Entoni Legget (26 mart 1938, Kamberuell[d], Böyük London) — ingilis professor və fizik. 1983-cü ildən bəri İllinoys Universitetində professorluq edən Legget 2003 və 2008-ci illərdə Fizika shəsində ən mükəmməl təlimçi seçilmişdir.
Entoni Legget | |
---|---|
Doğum tarixi | 26 mart 1938(86 yaş) |
Doğum yeri |
|
Elm sahəsi | fizika |
İş yerləri |
|
Təhsili | |
Elmi rəhbəri | |
Tanınmış yetirməsi | Amir O. Caldeira |
Üzvlüyü |
|
Mükafatları | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Bioqrafiyası
Fizika müəllimləmi olan ingilis bir ata və riyaziyyat müəllimi olan irlandiyalı bir ananın uşağı olan Entoni Legget 1938-ci ildə doğulmuşdur. "Klara" və "Judis" adında iki bacısı, "Terence" və "Paul" adlarında iki qardaşı var. 1972-ci ildə evləndiyi antropoloq "Haruko Kinase" (doğ. 20 noyabr 1950) ilə 28 sentyabr 1978-ci il təvəllüdlü "Elizabeth Asako" adlı bir qızları var.
Təhsili
Uşaqlıq və gənclik zamanları döyüş illərinə təsadüf etmişdir. Katolik bir məktəbdə təhsilini başlayan Legget sonra yüksək qeydləri sayəsində Uimbldonda bir məktəbə daxil olmuşdur. Atasının işə başladığı xüsusi bir məktəb olan "Beaumont College" də lisey təhsilini tamamlamışdır. 1954-cü ildə Oksford Universiteti, Baliol Kollecinin imtahanlarına girir və qazanır. Karyerası boyunca araşdırmalar və qiymətləndirmələr edən Legget yapon dilini də öyrənir. 1958-ci ildə fizika sahəsində Oksfordda ikinci lisenziya diplomunu da almağa qərar verir. O dövrdə ikinci lisenziya diplomu çox məşhur olmadığı üçün Legget universitet Şurasını əsgərlikdən qaçmaq üçün deyil, karyerası üçün müraciət etdiyinə razı etmək məcburiyyətində qalmışdır. 1959-cu ildə müraciəti qəbul edilir. Fizika üzrə doktorluq dissertasiyasın Oksford Universitetində tamamlayır. Qısa bir müddət ərzində İllinoys Universitetində araşdırma vəzifəlisi olaraq çalışır.
Təhsil xronologiyası | |
---|---|
Lisey | Beaumont College, London (1954) |
Universitet | Lisenziya Klassik Ədəbiyyat, Baliol College, Oksford Universiteti (1959) |
Universitet | Lisenziya Fizika, Merton College, Oksford Universiteti (1961) |
Universitet | Aspirantura -Fizika, Oksford Universiteti (1964) |
Akademik | İllinoys Universiteti, Urbana-Champaign (1964–1965) |
Akademik | Kyoto Universiteti (1965–1966) |
Müəllim | Sussex Universiteti (1967–69) |
Müəllim | Sussex Universiteti (1969–1983) |
Müəllim | Kornell Universiteti (1983) |
Professor | MakArtur Fizika Professoru, Urbana-Champaign, Illinoys Universiteti (1983 -) |
Karyerası
İllinoys Universitetində qısa dövr karyerasından sonra Legget şimal-şərqi Asiya ilə maraqlanmağa başlayır. İngilis akademik karyerasından əvvəl özünü hazırlamaq üçün tanışları vasitəsilə Yaponiyadakı Kyoto Universitetindən "Professor Takeo Matsubara"nın qrupuna girməyi bacarır. Dili inkişaf etdirmək üçün digər tələbələrin əksinə olaraq yapon tələbələrlə yurdda qalıb ingiliscəni çox istifadə etməməsi " CIA agenti olduğu" şayiələrinə səbəb olmuşdur.
Yaponiyadan ayrıldıqdan sonra Oksford, Harvard və İllinoys kimi universitetlərdə müəllim olmağa çalışarkən yeni qurulan Sussex Universitetinə qəbul edilir.
Kornell Universitetində təhsil üzvlük məlumat meyarlarını da öz tərcümeyi-halına əlavə etdikdən sonra 1983-cü ildə hələ akademik heyətində olduğu İllinoys Universitetində professor olmuşdur.
Mükafatları və uğurları
Mükafatlar və dərəcələr | ||
---|---|---|
Tarix | Mükafat | Mükafatı verən təşkilat və ya şəxs |
2005 | İngiliz İmperatorluğu cəngavərlik ünvanı (Sir) | II Yelizaveta tərəfindən "fizika xidmətləri üçün" |
2003 | Fizika üzrə Nobel mükafatı (VL Ginzburg ve AA Abrikosov ilə) | |
2002/2003 | Wolf Fondu mükafatı (BI Halperin ilə) | Maddənin sıxılmış formalarını araşdırdığı üçün |
1999 | Xarici üzvü | Rusiya Elmlər Akademiyası |
1999 | Eugene Feenberg Memorial Medalı | |
1998 | Fəxri üzv | Birləmiş Krallıq Fizika İnstitutu |
1997 | Üzv | Milli Elmlər Akademiyası |
1991 | Paul Dirak Medalı | |
1985 | Üzv | Amerikan Fizika Dərnəyi |
1981 | Doqquzuncu Simon Memorial mükafatı | İngilis Fizika İnstitutu |
1981 | On birinci Fritz London Memorial mükafatı | |
1980 | Üzv | Royal Society |
1975 | Maksvell Medalı ve Fizika İngilis İnstitutu mükafatı | |
Xarici üzv | Rusiya Elmlər akademiyası |
Fizika üzrə Nobel mükafatı
Entoni Legget " Üstün axıcılıq qaydalarına istiqamət verici fəaliyyətləri səbəbiylə" 2003-cü ildə Fizika üzrə Nobel mükafatına Aleksey A. Abrikosov və Vitali L. Qinzburg ilə birlikdə layiq görülmüşdür. Leggett helium-3ün üstün elektrik keçiriliciyinin başa düşülməsində olan fəaliyyətləri səbəbiylə Nobel Mükafatına layiq görülmüşdür. Bir digər əhəmiyyətli araşdırması isə makroskopik kvant mexanikası üzərinədir.
Super axıcılıq maye helium kimi son dərəcə soyuq maddələr, super elektrik keçiriciliyinə gətirib çıxaranlara bənzər səbəblərlə qəribə davranışlar göstərir. Məsələn sürtünmənin yox olması və yoxuşda da "axa bilmək" kimi. BCS qaydası helium-4ün super elektrik keçiriciliyini mükəmməl şəkildə açıqlayarkən helium-3ün 1972-ci ildə kəşf edilən super axıcılıq qabiliyyətini açıqlamaqda aciz qalırdı. Legget işləriylə helium-3ün davranışlarını da BCS Qaydası əhatəsinə daxil etməyi bacarmışdır. Tədqiqatçılara görə bu izotopu qayda xaricində kimi görülməsinin səbəbi daha çox zəngin bir quruluşa sahib olmasıdır. 2003-cü ilin Fizika üzrə Nobel Mükafatının diqqət çəkici bir xüsusiyyəti də son 8 il ərzində bu sahədə paylanan mükafatlardan dördünün soyuq "Temperatur"un fizikasıyla əlaqədar işlərə verilməsi olmuşdur. Üstün elektrik keçiriciliyi faktı tam yüz ildir ki, elm və texnologiya dünyasının göz bəbəyi olmağı davam etdirməkdədir.
Xarici keçidlər
- Tüm makaleleri 2016-03-07 at the Wayback Machine
- Royal Society Resmi Sitesi
- Wolf Wakfı Resmi Sitesi
- PDF 2012-06-25 at the Wayback Machine
- [6]
İstinadlar
- Anthony J. Leggett // Brockhauz Ensiklopediyası (alm.).
- Sir Anthony J. Leggett // Munzinger Personen (alm.).
- Mathematics Genealogy Project (ing.). 1997.
- NNDB (ing.). 2002.
