Bu məqaləni lazımdır. |
Böyük Xocavar — Azərbaycan Respublikasının Masallı rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd. Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin 5 oktyabr 1999-cu il tarixli, 708-IQ saylı Qərarı ilə Masallı rayonunun Banbaşı kənd inzibati-ərazi vahidi tərkibindəki yaşayış məntəqəsi Böyük Xocalar kəndi adlandırılmış və rayonun yaşayış məntəqələri uçot məlumatına daxil edilmişdir.
Böyük Xocavar | |
---|---|
Ölkə | |
Tarixi və coğrafiyası | |
Saat qurşağı | |
Toponimiyası
Kəndin ilkin adı Xocavar olmuşdur. Kəndin adının Xoca sözündən əmələ gəlməsi ehtimal olunur. Xocavar sözü iki mənada yozulur. Böyük Xocavar kəndi ticarət yollarının kəsişdiyi rahat bir yerdə yerləşdiyindən bura bazarların olduğu, tacirlərin sevdiyi, məskən saldığı yer olmuşdur. Xocavar- xoca, yəni tacir adından əmələ gəlməsi ehtimal olunur. Böyük Xocavar kəndi həm də elmin, təhsilin inkişaf etdiyi yer olmuşdur. Kənddə demək olar hər bir dövrdə bu dövrə uyğun məktəb olmuşdur. Xocavar sözünü xoca, yəni müəllim, elmli, elm adamlarının kəndi kimi ehtimal edənlər də var. Binə Xocavar kəndi yarandıqdan sonra Xocavar kəndi Böyük Xocavar adlandırılmışdır.
Tarixi
Kənddə ilk dünyəvi məktəb sovetlər dönəminin ilk illərinə təsadüf edir. Kəndin ilk rus dilində təhsil almış ziyalıları Nağıyev Yadulla Bəşir oğlu və Abdulhəsən Balakişi oğlu olmuşdur. Onlar Privolnoye rus-tatar məktəbində təhsil almışlar. Kəndin ilk ali təhsillisi Zeynalov Abusət Əşrəf oğlu olmuşdur. O, 1944-cü ildə ATİ-nin müalicə fakultəsini bitirmiş və bundan az müddət sonra vəfat etmişdir. Kəndin ilk ali təhsil almış və bütün ömrünü təhsilə həsr etmiş ziyalısı ADU-nin tarix fakultəsini 1954-cü ildə bitirmiş Quliyev Nəriman Məmmədəli oğlu olmuşdur. Kəndin ilk alimi, fizika-riyaziyyat elmləri namizədi ADPU-nin dosenti Museyib Yadulla oğlu Bəşirov olmuşdur. Azərbaycan Yazıçılar və Jurnalistlər Birliyinin üzvü, mərhum şair Qiyas Həmid Böyük Xocavar kəndində anadan olmuş və burada təhsil almışdır. Ölkənin müxtəlif ali təhsil və elm ocaqlarında Böyük Xocavar kəndindən olan aşağıdakı alimlər çalışır: Məmmədsadıqov Hüseyn Həsən oğlu-texnika elmləri doktoru, professor, Azərbaycan Dövlət Memarlıq və Arxitektura Akademiyasında işləyir. Rəşidzadə Loğman Rəşid oğlu- filoloqiya elmləri namizədir, Məmmədov Həzrətqulu İslam oğlu Respublikanın 1 nömrəli strateji obyekti olan -Beynəlxalq və Şəhərlər arası Telefon stansiyasının rəisi işləmiş, Rabitə Ustası fəxri adı vardır, hazırda Aztelekom İB-də Departament rəisi vəzifəsində çalışır. Məmmədov Alim İslam oğlu-tibb üzrə fəlsəfə doktoru, Azərbaycan Dövlət Tibb Univerisitetinin "Ümumi Cərrahiyyə" kafedrasının dosenti və "Tədris Cərrahiyyə Klinikası"nın həkim- ümumi cərrahıdır. Məmmədov İlqar İslam oğlu- tibb üzrə fəlsəfə doktoru, Masallı Rayon Mərkəzi Xəstəxanası "Publik Hüquqi Şəxs"in Baş Həkimidir, 2020-ci ildə 44 günlük Vətən Müharibəsi zamanı həkim anestezioloq-reanimatoloq kimi fəal iştirak etmişdir. Rəhimli Ədalət Böyükxan oğlu - hüquq elmləri namizədi, ARDNŞ-nin hüquqşunasıdır. Böyük Vətən Müharibəsində iştirak edənlərdən sağ qalan yoxdur.
