Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bataqlıq kəcəvəri (lat. Acorus calamus) — bitkilər aləminin kəcəvərçiçəklilər dəstəsinin kəcəvərkimilər fəsiləsinin kəcəvər cinsinə aid bitki növü.
| Bataqlıq kəcəvəri | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||
| Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Cins: Növ: Bataqlıq kəcəvəri | ||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
| ||||||||||
Təsviri
Çoxillik ot bitkisi olub, sürünən, üfüqi kökümsova malikdir. Kökümsovu qol-budaqlı, diametri 0,3 sm, uzunluğu 1,5 m, xaricdən qonur və ya yaşılımtıl-sarı, kənarları çoxsaylı qaytanabənzər, köklərinin uzunluğu 40–50 sm, yuxarı tərəfdən iri yarımaypara yarpaqlardan ibarətdir. Yarpaqlarının uzunluğu 10–15 sm, açıq-yaşıl, yumşaq, itiuclu, zirvə və yan budaqlıdır. Gövdə üzərindəki çiçək qruplarının hündürlüyü 40–80 sm, yastılaşmış hamaşçiçəkləri yuxarıdan silindrik, azacıq daralmış, uzunluğu 12 sm, qalınlığı 2 sm-ə bərabərdir. Çiçəkləri kiçik, yaşılımtıl-sarı olub, ikicinslidir.
Kökümsovları yüngül, silindrik, azacıq yastılaşmış, əyilmiş, qatlanmış, bəzən budaqlanan və çox hissəsi uzununa yarılmış olur. Yuxarı hissəsi yarımaypara formalı, iri dişli, yarpaqlı, aşağı hissəsi çoxsaylı kiçik dairəvi, köklü, bərabər olmayan məsaməli olub, deşik-deşikdir. Parçalanmış hissələri 30 sm, qalınlığı isə 2 sm-ə qədər olur. Çiçəkləri xaricdən sarımtıl və ya qırmızımtıl-qonur, bəzən yaşılımtıl-qonur olmaqla, yarpaqları tünd-qonur rəngli olur. Çiçəkləri sarımtıl, çəhrayı, bəzən yaşıl olur. Güclü aromat iyli və şirintəhər-acı dadılıdır.
Çay, göl, nohur, çəmənlik və bataqlıq sahillərində yayılır.
Yayın sonu və bütün payız fəsli ərzində sututarlarda su azalan zaman, bəzən yazda aprel ayında yarpaqların uzanma fazasında toplanılmalıdır. Kökümsovu və yerüstü hissəsi kəsilərək götürülür, soyuq suda yuyularaq təmizlənir və 2–5 sm ölçüdə kəsilərək bir neçə gün açıq havada naves və ya çardaxda qurudulur. Kökümsovların uzunluğu 5–30 sm kəsilməlidir. Kökümsovları yaxşı ventiliyasiyalı olan çardax və naveslərdə qurudulmalıdır. Quruducu şkafda 40ºС-də qurudulmalıdır.
Efiryağlı bitki olduğundan xammalı yaxşı bükülməli, tıxanmalı və bağlanmalıdır. Bütöv və doğranmış xammalının saxlanılma müddəti 3 il, tozununku isə 1,5 ildir.
Sinonimləri
Homotipik sinonimləri
- Calamus aromaticus Garsault
Yarımnövləri
- Raf.
- Besser
İstinadlar
- Linnaeus C. Species Plantarum (lat.): Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas. 1753. C. 1. S. 324.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bataqliq keceveri lat Acorus calamus bitkiler aleminin kecevercicekliler destesinin keceverkimiler fesilesinin kecever cinsine aid bitki novu Bataqliq keceveriElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad EmbryophytesKlad Klad Klad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad BirlepelilerDeste KeceverciceklilerFesile KeceverkimilerCins KeceverNov Bataqliq keceveriBeynelxalq elmi adiAcorus calamus L 1753Sekil axtarisiITIS 564989NCBI 4465EOL 1123481TesviriCoxillik ot bitkisi olub surunen ufuqi kokumsova malikdir Kokumsovu qol budaqli diametri 0 3 sm uzunlugu 1 5 m xaricden qonur ve ya yasilimtil sari kenarlari coxsayli qaytanabenzer koklerinin uzunlugu 40 50 sm yuxari terefden iri yarimaypara yarpaqlardan ibaretdir Yarpaqlarinin uzunlugu 10 15 sm aciq yasil yumsaq itiuclu zirve ve yan budaqlidir Govde uzerindeki cicek qruplarinin hundurluyu 40 80 sm yastilasmis hamascicekleri yuxaridan silindrik azaciq daralmis uzunlugu 12 sm qalinligi 2 sm e beraberdir Cicekleri kicik yasilimtil sari olub ikicinslidir Kokumsovlari yungul silindrik azaciq yastilasmis eyilmis qatlanmis bezen budaqlanan ve cox hissesi uzununa yarilmis olur Yuxari hissesi yarimaypara formali iri disli yarpaqli asagi hissesi coxsayli kicik dairevi koklu beraber olmayan mesameli olub desik desikdir Parcalanmis hisseleri 30 sm qalinligi ise 2 sm e qeder olur Cicekleri xaricden sarimtil ve ya qirmizimtil qonur bezen yasilimtil qonur olmaqla yarpaqlari tund qonur rengli olur Cicekleri sarimtil cehrayi bezen yasil olur Guclu aromat iyli ve sirinteher aci dadilidir Cay gol nohur cemenlik ve bataqliq sahillerinde yayilir Yayin sonu ve butun payiz fesli erzinde sututarlarda su azalan zaman bezen yazda aprel ayinda yarpaqlarin uzanma fazasinda toplanilmalidir Kokumsovu ve yerustu hissesi kesilerek goturulur soyuq suda yuyularaq temizlenir ve 2 5 sm olcude kesilerek bir nece gun aciq havada naves ve ya cardaxda qurudulur Kokumsovlarin uzunlugu 5 30 sm kesilmelidir Kokumsovlari yaxsi ventiliyasiyali olan cardax ve naveslerde qurudulmalidir Quruducu skafda 40ºS de qurudulmalidir Efiryagli bitki oldugundan xammali yaxsi bukulmeli tixanmali ve baglanmalidir Butov ve dogranmis xammalinin saxlanilma muddeti 3 il tozununku ise 1 5 ildir SinonimleriHomotipik sinonimleri Calamus aromaticus GarsaultYarimnovleriRaf BesserIstinadlarLinnaeus C Species Plantarum lat Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas 1753 C 1 S 324 Hemcinin bax