Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqaləni lazımdır. |
Nuriyev Sabir Ayyət oğlu (Sabir Nuri Türkel) (1938-2009) — azərbaycanlı şair, ədəbiyyat tədqiqatçısı, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü.
| Sabir Nuri Türkel | |
|---|---|
| Sabir Ayyət oglu Nuriyev | |
| Doğum adı | Sabir Nuriyev |
| Təxəllüsü | Nuri Türkel |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | Sabirabad rayonu, Qəzli kəndi  Azərbaycan SSR |
| Vəfat tarixi | (70 yaşında) |
| Vəfat yeri | Bakı Azərbaycan |
| Fəaliyyəti | şair |
Həyatı
Sabir Nuri Türkel 1938-ci il iyulun 16-da Sabirabad rayonunun Qəzli kəndində, el xanəndəsi Ayyət Nuri oğlunun və dini təhsilli şamaxılı qızı Məşədi Ceyranxanımın ailəsində dünyaya gəlmişdir. Kiçik yaşlarında valideynlərini itirdiyindən qardaş himayəsində tərbiyə və təhsil almışdır. Orta məktəbi bitirdikdən sonra, 1954-cü ildə Bakı şəhərindəki 10 saylı texniki peşə məktəbinə qəbul olunmuşdur. Bu məktəbi bitirdikdən sonra, 1956-cı ildə Bakı Pedaqoji Sənaye Texnikumuna göndərilmiş, 1960-cı ildə isə bu texnikumu bitirərək inşaatçı-texnik ixtisasına yiyələnmişdir. 1961-1962-ci illərdə Bakının Sabunçu qəsəbəsindəki 6 saylı texniki peşə məktəbində tərbiyəçi-müəllim, 1970-1972-ci illərdə Sumqayıtda və Bakıda inşaat ustası və iş icraçısı, daha sonra Kolxozlararası Layihə İnstitutunda smetaçı-mühəndis vəzifələrində çalışmışdır. Lakin yazıb-yaratmağa, o cümlədən, mətbuata olan böyük həvəs onu müvafiq ali təhsil almaq məqsədilə Azərbaycan Dövlət Universitetinə gətirmiş və 1972-ci ildə bu universitetin filologiya fakültəsini bitirmişdir. Bununla yanaşı, o, Azərbaycan Jurnalistlər İttifaqı Jurnalist Sənətkarlığı İnstitutunu (1977) və Azərbaycan KP MK-nın Marksizm-Leninizm Universitetini (1991) də bitirməyə müvəffəq olmuşdur.
Ümumiyyətlə, Sabir Nuri Türkel ədəbiyyat aləminə ötən əsrin 50-ci illərində ilk qələm təcrübələri – şeirləri ilə qədəm qoymuşdur. İlk məqaləsi 1953-cü ilin fevralında "Azərbaycan gəncləri" qəzetində dərc olunmuşdur. Öncə "İnşaatçı" və "Azərbaycan müəllimi" qəzetlərinin müxbiri kimi çalışmış, eləcə də müxtəlif mətbuat səhifələrində - "Bakı", "Azərbaycan gəncləri" qəzetlərində, "Kirpi", "Azərbaycan qadını", "Mədəni maarif işi" jurnallarında, Azərbaycan Televiziyasında ("İnşaatçı" verilişində) müntəzəm olaraq çıxış etmişdir. 1972-ci ilin sentyabrından Maarif Nazirliyinin mətbəəsində baş korrektor, 1975-ci ilin sentyabrından isə "Abşeron" qəzetində ədəbi işçi kimi çalışmışdır. Sabir Nuri Türkelin gənc nəslin ədəbi zövqünün formalaşmasında, ədəbi qabiliyyətinin püxtələşməsində də xidmətləri olmuşdur. "Abşeron" qəzetində işləyərkən gənc rayon yazarlarını rəhbəri olduğu "Üfüq" ədəbi birliyinin ocağına toplamışdır. 1983-cü ildə "Təşviqatçı" ("Dialoq") jurnalında əvvəlcə şöbə müdiri, sonra məsul katib, daha sonra isə baş redaktor müavini vəzifəsində çalışmışdır. Daha sonralar təsis etdiyi "Milli təfəkkür" qəzetinin (1997-2002) baş redaktoru olmuşdur.
1996-cı ildə onun "Sözlü dünyam" adlı kitabı İstanbulda işıq üzü görmüşdür. Şeir, qəzəl, mənsur şeir, hekayə və miniatürlərdən ibarət nəşrdə ədibin 12 yaşında qələmə aldığı "Gəl, ey bahar" adlı ilk şeiri də yer almışdır. 1998-ci ildə şairin "Ömürdən yarpaqlar" adlı ikinci kitabı Bakıda çap olunmuşdur. Bura daxil edilmiş şeirlər, qəzəllər, bayatı və rübailərdə müəllif lirik duyğularla yanaşı, vətənpərvərlik, milli qürur məsələlərini də ön plana çıxarır. "Üz tuturam dərgahına" ümumi başlığı altında isə poema-minacat, poema-nət, digər dini şeirlər yer almışdır.