Torpaqlarımızın toxunulmazlığı, Qarabağ uğrunda Böyük Xocavar kəndi altı şəhid vermişdir: Məmmədov Bəyalı İlyas oğlu-1992-ci ildə Ağdərə uğrunda gedən döyüşlərdə həlak olmuşdur. Əzizov Emil Əbil oğlu- 1994-cü ildə Ağdərə uğrunda gedən döyüşlərdə həlak olmuşdur. Alışov Nahid Güləli oğlu 1994-cü ildə Füzuli uğrunda gedən döyüşlərdə həlak olmuşdur. Bayramov Qismət İlyas oğlu 1992-ci ildə Məlikov Aqil Qismət oğlu 2016-cı ildə Əliyev Məhəmməd İlham oğlu 2020-ci ildə şəhid olmuşdur.
Böyük Xocavar kəndindən olan ziyalılar bir çox rəhbər vəzifələrdə işləmişlər və hal-hazırda işləyirlər. Rəşidzadə Loğman Rəşid oğlu. “ Sovet kəndi “ qəzetinin redaktoru, Azərbaycan Respublikası Prezident Administrasiyasının məsləhətçisi işləmişdir, hazırda Bakı şəhər Ekologiya və Təbii Sərvətlər Departamentində müavin vəzifəsində işləyir. Mikayılov Allahyar Qüdrət oğlu Masallı RPK-nin təşkilat şöbəsinin müdiri olmuş və başqa bir sıra rəhbər vəzifələrdə çalışmışdır. Quliyev Ağadədə Abdulmənəf oğlu-Masallı rayon Komsomol Komitəsinin birinci katibi işləmişdir. Bayramov İmanəli Əbülhəsən oğlu Lerik rayonunda müstəntiq vəzifəsində çalışmışdır.
Coğrafiyası və iqlimi
Kənd ərazisində Banbaşı ərazi nümayəndəliyi, Banbaşı bələdiyyəsi, Banbaşı həkim ambulatoriyası, Banbaşı mədəniyyət evi yerləşir. Adı çəkilən kənd rayon mərkəzindən 5 km məsafədə , Masallı-Təzə Alvadı magistral yolunun şərq hissəsində yerləşir. Banbaşı , Binə Xocavar və Köhnə Alvadı kəndləri ilə həmsərhəddir. Əhalinin əsas məşğuliyyəti əkinçilik, heyvandarlıq və fərdi əmək fəaliyyətidir. Böyük Xocavar kəndində Banbaşı poçt şöbəsi, kənd məktəbi və kitabxanası yerləşir. 140 yerlik Böyük Xocavar kənd uşaq bağçası 1984-cü ildən 1998-ci ilə qədər fəaliyyət göstərmişdir. Hazırda uşaq bağçasının əsaslı təmir olunması və yenidən fəaliyyətə başlaması nəzərdə tutulur. Kənddə iki məscid dindarların istifadəsindədir. Kənddə bir mebel sexi fəaliyyət göstərir.[]
Əhalisi
Əhalisi 2337 nəfərdir.
Tanınmış şəxsləri
- Bəşirov Museyib Yadulla oğlu - fizika-riyaziyyat elmləri namizədi.
- Məmmədsadıqov Hüseyn Həsən oğlu - texnika üzrə elmlər doktoru, professor.
- Bəşirov Museyib Yadulla oğlu - fizika üzrə fəlsəfə doktoru.
- Məmmədov Alim İslam oğlu – tibb üzrə fəlsəfə doktoru.
- Məmmədov İlqar İslam oğlu – tibb üzrə fəlsəfə doktoru.
- Rəhimov Ədalət Böyükxan oğlu – hüquq üzrə fəlsəfə doktoru.
- Rəşidzadə Loğman Rəşid oğlu- filoloqiya elmləri namizədi.
- Cəbiyeva Sara Əli qızı - tibb üzrə fəlsəfə doktoru.
- Əkbərov Yaşar Sabir oğlu – energetika üzrə fəlsəfə doktoru.
Şəhidləri
II Dünya Müharibəsi iştirakçıları: 36 nəfər iştirak edib, 15 nəfəri sağ qayıdıb.
- Məmmədov Bəyalı İlyas oğlu-1992-ci ildə Ağdərə uğrunda gedən döyüşlərdə həlak olmuşdur.
- - 1994-cü ildə Ağdərə uğrunda gedən döyüşlərdə həlak olmuşdur.
- 1994-cü ildə Füzuli uğrunda gedən döyüşlərdə həlak olmuşdur.
- Aqil Qismət oğlu Məlikov
- Məhəmməd İlham oğlu Əliyev
İstinadlar
- "Azərbaycan Respublikasının bəzi rayonlarının inzibati-ərazi bölgüsündə qismən dəyişikliklər edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin 5 oktyabr 1999-cu il tarixli, 708-IQ saylı Qərarı". 2022-06-10 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-08-25.
