Edmund I və ya Eadmund I (təq. 920, Uesseks krallığı[d] – 26 may 946) — 27 oktyabr 939-cu ildən ölümünə qədər İngiltərənin Kralı olub. O, Edvardın böyük oğlu və onun üçüncü həyat yoldaşı , eləcə də Alfredin böyük nəvəsi idi. Eduard 924-cü ildə vəfat etdikdə, onun böyük oğlu, 939-cu ildə uşaqsız ölən ögey qardaşı ona miras qalmışdır. Sonra Edmund padşah oldu. O, ilk həyat yoldaşı Elfgifudan iki övladı var idi Edvig və Edqar. Onun ikinci həyat yoldaşı heç bir övladı olmamışdır.
I Edmund | |
---|---|
Ēadmund I Æðeling | |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | təq. 920 |
Doğum yeri |
|
Vəfat tarixi | 26 may 946 |
Fəaliyyəti | suveren[d], monarx |
Həyat yoldaşları |
|
Uşaqları | |
Dini | xristianlıq |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Aethelstan Humberin cənubundakı İngiltərə kralı kimi uğur qazandı və 927-ci ildə Vikinqlərin idarə etdiyi Yorku fəth edərkən bütün İngiltərənin ilk kralı oldu, lakin onun ölümündən sonra Anlaf Qutfritson York kralı olaraq qəbul edildi və Vikinqlərin hakimiyyətini beşliyə genişləndirdi. Şimal-şərq Mercia rayonları. Edmund əvvəlcə bunun əksini qəbul etmək məcburiyyətində qaldı, bu, Alfredin hakimiyyətindən sonra Qərbi Sakson sülaləsi üçün ilk böyük uğursuzluq idi, lakin o, 941-ci ildə Anlafın ölümündən sonra öz mövqeyini bərpa edə bildi. 942-ci ildə Beş rayona nəzarəti geri aldı və 944-cü ildə o, Yorkun vikinq krallarını qovduğu zaman bütün İngiltərə üzərində nəzarəti bərpa etdi. Eadred kral olduqdan sonra daha çox üsyanlarla üzləşməli oldu və York 954-cü ilə qədər nəhayət fəth edilmədi. Atelstan digər Britaniya kralları üzərində dominant mövqe əldə etdi və Edmund, bəlkə də Şotlandiyadan başqa, bunu qorudu. Şimal Uels kralı İdval Foel 942-ci ildə ingilislər tərəfindən öldürüldüyü və onun Gwynedd krallığının cənub Uels kralı Hywel Dda tərəfindən fəth edildiyi üçün Vikinqlərlə müttəfiq ola bilər. İngilis Strathclyde krallığı da Edmund 945-ci ildə vikinqlərin tərəfini tutmuş və sonra onu Şotlandiyalı Malcolm I-ə vermiş ola bilər. Edmund həmçinin qardaşının kontinental hökmdarlarla dostluq münasibətlərini davam etdirdi, onlardan bir neçəsi ögey bacıları ilə evli idi.
Arxa plan
IX əsrdə dörd Anglo-Sakson krallığı Wessex, Mercia, Northumbria və East Anglia, Vikinq basqınlarının artan hücumuna məruz qaldı və 865-ci ildə Böyük Kafir Ordusunun işğalı ilə nəticələndi. 878-ci ilə qədər vikinqlər Şərqi İngiltərəni, Nortumbriyanı işğal etdilər. , və Mercia və demək olar ki, Wessex'i fəth etdilər, lakin həmin il Qərbi Saksonlar Böyük Alfredin altında döyüşdülər və Edinqton döyüşündə həlledici qələbə qazandılar.880 və 890-cı illərdə Anglo-Saxons Wessex və Qərbi Mersiyanı idarə edirdi, lakin İngiltərənin qalan hissəsi Vikinq krallarının tabeliyində idi. Alfred qalalar şəbəkəsi qurdu və bunlar ona 890-cı illərdə kürəkəni, Mercians Lordu Ethelred və Alfredin ölümündən sonra kral olmuş böyük oğlu Edvardın köməyi ilə yenilənmiş Vikinq hücumlarını dayandırmağa kömək etdi. 899. 909-cu ildə Edvard Northumbrian Danimarkalılara hücum etmək üçün Qərbi Saksonlar və Mercians ordusunu göndərdi və növbəti il danimarkalılar Mersiyaya basqınla cavab verdi. Northumbria'ya geri gedərkən, bir Anglo-Sakson ordusu tərəfindən tutuldular və Tettenhall döyüşündə qətiyyətlə məğlub oldular, bir nəsil üçün Northumbrian Vikinqlərindən gələn təhlükəni dayandırdılar. 910-cu illərdə Edvard və Atelfləd, onun bacısı və Atelredin dul arvadı, Alfredin qalalar şəbəkəsini genişləndirdilər və Vikinqlərin idarə etdiyi şərq Mersiyanı və Şərqi İngiltərəni fəth etdilər. Edvard 924-cü ildə öləndə Humberin cənubundakı bütün İngiltərəyə nəzarət edirdi.