Sabir Nuri Türkelin üçüncü kitabı ölümündən sonra, 2009-cu ildə Bakıda nəşr edilmişdir. "Təfəkkür inciləri" adlı həmin kitaba şairin 1997-2001-ci illərdə qələmə aldığı 300 rübaisi toplanmışdır. Burada dinə-imana bağlılıq, vətənpərvərlik, xeyirxahlıq, taledən və ya zəmanədən şikayət, öyüd-nəsihət, sənət və sənətkara ehtiram və s. məsələlər öz bədii və fəlsəfi ifadəsini tapmışdır.
Sabir Nuri Türkel ədəbi tədqiqatlarla da məşğul olmuşdur. O, Məhəmməd Hüseyn Şəhriyar və Gülhüseyn Hüseynoğlu yaradıcılığı ilə bağlı monoqrafiyaların müəllifidir. Sonuncu – "Mənsur şeirlər ustası" adlı monoqrafiya vəfatından sonra, 2010-cu ildə Bakıda çap edilmişdir. Kitabda xalq yazıçısı, mənsur şeirlər ustası Gülhüseyn Hüseynoğlunun həyat və yaradıcılığı, o cümlədən, həm ədəbi, həm elmi, həm də pedaqoji fəaliyyəti haqqında danışılır. Yazıçı "Həyatımdan dəqiqələr" başlığı altında silsilə yazılarda isə dünyadan köçmüş, bir qədər unudulmuş yaradıcı ziyalıların həyatına işıq salır, onları müasirlərinə xatırladır, tanıdır.
Ümumiyyətlə, Sabir Nuri Türkelin 500-dən çox ədəbi-tənqidi məqaləsi dövri mətbuatda dərc olunmuşdur. Bundan əlavə, 10-a yaxın kitabın müəlliflərindən biridir.
Sabir Nuri Türkel Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin və Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin fəal üzvlərindən olmuşdur. Həmçinin müxtəlif vaxtlarda ilk partiya və ilk jurnalist təşkilatlarının katibi vəzifələrini daşımış, Azərbaycan jurnalistlərinin V və VII qurultaylarının nümayəndəsi olmuş, Təftiş Komissiyasına üzv seçilmişdir.
Onun adı "XX əsr Azərbaycan yazıçıları" ensiklopedik məlumat kitabında da özünə yer almışdır. Xidmətləri müxtəlif təşkilatların fərmanlarına, eləcə də "Qızıl qələm" mükafatına layiq görülmüşdür.
Sabir Nuri Türkel 2009-cu il aprelin 19-da Bakı şəhərində vəfat etmişdir.
Kitabları
- Sözlü dünyam.
- Ömürdən yarpaqlar.
- Təfəkkür inciləri.
- Mənsur şeirlər ustası.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Nuriyev Sabir Ayyet oglu Sabir Nuri Turkel 1938 2009 azerbaycanli sair edebiyyat tedqiqatcisi Azerbaycan Yazicilar Birliyinin uzvu Sabir Nuri TurkelSabir Ayyet oglu NuriyevDogum adi Sabir NuriyevTexellusu Nuri TurkelDogum tarixi 16 iyul 1938Dogum yeri Sabirabad rayonu Qezli kendi Azerbaycan SSRVefat tarixi 19 aprel 2009 70 yasinda Vefat yeri Baki AzerbaycanFealiyyeti sairHeyatiSabir Nuri Turkel 1938 ci il iyulun 16 da Sabirabad rayonunun Qezli kendinde el xanendesi Ayyet Nuri oglunun ve dini tehsilli samaxili qizi Mesedi Ceyranxanimin ailesinde dunyaya gelmisdir Kicik yaslarinda valideynlerini itirdiyinden qardas himayesinde terbiye ve tehsil almisdir Orta mektebi bitirdikden sonra 1954 cu ilde Baki seherindeki 10 sayli texniki pese mektebine qebul olunmusdur Bu mektebi bitirdikden sonra 1956 ci ilde Baki Pedaqoji Senaye Texnikumuna gonderilmis 1960 ci ilde ise bu texnikumu bitirerek insaatci texnik ixtisasina yiyelenmisdir 1961 1962 ci illerde Bakinin Sabuncu qesebesindeki 6 sayli texniki pese mektebinde terbiyeci muellim 1970 1972 ci illerde Sumqayitda ve Bakida insaat ustasi ve is icracisi daha sonra Kolxozlararasi Layihe Institutunda smetaci muhendis vezifelerinde calismisdir Lakin yazib yaratmaga o cumleden metbuata olan boyuk heves onu muvafiq ali tehsil almaq meqsedile Azerbaycan Dovlet Universitetine getirmis ve 1972 ci ilde bu universitetin filologiya fakultesini bitirmisdir Bununla yanasi o Azerbaycan Jurnalistler Ittifaqi Jurnalist Senetkarligi Institutunu 1977 ve Azerbaycan KP MK nin Marksizm Leninizm