- Böyük Xocavar // Azərbaycan toponimlərinin ensiklopedik lüğəti. I cild. Bakı: Şərq-Qərb. 2007. 304. ISBN .
- Azərbaycan Respublikası əhalisinin siyahıyaalınması 2009-cu il. I cild. Bakı - 2010.
- "Arxivlənmiş surət". 2022-02-13 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-05-19.
Həmçinin bax
Masallı rayonu ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Boyuk Xocavar Azerbaycan Respublikasinin Masalli rayonunun inzibati erazi vahidinde kend Azerbaycan Respublikasi Milli Meclisinin 5 oktyabr 1999 cu il tarixli 708 IQ sayli Qerari ile Masalli rayonunun Banbasi kend inzibati erazi vahidi terkibindeki yasayis menteqesi Boyuk Xocalar kendi adlandirilmis ve rayonun yasayis menteqeleri ucot melumatina daxil edilmisdir Boyuk Xocavar39 03 00 sm e 48 37 59 s u Olke AzerbaycanTarixi ve cografiyasiSaat qursagi UTC 04 00Xeriteni goster gizle Boyuk XocavarToponimiyasiKendin ilkin adi Xocavar olmusdur Kendin adinin Xoca sozunden emele gelmesi ehtimal olunur Xocavar sozu iki menada yozulur Boyuk Xocavar kendi ticaret yollarinin kesisdiyi rahat bir yerde yerlesdiyinden bura bazarlarin oldugu tacirlerin sevdiyi mesken saldigi yer olmusdur Xocavar xoca yeni tacir adindan emele gelmesi ehtimal olunur Boyuk Xocavar kendi hem de elmin tehsilin inkisaf etdiyi yer olmusdur Kendde demek olar her bir dovrde bu dovre uygun mekteb olmusdur Xocavar sozunu xoca yeni muellim elmli elm adamlarinin kendi kimi ehtimal edenler de var Bine Xocavar kendi yarandiqdan sonra Xocavar kendi Boyuk Xocavar adlandirilmisdir TarixiKendde ilk dunyevi mekteb sovetler doneminin ilk illerine tesaduf edir Kendin ilk rus dilinde tehsil almis ziyalilari Nagiyev Yadulla Besir oglu ve Abdulhesen Balakisi oglu olmusdur Onlar Privolnoye rus tatar mektebinde tehsil almislar Kendin ilk ali tehsillisi Zeynalov Abuset Esref oglu olmusdur O 1944 cu ilde ATI nin mualice fakultesini bitirmis ve bundan az muddet sonra vefat etmisdir Kendin ilk ali tehsil almis ve butun omrunu tehsile hesr etmis ziyalisi ADU nin tarix fakultesini 1954 cu ilde bitirmis Quliyev Neriman Memmedeli oglu olmusdur Kendin ilk alimi fizika riyaziyyat elmleri namizedi ADPU nin dosenti Museyib Yadulla oglu Besirov olmusdur Azerbaycan Yazicilar ve Jurnalistler Birliyinin uzvu merhum sair Qiyas Hemid Boyuk Xocavar kendinde anadan olmus ve burada tehsil almisdir Olkenin muxtelif ali tehsil ve elm ocaqlarinda Boyuk Xocavar kendinden olan asagidaki alimler calisir Memmedsadiqov Huseyn Hesen oglu texnika elmleri doktoru professor Azerbaycan Dovlet Memarliq ve Arxitektura Akademiyasinda isleyir Residzade Logman Resid oglu filoloqiya elmleri namizedir Memmedov Hezretqulu Islam oglu Respublikanin 1 nomreli strateji obyekti olan Beynelxalq ve Seherler arasi Telefon stansiyasinin reisi islemis Rabite Ustasi fexri adi vardir hazirda Aztelekom IB de Departament reisi vezifesinde calisir Memmedov Alim Islam oglu tibb uzre felsefe doktoru Azerbaycan Dovlet Tibb Univerisitetinin Umumi Cerrahiyye kafedrasinin dosenti ve Tedris Cerrahiyye Klinikasi nin hekim umumi cerrahidir Memmedov Ilqar Islam oglu tibb uzre felsefe doktoru Masalli Rayon Merkezi Xestexanasi Publik Huquqi Sexs in Bas Hekimidir 2020 ci ilde 44 gunluk Veten Muharibesi zamani hekim anestezioloq reanimatoloq kimi feal istirak etmisdir Rehimli Edalet Boyukxan oglu huquq elmleri namizedi ARDNS nin huquqsunasidir Boyuk Veten Muharibesinde istirak edenlerden sag qalan