Şah Abbas məscidi və ya Keşlə məscidi — Bakı şəhəri Nizami rayonunun Keşlə qəsəbəsində yerləşən tarixi məscid binasıdır.
Şah Abbas məscidi | |
---|---|
Ölkə | Azərbaycan |
Şəhər | Keşlə |
Yerləşir | M.H.Kazımov küçəsi |
Sifarişçi | I Şah Abbas |
Tikilmə tarixi | XVII əsr |
Üslubu | Şirvan-Abşeron memarlıq məktəbi |
Vəziyyəti | fəaliyyət göstərir |
İstinad nöm. | 2860 |
Kateqoriya | Məscid |
Əhəmiyyəti | Yerli əhəmiyyətli |
| |
Memarlıq xüsusiyyətləri
Keşlə məscidi xaricdən hər tərəfi 12 metr uzunluğa malik olan kvadrat formasına malikdir. Məscidin planı Abşeron məscidləri üçün xarakterik olan sxemi təkrarlayır: binanın mərkəzində günbəzlə örtülmüş əsas zal yerləşdirilmiş, onun dörd tərəfində isə zala bitişəntağ-tavan örtüklü kiçik otaqlar tikilmişdir. Həmin kiçik otaqlar planın kvadrat xarakteri almasını təmin edir.
Memar, portalın bölünməsini binanın ümumi həcminin bölünməsi ilə əlaqələndirməyə çalışmışdır. Bunun üçün Abşeron memarların hələ Divanxana binasından məlum olan, bina karnizinin portal çərçivəsinin davamı olması üsulundan istifadə olunmuşdur.
Məscidin planı Mərdəkandakı Tuba Şahi məscidinin (1481) planı ilə oxşarlıq təşkil edir. Hər iki binanın planında əsas fərq məscidlərin girişinin təşkilindədir. Tuba Şahi məscidində giriş önə çıxarılaraq qabarıq həcm şəklində həll edilsə də, Keşlə məscidinin girişi binanın həcmi daxilində həll edilmiş və şimal-şərq künc otağını təşkil etmişdir.
Binanın dəqiq planlaşdırması onun fasadlarının aydın inşasına uyğundur; Giriş portalı və günbəz tikilinin düz divar səthləri ilə kontrast təşkil edir. Məscidin divarları tsokoldan 60 dərəcə maililikdə əyilmişdir. Portal satə olub, stalaktit yarımtağına malik deyil.
Giriş qapısının üstündə ərəbcə daş kitabə yazılıb. İbadət zalı dörd böyük tağdan ibarətdir. Tağlar məscidin dairəvi formada olan günbəzi ilə qovuşur. Günbəzin aşağı hissəsi 12 guşəlidir. Bu da on iki imama işarə xarakteri daşıyır. Mehrab və minbər yonulmuş sal daşlardan düzəldilib. İki laydan ibarət olan pəncərələrin birinci layı taxta, ikinci layı isə bütöv yonulmuş daşla işlənib. Daşlar kiçik-kiçik dairəvi boşluqlardan ibarətdir.
İstinadlar
- Саламзаде, 1964. səh. 28
- Алескерзаде, А. Надписи мечети Туба-Шахи (Труды Ин-та истории и философии АН Азеб. ССР, вып. III). Баку. 1951. (#accessdate_missing_url)
- S. Abdullayeva. Azərbaycandakı məscidlər: mənəviyyat və tarixi-memarlıq abidələri 2019-09-12 at the Wayback Machine. 525-ci qəzet.- 2013.- 28 sentyabr.- S.30.
Ədəbiyyat
- Саламзаде, А. В. Архитектура Азербайдана XVI-XIX вв. Баку: Издательство Академии наук Азербайджанской ССР. 1964.