Universitetini 1991 de bitirmeye muveffeq olmusdur Umumiyyetle Sabir Nuri Turkel edebiyyat alemine oten esrin 50 ci illerinde ilk qelem tecrubeleri seirleri ile qedem qoymusdur Ilk meqalesi 1953 cu ilin fevralinda Azerbaycan gencleri qezetinde derc olunmusdur Once Insaatci ve Azerbaycan muellimi qezetlerinin muxbiri kimi calismis elece de muxtelif metbuat sehifelerinde Baki Azerbaycan gencleri qezetlerinde Kirpi Azerbaycan qadini Medeni maarif isi jurnallarinda Azerbaycan Televiziyasinda Insaatci verilisinde muntezem olaraq cixis etmisdir 1972 ci ilin sentyabrindan Maarif Nazirliyinin metbeesinde bas korrektor 1975 ci ilin sentyabrindan ise Abseron qezetinde edebi isci kimi calismisdir Sabir Nuri Turkelin genc neslin edebi zovqunun formalasmasinda edebi qabiliyyetinin puxtelesmesinde de xidmetleri olmusdur Abseron qezetinde isleyerken genc rayon yazarlarini rehberi oldugu Ufuq edebi birliyinin ocagina toplamisdir 1983 cu ilde Tesviqatci Dialoq jurnalinda evvelce sobe mudiri sonra mesul katib daha sonra ise bas redaktor muavini vezifesinde calismisdir Daha sonralar tesis etdiyi Milli tefekkur qezetinin 1997 2002 bas redaktoru olmusdur 1996 ci ilde onun Sozlu dunyam adli kitabi Istanbulda isiq uzu gormusdur Seir qezel mensur seir hekaye ve miniaturlerden ibaret nesrde edibin 12 yasinda qeleme aldigi Gel ey bahar adli ilk seiri de yer almisdir 1998 ci ilde sairin Omurden yarpaqlar adli ikinci kitabi Bakida cap olunmusdur Bura daxil edilmis seirler qezeller bayati ve rubailerde muellif lirik duygularla yanasi vetenperverlik milli qurur meselelerini de on plana cixarir Uz tuturam dergahina umumi basligi altinda ise poema minacat poema net diger dini seirler yer almisdir Sabir Nuri Turkelin ucuncu kitabi olumunden sonra 2009 cu ilde Bakida nesr edilmisdir Tefekkur incileri adli hemin kitaba sairin 1997 2001 ci illerde qeleme aldigi 300 rubaisi toplanmisdir Burada dine imana bagliliq vetenperverlik xeyirxahliq taleden ve ya zemaneden sikayet oyud nesihet senet ve senetkara ehtiram ve s meseleler oz bedii ve felsefi ifadesini tapmisdir Sabir Nuri Turkel edebi tedqiqatlarla da mesgul olmusdur O Mehemmed Huseyn Sehriyar ve Gulhuseyn Huseynoglu yaradiciligi ile bagli monoqrafiyalarin muellifidir Sonuncu Mensur seirler ustasi adli monoqrafiya vefatindan sonra 2010 cu ilde Bakida cap edilmisdir Kitabda xalq yazicisi mensur seirler ustasi Gulhuseyn Huseynoglunun heyat ve yaradiciligi o cumleden hem edebi hem elmi hem de pedaqoji fealiyyeti haqqinda danisilir Yazici Heyatimdan deqiqeler basligi altinda silsile yazilarda ise dunyadan kocmus bir qeder unudulmus yaradici ziyalilarin heyatina isiq salir onlari muasirlerine xatirladir tanidir Umumiyyetle Sabir Nuri Turkelin 500 den cox edebi tenqidi meqalesi dovri metbuatda derc olunmusdur Bundan elave 10 a yaxin kitabin muelliflerinden biridir Sabir Nuri Turkel Azerbaycan Jurnalistler Birliyinin ve Azerbaycan Yazicilar Birliyinin feal uzvlerinden olmusdur Hemcinin muxtelif vaxtlarda ilk partiya ve ilk jurnalist teskilatlarinin katibi vezifelerini dasimis Azerbaycan jurnalistlerinin V ve VII qurultaylarinin numayendesi olmus Teftis Komissiyasina uzv secilmisdir Onun adi XX esr Azerbaycan yazicilari ensiklopedik melumat kitabinda da ozune yer almisdir Xidmetleri muxtelif teskilatlarin fermanlarina elece de Qizil qelem mukafatina layiq gorulmusdur Sabir Nuri Turkel 2009 cu il aprelin 19 da Baki seherinde vefat etmisdir KitablariSozlu dunyam Omurden yarpaqlar Tefekkur incileri Mensur seirler ustasi