Kandrakul (başq. Ҡандракүл) - Başqırdıstanın ikinci böyük gölü. Tuymazı rayonunda, rayon mərkəzindən 25 km cənub-şərqdə - Tuymazı şəhərində, Başqırdıstanın meşə-çöl zonasında yerləşir.
Kandrakul gölü | |
---|---|
Yerləşməsi | |
Ölkə | |
| |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Suyun həcmi 0.1127 km³-dir. Dəniz səviyyəsindən yüksəklik - 167 metrdir. Gölün maksimal dərinliyi 16,5 m, orta dərinliyi isə 7,2 metrdir. Gölün təxmini ölçüləri 8 × 3,6 km-dir.
Ümumi məlumat
Karst-uçqun mənşəlidir. Göl sahili iki terrasdan ibarətdir: qumlu və çöküntülər və sementləşmiş qumdaşı dağ süxurları. Gölün şimal-şəqr və şərq sahilləri alçaqdır, geniş qumlu çimərlikə malikdirlər. Digər ərazilər isə yüksəklikdir. Göl suyununun orta sahəsi 15,6 km²-dir. Gölün şimal-qərbində Utrau adası yerləşir. Ada relikt bitkiləri ilə məşhurdur.
Su şirin suludur, bir qədər qələvidir, yüksək şəffaflığı ilə xarakterizə olunur. Kimyəvi tərkibə görə, maqnezium qrupunun sulfat sinfinə aid natrium sulfat tipinə aiddir. Bir neçə kiçik axının hesabına sirkulyasiya olur. Gölün sahilində istirahət mərkəzləri yaradılıb, şimal sahil boyunca M5 Ural magistral yoludu keçir.
Göl qorunan təbiət ərazisinə daxildir - 18 yanvar 1995-ci il tarixində göl ətrafında xüsusi qorunan təbiət ərazisi - Kandra-Kul Təbiət Parkı yaradılmışdır.
Adı "xan" və "torus" (qədim türkcədən - qala), "kul" (göl) sözlərindən, yəni sözün əsl mənasında - "Xan qalasının gölü" sözlərindən yaranmışdır. B. A. Muratova görə Kandra adı, bu gölün yaxınlığında yaşayan başqırd Kandra-Yelan qəbiləsindən gəlir, yəni "qunduz çayından Elansa köçmüş" mənasını verir. Qunduz çayı (Kondurça) - XIV əsrdə ilkin məskunlaşma yeri olmuşdur.
1833-cü ildə rus yazıçısı Vladimir İvanoviç Dal başqırd torpaqlarına gələrək bu bölgəni ətraflı təsvir etmişdir. Başqırd əfsanələrini - Yelkikiçkan gölünü, Tauça qayalarındakı mağaranı,Zay-Tulyakanın sualtı xanın qızına (Başqırd rusalkası), Asılıkul və Kandrakul gölünün sahibinə olan sevgisindən yazmışdır.
Ədəbiyyat
- Газета «Выбор» № 118—119 (10044-10045) от 11.08.2015. Статья «Край тысячи озёр».
- Кузеев, Раиль. Иске йорт — старая родина / Р. Кузеев // Созвездие курая : Духовное наследие Башкортостана. — М., 1997. — С. 32-36. — (Памятники Отечества. Вып. 38).
İstinadlar
- GEOnet Names Server. 2018.
- Словарь топонимов Республики Башкортостан. Уфа: Китап, 2002. 256 с. — С.115.
- "Преображенская Кондурчинская слобода или история села Кошки". www.kraeved-samara.ru (rus). 2018-05-11 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-02-08.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Kandrakul basq Ҡandrakүl Basqirdistanin ikinci boyuk golu Tuymazi rayonunda rayon merkezinden 25 km cenub serqde Tuymazi seherinde Basqirdistanin mese col zonasinda yerlesir Kandrakul goluYerlesmesi54 30 10 sm e 54 03 50 s u Olke RusiyaKandrakul golu Vikianbarda elaqeli mediafayllar Suyun hecmi 0 1127 km dir Deniz seviyyesinden yukseklik 167 metrdir Golun maksimal derinliyi 16 5 m orta derinliyi ise 7 2 metrdir Golun texmini olculeri 8 3 6 km dir Umumi melumatKarst ucqun menselidir Gol sahili iki terrasdan ibaretdir qumlu ve cokuntuler ve sementlesmis qumdasi dag suxurlari Golun simal seqr ve serq sahilleri alcaqdir genis qumlu cimerlike malikdirler Diger eraziler ise yukseklikdir Gol suyununun orta sahesi 15 6 km dir Golun simal qerbinde Utrau adasi yerlesir Ada relikt bitkileri ile meshurdur Su sirin suludur bir qeder qelevidir yuksek seffafligi ile xarakterize olunur Kimyevi terkibe gore maqnezium qrupunun sulfat sinfine aid natrium sulfat tipine aiddir Bir nece kicik axinin hesabina sirkulyasiya olur Golun sahilinde istirahet merkezleri yaradilib simal sahil boyunca M5 Ural magistral yoludu kecir Gol qorunan tebiet erazisine daxildir 18 yanvar 1995 ci il tarixinde gol etrafinda xususi qorunan tebiet erazisi Kandra Kul Tebiet Parki yaradilmisdir Adi xan ve torus qedim turkceden qala kul gol sozlerinden yeni sozun esl menasinda Xan qalasinin golu sozlerinden yaranmisdir B A Muratova gore Kandra adi bu golun yaxinliginda yasayan basqird Kandra Yelan qebilesinden gelir yeni qunduz cayindan Elansa kocmus menasini verir Qunduz cayi Kondurca XIV esrde ilkin meskunlasma yeri olmusdur 1833 cu ilde rus yazicisi Vladimir Ivanovic Dal basqird torpaqlarina gelerek bu bolgeni etrafli tesvir etmisdir Basqird efsanelerini Yelkikickan golunu Tauca qayalarindaki magarani Zay Tulyakanin sualti xanin qizina Basqird rusalkasi Asilikul ve Kandrakul golunun sahibine olan sevgisinden yazmisdir EdebiyyatGazeta Vybor 118 119 10044 10045 ot 11 08 2015 Statya Kraj tysyachi ozyor Kuzeev Rail Iske jort staraya rodina R Kuzeev Sozvezdie kuraya Duhovnoe nasledie Bashkortostana M 1997 S 32 36 Pamyatniki Otechestva Vyp 38 IstinadlarGEOnet Names Server 2018 Slovar toponimov Respubliki Bashkortostan Ufa Kitap 2002 256 s S 115 Preobrazhenskaya Kondurchinskaya sloboda ili istoriya sela Koshki www kraeved samara ru rus 2018 05 11 tarixinde Istifade tarixi 2020 02 08