yoxdur Torpaqlarimizin toxunulmazligi Qarabag ugrunda Boyuk Xocavar kendi alti sehid vermisdir Memmedov Beyali Ilyas oglu 1992 ci ilde Agdere ugrunda geden doyuslerde helak olmusdur Ezizov Emil Ebil oglu 1994 cu ilde Agdere ugrunda geden doyuslerde helak olmusdur Alisov Nahid Guleli oglu 1994 cu ilde Fuzuli ugrunda geden doyuslerde helak olmusdur Bayramov Qismet Ilyas oglu 1992 ci ilde Melikov Aqil Qismet oglu 2016 ci ilde Eliyev Mehemmed Ilham oglu 2020 ci ilde sehid olmusdur Boyuk Xocavar kendinden olan ziyalilar bir cox rehber vezifelerde islemisler ve hal hazirda isleyirler Residzade Logman Resid oglu Sovet kendi qezetinin redaktoru Azerbaycan Respublikasi Prezident Administrasiyasinin meslehetcisi islemisdir hazirda Baki seher Ekologiya ve Tebii Servetler Departamentinde muavin vezifesinde isleyir Mikayilov Allahyar Qudret oglu Masalli RPK nin teskilat sobesinin mudiri olmus ve basqa bir sira rehber vezifelerde calismisdir Quliyev Agadede Abdulmenef oglu Masalli rayon Komsomol Komitesinin birinci katibi islemisdir Bayramov Imaneli Ebulhesen oglu Lerik rayonunda mustentiq vezifesinde calismisdir Cografiyasi ve iqlimiKend erazisinde Banbasi erazi numayendeliyi Banbasi belediyyesi Banbasi hekim ambulatoriyasi Banbasi medeniyyet evi yerlesir Adi cekilen kend rayon merkezinden 5 km mesafede Masalli Teze Alvadi magistral yolunun serq hissesinde yerlesir Banbasi Bine Xocavar ve Kohne Alvadi kendleri ile hemserheddir Ehalinin esas mesguliyyeti ekincilik heyvandarliq ve ferdi emek fealiyyetidir Boyuk Xocavar kendinde Banbasi poct sobesi kend mektebi ve kitabxanasi yerlesir 140 yerlik Boyuk Xocavar kend usaq bagcasi 1984 cu ilden 1998 ci ile qeder fealiyyet gostermisdir Hazirda usaq bagcasinin esasli temir olunmasi ve yeniden fealiyyete baslamasi nezerde tutulur Kendde iki mescid dindarlarin istifadesindedir Kendde bir mebel sexi fealiyyet gosterir menbe gosterin EhalisiEhalisi 2337 neferdir Taninmis sexsleri Besirov Museyib Yadulla oglu fizika riyaziyyat elmleri namizedi Memmedsadiqov Huseyn Hesen oglu texnika uzre elmler doktoru professor Besirov Museyib Yadulla oglu fizika uzre felsefe doktoru Memmedov Alim Islam oglu tibb uzre felsefe doktoru Memmedov Ilqar Islam oglu tibb uzre felsefe doktoru Rehimov Edalet Boyukxan oglu huquq uzre felsefe doktoru Residzade Logman Resid oglu filoloqiya elmleri namizedi Cebiyeva Sara Eli qizi tibb uzre felsefe doktoru Ekberov Yasar Sabir oglu energetika uzre felsefe doktoru Sehidleri II Dunya Muharibesi istirakcilari 36 nefer istirak edib 15 neferi sag qayidib Memmedov Beyali Ilyas oglu 1992 ci ilde Agdere ugrunda geden doyuslerde helak olmusdur 1994 cu ilde Agdere ugrunda geden doyuslerde helak olmusdur 1994 cu ilde Fuzuli ugrunda geden doyuslerde helak olmusdur Aqil Qismet oglu Melikov Mehemmed Ilham oglu EliyevIstinadlar Azerbaycan Respublikasinin bezi rayonlarinin inzibati erazi bolgusunde qismen deyisiklikler edilmesi haqqinda Azerbaycan Respublikasi Milli Meclisinin 5 oktyabr 1999 cu il tarixli 708 IQ sayli Qerari 2022 06 10 tarixinde Istifade tarixi 2022 08 25 Boyuk Xocavar Azerbaycan toponimlerinin ensiklopedik lugeti I cild Baki Serq Qerb 2007 304 ISBN 978 9952 34 155 3 Azerbaycan Respublikasi ehalisinin siyahiyaalinmasi 2009 cu il I cild Baki 2010 Arxivlenmis suret 2022 02 13 tarixinde Istifade tarixi 2022 05 19 Hemcinin bax Masalli rayonu ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin