Saya Xan - türk, yakut və altay mifologiyasında sürü ilahı. Çaya Xan və ya Taya Xan olaraq da bilinər. Moğollar Zaya Xan və ya Yaya Xan deyərlər. Sürünü hər cür bəladan və pislikdən qoruyar. Mal və heyvanları gözləyib, güdər. Bu tanrıya bağlı Zayaçılar (Zayaqçılar/Çayaçılar/Çayaxçılar/Tayaçılar) adlı ruhlar olar və yer üzünə bərəkət aparırlar. Adına Saya mərasimi təşkil edilər. Altaylılar və yakutlar (bu gün belə) qurban olaraq kəsdikləri atın dərisini uzun bir sırığa keçirib eynilə at şəklinə salaraq asarlar. Bu qurban mərasiminə /Xayılqa (Tayıq/Tayığ/Tayalqa/Taylaqan) adı verilər. Mərasimi idarə edən yaşlıya isə Tayığçı deyilir.
Etimologiya
(Say/Tay/Yay) kökündən törəmişdir. Kölgə, qoruma, yaratma mənalarını daşıyır. Saymaq, hesablamaq, möhtərəmlik mənaları da vardır. Xəbər məzmununa də malikdir. Tibet dilində Saya sözcüyü milyon sayını ifadə etməkdə istifadə edilər. Monqolcada isə dərhal, indi, bu anda deməkdir. Dayı/Tayı (ananın qardaşı) sözü ilə bu məzmunda əlaqəlidir.
Mənbə
- Türk Əfsanə Sözlüyü, Dəniz Qaraqurd, Türkiyə, 2011, (OTRS: CC BY-SA 3.0) (türk.)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Saya Xan turk yakut ve altay mifologiyasinda suru ilahi Caya Xan ve ya Taya Xan olaraq da biliner Mogollar Zaya Xan ve ya Yaya Xan deyerler Surunu her cur beladan ve pislikden qoruyar Mal ve heyvanlari gozleyib guder Bu tanriya bagli Zayacilar Zayaqcilar Cayacilar Cayaxcilar Tayacilar adli ruhlar olar ve yer uzune bereket aparirlar Adina Saya merasimi teskil ediler Altaylilar ve yakutlar bu gun bele qurban olaraq kesdikleri atin derisini uzun bir siriga kecirib eynile at sekline salaraq asarlar Bu qurban merasimine Xayilqa Tayiq Tayig Tayalqa Taylaqan adi veriler Merasimi idare eden yasliya ise Tayigci deyilir Etimologiya Say Tay Yay kokunden toremisdir Kolge qoruma yaratma menalarini dasiyir Saymaq hesablamaq mohteremlik menalari da vardir Xeber mezmununa de malikdir Tibet dilinde Saya sozcuyu milyon sayini ifade etmekde istifade ediler Monqolcada ise derhal indi bu anda demekdir Dayi Tayi ananin qardasi sozu ile bu mezmunda elaqelidir MenbeTurk Efsane Sozluyu Deniz Qaraqurd Turkiye 2011 OTRS CC BY SA 3 0 turk