- [1] 2011-12-25 at the Wayback Machine Anthony-J-Leggett Otob. İng. 07 mart 2012 erişim
- [2] 2016-03-07 at the Wayback Machine Anthony-J-Leggett Biy. İng. 07 mart 2012 erişim
- [3] 2012-03-08 at the Wayback Machine Fransız Fizik Akademisi üye listesi İng. 07 mart 2012 erişim
- [4] 2012-02-27 at the Wayback Machine Royal Society üye listesi İng. 07 mart 2012 erişim
- [5] 2016-03-06 at the Wayback Machine Wolf Fizik Ödülü sahipleri listesi İng. 07 mart 2012 erişim
- https://services.iqc.uwaterloo.ca/people/profile/aleggett/ 2012-04-03 at the Wayback Machine IQC
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Entoni Legget 26 mart 1938 Kamberuell d Boyuk London ingilis professor ve fizik 1983 cu ilden beri Illinoys Universitetinde professorluq eden Legget 2003 ve 2008 ci illerde Fizika shesinde en mukemmel telimci secilmisdir Entoni LeggetDogum tarixi 26 mart 1938 1938 03 26 86 yas Dogum yeri Kamberuell d Lambet d Boyuk London Ingiltere Birlesmis KralliqElm sahesi fizikaIs yerleri Urbana Sampeyn Illinoys Universiteti Maqdalin Kolleci d Sasseks Universiteti Vaterlu UniversitetiTehsili Oksford UniversitetiElmi rehberiTaninmis yetirmesi Amir O CaldeiraUzvluyu London Kral Cemiyyeti 1980 ABS Milli Elmler Akademiyasi 1997 Amerika Fizik Cemiyyeti d Amerika Incesenet ve Elmler Akademiyasi Rusiya Elmler Akademiyasi 1999 Amerika Felsefe Cemiyyeti d Mukafatlari Vikianbarda elaqeli mediafayllarBioqrafiyasiFizika muellimlemi olan ingilis bir ata ve riyaziyyat muellimi olan irlandiyali bir ananin usagi olan Entoni Legget 1938 ci ilde dogulmusdur Klara ve Judis adinda iki bacisi Terence ve Paul adlarinda iki qardasi var 1972 ci ilde evlendiyi antropoloq Haruko Kinase dog 20 noyabr 1950 ile 28 sentyabr 1978 ci il tevelludlu Elizabeth Asako adli bir qizlari var TehsiliUsaqliq ve genclik zamanlari doyus illerine tesaduf etmisdir Katolik bir mektebde tehsilini baslayan Legget sonra yuksek qeydleri sayesinde Uimbldonda bir mektebe daxil olmusdur Atasinin ise basladigi xususi bir mekteb olan Beaumont College de lisey tehsilini tamamlamisdir 1954 cu ilde Oksford Universiteti Baliol Kollecinin imtahanlarina girir ve qazanir Karyerasi boyunca arasdirmalar ve qiymetlendirmeler eden Legget yapon dilini de oyrenir 1958 ci ilde fizika sahesinde Oksfordda ikinci lisenziya diplomunu da almaga qerar verir O dovrde ikinci lisenziya diplomu cox meshur olmadigi ucun Legget universitet Surasini esgerlikden qacmaq ucun deyil karyerasi ucun muraciet etdiyine razi etmek mecburiyyetinde qalmisdir 1959 cu ilde muracieti qebul edilir Fizika uzre doktorluq dissertasiyasin Oksford Universitetinde tamamlayir Qisa bir muddet erzinde Illinoys Universitetinde arasdirma vezifelisi olaraq calisir Tehsil xronologiyasiLisey Beaumont College London 1954 Universitet Lisenziya Klassik Edebiyyat Baliol College Oksford Universiteti 1959 Universitet Lisenziya Fizika Merton College Oksford Universiteti 1961 Universitet Aspirantura Fizika Oksford Universiteti 1964 Akademik Illinoys Universiteti Urbana Champaign 1964 1965 Akademik Kyoto Universiteti 1965 1966 Muellim Sussex Universiteti 1967 69 Muellim Sussex Universiteti 1969 1983 Muellim Kornell Universiteti 1983 Professor MakArtur Fizika Professoru Urbana Champaign Illinoys Universiteti 1983 KaryerasiIllinoys Universitetinde qisa dovr karyerasindan sonra Legget simal serqi Asiya ile maraqlanmaga baslayir Ingilis akademik karyerasindan evvel ozunu hazirlamaq ucun tanislari vasitesile Yaponiyadaki Kyoto Universitetinden Professor Takeo Matsubara nin qrupuna