Kolumbiya vətəndaş müharibəsi 1860-1862.Vətəndaş müharibəsi 1860-1862 ci illərdə Kolumbiyada Liberallar və Kolumbiya Konservativ Partiyası arasında baş verir.Mərkəzləşdirmə və Federallaşma tərəfdarlarının müharizəsi kimi də qiymətləndirmək olar.Müharibənin nətincəsində Qranada Konfederasiyası ləğv edilərək Birləşmiş Kolumbiya Ştatları ilə əvəzlənir.
Kolumbiya vətəndaş müharibəsi (1860-1862) | |||
---|---|---|---|
Tarix | 8 may 1860 | ||
Yeri | Kolumbiya | ||
Səbəbi | Hökumətin mərkəzləşdirmə siyasəti | ||
Nəticəsi | Üsyançılar qalibiyyəti,Birləşmiş Kolumbiya Ştatlarının yaradılması | ||
Münaqişə tərəfləri | |||
| |||
Komandan(lar) | |||
| |||
Tərəflərin qüvvəsi | |||
| |||
İtkilər | |||
| |||
Ümumi itkilər | |||
| |||
Müharibədən öncəki vəziyyət
Kolumbiya tarixi ərzində əsasən mərkəzləşdirmə tərəfdarları və yerli icra orqanlarının səlahiyyətlərinin artırılması tərəfdarları arasında daima mübarizə ilə zəngindir.1853-ci ildəki konstitsiya federallaşmaya imkan yaradırdı.Bunun sayəsində ölkə vilayyətləri birləşərək ştatlara çevrilir.Ştatlar müstəqilləşmə xətdi götürür.1858-ci ildə konstutsiya dəyişilir dövlət Qranada Konfederasiyaı adlandırılır.Bir müddətdən sonra prezident Ospina mərkəzləşdirmə xəttini götürür.Kongres 1859-cu ildə yeni qanun qəbul edilir:Prezidentə ştat rəhbərlərini dəyişmək və yenisini təyin etmək hüququ verirdi.Növbəti qanunda isə prezidentə ştatlarda icra organları yaratmaq və həmin orqanlarla ştat resurslarının xərclənməsinə nəzarət etmək hüququ verirdi.Buna cavab olaraq Liberallar qanunu konnstutsiyaya zid olduğunu bildirirlər.
Vətəndaş müharibəsi
8 may 1960-cı ildə Kauka ştatının qubernatoru Tomas Sipriano de Moskera müstəqilliyini elan edərək mərkəzi hökumətə qarşı cıxır.Onu bir çox başqa ştatlarda eyni addımlar atır.Üsyançılar 18 iyulda paytaxt Boqotanı tutaraq prezidenti həbs edirlər.Birləşmiş Yeni Qranada Ştatları yaradıldığı elan edilir.Paytaxtın itirilməsinə baxmayaraq hökumət mübarizəni davam etdirirdi.Ölkə xaosa yuxarlanırdı .Ekvadorda münaqişəni əlverişli bilərək mübahisəli əraziləri özünə birləsdirmək məqsədi ilə münaqişəyə qoşulur.Hərbi əməliyyatlar 1862-ci ildə bitir.
Nəticə
4 fevral 1863-cü ildə Rioneyroda konfrans çağrılır və yeni konstutsiya qəbul edilir.Konfederasiya ləğv edilərək yerinə Birləşmiş Kolumbiya ştatları yaradılır.
Mənbə
- Birləşmiş Kolumbiya Ştatlarının rəhbərlərinin siyahısı
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Kolumbiya vetendas muharibesi 1860 1862 Vetendas muharibesi 1860 1862 ci illerde Kolumbiyada Liberallar ve Kolumbiya Konservativ Partiyasi arasinda bas verir Merkezlesdirme ve Federallasma terefdarlarinin muharizesi kimi de qiymetlendirmek olar Muharibenin netincesinde Qranada Konfederasiyasi legv edilerek Birlesmis Kolumbiya Statlari ile evezlenir Kolumbiya vetendas muharibesi 1860 1862 Tarix 8 may 1860Yeri KolumbiyaSebebi Hokumetin merkezlesdirme siyasetiNeticesi Usyancilar qalibiyyeti Birlesmis Kolumbiya Statlarinin yaradilmasiMunaqise terefleriQranada Konfederasiyasi Kauka stati LiberallarKomandan lar Mariano Ospina Rodriges Bartolome Salvo Xulio Arbeledo Tomas Sipriona de MoskueraTereflerin quvvesi40 000 10 000Itkiler15 000 4 000Umumi itkiler19 000Muharibeden onceki veziyyetKolumbiya tarixi erzinde esasen merkezlesdirme terefdarlari ve yerli icra orqanlarinin selahiyyetlerinin artirilmasi terefdarlari arasinda daima mubarize ile zengindir 1853 ci ildeki konstitsiya federallasmaya imkan yaradirdi Bunun sayesinde olke vilayyetleri birleserek statlara cevrilir Statlar musteqillesme xetdi goturur 1858 ci ilde konstutsiya deyisilir dovlet Qranada Konfederasiyai adlandirilir Bir muddetden sonra prezident Ospina merkezlesdirme xettini goturur Kongres 1859 cu ilde yeni qanun qebul edilir Prezidente stat rehberlerini deyismek ve yenisini teyin etmek huququ verirdi Novbeti qanunda ise prezidente statlarda icra organlari yaratmaq ve hemin orqanlarla stat resurslarinin xerclenmesine nezaret etmek huququ verirdi Buna cavab olaraq Liberallar qanunu konnstutsiyaya zid oldugunu bildirirler Vetendas muharibesi8 may 1960 ci ilde Kauka statinin qubernatoru Tomas Sipriano de Moskera musteqilliyini elan ederek merkezi hokumete qarsi cixir Onu bir cox basqa statlarda eyni addimlar atir Usyancilar 18 iyulda paytaxt Boqotani tutaraq prezidenti hebs edirler Birlesmis Yeni Qranada Statlari yaradildigi elan edilir Paytaxtin itirilmesine baxmayaraq hokumet mubarizeni davam etdirirdi Olke xaosa yuxarlanirdi Ekvadorda munaqiseni elverisli bilerek mubahiseli erazileri ozune birlesdirmek meqsedi ile munaqiseye qosulur Herbi emeliyyatlar 1862 ci ilde bitir Netice4 fevral 1863 cu ilde Rioneyroda konfrans cagrilir ve yeni konstutsiya qebul edilir Konfederasiya legv edilerek yerine Birlesmis Kolumbiya statlari yaradilir MenbeBirlesmis Kolumbiya Statlarinin rehberlerinin siyahisi