Edvardın yerinə 927-ci ildə Northumbria üzərində nəzarəti ələ keçirən böyük oğlu Atelstan gəldi və beləliklə, bütün İngiltərənin ilk kralı oldu. Daha sonra o, ingilislərin kralı kimi xartiyalarda özünü göstərdi və qısa müddət sonra Şotlandiya, Stratklayd və Uels kralları onun hökmdarlığını etiraf etdilər. Bundan sonra o, bütün Britaniyanın kralı kimi daha möhtəşəm titulları qəbul etdi. 934-cü ildə Şotlandiyanı işğal etdi və 937-ci ildə Şotlandiya, Stratklayd və Vikinqlərdən ibarət ordular ittifaqı İngiltərəni işğal etdi. Aethelstan Brunanburh döyüşündə həlledici qələbə qazanaraq Britaniyadakı hakim mövqeyini möhkəmləndirdi.
Benediktin monastizmi İngiltərədə yeddinci və səkkizinci əsrlərdə çiçəkləndi, lakin VIII və doqquzuncu əsrlərdə ciddi şəkildə azaldı. 871-ci ildə Alfred taxta çıxanda monastırlar və Latın dilini biliyi aşağı səviyyədə idi, lakin Alfredin dövründən etibarən tədricən canlanma baş verdi. Bu, Atelstanın hakimiyyəti dövründə sürətləndi və onuncu əsrin sonlarında İngilis Benedikt İslahatının iki lideri, Dunstan və Ethelwold, Aethelstanın 930-cu illərin kosmopolit, intellektual məhkəməsində yetkinliyə çatdı.
Edvardın yerinə böyük oğlu keçdi və o, 927-ci ildə Northumbria üzərində nəzarəti ələ keçirdi və bununla da bütün İngiltərənin ilk kralı oldu. Daha sonra o, xartiyalarda ingilislərin kralı və qısa müddət sonra , və onun hökmdarlığını etiraf etdi. Bundan sonra o, bütün Britaniyanın kralı kimi daha möhtəşəm titulları qəbul etdi. 934-cü ildə və 937-ci ildə Şotlandiya, Stratklid və Vikinqlərdən ibarət ordu ittifaqı İngiltərəni işğal etdi. Æthelstan həlledici qələbə qazanaraq Britaniyadakı dominant mövqeyini möhkəmləndirdi.
İstinadlar
- Lundy D. R. Eadmund I, King of England // The Peerage (ing.).
- Kindred Britain.
- Keynes and Lapidge, 1983. səh. 9
- Stenton, 1971. səh. 254–55, 259, 264–69
- Miller, 2004
- Foot, 2011a
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Edmund I ve ya Eadmund I teq 920 Uesseks kralligi d 26 may 946 27 oktyabr 939 cu ilden olumune qeder Ingilterenin Krali olub O Edvardin boyuk oglu ve onun ucuncu heyat yoldasi elece de Alfredin boyuk nevesi idi Eduard 924 cu ilde vefat etdikde onun boyuk oglu 939 cu ilde usaqsiz olen ogey qardasi ona miras qalmisdir Sonra Edmund padsah oldu O ilk heyat yoldasi Elfgifudan iki ovladi var idi Edvig ve Edqar Onun ikinci heyat yoldasi hec bir ovladi olmamisdir I EdmundEadmund I AEdelingSexsi melumatlarDogum tarixi teq 920Dogum yeri Uesseks kralligi d Vefat tarixi 26 may 946 0946 05 26 Fealiyyeti suveren d monarxHeyat yoldaslari teq Elqiva 940 teq 946 Usaqlari Edviq EdqarDini xristianliq Vikianbarda elaqeli mediafayllar Aethelstan Humberin cenubundaki Ingiltere krali kimi ugur qazandi ve 927 ci ilde Vikinqlerin idare etdiyi Yorku feth ederken butun Ingilterenin ilk krali oldu lakin onun olumunden sonra Anlaf Qutfritson York krali olaraq qebul edildi ve Vikinqlerin hakimiyyetini besliye genislendirdi Simal serq Mercia rayonlari Edmund evvelce bunun eksini qebul etmek mecburiyyetinde qaldi bu Alfredin hakimiyyetinden sonra Qerbi Sakson sulalesi ucun ilk boyuk ugursuzluq idi lakin o 941 ci ilde Anlafin olumunden sonra oz movqeyini berpa ede bildi 942 ci ilde Bes rayona nezareti geri aldi ve 944 cu ilde o Yorkun vikinq krallarini qovdugu zaman butun Ingiltere uzerinde nezareti berpa etdi Eadred kral olduqdan sonra daha cox usyanlarla uzlesmeli oldu ve York 954 cu ile qeder nehayet feth edilmedi Atelstan diger Britaniya krallari uzerinde dominant movqe elde etdi ve Edmund belke de Sotlandiyadan basqa bunu qorudu Simal Uels krali Idval Foel 942 ci ilde ingilisler terefinden oldurulduyu ve onun Gwynedd kralliginin cenub Uels krali Hywel Dda terefinden feth edildiyi ucun Vikinqlerle muttefiq ola biler Ingilis Strathclyde kralligi da Edmund 945 ci ilde vikinqlerin terefini tutmus ve sonra onu Sotlandiyali Malcolm I e vermis ola biler Edmund hemcinin qardasinin kontinental hokmdarlarla dostluq munasibetlerini davam etdirdi onlardan bir necesi ogey bacilari ile evli idi Arxa planOnuncu esrde Kralligi ve asagi Kralligi xeritesi IX esrde dord Anglo Sakson kralligi Wessex Mercia Northumbria ve East Anglia Vikinq basqinlarinin artan hucumuna meruz qaldi ve 865 ci ilde Boyuk Kafir Ordusunun isgali ile neticelendi 878 ci ile qeder vikinqler Serqi Ingiltereni Nortumbriyani isgal etdiler ve Mercia ve demek olar ki Wessex i feth etdiler lakin hemin il Qerbi Saksonlar Boyuk Alfredin altinda doyusduler ve Edinqton doyusunde helledici qelebe qazandilar 880 ve 890 ci illerde Anglo Saxons Wessex ve Qerbi Mersiyani idare edirdi lakin Ingilterenin qalan hissesi Vikinq krallarinin tabeliyinde idi Alfred qalalar sebekesi qurdu ve bunlar ona 890 ci illerde kurekeni Mercians Lordu Ethelred ve Alfredin olumunden sonra kral olmus boyuk oglu Edvardin komeyi ile yenilenmis Vikinq hucumlarini dayandirmaga komek etdi 899 909 cu ilde Edvard Northumbrian Danimarkalilara hucum etmek ucun Qerbi Saksonlar ve Mercians ordusunu gonderdi ve novbeti il danimarkalilar Mersiyaya basqinla cavab verdi Northumbria ya geri gederken bir Anglo Sakson ordusu terefinden tutuldular ve Tettenhall doyusunde qetiyyetle meglub oldular bir nesil ucun Northumbrian Vikinqlerinden gelen tehlukeni dayandirdilar 910 cu illerde Edvard ve Atelfled onun bacisi ve Atelredin dul arvadi Alfredin qalalar sebekesini genislendirdiler ve Vikinqlerin idare etdiyi serq Mersiyani ve Serqi Ingiltereni feth etdiler Edvard 924 cu ilde olende Humberin cenubundaki butun Ingiltereye nezaret edirdi Edvardin yerine 927 ci ilde Northumbria uzerinde nezareti ele keciren boyuk oglu Atelstan geldi ve belelikle butun Ingilterenin ilk krali oldu Daha sonra o ingilislerin krali kimi xartiyalarda ozunu gosterdi ve qisa muddet sonra Sotlandiya Stratklayd ve Uels krallari onun hokmdarligini etiraf etdiler Bundan sonra o butun Britaniyanin krali kimi daha mohtesem titullari qebul etdi 934 cu ilde Sotlandiyani isgal etdi ve 937 ci ilde Sotlandiya Stratklayd ve Vikinqlerden ibaret ordular ittifaqi Ingiltereni isgal etdi Aethelstan Brunanburh doyusunde helledici qelebe qazanaraq Britaniyadaki hakim movqeyini mohkemlendirdi Benediktin monastizmi Ingilterede yeddinci ve sekkizinci esrlerde ciceklendi lakin VIII ve doqquzuncu esrlerde ciddi sekilde azaldi 871 ci ilde Alfred taxta cixanda monastirlar ve Latin dilini biliyi asagi seviyyede idi lakin Alfredin dovrunden etibaren tedricen canlanma bas verdi Bu Atelstanin hakimiyyeti dovrunde suretlendi ve onuncu esrin sonlarinda Ingilis Benedikt Islahatinin iki lideri Dunstan ve Ethelwold Aethelstanin 930 cu illerin kosmopolit intellektual mehkemesinde yetkinliye catdi Edvardin yerine boyuk oglu kecdi ve o 927 ci ilde Northumbria uzerinde nezareti ele kecirdi ve bununla da butun Ingilterenin ilk krali oldu Daha sonra o xartiyalarda ingilislerin krali ve qisa muddet sonra ve onun hokmdarligini etiraf etdi Bundan sonra o butun Britaniyanin krali kimi daha mohtesem titullari qebul etdi 934 cu ilde ve 937 ci ilde Sotlandiya Stratklid ve Vikinqlerden ibaret ordu ittifaqi Ingiltereni isgal etdi AEthelstan helledici qelebe qazanaraq Britaniyadaki dominant movqeyini mohkemlendirdi IstinadlarLundy D R Eadmund I King of England The Peerage ing Kindred Britain Keynes and Lapidge 1983 seh 9 Stenton 1971 seh 254 55 259 264 69 Miller 2004 Foot 2011aXarici kecidler