii Psihologicheskij slovar Nablyudenie