girmeyi bacarir Dili inkisaf etdirmek ucun diger telebelerin eksine olaraq yapon telebelerle yurdda qalib ingilisceni cox istifade etmemesi CIA agenti oldugu sayielerine sebeb olmusdur Yaponiyadan ayrildiqdan sonra Oksford Harvard ve Illinoys kimi universitetlerde muellim olmaga calisarken yeni qurulan Sussex Universitetine qebul edilir Kornell Universitetinde tehsil uzvluk melumat meyarlarini da oz tercumeyi halina elave etdikden sonra 1983 cu ilde hele akademik heyetinde oldugu Illinoys Universitetinde professor olmusdur Mukafatlari ve ugurlariMukafatlar ve derecelerTarix Mukafat Mukafati veren teskilat ve ya sexs2005 Ingiliz Imperatorlugu cengaverlik unvani Sir II Yelizaveta terefinden fizika xidmetleri ucun 2003 Fizika uzre Nobel mukafati VL Ginzburg ve AA Abrikosov ile 2002 2003 Wolf Fondu mukafati BI Halperin ile Maddenin sixilmis formalarini arasdirdigi ucun1999 Xarici uzvu Rusiya Elmler Akademiyasi1999 Eugene Feenberg Memorial Medali1998 Fexri uzv Birlemis Kralliq Fizika Institutu1997 Uzv Milli Elmler Akademiyasi1991 Paul Dirak Medali1985 Uzv Amerikan Fizika Derneyi1981 Doqquzuncu Simon Memorial mukafati Ingilis Fizika Institutu1981 On birinci Fritz London Memorial mukafati1980 Uzv Royal Society1975 Maksvell Medali ve Fizika Ingilis Institutu mukafatiXarici uzv Rusiya Elmler akademiyasiFizika uzre Nobel mukafatiEntoni Legget Ustun axiciliq qaydalarina istiqamet verici fealiyyetleri sebebiyle 2003 cu ilde Fizika uzre Nobel mukafatina Aleksey A Abrikosov ve Vitali L Qinzburg ile birlikde layiq gorulmusdur Leggett helium 3un ustun elektrik keciriliciyinin basa dusulmesinde olan fealiyyetleri sebebiyle Nobel Mukafatina layiq gorulmusdur Bir diger ehemiyyetli arasdirmasi ise makroskopik kvant mexanikasi uzerinedir Super axiciliq maye helium kimi son derece soyuq maddeler super elektrik keciriciliyine getirib cixaranlara benzer sebeblerle qeribe davranislar gosterir Meselen surtunmenin yox olmasi ve yoxusda da axa bilmek kimi BCS qaydasi helium 4un super elektrik keciriciliyini mukemmel sekilde aciqlayarken helium 3un 1972 ci ilde kesf edilen super axiciliq qabiliyyetini aciqlamaqda aciz qalirdi Legget isleriyle helium 3un davranislarini da BCS Qaydasi ehatesine daxil etmeyi bacarmisdir Tedqiqatcilara gore bu izotopu qayda xaricinde kimi gorulmesinin sebebi daha cox zengin bir qurulusa sahib olmasidir 2003 cu ilin Fizika uzre Nobel Mukafatinin diqqet cekici bir xususiyyeti de son 8 il erzinde bu sahede paylanan mukafatlardan dordunun soyuq Temperatur un fizikasiyla elaqedar islere verilmesi olmusdur Ustun elektrik keciriciliyi fakti tam yuz ildir ki elm ve texnologiya dunyasinin goz bebeyi olmagi davam etdirmekdedir Xarici kecidlerTum makaleleri 2016 03 07 at the Wayback Machine Royal Society Resmi Sitesi Wolf Wakfi Resmi Sitesi PDF 2012 06 25 at the Wayback Machine 6 IstinadlarAnthony J Leggett Brockhauz Ensiklopediyasi alm Sir Anthony J Leggett Munzinger Personen alm Mathematics Genealogy Project ing 1997 NNDB ing 2002 1 2011 12 25 at the Wayback Machine Anthony J Leggett Otob Ing 07 mart 2012 erisim 2 2016 03 07 at the Wayback Machine Anthony J Leggett Biy Ing 07 mart 2012 erisim 3 2012 03 08 at the Wayback Machine Fransiz Fizik Akademisi uye listesi Ing 07 mart 2012 erisim 4 2012 02 27 at the Wayback Machine Royal Society uye listesi Ing 07 mart 2012 erisim 5 2016 03 06 at the Wayback Machine Wolf Fizik Odulu sahipleri listesi Ing 07 mart 2012 erisim https services iqc uwaterloo ca people profile aleggett 2012 04 03 at the Wayback Machine IQC