Xarici keçidlər
- Azərbaycan Keşlə məscidinin tarixi (Qədim Şah Abbas məscidi) (sənədli film)
- Keşlə qəsəbəsi Şah Abbas məscidi
- Keşlə Şah Abbas Məscidi. Doğma Azərbaycanım verilişi. MMD TV. 2019 (7)
- Keşlə məscidi
- Dörd əsrlik Şah Abbas məscidi təmirdən sonra: iyirmi metr hündürlüyündə yeni minarə ucaldılıb / İTV
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu adin diger istifade formalari ucun bax Sah Abbas mescidi Sah Abbas mescidi ve ya Kesle mescidi Baki seheri Nizami rayonunun Kesle qesebesinde yerlesen tarixi mescid binasidir Sah Abbas mescidi40 23 51 sm e 49 53 41 s u Olke AzerbaycanSeher KesleYerlesir M H Kazimov kucesiSifarisci I Sah AbbasTikilme tarixi XVII esrUslubu Sirvan Abseron memarliq mektebiVeziyyeti fealiyyet gosterirAzerbaycandaki tarixi abidelerin milli qeydiyyatiIstinad nom 2860KateqoriyaMescidEhemiyyetiYerli ehemiyyetliSah Abbas mescidiMescid binasinin planiMemarliq xususiyyetleriKesle mescidi xaricden her terefi 12 metr uzunluga malik olan kvadrat formasina malikdir Mescidin plani Abseron mescidleri ucun xarakterik olan sxemi tekrarlayir binanin merkezinde gunbezle ortulmus esas zal yerlesdirilmis onun dord terefinde ise zala bitisentag tavan ortuklu kicik otaqlar tikilmisdir Hemin kicik otaqlar planin kvadrat xarakteri almasini temin edir Memar portalin bolunmesini binanin umumi hecminin bolunmesi ile elaqelendirmeye calismisdir Bunun ucun Abseron memarlarin hele Divanxana binasindan melum olan bina karnizinin portal cercivesinin davami olmasi usulundan istifade olunmusdur Mescidin plani Merdekandaki Tuba Sahi mescidinin 1481 plani ile oxsarliq teskil edir Her iki binanin planinda esas ferq mescidlerin girisinin teskilindedir Tuba Sahi mescidinde giris one cixarilaraq qabariq hecm seklinde hell edilse de Kesle mescidinin girisi binanin hecmi daxilinde hell edilmis ve simal serq kunc otagini teskil etmisdir Binanin deqiq planlasdirmasi onun fasadlarinin aydin insasina uygundur Giris portali ve gunbez tikilinin duz divar sethleri ile kontrast teskil edir Mescidin divarlari tsokoldan 60 derece maililikde eyilmisdir Portal sate olub stalaktit yarimtagina malik deyil Giris qapisinin ustunde erebce das kitabe yazilib Ibadet zali dord boyuk tagdan ibaretdir Taglar mescidin dairevi formada olan gunbezi ile qovusur Gunbezin asagi hissesi 12 guselidir Bu da on iki imama isare xarakteri dasiyir Mehrab ve minber yonulmus sal daslardan duzeldilib Iki laydan ibaret olan pencerelerin birinci layi taxta ikinci layi ise butov yonulmus dasla islenib Daslar kicik kicik dairevi bosluqlardan ibaretdir IstinadlarSalamzade 1964 seh 28 Aleskerzade A Nadpisi mecheti Tuba Shahi Trudy In ta istorii i filosofii AN Azeb SSR vyp III Baku 1951 accessdate missing url S Abdullayeva Azerbaycandaki mescidler meneviyyat ve tarixi memarliq abideleri 2019 09 12 at the Wayback Machine 525 ci qezet 2013 28 sentyabr S 30 EdebiyyatSalamzade A V Arhitektura Azerbajdana XVI XIX vv Baku Izdatelstvo Akademii nauk Azerbajdzhanskoj SSR 1964 Xarici kecidlerAzerbaycan Kesle mescidinin tarixi Qedim Sah Abbas mescidi senedli film Kesle qesebesi Sah Abbas mescidi Kesle Sah Abbas Mescidi Dogma Azerbaycanim verilisi MMD TV 2019 7 Kesle mescidiDord esrlik Sah Abbas mescidi temirden sonra iyirmi metr hundurluyunde yeni minare ucaldilib ITV